مشاهده بیشتر
«میزان مراجعه پزشکی و مصرف داروی ایرانیان، چند برابر استانداردهای جهانی است.» همین یک قلم حقیقت آماری، شرایط سلامت و درمان کشور را فراتر و مفصلتر از هر گزارش تحلیلی شرح میدهد. در بررسی آمارها گفته میشود، سرانه کلی مصرف دارو در ایران سه برابر استاندارد جهانی است و ما در آسیا پس از چین بزرگترین مصرفکننده دارو به حساب میآییم. هر ایرانی به طور متوسط در طی یک سال ۳۳۹ بار دارو مصرف میکند رقمی که معادل با چهار برابر آمار جهانی است. همه این آمارها گواه این حقیقت تلخ است که ایران در حوزه سلامت با چالشهای مهمی دست و پنجه نرم میکند.
موضوع انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای صنعتی و تبعات زیستمحیطی آن، قریب به یک دههای میشود که ریلگذاریهای اقتصادی و غیراقتصادی بسیاری از کشورها را دچار تغییر و تحول کرده است. در این راستا، مفهوم «انتقال انرژی» که بر استفاده از انرژیهای پاک به جای سوختهای فسیلی تاکید دارد، به یک اصل در عرصه سیاستگذاریهای کلان تبدیل شده است. موضوع انتقال انرژی، برای ایران به دلیل شدت نسبتا بالای آلایندگی کشور در مقیاس جهانی و همچنین وابستگی شدید اقتصادی به درآمدهای حاصل از فروش سوختهای فسیلی از اهمیت دوچندانی برخوردار است. مروری بر گزارشهای ارائهشده حاکی از آن است که در طول دهههای گذشته، توسعه ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر در کشور متناسب با هدفگذاریهای انجامشده در برنامههای پنجساله توسعه اقتصادی پیش نرفته است. با این حال، امید میرود با اجرایی شدن ابتکار تابلوی برق سبز و رشد سرمایهگذاریها در انرژیهای تجدیدپذیر، مسیر هموارتری برای دستیابی به ظرفیت ۴۹ گیگاوات نیروگاههای بادی و ۷۱ گیگاوات نیروگاههای خورشیدی کشور تا پایان برنامه پنجساله هفتم توسعه اقتصادی ایجاد شود.
صنعت برق یکی از زیرساختهای حیاتی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و صنعتی کشورها به شمار میآید و در شرایطی که جهان به سمت برقی شدن و استفاده گسترده از برق در حوزههای مختلف حرکت میکند، این صنعت از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. صنعت برق یکی از با قدمتترین صنایع در ایران به شمار میآید که در سالهای گذشته عمدتا بر پایه منابع سوخت فسیلی توسعه یافته و نقشی کلیدی در توسعه صنعتی کشور ایفا کرده است. در حالی که امروز ظرفیت نیروگاهی کشور از مرز ۹۴ هزار مگاوات عبور کرده و یکی از بزرگترین شبکههای برق در خاورمیانه به شمار میآید، صنعت برق با چالشهای گلوگاهی بسیاری مواجه شده است، به طوری که در گذار به برقی شدن، این صنعت پاسخگوی نیاز کشور نیست. وابستگی شدید به سوختهای فسیلی، نبود سرمایهگذاری کافی در استخراج گاز طبیعی، راندمان پایین نیروگاهها، ناترازی تولید و مصرف برق و فرسودگی شبکه توزیع و انتقال در کنار سیاستگذاریهای نامناسب جذب سرمایه برای توسعه، برخی از چالشهای صنعت برق محسوب میشوند. به نظر میرسد که تمرکز بر مرتفع کردن این چالشها فرایندی پیچیده و زمانبر و نیازمند سرمایهگذاری هدفمندتری است که این موضوع حرکت در مسیر همگام شدن با تحولات جهانی را دشوار میکند.
