مشاهده بیشتر
در گذشتههای دور، افراد برای تامین آب و شستوشوی ظروف و البسه خود مشقتهای بسیاری را متحمل میشدند. با گذشت زمان و پدیدار شدن سیستم لولهکشی آب به منازل، فراید شستوشو برای بشر آسانتر شد. از آنجایی که بشر همواره به دنبال ارتقای امکانات رفاهی خود برای زندگی بهتر و با کیفیتتر بوده است، بهمرور اولین ماشینهای شستوشو ابداع و اختراع شدند. در ابتدا این وسایل از جمله لوازم خانگی لوکس و گرانقیمت بودند، اما امروزه و با پیشرفت تکنولوژی، ماشینهای لباسشویی و ظرفشویی به یکی از ملزومات ضروری زندگی امروز تبدیل شدهاند. بدیهی است که تولیدات گسترده این محصولات تقاضای قابلملاحظهای را برای فلزات اساسی ایجاد میکنند و محرکی برای بازار فلزات به شمار میروند.
صنعت داروسازی، به دلیل اثرگذاری بر سلامت انسانها و جوامع بشری، همواره از مهمترین ارکان نظام سلامت در دنیا بوده است. امروزه این صنعت، به دلیل سودآوری بالا و نیاز روزافزون جوامع، یکی از صنایع کلیدی و استراتژیک در جهان محسوب میشود که برخورداری از سطح بالای توانمندی در این بخش کمک شایانی به بالا بردن سطح سلامت کشورها و نیز رشد اقتصادی آنها خواهد کرد. اهمیت تامین دارو، بهخصوص برای کشورهای عقبمانده و درحالتوسعه، باعث شده است تا سهم عمدهای از تجارت جهانی به صادرات محصولات دارویی تعلق داشته باشد. از آنجا که در بستهبندی این محصولات از فلزاتی نظیر آلومینیوم و فولاد استفاده میشود، نقش صادرات محصولات دارویی بر بازار فلزات کشور نیز قابلبررسی است.
صنعت خودروسازی، در بیشتر کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه فعال در این حوزه، لوکوموتیو بخش صنعت محسوب میشود و حتی یکی از شاخصهای توسعهیافتگی به شمار میآید. در ایران نیز رشد و توسعه صنعت خودروسازی همواره یکی از اهداف و چشماندازهای برنامههای کلان توسعه بوده است، صنعتی که اگرچه امروز با چالشهای پرشماری دستبهگریبان است، با سیاستگذاری مناسب و الگوبرداری از کشورهای موفق این حوزه نظیر ژاپن و کرهجنوبی، میتوان رونق را به آن بازگرداند و امیدوار بود که این صنعت چرخ اقتصاد کشور را به حرکت درآورد.
با توجه به اینکه ایران در رده کشورهای برخوردار از منابع انرژی محسوب میشود، توسعه صنعت نفت و گاز همواره یکی از اولویتهای مهم برنامههای توسعه کشور بوده است، برنامههایی که با توجه به تغییر شرایط سیاسی و تحریمهای شدید، تحقق آنها با اما و اگرهایی مواجه شده و برخی از کارشناسان این عرصه معتقدند که لازم است مورد بازنگری قرار گیرند. در هر صورت، مطابق با شرایط فعلی صنعت نفت و گاز و دورنمای این صنعت، میتوان سناریوهایی را برای توسعه این صنعت در نظر گرفت. بر اساس این سناریوها، میتوان چشماندازهایی برای مصرف فلزات در بخشهای مختلف صنعت نفت و گاز کشور ترسیم کرد.
امروزه تامین آب به یکی از چالشهای بزرگ جهان تبدیل شده است و بسیاری از کشورها میکوشند تا با دسترسی به منابع آب شیرین و نیز توسعه ظرفیتهای تصفیه و شیرینسازی، در مسیر تضمین تامین پایدار آب خود حرکت کنند. این مسئله در مورد ایران اهمیت بسیار بالایی دارد، زیرا سالهاست که کشور با مقوله خشکسالی و کمبود منابع آب مواجه است و به نظر میرسد که لازم است تا اقدامی جدی برای توسعه زیرساختهای تامین آب کشور صورت پذیرد. با توجه به حجم بالای مصرف فلزات در تصفیهخانههای آب، تاثیر توسعه این ظرفیتها بر بازار فلزات کشور قابل بررسی است.
تحولات صنعت خودروسازی دسترسی به انواع وسایل نقلیه را برای عموم مردم تسهیل کرده است، به طوری که امروزه بسیاری از مردم برای تردد و جابهجایی کالاها از وسایل نقلیه شخصی و عمومی استفاده میکنند. استفاده از اتومبیلها و ماشینهای حمل بار مستلزم توسعه زیرساختها در این بخش است. جادهها اصلیترین زیرساختهای حملونقل زمینی به شمار میآیند و امکان دسترسی به بسیاری از نقاط شهری و روستایی و جابهجایی در مسیرهای صعبالعبور را فراهم میکنند. احداث زیرساختهای حملونقل همواره یک ضرورت اجتنابناپذیر برای کشورها تلقی میشود. تردد بیشمار وسایل نقلیه در جادهها احتمال رخ دادن حوادث جادهای را نیز به مراتب افزایش داده است. برای افزایش امنیت حملونقل جادهای، نظارت بر اجرای مقررات و کاهش آمار سوانح جادهای، تجهیزات مختلفی مانند تابلوهای راهنمایی و رانندگی و گاردریلها در مسیر راهها نصب میشوند. در ساخت این تجهیزات غالبا فلزات اساسی از جمله فولاد به کار میروند؛ بنابراین احداث جادهها محرکی برای بازار فلزات اساسی خصوصا فولاد خواهد بود.
