همراه با ما آخرین مطالب های را مطالعه کنید
- تحلیل
- صادرات, واردات
بهرهمندی از منابع و مزیتهای طبیعی و نیز جغرافیای کمنظیر، پتانسیل بالایی را برای اقتصاد ایران به ارمغان میآورد تا با حضور تعیینکننده و مثمرثمر در زنجیرههای ارزش جهانی، تابآوری خود را در برابر تکانههای بیرونی و تحریمها افزایش دهد و بستر همواری را برای توسعه صنعتی خود فراهم آورد. با این حال بررسی آمارها از موضوعات دیگری حکایت دارند. وابستگی به صادرات مواد خام و نیمهساخته، سهم پایین از تجارت بینالملل، محدودیت شرکای تجاری و عدم استفاده از بازارهای بالقوه در دسترس به ویژه کشورهای همسایه، از جمله مسائلی در حوزه تجارت خارجی کشور به شمار میآیند که عرصه را بر روند توسعه صنعتی کشور تنگ کردهاند.
- تحلیل
- فلزات نادر
در جهانی که وابستگی متقابل اقتصادها در جهان هر روز پیچیدهتر میشود، مواد معدنی حیاتی به عنوان حلقههای استراتژیک زنجیره ارزش جهانی در کانون رقابتهای ژئوپلیتیک قرار گرفتهاند؛ رقابتی که نهتنها به دلیل نقش این عناصر در پیشبرد فناوریهای انرژی پاک و صنایع پیشرفته بلکه به واسطه پیوند ناگسستنی آنها با امنیت ملی و استقلال اقتصادی کشورها شدت یافته است، به گونهای که قدرتهای بزرگ با استراتژیهای متفاوت در پی تصاحب یا کنترل این منابع هستند. در چنین بستری، سیاستگذاران چین با اتکا بر تسلط خود در حوزه فرآوری به جایگاهی برجسته دست یافتهاند و سیاستگذاران ایالات متحده آمریکا با تشکیل شراکتهای چندجانبه به دنبال کاهش وابستگی و بازآرایی زنجیرههای تامین هستند. این در حالی است که بازیگرانی چون استرالیا و اقتصادهای نوظهور نیز سهم خود را در نظم جدید این منابع تثبیت کردهاند. در این میان، شکاف میان جغرافیای استخراج و فرآوری نیز به روشنی در الگوهایی همچون سلطه برخی کشورهای آفریقایی بر تولید خام و تمرکز صنایع پیشرفته در شرق آسیا نمایان است؛ پدیدهای که نشان میدهد نبرد بر سر مواد معدنی حیاتی جدالی برای تعریف ساختار آینده قدرت در جهان معاصر است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- سرب و روی
صنعت سرب و روی در اقتصاد جهانی جایگاهی استراتژیک دارد و نقشی کلیدی در تامین مواد اولیه صنایع انرژی، حملونقل، ساختوساز و فناوریهای پاییندستی ایفا میکند. تحلیل زنجیره ارزش این فلزات نشان میدهد که تمرکز ذخایر معدنی در چند کشور محدود و پراکندگی مصرفکنندگان پیشرفته، رقابت و وابستگی متقابل کشورها را در سطح جهانی شکل داده است. این ساختار نامتقارن، اهمیت جریانهای تجاری، مدیریت زنجیره تامین و سرمایهگذاری در فناوریهای پالایش و بازیافت را دوچندان کرده است. با توجه به رشد تقاضای جهانی، به ویژه در صنایع باتریسازی، خودروهای برقی و انرژیهای تجدیدپذیر، کشورها و شرکتها با چالش بهینهسازی تولید، کاهش وابستگی به منابع محدود و تضمین امنیت عرضه مواجهاند. افزون بر این، رقابت بر سر ارزش افزوده زنجیره، نوآوری فناوری و مدیریت پایدار منابع، جایگاه استراتژیک این فلزات را در اقتصاد جهانی تثبیت کرده و نشان میدهد که موفقیت در این بازار تنها با نگاه کلان اقتصادی و راهبردی ممکن است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- مس
