• یاد‌داشت
بررسی تاثیر مقررات‌گذاری‌های دولتی بر زنجیره فولاد

آسیب‌های قیمت‌گذاری دستوری به صنعت آهن‌اسفنجی

مرداد ۱۳۹۹
زمان مطالعه: 6 دقیقه | شماره ماهنامه: 122
زنجیره تولید فولاد شامل مجموعه‌ای از فرایندهای وابسته به یکدیگر است. به همین دلیل، اتخاذ سیاست مناسب به منظور توازن میان واحدهای فعال در این حوزه از اهمیت بالایی در توسعه صنعت فولاد کشور برخوردار است. در اکثر کشورها، قیمت محصولات تولیدی زنجیره‌ فولاد بر اساس بازار آزاد و تنها متاثر از عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، اما در کشور ما، وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین‌کننده اصلی قیمت‌ها به شمار می‌رود. آهن اسفنجی یکی از محصولات میانی مهم و اثرگذار در زنجیره فولاد کشور است که در سال‌های اخیر، رویکرد مناسبی در زمینه تعیین قیمت آن وجود نداشته است. عدم اصلاح قیمتی این محصول متناسب با افزایش قیمت سایر محصولات زنجیره فولاد موجب شده است تا تولیدکنندگان آهن‌اسفنجی کشور از لحاظ حاشیه سود با محدودیت‌هایی مواجه شوند.

مقدمه

بخش عمده فولاد در کشور با استفاده از روش احیای مستقیم تولید می‌شود؛ به همین دلیل، توسعه واحدهای تولید آهن‌اسفنجی یکی از اصلی‌ترین اقدامات لازم به منظور تکمیل زنجیره تولید این فلز در کشور محسوب می‌شود. در حال حاضر، ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان آهن‌اسفنجی در جهان برشمرده می‌شود و واحدهای مختلفی در سطح کشور در این زمینه مشغول به فعالیت هستند.

با توجه به پیوستگی زنجیره فولاد و اهمیت قیمت مواد اولیه همچون کنسانتره، گندله و آهن‌اسفنجی در بهای تمام‌شده تولید، تصمیم‌گیری درباره قیمت‌گذاری این محصولات، خصوصا در شرایط کنونی که نوسانات اقتصادی، تورم بالایی را به وجود آورده، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. عدم اتخاذ سیاست‌های مناسب و نظارت ناکافی بر اجرای قوانین در این حوزه موجب خواهد شد تا تولیدکنندگان محصولات میانی زنجیره فولاد متضرر شوند و سود این بخش به واسطه‌گرانی برسد که نقشی در تولید محصول نداشته‌اند.

در اغلب نقاط دنیا، قیمت محصولات زنجیره فولاد در تاریخ‌های مشخص و در نتیجه انجام مذاکراتی میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان تعیین می‌شود، اما در کشور ما، قیمت‌گذاری آهن‌اسفنجی را دولت و بر اساس بخشنامه‌های ابلاغیِ وزارت صنعت، معدن و تجارت در ابتدای هر سال انجام می‌دهد. طبق آخرین بخشنامه این وزارت، قیمت آهن‌اسفنجی برابر با 50 درصد از قیمت فروش شمش فولاد خوزستان تعیین می‌شود. به بیان دیگر، واحدهای تولیدکننده آهن‌اسفنجی کشور موظف هستند محصولات خود را بر اساس میانگین سه‌ماهه شمش شرکت فولاد خوزستان، که در سامانه کدال قابل مشاهده است، به بازار عرضه کنند.

اهمیت اصلاح قیمت‌گذاری برای توسعه صنعت آهن‌اسفنجی

آهن‌اسفنجی حاصل احیای مستقیم گندله است و به دلیل شکل متخلخل آن، به این نام شناخته می‌شود. توسعه صنعت فولاد کشور در سال‌های اخیر موجب شده است تا تقاضای قابل توجهی برای این محصول، که یکی از مواد اولیه اساسی صنایع تولید شمش فولاد به شمار می‌رود، در کشور ایجاد شود. اصلی‌ترین عامل اثرگذار در زمینه قیمت‌گذاری آهن‌اسفنجی را می‌توان عملکرد صنایع فعال در زمینه تولید شمش‌های فولادی دانست. فرایند تولید در این واحدها وابسته به تامین مواد اولیه مختلفی همچون آهن‌اسفنجی، دولومیت، فروآلیاژها و همچنین الکترودهاست. نوسانات ارزی و تشدید تحریم‌ها موجب شده‌اند تا قیمت تمام‌شده صنایع فولادی کشور بسیار بالا برود و در پی آن، قیمت شمش‌ فولاد نیز افزایش یابد. از آنجا که قیمت آهن‌اسفنجی نیز بر اساس قیمت شمش‌ فولادی تعیین می‌شود، رشد قیمتی شمش‌ موجب شده است تا قیمت آهن‌اسفنجی نیز بسیار بالا برود. از سوی دیگر، با توجه به قیمت بالای آهن قراضه‌ (حدود 80 درصد قیمت شمش فولادی)، صنایع فولادی کشور تمایل دارند تا در فرایند تولید خود، آهن‌اسفنجی را جایگزین آهن قراضه‌ کنند تا بتوانند قیمت تمام‌شده خود را تا حد ممکن کاهش دهند.

