همراه با ما آخرین مطالب ‌های فلزات پایه را مطالعه کنید

• یاد‌داشت
• مس

بهره‌برداری مناسب از ذخایر متنوع و قابل توجه معدنی کشور، به عنوان فرصتی برای تحقق هدف کاهش وابستگی اقتصاد به نفت، مستلزم برنامه‌ریزی مناسب و انجام مطالعات با هدف شناسایی ظرفیت‌ها و تدوین نقشه راه برای بالفعل کردن پتانسیل‌های ارزشمند کشور است. طرح‌ جامع مس، نمونه‌ای از این مطالعات است که با پیگیری وزارت صنعت، معدن و تجارت و اقدامات ایمیدرو در حال اجراست. اجرای این طرح، با توجه به چشم‌اندازهای پیشِ‌روی بازار جهانی مس در سال‌های آتی و ذخایر ارزشمند معدنی این فلز، از اهمیت بسیار بالایی برای ایمیدرو برخوردار است و امید می‌رود که صنعت مس ایران را، با ارتقای پایدار جایگاهش، به یکی از بازیگران اصلی صنعت مس دنیا تبدیل کند.

• تحلیل
• تولید، هزینه و درآمد ملی, خدمات عمومی, محصولات میانی فولاد خام, مس

اقتصاد چرخشی در ایران از حد مطلوب فاصله زیادی دارد. از جمله مهمترین دلایل این مسئله می‌توان به فقدان ثبات اقتصادی و ضعف قانونی برای مدیریت کالاهای فرسوده اشاره کرد. با این حال، بررسی وضعیت بازیافت و الگوی اقتصاد چرخشی در میان صنایع مختلف نشان می‌دهد که صنایع فلزی در کشور در مقایسه با سایر صنایع از وضعیت به نسبت بهتری برخوردار هستند. برآورد می‌شود در سال 1401، تقریبا 16.6 درصد از کل فولاد کشور از محل منابع ثانویه تامین شده باشد که در مقایسه با سال 1397، رشد 2.1 واحد درصدی را نشان می‌دهد. در سمت مقابل رشد عملکرد صنعت آلومینیوم نیز طی سال‌های اخیر عمدتا بر پایه مصرف آلومینا شکل گرفته است. با این حال، وضعیت در خصوص صنعت مس چندان مطلوب نیست. مروری بر گزارش‌های ارائه‌شده حاکی از آن است که اکثر تولیدکنندگان محصولات مسی در تامین قراضه با چالش‌هایی مواجه هستند که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به بی‌ثباتی در بازار قراضه مس اشاره کرد.

• تحلیل
• مس, معدن

در چند سال اخیر موضوع رشد تولید با تکیه بر ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های شرکت‌های دانش‌بنیان با اهداف مختلفی از جمله ارتقای رقابت‌پذیری بنگاه‌های اقتصادی، افزایش کیفیت کالاها، کنترل هزینه‌‎ها و ورود تکنولوژی‌های نوین به صنعت مورد توجه قرار گرفته است. شرکت ملی صنایع مس ایران به عنوان بزرگترین بازیگر صنعت مس کشور، رویکرد تولید دانش‌بنیان را در چند سال اخیر در اولویت اقدامات خود قرار داده است و برنامه‌های خود را به این سمت‌وسو هدایت می‌کند. از جمله اقدامات این شرکت در این حوزه می‌توان به هوشمندسازی معادن و افزایش ظرفیت تولید محصولات نهایی اشاره کرد که این هدف‌گذاری‌ها از طریق همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و پژوهشی محقق خواهد شد. مشارکت با شبکه بانکی کشور به منظور تامین مالی پروژه‌های دانش‌بنیان نیز بخش دیگری از اقدامات شرکت ملی صنایع مس ایران در حوزه تولید دانش‌بنیان به شمار می‌آید.