بازار جهانی مس امروزه نهتنها به مثابه عرصهای برای مبادله یک فلز صنعتی تلقی میشود، بلکه به صحنهای بدل شده است که در آن رقابتهای ژئواقتصادی، سیاستهای تجاری و تحولات فناورانه به یکدیگر گره خوردهاند و مسیر آینده صنایع راهبردی را تعیین میکنند. در حقیقت، تمرکز تولید در کشورهای صاحب ذخایر معدنی، تلاش قدرتهای نوظهور برای توسعه ظرفیتهای فرآوری، چالشهای ناشی از تعرفهها و محدودیتهای تجاری و ضرورت فزاینده حرکت به سمت اقتصاد چرخشی و بازیافت، همگی نشان میدهند که مس بیش از هر زمان دیگری به شاخصی از توان کشورها در انطباق با گذار انرژی، دیجیتالیسازی و بازآرایی زنجیرههای تامین جهانی تبدیل شده است، چنان که جایگاه بازیگران اصلی در صادرات مواد خام، کاتد یا محصولات نهایی نه صرفا بازتاب منابع طبیعی و زیرساختهای صنعتی آنان، بلکه نتیجه راهبردهای اقتصادی و سیاسیای تلقی میشود که برای تثبیت موقعیت هر یک در نظام تجارت بینالمللی برگزیده شده است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- آلومینیوم
آلومینیوم در اقتصاد جهانی معاصر نهفقط به عنوان یک ماده اولیه پرکاربرد، بلکه به مثابه یک پیشران حیاتی در تعاملات تجاری و صنعتی شناخته میشود؛ فلزی که از مرحله استخراج و فرآوری مواد خام تا تولید محصولات نهایی پیچیده، زنجیرهای گسترده از ارزش و فرصتهای اقتصادی را شکل میدهد و همین گستردگی سبب شده است تا کشورها بسته به توانایی در بهرهگیری از ذخایر طبیعی، میزان سرمایهگذاری در زیرساختهای صنعتی و سطح دسترسی به فناوریهای پیشرفته، جایگاههای متفاوتی را در این بازار به دست آورند. این در حالی است که برخی کشورها همچنان در نقش تامینکننده مواد خام باقی مانده و سهمی محدود از ارزشافزوده به خود اختصاص دادهاند و گروهی دیگر از آنها با توسعه صنایع پاییندستی و ورود به عرصه محصولات فناورانه توانستهاند موقعیتهای استراتژیک و نفوذ تجاری قابلتوجهی را کسب کنند. این تفاوتها نشان میدهد که آینده بازار آلومینیوم نه بر مبنای وفور ذخایر معدنی، بلکه بر پایه توانایی کشورها در عبور از مرز خامفروشی، سرمایهگذاری در فناوریهای فرآوری و جایگاهیابی هوشمندانه در زنجیره جهانی رقم خواهد خورد.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات فولادی, محصولات میانی فولاد خام
فولاد بهعنوان یکی از کالاهای استراتژیک، همواره نقشی کلیدی در شکلدهی مناسبات تجاری جهانی داشته است. از انقلاب صنعتی تا امروز، تجارت فولاد نهتنها پیشران توسعه زیرساختی کشورها بوده، بلکه توازن اقتصادی و صنعتی آنها را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بررسی روند تاریخی نشان میدهد که سهم این زنجیره در صادرات جهانی از اواخر قرن بیستم تاکنون با نوساناتی همراه بوده، اما همچنان جایگاهی تعیینکننده دارد. افزایش سهم محصولات زنجیره فولاد از حدود 1.5 درصد در اواخر قرن بیستم به حدود 2.5 درصد امروز، نشاندهنده تداوم اهمیت این صنعت در تجارت بینالمللی است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- آسیا و اقیانوسیه, اتحادیه اروپا
تجارت جهانی در دهههای اخیر بهطور چشمگیری با رشد اقتصادی کشورها گره خورده است. روند تغییرات شاخصهایی مانند نسبت صادرات به تولید ناخالص داخلی نشان میدهد که اقتصادهای نوظهور، بهویژه در آسیا، با گسترش صادرات صنعتی توانستند رشد اقتصادی پایداری را تجربه کنند. واردات نیز اگر هوشمندانه و هدفمند باشد، میتواند منجر به تقویت تولید داخلی و ارزآوری شود. همچنین علاوه بر جابهجایی جغرافیای قدرتهای تجاری از غرب به شرق، ترکیب سبد کالایی جهان نیز تغییر کرده است؛ بهگونهای که در طول دهه اخیر، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی با پیشتازی کشورهای آسیایی، جای نفت و فرآوردههای فسیلی را در صدر تجارت جهانی گرفتند.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