در صنعت تولید آهن‌اسفنجی، بخش قابل ‌توجهی از هزینه‌های تولید به قیمت مواد اولیه (گندله) اختصاص می‌یابد. طبق بخشنامه اخیر وزارت صنعت، معدن و تجارت، قیمت گندله از 21.5 درصد قیمت شمش فولاد خوزستان به 23.5 درصد افزایش پیدا کرد. گفتنی است که این قیمت مربوط به بخشنامه است و واحدهای آهن‌اسفنجی کشور، برای تامین گندله مناسب مورد نیاز خود، گاهی مجبورند تا 27.5 درصد قیمت شمش فولاد نیز هزینه کنند که این مسئله تاثیرات قابل ملاحظه‌ای را در قیمت تمام‎شده آهن‌اسفنجی کشور داشته است.

صنایع فعال در حوزه آهن اسفنجی پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌های متعددی را در زمینه اصلاح قیمت این محصول انجام داده‌اند که هنوز به نتیجه‌ای منجر نشده است. بر اساس شرایط فعلی، قیمت آهن اسفنجی باید تا 53 درصد شمش فولاد خوزستان افزایش یابد

‌علاوه بر افزایش قیمت گندله، قیمت گاز طبیعی، که اصلی‌ترین حامل انرژی صنعت تولید آهن‌اسفنجی محسوب می‌شود، در مدت اخیر افزایشی حدودا دوبرابری داشته و از 132 تومان به ازای هر متر مکعب به 263 تومان رسیده است. این رشد قیمتی در شرایطی رقم خورد که هیچ‌گونه اصلاحی در قیمت آهن‌اسفنجی صورت نگرفت. همین عامل موجب شده است که امروز، همزمان با افزایش قابل توجه هزینه تمام‌شده، حاشیه سود تولید آهن‌اسفنجی به‌شدت کاهش یابد. به همین دلیل، صنایع فعال در حوزه آهن‌اسفنجی پیگیری‌ها و نامه‌نگاری‌های متعددی را در زمینه اصلاح قیمت این محصول انجام داده‌اند که هنوز به نتیجه‌ای منجر نشده است. بر اساس شرایط فعلی، قیمت آهن‌اسفنجی باید تا 53 درصد شمش فولاد خوزستان افزایش یابد.

دلایل عدم توازن در زنجیره تولید فولاد کشور

در شرایط کنونی، عدم اصلاح قیمت آهن‌اسفنجی در کشور موجب شده است تا توازن قیمت‌ در زنجیره فولاد کشور از بین برود. صنایع ذوب و ریخته‌گری، که محصول نهایی آن‌ها شمش فولاد است، ماده اولیه مورد نیاز خود یعنی آهن‌اسفنجی را به قیمت نسبتا پایین‌تری خریداری می‌کنند. همین امر موجب می‌شود تا حاشیه سود این واحدها، در مقایسه با واحدهای تولید آهن‌اسفنجی که با افزایش قیمت حامل‌های انرژی و مواد اولیه و در نتیجه افزایش بهای تمام‌شده مواجه شده‌اند، بیشتر شود. در حال حاضر، حاشیه سود صنایع ذوب و ریخته‌گری به حدود هزار تومان به ازای هر کیلوگرم محصول می‌رسد، در حالی که حاشیه سود صنایع فعال در حوزه تولید آهن‌اسفنجی کشور، در بهترین حالت و شرایطی که بتوانند با حداکثر ظرفیت به فعالیت بپردازند، در نهایت به چهارصد تومان به ازای هر کیلوگرم خواهد رسید. این مسئله نشان می‌دهد که در زنجیره تولید فولاد کشور، بخش عمده سود به تولیدکنندگان شمش تعلق دارد و واحدهای میانی، خصوصا آهن‌اسفنجی، به حاشیه سود مناسبی در این حوزه دست پیدا نمی‎‌کنند.

