- یاد‌داشت
آسیب‌های قیمت‌گذاری دستوری به صنعت آهن‌اسفنجی
مقدمه
بخش عمده فولاد در کشور با استفاده از روش احیای مستقیم تولید می‌شود؛ به همین دلیل، توسعه واحدهای تولید آهن‌اسفنجی یکی از اصلی‌ترین اقدامات لازم به منظور تکمیل زنجیره تولید این فلز در کشور محسوب می‌شود. در حال حاضر، ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان آهن‌اسفنجی در جهان برشمرده می‌شود و واحدهای مختلفی در سطح کشور در این زمینه مشغول به فعالیت هستند.
با توجه به پیوستگی زنجیره فولاد و اهمیت قیمت مواد اولیه همچون کنسانتره، گندله و آهن‌اسفنجی در بهای تمام‌شده تولید، تصمیم‌گیری درباره قیمت‌گذاری این محصولات، خصوصا در شرایط کنونی که نوسانات اقتصادی، تورم بالایی را به وجود آورده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عدم اتخاذ سیاست‌های مناسب و نظارت ناکافی بر اجرای قوانین در این حوزه موجب خواهد شد تا تولیدکنندگان محصولات میانی زنجیره فولاد متضرر شوند و سود این بخش به واسطه‌گرانی برسد که نقشی در تولید محصول نداشته‌اند.
در اغلب نقاط دنیا، قیمت محصولات زنجیره فولاد در تاریخ‌های مشخص و در نتیجه انجام مذاکراتی میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان تعیین می‌شود، اما در کشور ما، قیمت‌گذاری آهن‌اسفنجی را دولت و بر اساس بخشنامه‌های ابلاغیِ وزارت صنعت، معدن و تجارت در ابتدای هر سال انجام می‌دهد. طبق آخرین بخشنامه این وزارت، قیمت آهن‌اسفنجی برابر با 50 درصد از قیمت فروش شمش فولاد خوزستان تعیین می‌شود. به بیان دیگر، واحدهای تولیدکننده آهن‌اسفنجی کشور موظف هستند محصولات خود را بر اساس میانگین سه‌ماهه شمش شرکت فولاد خوزستان، که در سامانه کدال قابل مشاهده است، به بازار عرضه کنند.
اهمیت اصلاح قیمت‌گذاری برای توسعه صنعت آهن‌اسفنجی
آهن‌اسفنجی حاصل احیای مستقیم گندله است و به دلیل شکل متخلخل آن، به این نام شناخته می‌شود. توسعه صنعت فولاد کشور در سال‌های اخیر موجب شده است تا تقاضای قابل توجهی برای این محصول، که یکی از مواد اولیه اساسی صنایع تولید شمش فولاد به شمار می‌رود، در کشور ایجاد شود. اصلی‌ترین عامل اثرگذار در زمینه قیمت‌گذاری آهن‌اسفنجی را می‌توان عملکرد صنایع فعال در زمینه تولید شمش‌های فولادی دانست. فرایند تولید در این واحدها وابسته به تامین مواد اولیه مختلفی همچون آهن‌اسفنجی، دولومیت، فروآلیاژها و همچنین الکترودهاست. نوسانات ارزی و تشدید تحریم‌ها موجب شده‌اند تا قیمت تمام‌شده صنایع فولادی کشور بسیار بالا برود و در پی آن، قیمت شمش فولاد نیز افزایش یابد. از آنجا که قیمت آهن‌اسفنجی نیز بر اساس قیمت شمش فولادی تعیین می‌شود، رشد قیمتی شمش موجب شده است تا قیمت آهن‌اسفنجی نیز بسیار بالا برود. از سوی دیگر، با توجه به قیمت بالای آهن قراضه (حدود 80 درصد قیمت شمش فولادی)، صنایع فولادی کشور تمایل دارند تا در فرایند تولید خود، آهن‌اسفنجی را جایگزین آهن قراضه کنند تا بتوانند قیمت تمام‌شده خود را تا حد ممکن کاهش دهند.
در صنعت تولید آهن‌اسفنجی، بخش قابل توجهی از هزینه‌های تولید به قیمت مواد اولیه (گندله) اختصاص می‌یابد. طبق بخشنامه اخیر وزارت صنعت، معدن و تجارت، قیمت گندله از 21.5 درصد قیمت شمش فولاد خوزستان به 23.5 درصد افزایش پیدا کرد. گفتنی است که این قیمت مربوط به بخشنامه است و واحدهای آهن‌اسفنجی کشور، برای تامین گندله مناسب مورد نیاز خود، گاهی مجبورند تا 27.5 درصد قیمت شمش فولاد نیز هزینه کنند که این مسئله تاثیرات قابل ملاحظه‌ای را در قیمت تمام‌شده آهن‌اسفنجی کشور داشته است.
