همراه با ما آخرین مطالب های اقتصاد ایران را مطالعه کنید
اقتصاد ایران
- یاد‌داشت
- تولید، هزینه و درآمد ملی
تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی همواره یکی از دغدغه‌های جدی حوزه تولید برای استمرار و توسعه فعالیت‌ها بوده است، به طوری که در پایش محیط کسب‌و‌کار کشور توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در سال‌های اخیر، تامین مالی به عنوان یکی از چالش‌های اساسی مطرح شده است. این مسئله، در برهه‌هایی که کشور با تکانه‌هایی نظیر همه‌گیری کرونا، تحریم‌ها و ... مواجه می‌شود، اهمیت دو چندان می‌یابد. تامین مالی زنجیره‌ای از طریق اوراق گام یکی از نوآوری‌های ارزشمند در حوزه تامین مالی به شمار میآید که می‌تواند بسیاری از دغدغه‌های بنگاه‌های اقتصادی کشور را در زمینه تامین منابع مالی رفع کند.
- تحلیل
- واردات
بخش عمده واردات ایران را محصولات نهایی و ساخته‌شده‌ای تشکیل می‌دهند که ماده اولیه تولید آن‌ها فلزات اساسی هستند. به همین دلیل، سالانه حجم قابل توجهی از فلزات اساسی در قالب محصولات ساخته‌شده به صورت غیرمستقیم به کشور وارد می‌شود. تحقق چشم‌اندازهای 1404 توسعه کشور موجب می‌شود تا حد زیادی از نیاز کشور به محصولات وارداتی کاسته شود که این مسئله نیز موجب کاهش میزان واردات غیرمستقیم فلزات اساسی خواهد شد. در این گزارش، سناریوهای مختلف پیشِ‌روی واردات غیرمستقیم فلزات اساسی کشور بر اساس میزان تحقق اهداف چشم‌انداز 1404 کشور ترسیم می‌شوند.
۳۰ آذر ۱۴۰۰
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی, صنایع خودروسازی
صنعت خودروسازی به دلیل آن که با طیف گسترده‌ای از صنایع دیگر در تعامل است، به عنوان صنعتی پیشران و محرک اقتصادی محسوب می‌شود. از این رو، بسیاری از کشورها اقدام به توسعه صنعت خودروسازی (حتی با عمق داخلی‌سازی بسیار پایین) کرده‌اند تا بتوانند از مزیت‌ها و فرصت‌هایی که این صنعت در اختیار اقتصاد می‌گذارد، حداکثر بهره را ببرند. تقریبا 7 دهه‌ای از پایه‌گذاری صنعت خودروسازی در ایران می‌گذرد، با این حال وضعیت این صنعت در ایران چندان مطلوب نیست، به گونه‌ای که صنعت خودروسازی کشور (به ویژه به لحاظ کیفی) دُچار عقب‌ماندگی شده و زیان انباشته آن در سال‌های اخیر به حدود 1600 هزار میلیارد ریال رسیده است. اعتقاد بر این است که طیفی از عوامل باعث بروز چنین شرایطی در صنعت خودروسازی کشور شده است و چنانچه برای گذر از چالش‌ها و معضلات موجود در صنعت خودروسازی ایران اقدامی نشود، با توجه به جایگاهی که این صنعت (با احتساب تمامی فعالیت‌های مرتبط در طول زنجیره تامین) از اقتصاد ایران دارد، بدون تردید در سال‌های پیش‌رو صنعت خودروسازی به یکی از موانع اصلی رشد و توسعه اقتصادی کشور تبدیل خواهد شد.
۳۰ شهریور ۱۴۰۳
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی
هیدروژن کاربردهای گسترده‌ای در بخش صنعت دارد. در حال حاضر صنایع مرتبط با محصولات پلیمری، بزرگترین بازارهای مصرف هیدروژن را تشکیل می‌دهند. در ایران فرایند تولید آمونیاک بزرگترین مصرف‌کننده هیدروژن است به طوری که برآورد می‌شود از بیش از 200 هزار تن مصرف هیدروژن در صنایع مختلف کشور تقریبا 86 هزار تن آن به تولید آمونیاک اختصاص داشته باشد. صنایع پالایشگاهی و متانول نیز به ترتیب سهم 29 درصدی و 14 درصدی از مصرف هیدروژن در ایران داشته‌اند. با توجه به روندهای جهانی مبنی بر رشد صنایع پلیمری و نقش ایران در صنایع پتروشیمی جهان و زنجیره تامین محصولات این صنایع و همچنین گسترش استفاده از هیدروژن به عنوان یک حامل انرژی پاک در راستای کربن‌زدایی از صنایع، انتظار می‌رود تا بازار هیدروژن در ایران تا سال 2034 رشد 33 درصدی را تجربه کند و به حدود 280 هزار تن برسد.