• تحلیل
• آلومینیوم

روند کربن‌زدایی از صنایع آلاینده، بسیاری از فرایندهای تولید فعلی را به چالش کشیده است. زنجیره ارزش صنعت آلومینیوم در حالی با انتشار سالانه حدود یک میلیارد تن گازهای گلخانه‌ای در رده آلاینده‌‎ترین صنایع جهان قرار دارد که محصولات آلومینیومی نقش کلیدی‌ای در بخش صنعت بر عهده دارند. از این رو، کربن‌زدایی از زنجیره ارزش آن بسیار حائز اهمیت است. مروری بر گزارش‌های ارائه‌شده نشان می‌دهد، حداقل تا سال 2030، تقاضای سبز آلومینیوم با سرعت بسیاری بالایی رشد خواهد کرد و سهم آن از کل تقاضای آلومینیوم از حدود 5 درصد در سال 2020، به حدود 19 درصد در سال 2030 خواهد رسید. آمارهای مربوط به روند کربن‌زدایی در صنعت آلومینیوم نیز بیانگر آن است که در این صنعت ظرفیت کاهش انتشار گاز دی‌اکسید کربن تا سقف 92 درصد وجود دارد. طبق سناریوی «1.5 درجه سانتی‌گراد» تقاضای کارخانه‌های ذوب آلومینیوم در مقیاس جهانی تا سال 2050 رشد 2.6 درصدی را نسبت به امروز تجربه خواهد کرد و به حدود یک هزار تراوات ساعت می‌رسد. در این سال حدود 52.5 درصد از تقاضای مذکور از محل منابع کم‌آلاینده تامین خواهد شد و میزان آلایندگی ناشی از سوخت‌های فسیلی نیز با به‌کارگیری سیستم‌های جمع‌آوری کربن، کنترل خواهند شد.

• یاد‌داشت
• آلومینیوم

اقتصاد ایران امروز با چالش‌های پرتعدادی دست‌به‌گریبان است. معضل تحریم‌ها و دسترسی نداشتن به فناوری‌های روز و ماشین‌آلات پیشرفته سبب می‌شود تا واحدهای صنعتی کشور با مشکلاتی جدی در خصوص بهره‌وری، بازدهی و بهای تمام‌شده محصولات خود مواجه باشند که این مسئله از قدرت رقابت محصولات ایرانی در بازارهای بین‌المللی می‌کاهد. در این وضعیت، دولت وظیفه دارد تا با سیاست‌گذاری و اجرای اقدامات مناسب، ضمن توسعه زیرساخت‌های لازم، فضای مناسبی را برای رونق کسب‌وکارها و نیز تعامل بنگاه‌های اقتصادی با شرکت‌های خارجی در زمینه خریداری تکنولوژی‌های جدید فراهم آورد. با این حال، با نگاهی به روند توسعه صنعتی کشور، می‌توان دریافت که دولت رویکردهای مناسبی را برای هموار ساختن مسیر فعالیت صنایع اتخاذ نکرده است.

• یاد‌داشت
• سرب و روی

ایران از لحاظ ذخایر سرب و روی، در جایگاه ششم جهان قرار دارد و بیش از 70 درصد ذخایر سرب و روی کشور در معدن مهدی‌آباد واقع شده است. با این حال، تولید شمش و کنسانتره این دو محصول متناسب با ذخایر فعلی نیست و کارخانه‌های تولید شمش کشور با وجود کمبود خوراک قابل توجهی در حال فعالیت هستند. تاکنون خوراک واحدهای تولید سرب و روی کشور از معدن انگوران تامین می‌شد، اما سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) با آگاهی از روند روبه‌اتمام ذخایر اکسیدی این معدن، راه‌اندازی کارخانه‌های تولید کنسانتره سرب و روی مهدی‌آباد را در دستور کار قرار داد. این امر منجر به برگزاری فراخوان جذب سرمایه‌‎گذار در سطح بین‌المللی و در نهایت انتخاب یک کنسرسیوم داخلی به منظور احداث کارخانه‌های فراوری و تولید 800 هزار تن کنسانتره سرب و روی با عیار 35 درصد روی و استخراج معدن به همراه تامین زیرساخت‌های لازم شد. معدن سرب و روی مهدی‌آباد از بزرگترین ذخایر دنیا است و حدود 3 درصد از ذخایر جهان را در بر می‌گیرد. به منظور بهره‌برداری از این ذخیره، کارخانه‌های سولفیدی سرب و روی مهدی‌آباد با ظرفیت تولید هر فاز 200 هزار تن کنسانتره 35 درصد روی در آستانه راه‌اندازی است و 140 هزار تن از ظرفیت شمش روی کشور را پوشش خواهند داد. تامین آب مورد نیاز مجتمع سرب و روی مهدی‌آباد با اجرای 100 کیلومتر خط لوله از محل پساب تصفیه‌خانه یزد به مهدی‌آباد و همچنین تامین برق این مجتمع با احداث پست 400 به 132 کیلووات و خط انتقال برق 27 کیلومتری به معدن مهدی‌آباد مرتفع شده است.