صنایع فعال در حوزه آهن اسفنجی پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌های متعددی را در زمینه اصلاح قیمت این محصول انجام داده‌اند که هنوز به نتیجه‌ای منجر نشده است. بر اساس شرایط فعلی، قیمت آهن اسفنجی باید تا 53 درصد شمش فولاد خوزستان افزایش یابد
علاوه بر افزایش قیمت گندله، قیمت گاز طبیعی، که اصلی‌ترین حامل انرژی صنعت تولید آهن‌اسفنجی محسوب می‌شود، در مدت اخیر افزایشی حدودا دوبرابری داشته و از 132 تومان به ازای هر متر مکعب به 263 تومان رسیده است. این رشد قیمتی در شرایطی رقم خورد که هیچ‌گونه اصلاحی در قیمت آهن‌اسفنجی صورت نگرفت. همین عامل موجب شده است که امروز، همزمان با افزایش قابل توجه هزینه تمام‌شده، حاشیه سود تولید آهن‌اسفنجی به‌شدت کاهش یابد. به همین دلیل، صنایع فعال در حوزه آهن‌اسفنجی پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌های متعددی را در زمینه اصلاح قیمت این محصول انجام داده‌اند که هنوز به نتیجه‌ای منجر نشده است. بر اساس شرایط فعلی، قیمت آهن‌اسفنجی باید تا 53 درصد شمش فولاد خوزستان افزایش یابد.
دلایل عدم توازن در زنجیره تولید فولاد کشور
در شرایط کنونی، عدم اصلاح قیمت آهن‌اسفنجی در کشور موجب شده است تا توازن قیمت در زنجیره فولاد کشور از بین برود. صنایع ذوب و ریخته‌گری، که محصول نهایی آن‌ها شمش فولاد است، ماده اولیه مورد نیاز خود یعنی آهن‌اسفنجی را به قیمت نسبتا پایین‌تری خریداری می‌کنند. همین امر موجب می‌شود تا حاشیه سود این واحدها، در مقایسه با واحدهای تولید آهن‌اسفنجی که با افزایش قیمت حامل‌های انرژی و مواد اولیه و در نتیجه افزایش بهای تمام‌شده مواجه شده‌اند، بیشتر شود. در حال حاضر، حاشیه سود صنایع ذوب و ریخته‌گری به حدود هزار تومان به ازای هر کیلوگرم محصول می‌رسد، در حالی که حاشیه سود صنایع فعال در حوزه تولید آهن‌اسفنجی کشور، در بهترین حالت و شرایطی که بتوانند با حداکثر ظرفیت به فعالیت بپردازند، در نهایت به چهارصد تومان به ازای هر کیلوگرم خواهد رسید. این مسئله نشان می‌دهد که در زنجیره تولید فولاد کشور، بخش عمده سود به تولیدکنندگان شمش تعلق دارد و واحدهای میانی، خصوصا آهن‌اسفنجی، به حاشیه سود مناسبی در این حوزه دست پیدا نمیکنند.
در شرایط کنونی، عدم اصلاح قیمت آهن اسفنجی در کشور موجب شده است تا توازن قیمت در زنجیره فولاد کشور از بین برود. صنایع ذوب و ریخته‌گری، که محصول نهایی آن‌ها شمش فولاد است، ماده اولیه مورد نیاز خود یعنی آهن اسفنجی را به قیمت نسبتا پایین‌تری خریداری می‌کنند
از سوی دیگر، بر اساس بخشنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت، واحدهای تولید آهن‌اسفنجی موظف هستند تا محصولات خود را مطابق با قیمت مشخص‌شده به تولیدکنندگان فعال عرضه کنند. این در شرایطی است که برخی از واسطه‌گران، آهن‌اسفنجی را خریداری و با قیمتی در حدود 65 درصد قیمت فولاد در بازار آزاد معامله می‌کنند. به بیان دیگر، عدم برنامه‌ریزی مناسب در حوزه قیمت‌گذاری آهن‌اسفنجی موجب شده است تا حاشیه سود این محصول به جای تولیدکنندگان به جیب واسطه‌گران برود و واحدهای مصرف‌کننده آهن‌اسفنجی نیز در تامین نیاز خود با مشکلات متعددی مواجه شوند.