مبلمان از جمله تاثیرگذارترین عناصر دکوراسیون داخلی به شمار میرود که در تمام فضاهای خانگی، کاری، تجاری، تفریحی و ... کاربرد دارد. تغییر سبک زندگی در ایران طی دهههای اخیر مبلمان خانگی و اداری را از کالاهایی تجملاتی به یک نیاز مهم تبدیل کرده و به همین دلیل، تقاضای فراوانی برای انواع محصولات تولیدی صنعت مبلمان ایجاد شده است. این صنعت از قدمتی طولانی در ایران برخوردار است. بخش زیادی از محصولات این صنعت از جنس فلزات اساسی ساخته میشوند و به همین دلیل، توسعه این صنعت میتواند رشد قابلتوجهی را در مصرف فلزات در کشور پدید آورد.
در عصر حاضر، تعداد زیادی لوازم خانگی ــ اعم از الکتریکی و غیرالکتریکی ــ در منازل برای سهولت و تسریع در انجام کارها استفاده میشوند که بسیاری از این وسایل در آشپزخانهها کاربرد دارند. لوازم خانگی غیرالکتریکی از جمله وسایلی هستند که غالبا در طول روز بارها و بارها در مجاورت حرارت و آب مورد استفاده قرار میگیرند. بنابراین لازم است که این وسایل از فلزاتی با مقاومت بالا در برابر خوردگی ساخته شوند. بدیهی است که ساخت و تولید لوازم خانگی غیرالکتریکی موجب مصرف میزان قابلتوجهی از فلزات میشود. در گزارش پیشِرو، میزان تولید و توسعه ظرفیت این عرصه از منظر مصرف فلزاتی نظیر فولاد، آلومینیوم و مس مورد بررسی قرار گرفته است.
در گذشتههای دور، افراد برای تامین آب و شستوشوی ظروف و البسه خود مشقتهای بسیاری را متحمل میشدند. با گذشت زمان و پدیدار شدن سیستم لولهکشی آب به منازل، فراید شستوشو برای بشر آسانتر شد. از آنجایی که بشر همواره به دنبال ارتقای امکانات رفاهی خود برای زندگی بهتر و با کیفیتتر بوده است، بهمرور اولین ماشینهای شستوشو ابداع و اختراع شدند. در ابتدا این وسایل از جمله لوازم خانگی لوکس و گرانقیمت بودند، اما امروزه و با پیشرفت تکنولوژی، ماشینهای لباسشویی و ظرفشویی به یکی از ملزومات ضروری زندگی امروز تبدیل شدهاند. بدیهی است که تولیدات گسترده این محصولات تقاضای قابلملاحظهای را برای فلزات اساسی ایجاد میکنند و محرکی برای بازار فلزات به شمار میروند.
صنعت داروسازی، به دلیل اثرگذاری بر سلامت انسانها و جوامع بشری، همواره از مهمترین ارکان نظام سلامت در دنیا بوده است. امروزه این صنعت، به دلیل سودآوری بالا و نیاز روزافزون جوامع، یکی از صنایع کلیدی و استراتژیک در جهان محسوب میشود که برخورداری از سطح بالای توانمندی در این بخش کمک شایانی به بالا بردن سطح سلامت کشورها و نیز رشد اقتصادی آنها خواهد کرد. اهمیت تامین دارو، بهخصوص برای کشورهای عقبمانده و درحالتوسعه، باعث شده است تا سهم عمدهای از تجارت جهانی به صادرات محصولات دارویی تعلق داشته باشد. از آنجا که در بستهبندی این محصولات از فلزاتی نظیر آلومینیوم و فولاد استفاده میشود، نقش صادرات محصولات دارویی بر بازار فلزات کشور نیز قابلبررسی است.
صنعت خودروسازی، در بیشتر کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه فعال در این حوزه، لوکوموتیو بخش صنعت محسوب میشود و حتی یکی از شاخصهای توسعهیافتگی به شمار میآید. در ایران نیز رشد و توسعه صنعت خودروسازی همواره یکی از اهداف و چشماندازهای برنامههای کلان توسعه بوده است، صنعتی که اگرچه امروز با چالشهای پرشماری دستبهگریبان است، با سیاستگذاری مناسب و الگوبرداری از کشورهای موفق این حوزه نظیر ژاپن و کرهجنوبی، میتوان رونق را به آن بازگرداند و امیدوار بود که این صنعت چرخ اقتصاد کشور را به حرکت درآورد.
