روند تحولات صنعت مس و جایگاه آن در اقتصاد مدرن جهان

• تحلیل
• سنگ‌آهن, صادرات, محصولات میانی فولاد خام

تجارت جهانی محصولات زنجیره فولاد طی دو دهه اخیر دستخوش تغییرات اساسی شده و مرکز ثقل آن از اروپا و منطقه دریای سیاه به‌تدریج به سمت آسیا و خاورمیانه منتقل شده است. افزایش سهم ASEAN، خاورمیانه و APTA در صادرات شمش و حرکت این مناطق به‌سوی تولید محصولات نهایی با ارزش افزوده بالا نشان‌دهنده شکل‌گیری قطب‌های جدید فولادی است. در مقابل، سهم اروپا و BSEC به‌دلیل هزینه‌های بالا، مقررات سختگیرانه و ناپایداری‌های ژئوپلیتیکی کاهش یافته است. این تحولات بیانگر بازآرایی زنجیره ارزش فولاد و نقش فزاینده تجارت منطقه‌ای در تعیین مسیر آینده صنعت فولاد جهان است.

• تحلیل
• صادرات

در دهه‌های اخیر، اهمیت تجارت منطقه‌ای و نقش توافقات تجاری در تقویت اقتصاد کشورها بیش از پیش آشکار شده است. تعداد پیمان‌های تجاری از پنج دهه پیش تاکنون روندی صعودی را طی کرده و این افزایش، نقش موثری در گسترش تجارت درون‌منطقه‌ای و شکل‌گیری شبکه‌های تولید مشترک در مناطق مختلف جهان داشته است. تجربه اروپا و شرق آسیا نشان می‌دهد که همکاری‌های تجاری می‌تواند انگیزه‌ای برای ادغام اقتصادی، کاهش تنش‌ها و افزایش رقابت‌پذیری کشورها باشد که این امر به نوبه خود بر رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و رونق کسب‌وکارها در کشورها تاثیرات مثبتی خواهد داشت. همچنین توسعه همکاری‌های منطقه‌ای به طور قابل توجهی بر زنجیره تامین کالا و انرژی تاثیر خواهد داشت، برای مثال کشورهای عضو منطقه «ASEAN» به بازیگرانی مهم در تجارت فلزات حیاتی و کالاهای الکترونیکی تبدیل شده‌اند. به همین ترتیب، خاورمیانه نیز با تکیه بر موقعیت ژئوپلیتیکی خود از پتانسیل‌های قابل توجهی برای تبدیل‌شدن به قطب تجارت انرژی و کالا برخوردار است؛ این همکاری‌ها می‌توانند به عنوان ابزاری برای بازسازی و توسعه اقتصادی کشورهای این منطقه نیز تلقی شوند.

• تحلیل
• حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات, زیرساخت

بخش معدن و صنایع معدنی کشور سال‌هاست که با چالش‌های گلوگاهی در حوزه حمل‌ونقل دست‌وپنجه نرم می‌کند که این مسئله علاوه بر کاهش بهره‌وری لجستیک و زنجیره‌های تامین، آثار منفی زیست‌محیطی ناشی از استفاده از سیستم‌های ناکارآمد را افزایش داده است. در این میان، شرکت مدیریت بین‌المللی همراه جاده، ریل، دریا (هیمکو) به عنوان یکی از شرکت‌های برجسته در حوزه توسعه زیرساخت‌های لجستیک، در مسیر ایجاد پایانه‌های مکانیزه و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در حوزه حمل‌ونقل گام برداشته است. در این راستا، پروژه کلیدی اسکله و پایانه مکانیزه بارگیری مواد فله معدنی واقع در بندر شهید رجایی در دستور کار این شرکت قرار گرفته‌ است که علاوه بر توسعه ظرفیت حمل‌ونقل و مدیریت بهینه هزینه‌های تولید، با کاهش انتشار آلایندگی‌ها، الگوی موفقی از توسعه پایدار را در صنایع معدنی و فلزی کشور ارائه می‌دهد.

• تحلیل
• صنعت

در عصر تحولات دیجیتال، توسعه فناورانه به عنوان زیربنای شکل‌گیری اقتصاد دانش‌بنیان، نیازمند ترکیب موثر زیرساخت‌های فیزیکی و دیجیتال، سرمایه انسانی توانمند و سیاست‌گذاری‌های کارآمد و هدفمند است. تجربه کشورهای پیشرو نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری هوشمندانه در تحقیق و توسعه، ارتباط موثر میان صنعت و دانشگاه و تمرکز بر توسعه اکوسیستم‌های نوآوری، نقشی کلیدی در عبور از چالش‌ها و حرکت به سوی آینده‌ای فناورانه دارد. ایران با وجود ظرفیت‌ بالای علمی و پژوهشی برای دستیابی به اکوسیستم فناورانه پویا، نیازمند اصلاح ساختارها، تمرکزگرایی، و ارتقای زیرساخت‌های نهادی و مالی است تا بتواند در مسیر رقابت‌پذیری تکنولوژی‌محور گام بردارد.