نویسنده» سورنا زمانیان، مدیرعامل وقت شرکت احیا استیل فولاد بافت
مطالب مرتبط
- یاد‌داشت
- محصولات میانی فولاد خام
منابع انسانی به عنوان مهمترین سرمایه‌های هر سازمانی، نقش تعیین‌کننده‌ای در تحقق اهداف راهبردی و ارتقای بهره‌وری ایفا می‌کنند. در واقع فناوری، تجهیزات و سرمایه‌های مالی تنها زمانی می‌توانند بازدهی داشته باشند که با مهارت، دانش و انگیزه منابع انسانی تلفیق شوند. چالش‌‌های پیچیده محیط کسب‌وکار، نیاز به انعطاف‌پذیری و نوآوری مبتنی بر دانش و مهارت بر اهمیت این سرمایه‌های ارزشمند افزوده است. در این میان، شرکت ایده‌پردازان صنعت فولاد با تدوین برنامه‌های آموزشی و تخصصی، فرصت‌های مناسبی را برای افزایش توانمندی‌های منابع انسانی همسو با ارتقای بهره‌وری عملیاتی ایجاد می‌کند، به طوری که اهداف فردی با چشم‌اندازهای کلان سازمان همسو و همراستا شوند. ترویج فرهنگ یادگیری و مشارکت فعال کارکنان و ایجاد محیط کاری انگیزه‌بخش از طریق ارائه خدمات عمومی، فنی و مهندسی، محور فعالیت‌های این شرکت را تشکیل می‌دهند که نتیجه آن در ارتقای کارایی و اثربخشی منابع انسانی آشکار می‌شود.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- یاد‌داشت
- آهن اسفنجی, محصولات میانی فولاد خام
تحقق توسعه صنعتی و رشد اقتصادی پایدار نیازمند سرمایه‌گذاری هدفمند و افزایش بهره‌وری عملیاتی در صنایع معدنی و فلزی است. در این میان، شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین با تمرکز بر پروژه‌های مولد و بهره‌گیری از فرصت‌های نوآورانه، منابع مالی خود را در جهت توسعه فعالیت‌های ارزش‌آفرین و سودآور هدایت می‌کند؛ رویکردی که منجر به تغییر در پرتفوی سرمایه‌گذاری‌های این شرکت شده است. تاصیکو با بهره‌گیری از سبد سرمایه متنوع، توسعه زنجیره‌های ارزش معدنی و به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته، ضمن افزایش بازده سرمایه، زمینه خلق ارزش پایدار برای سهامداران را فراهم می‌کند. این رویکرد علاوه بر تقویت جایگاه رقابتی، بسترهای تحقق رشد اقتصادی و توسعه پایدار بخش معدن و صنایع معدنی را ایجاد می‌کند.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- یاد‌داشت
- آلومینیوم
ایران یکی از کشورهای کم‌بارش جهان به شمار می‌آید که در سال‌های اخیر متاثر از محدودیت منابع آبی و ازدیاد بی‌رویه تقاضا با سطوح بالایی از تنش آبی مواجه شده است. طبعا در چنین شرایطی، مدیریت مصرف، توسعه زیرساخت‌ها و استفاده از منابع آبی غیرمتعارف می‌تواند شرایط تامین و مصرف آب در کشور را بهبود ببخشد. این موضوع در مورد زنجیره فولاد با توجه به توزیع واحدهای تولیدی این صنعت در نقاط مختلف فلات مرکزی ایران از اهمیت دوچندانی برخوردار است. در همین راستا، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در قامت برند و بازیگر اساسی زنجیره فولاد کشور، به شکل جامع و همه‌جانبه‌ای در راستای مدیریت مصرف منابع آبی و توسعه زیرساخت‌های آب در کشور حرکت کرده و سرمایه‌‌گذاری‌ها و پروژه‌های متعددی را نیز به ثمر رسانده است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- یاد‌داشت
- معدن
با توجه به تشدید خشکسالی‌ها در کشور، مقوله تامین آب شیرین به یکی از موضوعات جدی در مسیر رشد و فعالیت واحدهای معدنی و صنعتی تبدیل شده است؛ موضوعی که آینده توسعه منطقه‌ای و رشد اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در چنین شرایطی مدیریت مصرف آب صنایع و توسعه زیرساخت‌های تصفیه و بازچرخانی آب و فاضلاب با کاهش وابستگی به منابع آب شیرین، می‌تواند تا حدود بسیار زیادی از فشار جدی مصرف آب صنایع بکاهد و تضمین تداوم فعالیت‌های معدنی و صنعتی باشد. در این میان، شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات با رویکردی آینده‌نگر در تلاش برای مدیریت بهینه مصرف و تامین آب به عنوان یک راهبرد کلان برای توسعه متوازن و پایدار بخش معدن و صنایع معدنی است؛ موضوعی که نقش این هلدینگ سرمایه‌گذاری را در پیشرفت و توسعه این بخش پررنگ‌تر و تاثیرگذارتر می‌کند. ورود عملی ومعادن به حوزه توسعه زیرساخت‌های آبی بیانگر تلاش استراتژیک این شرکت برای همسویی هرچه بیشتر بخش معدن و صنایع معدنی با الزامات توسعه پایدار و کاهش ریسک‌های تولید به شمار می‌آید.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