با توجه به اینکه ایران در رده کشورهای برخوردار از منابع انرژی محسوب میشود، توسعه صنعت نفت و گاز همواره یکی از اولویتهای مهم برنامههای توسعه کشور بوده است، برنامههایی که با توجه به تغییر شرایط سیاسی و تحریمهای شدید، تحقق آنها با اما و اگرهایی مواجه شده و برخی از کارشناسان این عرصه معتقدند که لازم است مورد بازنگری قرار گیرند. در هر صورت، مطابق با شرایط فعلی صنعت نفت و گاز و دورنمای این صنعت، میتوان سناریوهایی را برای توسعه این صنعت در نظر گرفت. بر اساس این سناریوها، میتوان چشماندازهایی برای مصرف فلزات در بخشهای مختلف صنعت نفت و گاز کشور ترسیم کرد.
امروزه تامین آب به یکی از چالشهای بزرگ جهان تبدیل شده است و بسیاری از کشورها میکوشند تا با دسترسی به منابع آب شیرین و نیز توسعه ظرفیتهای تصفیه و شیرینسازی، در مسیر تضمین تامین پایدار آب خود حرکت کنند. این مسئله در مورد ایران اهمیت بسیار بالایی دارد، زیرا سالهاست که کشور با مقوله خشکسالی و کمبود منابع آب مواجه است و به نظر میرسد که لازم است تا اقدامی جدی برای توسعه زیرساختهای تامین آب کشور صورت پذیرد. با توجه به حجم بالای مصرف فلزات در تصفیهخانههای آب، تاثیر توسعه این ظرفیتها بر بازار فلزات کشور قابل بررسی است.
تحولات صنعت خودروسازی دسترسی به انواع وسایل نقلیه را برای عموم مردم تسهیل کرده است، به طوری که امروزه بسیاری از مردم برای تردد و جابهجایی کالاها از وسایل نقلیه شخصی و عمومی استفاده میکنند. استفاده از اتومبیلها و ماشینهای حمل بار مستلزم توسعه زیرساختها در این بخش است. جادهها اصلیترین زیرساختهای حملونقل زمینی به شمار میآیند و امکان دسترسی به بسیاری از نقاط شهری و روستایی و جابهجایی در مسیرهای صعبالعبور را فراهم میکنند. احداث زیرساختهای حملونقل همواره یک ضرورت اجتنابناپذیر برای کشورها تلقی میشود. تردد بیشمار وسایل نقلیه در جادهها احتمال رخ دادن حوادث جادهای را نیز به مراتب افزایش داده است. برای افزایش امنیت حملونقل جادهای، نظارت بر اجرای مقررات و کاهش آمار سوانح جادهای، تجهیزات مختلفی مانند تابلوهای راهنمایی و رانندگی و گاردریلها در مسیر راهها نصب میشوند. در ساخت این تجهیزات غالبا فلزات اساسی از جمله فولاد به کار میروند؛ بنابراین احداث جادهها محرکی برای بازار فلزات اساسی خصوصا فولاد خواهد بود.
ایران با یک میلیون و ۶۳۵ هزار کیلومترمربع مساحت، تقریبا یک درصد از جمعیت جهان را در خود جای داده و تنها مالک ۱/۰ درصد از کل ثروت جهان، معادل ۲۵۰ هزار میلیارد دلار است. کشور ما با توجه به منابع و پتانسیلهایی که از آنها برخوردار است، بیش از ۶۰ سال سابقه برنامهریزی دارد. در این مدت، فرآیند برنامهریزی تحتتاثیر شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی با تغییر و تحولاتی روبهرو شده و فراز و نشیبهای زیادی داشته است. میتوان گفت آمایش سرزمین بهطور خاص و برنامهریزی بهطور عام در قبل و بعد از انقلاب در کشور اجرایی شده است. در این گزارش تاریخچه برنامهریزی و آمایش سرزمین در ایران را بررسی میکنیم.