۳۰ تیر ۱۴۰۳
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی, صادرات, واردات
ریسک‌های ژئوپلیتیکی یکی از مهمترین عارضه‌های اقتصادی جهان به حساب می‌آیند که در طول تاریخ بارها شاخص‌های اقتصادی را تحت تاثیر قرار داد‌ه‌اند. اقتصاد ایران به دلیل وابستگی نسبتا بالا به واردات و همچنین صادرات‌محوری در میان برخی از صنایع خود، در شرایط وقوع تنش‌های ژئوپلیتیکی واکنش‌های نسبتا شدیدی از خود نشان می‌دهد. به عنوان نمونه می‌توان به دوران انقلاب و جنگ تحمیلی اشاره کرد که سبب شد تا حجم فعالیت‌های اقتصادی کشور به نصف کاهش یابد. جنگ روسیه با اوکراین، با این که خسارت‌های سنگینی بر بسیاری از اقتصادهای جهان به خصوص کشورهای توسعه‌یافته وارد آورد، اما برای اقتصاد ایران خالی از لطف نبود چرا که زمینه‌ای را برای افزایش درآمدهای نفتی فراهم آورد. اقتصاد ایران در برهه جنگ حماس و رژیم صهیونیستی نیز (هر چند متغیرهای اقتصاد جهانی به این تنش واکنشی نشان ندادند) واکنش‌های غیر منتظره اما کاملا مقطعی و کوتاه‌مدت از خود نشان داد.
۳۰ مرداد ۱۴۰۳
- یاد‌داشت
- صادرات
مناطق ویژه اقتصادی به عنوان بستری برای تعامل با اقتصاد جهانی و حضور در بازارهای هدف بین‌المللی شناخته می‌شوند و با جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی فرصت مناسبی را برای رشد اقتصادی کشور فراهم می‌آورند. منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیجفارس یکی از بسترهای مهم رشد اقتصادی در کشور به شمار میآید که در سال‌های اخیر با ایجاد زیرساخت‌های مناسب زمینه توسعه صنایع مختلف و رشد صادرات را فراهم آورده، به طوری که در سال 1402 صادرات انواع محصولات صنعتی از این منطقه به بیش از 4 میلیون تن رسیده و ارزآوری بیش از یک میلیارد و 706 میلیون دلاری را به ارمغان آورده است. به نظر می‌رسد که با توجه به برنامه‌های توسعه زیرساخت‌های انرژی، حمل‌ونقل و ... که منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس در دست اقدام قرار دارد، نقش این منطقه در صادرات غیرنفتی کشور به شکل قابل توجهی افزایش یابد و این منطقه در چشم‌انداز 1410 به بزرگترین منطقه صنعتی خاورميانه از لحاظ صنايع انرژی‌بر تبدیل شود.
۳۰ خرداد ۱۴۰۳
- تحلیل
- صنایع خودروسازی, واردات
با توجه به افزایش آلودگی هوا و رونق بازار خودروهای الکتریکی در جهان، تولید و تجارت این نوع خودروها در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته، اما با توجه به چالش‌های فراوان در زیرساخت‌ها، تولید و همچنین عقب‌ماندگی صنعت خودروسازی کشور، ساخت خودروهای الکتریکی با مشکلات فراوانی مواجه است. در حوزه زیرساخت‌ها می‌توان به نبود ایستگاه‌های شارژ عمومی و تعمیرگاه‌های تخصصی در فواصل مناسب اشاره کرد. علاوه بر این، صنعت خودروسازی کشور همچنان با تکنولوژی‌های قدیمی به تولید خودروهای بنزینی می‌پردازد که از توسعه‌نیافتگی این صنعت برای تولید خودروهای برقی حکایت دارد. با این حال، برخی از پژوهشگران و محققان به این عرصه ورود کرده‌اند و محصولاتی نیز به بازار عرضه شده‌اند، اما این خودروها از تکنولوژی قابل رقابت با نمونه‌های خارجی برخوردار نیستند. به نظر می‌رسد که برای همسویی بازار خودروی کشور با تحولات جهانی، لازم است رویکردی جدید در خصوص ایجاد زیرساخت‌های شارژ و نیز واردات خودروهای برقی اتخاذ شود.
۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۱