گزارش‌های اقتصاد

محصولات صنایع شیمیایی از ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاصی برخوردار هستند و به همین دلیل، لازم است در بسته‌بندی این محصولات از موادی استفاده شود که در مقابل خواص شیمیایی و خوردگی مقاومت داشته باشند. ایران از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های قابل‌توجهی در زمینه تولید محصولات شیمیایی برخوردار است. در سال‌های اخیر، صادرات صنایع شیمیایی کشور روندی روبه‌رشد را سپری کرده و بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی کشور به محصولات این صنعت اختصاص داشته است. فولاد و آلومینیوم اصلی‌ترین فلزات مورد استفاده در بسته‌بندی محصولات شیمیایی هستند و با توجه به حجم بالای صادرات محصولات شیمیایی کشور، رشد صادرات این محصولات در کنار ارزآوری و ایجاد اشتغال در کشور از منظر میزان فلزات مصرف‌شده در بسته‌بندی محصولات، قابل‌بررسی است.

در عصر حاضر، با توجه به گسترش کاربرد تکنولوژی در حوزه‌های مختلف، سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. آمارها نشان می‌دهد که میزان سرمایه‌گذاری‌ها در زیرساخت‌های «ICT» طی سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۲ رشد تقریبا ۱۱۰ درصدی را تجربه کرده است. این موضوع با توجه به کاربرد فلزات فولاد، آلومینیوم و مس در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، افزایش قابل توجه در مصرف فلزات را با خود به همراه داشته است. بر اساس برآوردهای صورت‌گرفته در سال ۲۰۲۲، ارزش فولاد، آلومینیوم و مس به کاررفته در توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات به ترتیب حدود ۸۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار، ۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار و ۱۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده است.

امروزه تامین آب به یکی از چالش‌های بزرگ جهان تبدیل شده است و بسیاری از کشورها می‌کوشند تا با دسترسی به منابع آب شیرین و نیز توسعه ظرفیت‌های تصفیه و شیرین‌سازی، در مسیر تضمین تامین پایدار آب خود حرکت کنند. این مسئله در مورد ایران اهمیت بسیار بالایی دارد، زیرا سال‌هاست که کشور با مقوله خشک‌سالی و کمبود منابع آب مواجه است و به نظر می‌رسد که لازم است تا اقدامی جدی برای توسعه زیرساخت‌های تامین آب کشور صورت پذیرد. با توجه به حجم بالای مصرف فلزات در تصفیه‌خانه‌های آب، تاثیر توسعه این ظرفیت‌ها بر بازار فلزات کشور قابل بررسی است.

در سراسر جهان، برای ایجاد دمای مناسب و مطبوع در خانه، متناسب با فصول مختلف سال، از انواع وسایل سرمایشی و گرمایشی استفاده می‌شود. این مسئله موجب می‌شود که بخشی از تولیدات لوازم خانگی الکتریکی هر کشور به این محصولات اختصاص داشته باشد. در ایران نیز تنوع آب‌وهوایی و تقاضای گسترده برای انواع وسایل گرمایشی و سرمایشی موجب شده است که تولید این محصولات به یکی از بخش‌های اساسی صنعت لوازم خانگی کشور بدل شود، به طوری که در سال‌های اخیر، بخش قابل‌توجهی از تولید و صادرات وسایل گرمایشی و سرمایشی کشور به تولید انواع بخاری برقی و کولرهای آبی تعلق داشته است. با توجه به تقاضای روبه‌رشد در کشور و منطقه خاورمیانه برای این محصولات، پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آتی، تولید این محصولات رشد قابل‌توجهی را تجربه کند.  

پمپ‌ها، موتورها و توربین‌ها از جمله تجهیزاتی هستند که در فرایندهای مختلف تولید اغلب صنایع همچون نفت، گاز و پتروشیمی و نیز صنایع غذایی و معدنی به کار گرفته می‌شوند. به همین دلیل، این محصولات سهم قابل‌توجهی از ارزش تجارت جهان را به خود اختصاص می‌دهند. می‌توان گفت که توسعه ظرفیت‌های صنعتی هر کشور بدون دسترسی و تامین پمپ‌ها، موتورها و توربین‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود. ایران نیز، به عنوان کشوری که در مسیر توسعه صنعتی حرکت می‌کند، با توجه به تحریم‌های پردامنه، یکی از رویکردهای خود را بر بومی‌سازی و تولید داخلی این تجهیزات قرار داده است تا بتواند ضمن تامین نیاز داخلی و بی‌نیازی از واردات، به سهم مناسبی از بازار کشورهای خارجی، خصوصا کشورهایی نظیر عراق و افغانستان، دست یابد.

اهمیت دسترسی به برق به عنوان عامل محرکی در رشد اقتصادی برکسی پوشیده نیست و تجربه تاریخی نشان می‌دهد که هیچ کشوری در جهان نتوانسته است بدون بهره‌وری و مصرف قابل توجه الکتریسیته در چارچوب اقتصادی خود، شرایط رفاهی استاندارد و مناسبی را برای جمعیت خود فراهم کند. طی چند دهه گذشته افزایش جمعیت و سطوح صنعتی‌شدن در جهان تقاضا برای برق را به عنوان یک ورودی حیاتی به فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی برانگیخته و رشد اقتصادی جهان را سرعت بخشیده است. آمارها نیز حاکی از آن هستند که سرانه تولید برق در مقابل تولید ناخالص داخلی در جهان از ۲.۲ مگاوات ساعت و ۹.۷ هزار دلار به ازای هر نفر در سال ۱۹۹۰ به بیش از ۳.۶ مگاوات ساعت و ۱۷.۴ هزار دلار به ازای هر نفر افزایش یافته است.