مشاهده بیشتر
از دیرباز استفاده از ماشینآلات و ادوات ابتدایی یا سنتی در بخش کشاورزی رایج بوده است. این ماشینآلات و ادوات ابتدایی معایبی گوناگون داشتند و با گذر زمان و ظهور انقلاب صنعتی در اروپا، این صنعت به مرحله نوینی قدم نهاد. ادوات کشاورزی متناسب با اقتضای زمانی و به موازات بهرهبرداری از زمین و حاصلخیزی بستر کشت یا خاک، مورد استفاده قرار میگرفتند. بنابراین ماشینآلات پارامتری مهم در این صنعت برشمرده میشوند. امروزه افزایـش جمعیـت از یک طـرف و محدودیـت منابـع از طـرف دیگـر اسـتفاده از ماشـین و روشهـای مکانیـزه در تولیـد محصـولات کشـاورزی را اجتنابناپذیـر میکند. گزارش حاضر به بررسی سهم کشاورزی و بخش تولید ماشینآلات و تجهیزات صنعتی مورد استفاده این صنعت از تولید ناخالص داخلی پرداخته است. بدیهی است که هرچه میزان تولید ماشینآلات و ادوات کشاورزی در کشور افزایش یابد، تقاضا برای فلزات مختلف نیز افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر، هر قدر صادرات این نوع تجهیزات افزایش یابد، در واقع صادرات فلزات به شکل غیرمستقیم و با ارزش افزوده بالاتر نیز افزایش خواهد یافت.
میزان تولید سالانه فلزات گرانبهای جهان تا سال ۲۰۲۰ برای طلا ۳ هزار و ۳۰۰ تن، نقره ۲۷ هزار تن، پالادیم ۱۲ هزار تن و پلاتین ۳ هزار و ۶۰۰ تن گزارش شده است. کشور چین با تولید سالانه ۴۲۰ تن طلا بزرگترین تولیدکننده در این عرصه برشمرده میشود. فلزات ارزشمند، همچون دیگر مواد معدنی در سطح جهان، تحت تاثیر خسارتهای مهمان ناخوانده یعنی کرونا قرار گرفتند. صنعت طلا و دیگر فلزات گرانبهای ایران نیز به دلیل ارتباط تنگاتنگ با بازارهای جهانی از تأثیرات این ویروس مصون نماندند. این گزارش رخدادهای جهانی و داخلی برخی فلزات گرانبها را مورد بحث و بررسی قرار داده و از نظرات فعالان این حوزه بهره گرفته است.
با شیوع ویروس کرونا از چین و گسترش آن به بسیاری از کشورهای جهان، موجی از ترس جوامع بشری را در بر گرفت و دولتها و سازمانهای بهداشتی را بر آن داشت تا با انجام اقدامات پیشگیرانه و محدودکننده، گسترش این ویروس را حداقل تا زمان کشف دارو یا واکسن به تعویق بیندازند. اما این نخستین باری نیست که یک بیماری، اینچنین موجب به هم ریختن اوضاع جهان میشود. از آغاز حیات بشر تاکنون، در مواردی متعدد، بیماریهای گوناگونی در سطح جهان گسترش یافتهاند که به سبب نبود دانش کافی در حوزه پزشکی و درمان، تلفات بسیاری را حتی در مقیاس میلیون نفر به بار آوردهاند. در گزارش پیشِ رو چند مورد از این بیماریها مورد بحث و بررسی قرار گرفتهاند.
ویروس کرونا در طول چند ماه گذشته تبدیل به مهمترین موضوع بحث در دنیا شده و جهان را دستخوش اتفاقات ناگوار بیشماری ساخته است. این بیماری صدها هزار نفر را به کام مرگ فرستاده، کسبوکارها را تعطیل و اقتصاد دنیا را در رکودی وحشتناک متوقف کرده است. تبعات اقتصادی این ویروس به حدی شدید است که شاید کمتر اتفاق یا جنگی در جهان را میتوان با آن مقایسه کرد. اگرچه نامشخص بودن زمان پایان این بیماری انجام هرگونه تحلیل را دشوار میسازد، اما آنچه مشخص است رکود و بیکاری گستردهای است که حتی پس از اتمام این بیماری، تمام کشورها را در بر خواهد گرفت.
گسترش و همهگیری ویروس کرونا اقتصاد جهان را یکباره دگرگون کرد و به رکودی عمیق فروبرد، رکودی که نمونه آن کمتر در تاریخ یافت میشود. اقتصاد ایران نیز، همچون سایر نقاط جهان، بهناگاه تحت تاثیر این ویروس قرار گرفت. البته به باور اقتصاددانان، داستان ایران حتی پیچیدهتر از سایر کشورها خواهد بود؛ زیرا اقتصاد ایران در حال حاضر با فشارهای دوگانه تحریم و تبعات ویروس کرونا مواجه است و به همین دلیل، در صورتی که برنامه مناسبی برای کنترل این ویروس در دستور کار قرار نگیرد، ضربات شدیدی را از این اپیدمی دریافت خواهد کرد.
تبعات شیوع کرونا در جهان به گونهای افزایش یافته است که هیچ تحلیلگری قادر نیست وضع موجود را به طور دقیق مورد ارزیابی قرار دهد. کسی نمیداند امروز جامعه بشری در روزهای پایانی یک بحران قرار دارد و یا این شرایط هنوز نقطه شروع یک فاجعه است. به همین دلیل، نمیتوان چشمانداز مشخصی را برای آینده ترسیم کرد. برخی معتقدند این بحران یک چالش گذرا برای دنیا به شمار میرود و برخی دیگر اعتقاد دارند باید با جهان کرونایی خو گرفت. در هر صورت، شیوع ویروس کرونا موجب شده است تا فعالیت کسبوکارها و واحدهای مختلف، از خردهفروشیها تا کارخانهها و حتی تولیدکنندگان مواد اولیه همچون معادن و کشاورزی، تحت تاثیر قرار گیرند و تعطیل شوند. این تعطیلیها بیکاریهای فراوانی را به دنبال داشته و مشکلات اقتصادی فراوانی را برای کشورها پدید آورده است.