ایران با یک میلیون و ۶۳۵ هزار کیلومترمربع مساحت، تقریبا یک درصد از جمعیت جهان را در خود جای داده و تنها مالک ۱/۰ درصد از کل ثروت جهان، معادل ۲۵۰ هزار میلیارد دلار است. کشور ما با توجه به منابع و پتانسیلهایی که از آنها برخوردار است، بیش از ۶۰ سال سابقه برنامهریزی دارد. در این مدت، فرآیند برنامهریزی تحتتاثیر شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی با تغییر و تحولاتی روبهرو شده و فراز و نشیبهای زیادی داشته است. میتوان گفت آمایش سرزمین بهطور خاص و برنامهریزی بهطور عام در قبل و بعد از انقلاب در کشور اجرایی شده است. در این گزارش تاریخچه برنامهریزی و آمایش سرزمین در ایران را بررسی میکنیم.
توسعه صنعت پتروشیمی تقاضایی را برای فلزات از جوانبی مختلف ایجاد میکند که اصلیترین بخش آن را میتوان تجهیزات مورد استفاده در واحدهای پتروشیمی برشمرد. بررسیها نشان میدهد که بخش عمدهای از این تجهیزات از منابع خارجی تامین میشود. با وجود این، تولیدکنندگان داخلی که تقریبا سهمی یکچهارمی از تامین تجهیزات پتروشیمی را دارا هستند، نزدیک به یک درصد از کل بازار سه فلز اساسی فولاد، آلومینیوم و مس را تشکیل میدهند. انتظار میرود که با تداوم رشد بومیسازی، بتوان این میزان را تا ۳.۵ درصد افزایش داد.
دروازههای آبی ایران فرصت ارتباط دریایی با بسیاری از بازارهای جهانی را از دوران کهن فراهم ساخته و در کنار موقعیت جغرافیایی منحصربهفرد، کشور را در مسیر شاهراههای اصلی ترانزیت بینالمللی قرار داده است. در نتیجه، طی سالهای ۱۳۸۵ تاکنون، سالانه حدود ۹۵۰ میلیارد تومان (با ارزش ریال ۱۳۹۰) در بخش زیرساخت بندری کشور سرمایهگذاری شده که حدود ۴۸ درصد از آن متعلق به بخش خصوصی بوده است. این حجم از سرمایهگذاری در حوزه توسعه و نوسازی بنادر کشور تقاضای سالانه ۳۷ میلیون دلاری فلزات اساسی را برای کشور به همراه داشته که برآورد میشود کاملاً از محل داخل تامین شده است.
فلزاتی همچون فولاد قلعاندود و آلومینیوم، به سبب استحکام و مقاومت بالا در مقابل عوامل فیزیکی و شیمیایی، مواد اولیه اصلی در بستهبندی انواع مواد غذایی محسوب میشوند. در سالهای اخیر، ارزش تولیدات صنایع غذایی بسیار افزایش یافته است و با توجه به اهمیت بسیار بالای مسئله امنیت غذا، خصوصا در شرایط تحریم، پیشبینی میشود که این روندِ رو به رشد در سالهای آینده نیز تداوم یابد. این تداوم پیشرفت، در کنار تاثیرات مثبت آن بر رشد اقتصادی و اشتغالزایی، در سالهای پیشِرو تاثیرات قابل توجهی بر مصرف انواع فلزاتی همچون آلومینیوم، فولاد و قلع خواهد داشت و پیشبینی میشود که مصرف فلزات در این عرصه در سالهای آینده نیز تداوم یابد.
صنایع شیمیایی از بخشهای متنوعی نظیر تولیدکنندگان مواد شیمیایی آزمایشگاهی، مواد آلی و صنایع شیمیایی تولیدکننده مواد معدنی تشکیل شده که نیازمند تجهیزات و قطعاتی پیشرفته است. همچنین تجهیزات و قطعات واحدهای تولیدکننده محصولات شیمیایی برای افزایش راندمان تولید و بهینهسازی کیفیت محصولات خود مستلزم لوازم و تجهیزات یدکی هستند. میزان مصرف فلزات در ساخت لوازم و قطعات یدکی تجهیزات و ماشینآلات واحدهای تولیدکننده مواد شیمیایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. افزایش تولیدات صنایع شیمیایی نیاز به تعمیر و نگهداری تجهیزات صنعت را بیشتر میکند. با وجود اینکه بخش عمده تجهیزات و قطعات از محل واردات تامین میشود، در گزارش پیشِرو مصرف فلزات در تجهیزات و ماشینآلات ساخت داخل مورد بررسی قرار گرفته است.
توسعه صنایع ساختمانی و رشد تولیدات این بخش از صنعت از جنبههای گوناگون بر بازار فلزات اثرگذار است. احداث واحدهای تولیدی و تاسیسات آنها، ساخت ماشینآلات و تجهیزات و همچنین تامین زیرساختهای فعالیت این صنایع تقاضای قابلتوجهی را برای فلزات ایجاد میکند. مسئله اثرگذار دیگر در این زمینه، حجم بالای فلزاتی است که در محصولات این صنایع مصرف میشوند. اغلب محصولات صنایع تولید تجهیزات ساختمانی و زیرساختی از جنس فولاد و آلومینیوم هستند؛ از طرف دیگر، رشد تولیدات سیم و کابل و تجهیزات توزیع و کنترل برق مصرف میزان قابلتوجهی از مس و آلومینیوم را میطلبد.