گزارش‌های اقتصاد

اقتصاد بازار از یک نظم خود به خودی برخوردار است که از کنش و تعاملات بازیگران آن پدید می‌آید. با این وجود سیر تاریخی اقتصاد جهانی نشان داده که این ساختار خودتنظیم در همه شرایط پاسخگو نیست و در مواقعی تداوم جریان در آن نیاز به مداخله و تنظیم‌گری دولت دارد. بنابراین دولت باید دست به کار شود و با مداخله در بازار‌ها تخصیص بهینه را خود به عهده بگیرد. سوای آن در بسیاری از موارد برطرف کردن شکست بازار نیازی به مداخله دولت در بازارها ندارد و با اصلاح قوانین و نهادها امکان پذیر است. با این حال در چند دهه اخیر شاهد آن هستیم ابعاد و مداخله‌گری دولت‌ها در اقتصاد افزایش قابل توجهی داشته است، مسئله‌ای که متعاقبا منجر به ساختارهای بودجه نامتعادل و بدهی‌های گسترده دولت‌ها همراه می‌شود.

همزمان با آغاز و تشدید روند برقی‌شدن در جهان، موضوع راندمان نیروگاه‌ها، توسعه تکنولوژیکی آن‌ها و نیز کاهش هزینه‌های سرمایه‌گذاری به یکی از موضوعات مهم و مورد بحث تبدیل شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد توسعه تکنولوژی‌ها در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر از جمله خورشیدی و بادی، علاوه بر افزایش راندمان این نیروگاه‌ها، از هزینه بهره‌برداری از آن‌ها نیز کاسته و این مسئله به تازگی انگیزه سرمایه‌گذاران بخش انرژی را در حوزه تجدیدپذیر تقویت کرده است. بر همین مبنا، پیش‌بینی‌ها حاکی از افزایش میزان سرمایه‌گذاری در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر هستند و بالعکس، برای نیروگاه‌های فسیلی روندی مبنی بر کاهش سرمایه‌گذاری دیده می‌شود.

از زمزمه‌های باستانی گرفته تا سمفونی دیجیتال، تحول ارتباطات گواهی بر تمایل سیری‌ناپذیر انسان برای اتصال و اشتراک‌گذاری بوده است. اختراع ماشین چاپ، تلگراف، تلفن و اینترنت در طی چند دهه گذشته ارتباطات را متحول کرده و امکان تبادل سریعتر و گسترده‌تر اطلاعات را فراهم کرده است. پیشرفت‌ها در فناوری‌هایی مانند ارتباطات بی‌سیم، تلفن‌های هوشمند و پلتفرم‌های دیجیتال نحوه اتصال و اشتراک‌گذاری اطلاعات افراد را بیشتر دگرگون ساخته است. می‌توان گفت آینده ارتباطات احتمالاً توسط فناوری‌هایی مانند ۵G و IoT هدایت می‌شود.

آخرین زنجیره صنعت برق، توزیع آن در میان مصرف‌کنندگان است. در ابتدا، شبکه‌های توزیع برق بخشی از نیروگاه‌ها بودند، اما با توجه به پیچیدگی‌‎های به‌وجودآمده در شبکه‌های‌ توزیع، تقاضای فراوان مصرف برق و پیشرفت‌های حاصل‌شده در این صنعت، رفته‌رفته این شبکه‌ها به یک سیستم منظم و مجزا تبدیل شدند. امروزه در طراحی و اجرای شبکه‌های توزیع، سیستم‌های مختلفی به کار گرفته می‌شود که عواملی مانند افزایش تعداد مشترکان، تکنولوژی‌های جدید و نوع مصرف بر آن اثرگذار است و با توجه به این عوامل، شبکه توزیعِ مناسب انتخاب می‌شود. زمانی که برق به ترانسفورماتورهای کاهنده منتقل می‌شود، در شبکه توزیع قرار گرفته است. توسعه شبکه‌های توزیع نیرو و برق‌رسانی به مناطق دوردست، صنایع و ... بر مصرف فلزات اساسی در کشور اثرگذار است.

اقتصاد دیجیتال به دلیل آثار مثبتی که می‌تواند بر فرآیندهای اقتصادی بگذارد به یکی از پرتکرارترین مفاهیم حال حاضر جهان در عرصه سیاست‌گذاری تبدیل و سبب سوگیری‌های جدید در خط‌مشی‌های اقتصادی اکثر کشورها شده است. مرور آمارهای مربوط به بخش‌ها و اجزای مختلف اقتصاد دیجیتال گویای آن است که جغرافیای جهانی اقتصاد دیجیتال به شدت در دو کشور متمرکز است، به طوری که ایالات متحده آمریکا به تنهایی ۶۸ درصد و چین حدود ۲۲ درصد از ارزش بازار دارایی‌ها و سهام ۷۰ پلتفرم دیجیتال بزرگ جهان را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه بر این، بالغ بر ۷۵ درصد از بازار رایانش ابری در اختیار این دو کشور است.

مولفه‌های اقتصادی با اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر چرخه اقتصادی، بازار مصرف و زنجیره تامین بسیاری از فعالیت‌های صنعتی را تحت تاثیر قرار می‌دهند، عرضه و تقاضای محصولات را رونق می‌بخشند و یا منجر به رکود بازار می‌شوند. بررسی‎ها نشان می‌دهد که بازار آلومینیوم تحت تاثیر تغییرات نرخ تورم جهانی روند پرفرازونشیبی را طی کرده، به طوری که در زمان بحران‌های اقتصادی که نرخ تورم کاهش می‌یابد، بازار این فلز نیز در شرایط نامناسبی قرار گرفته است. در حالی که تولید آلومینیوم کمترین تغییرات را در زمان افت نرخ تورم تجربه کرده و روند صعودی تولید این فلز در سال‌های اخیر حفظ شده است.