گسترش ویروس کرونا اقتصاد جهان را از بسیاری جنبهها متاثر ساخته است. تعطیلی واحدهای صنعتی و کاهش قیمت و تقاضا برای مواد اولیه و منابع انرژی تنها بخشی از آثار اقتصادی شیوع کرونا هستند. صنعت فولاد نیز، به عنوان یکی از بخشهای تعیینکننده در اقتصاد دنیا، به دنبال تعطیلی بسیاری از فعالیتهای ساختوساز و خودروسازی که اصلیترین متقاضیان فولاد هستند، تا حد زیادی از شیوع این ویروس آسیب دیده است، به خصوص که محل شروع و گسترش این ویروس کشور چین بود که بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده فولاد جهان به شمار میرود.
در نخستین ماههای سال ۲۰۲۰ میلادی ویروس کرونا در جهان غوغایی برپا کرد که هیچ صنعتی از تاثیرات نامطلوب آن در امان نماند. بسیاری از صنایع فلزی، که نقش مهمی در بازارهای جهانی ایفا میکنند، تحت تاثیر این ویروس قرار گرفتند و مجبور به کاهش میزان تولید خود شدند و بسیاری از معادن و کارخانههای بزرگ تولیدکننده در جهان تعطیل شدند. صنایع فلزی ایران نیز همچون دیگر کشورها تحت تاثیر این ویروس مخرب قرار گرفته و با برنامههای راهبردی جهش تولید، در صدد جبران خسارتهای حاصل از مهمان ناخوانده برآمدهاند. گزارش حاضر به بررسی تأثیرات ناشی از ظهور کووید ۱۹ در صنعت آلومینیوم کشور و جهان پرداخته است.
با ظهور ویروس کرونا، بازار کالاهای اساسی با نوسان قیمتی بالایی روبهرو شدند که میتواند زمینهساز رکود اقتصادی جهان شود. تحلیلگران ارشد بازارها معتقدند که بیشینه تاثیر ویروس کرونا بر بازارهای نفت و فلزات صنعتی است. صنعت فلز سرخ نیز متاثر از این ویروس بوده و با تغییرات شدید در قیمت، عرضه و تقاضا مواجه شده است. شهرت فلز سرخ به عنوان شاخص اقتصادی در جهان بدان معناست که چشمانداز آن همیشه مورد توجه قرار میگیرد؛ زیرا این فلز طیف گستردهای از مصارف گوناگون را به خود اختصاص داده است. گزارش حاضر به بررسی تأثیرات ویروس کرونا در صنعت فلز سرخ ایران و جهان میپردازد.
پاندمی ویروسی ناشناخته در جهان، باعث ایجاد نگرانیهایی در خصوص تقاضای فلزات شده است. همانطور که این معضل بر اقتصاد جهانی اثرگذار بوده است، بدون شک به تبع آن اقتصاد ایران هم تحت تاثیر قرار میگیرد. صنعت سرب و روی ایران و جهان، مانند دیگر صنایع فلزی، خسارات زیادی از کاهش تقاضا، در برخی موارد کاهش تولید و گاه مازاد عرضه بر تقاضا ناشی از پاندمی بیماری کویید ۱۹ متحمل شده است. تمام کشورهای دنیا اقداماتی را به منظور جلوگیری از شیوع بیشتر این بیماری در دستور کار خود قرار دادهاند که موجب تغییرات گستردهای در لجستیک، شیوههای کار و روشها در صنعت فلزات شده است. گزارش حاضر به بررسی رخدادهای صنعت سرب و روی ایران و جهان در دوران کرونا میپردازد.
تا چندی پیش اصطلاح « جهانیسازی» غایت آرمانی بسیاری از اندیشمندان و سیاستگذاران محسوب میشد. توسعه فناوری و گسترش ارتباطات، این تفکر را به بشر القا میکرد که حرکت به سوی تبدیل جهان به دهکدهای منظم و پیوسته، زندگی و روابط انسانها را متحول خواهد کرد. برهمیناساس بهمرور وابستگی کشورها به یکدیگر برای تامین مایحتاج خود افزایش پیدا کرد. اما اکنون بحران کرونا این تفکر را به جامعه جهانی القا کرده است که نمیتوان همیشه برای تامین کالاهای اساسی و غیراساسی نیازمند دیگران بود. بههمیندلیل پیشبینی میشود از اینپس روند معکوسی از جهانیسازی در کشورها شکل بگیرد و جوامع به سمت خودکفایی و توجه به داخل حرکت کنند. ساعت معکوس نمادی از برعکسشدن تمام روندهایی است که جهان تا پیش از بحران کنونی برای رسیدن به آن گام برمیداشت.
مجموعه مطالعاتی درباره توسعه ملی انجام شده و بهدنبال آن نیز جهتگیریهای اصلی برای توسعه بلندمدت مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. اصلیترین جهتگیریهای آمایشی در سه حیطه انسان، فضا و فعالیتهای انسان در سطح ملی مطرح شده و بازتابهای کلان جهتگیریهای فوق بر بارگذاری جمعیت و فعالیتها در استانها و مناطق گوناگون کشور مورد استنتاج قرار گرفته است. گزارش حاضر به برنامههای توسعهای بخش صنعت و معدن کشور تا سال ۱۴۰۴ میپردازد.