در شرایط کنونی، عدم اصلاح قیمت آهن اسفنجی در کشور موجب شده است تا توازن قیمت‌ در زنجیره فولاد کشور از بین برود. صنایع ذوب و ریخته‌گری، که محصول نهایی آن‌ها شمش فولاد است، ماده اولیه مورد نیاز خود یعنی آهن اسفنجی را به قیمت نسبتا پایین‌تری خریداری می‌کنند

از سوی دیگر، بر اساس بخشنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت، واحدهای تولید آهن‌اسفنجی موظف هستند تا محصولات خود را مطابق با قیمت مشخص‌شده به تولیدکنندگان فعال عرضه کنند. این در شرایطی است که برخی از واسطه‌گران، آهن‌اسفنجی را خریداری و با قیمتی در حدود 65 درصد قیمت فولاد در بازار آزاد معامله می‌کنند. به بیان دیگر، عدم برنامه‌ریزی مناسب در حوزه قیمت‌گذاری آهن‌اسفنجی موجب شده است تا حاشیه سود این محصول به جای تولیدکنندگان به جیب واسطه‌گران برود و واحدهای مصرف‌کننده آهن‌اسفنجی نیز در تامین نیاز خود با مشکلات متعددی مواجه شوند.

نویسنده» سورنا زمانیان، مدیرعامل وقت شرکت احیا استیل فولاد بافت

  • icon
  • یاد‌داشت
  • محصولات فولادی
اهمیت جلوگیری از واردات به عنوان مانع بزرگ جهش تولید در کشور نقش کلیدی شرکت فولاد امیرکبیر کاشان در تامین بازار ورق گالوانیزه

ورق‌هـای گالوانیزه بـا توجه به دامنه گسـترده کاربرد ‌در صنایع مختلـف پایین‌‌دسـتی، از جمله محصولات اسـتراتژیک فـولادی به شـمار می‌‌آینـد که افزایش تـوان تولیـد آن‌ها ‌در کشـور، ضمن آنکه می‌‌تواند بسترسـاز خلـق ارزش مضاعـف در صنعـت فـولاد و تکمیـل زنجیره‌‌هـای ارزش صنعتـی باشـد، فرصت ‌مناسـبی را برای توسـعه صادرات غیرنفتی ایجاد می‌‌کند. شـرکت فولاد امیرکبیر کاشـان اولین و یکی از مهمترین تولیدکنندگان ورق گالوانیزه کشـور به شـمار می‌آید که در سـال‌‌های اخیـر با تولیـد محصـولات باکیفیت نقش مهمـی در تامین بـازار داخلـی ایفا کرده و سـهم ۳۰ درصدی از حجـم معاملات ورق گالوانیزه بورس کالا را در نه ماهه نخست سال جاری به خود اختصاص داده اسـت. این شـرکت در حـوزه عرضـه ورق گالوانیـزه به بازارهـای منطقه نیز عملکرد موفقی داشـته، بـه طوری که صادرات این شرکت تا پایان آذرماه سـال جاری با رشـد ۷۰ درصدی نسـبت به مدت مشـابه سـال گذشـته به بیش از ۱۰ هزار تن رسـیده اسـت. ایـن دسـتاوردها در حالـی برای شـرکت فـولاد امیرکبیر کاشـان رقم خورده که در ماه ‌هـای اخیـر بـازار ورق گالوانیزه کشـور تحت تاثیر واردات بی‌رویه دچار شـرایط نامطلوبی شـده و این شـرایط آسیب‌‌های بسـیاری را به تولیدکنندگان و فعالان این صنعت وارد آورده است.

۳۰ دی ۱۴۰۳
  • یاد‌داشت
  • آلومینیوم
جایگاه روابط عمومی به عنوان محور هماهنگ‌کننده فضای درونی و بیرونی سازمان لزوم ایجاد نگاه نوآورانه در حوزه روابط عمومی کشور

در دنیای مدرن امروز که روند گردش اطلاعات، به کمک تکنولوژی‌ها و ابزارهای نوین سرعت فزاینده‌ای یافته، نقش حوزه روابط عمومی به عنوان یکی از بازوهای موثر هر سازمان برای افزایش اثربخشی فعالیت‌ها و نیز بهبود فضای فعالیت و کسب‌وکار بسیار پررنگ‌تر از گذشته شده است. در واقع امروز حوزه روابط عمومی وظیفه دارد که ضمن انعکاس اخبار، رخدادها و دستاوردهای سازمان به مخاطبان عمومی و تخصصی محیط پیرامون خود، با جریان‌سازی مثبت و سازنده، فضای فکری مناسبی را در رابطه با زمینه فعالیت بنگاه اقتصادی در میان اذهان عمومی ایجاد کند و به این ترتیب بستر مناسبی را برای ادامه فعالیت و دور کردن حواشی از فرایندها، تصمیم‌گیران و رهبران سازمان‌ها فراهم آورد.

۳۰ دی ۱۴۰۳
  • یاد‌داشت
  • سنگ‌آهن
راهبردهای شرکت گهرزمین در خصوص توسعه فرایندها و اطمینان از تحقق اهداف سازمانی محورهای اصلی مدیریت استراتژی در شرکت معدنی و صنعتی گهرزمین

شرکت معدنی و صنعتی گهرزمین به عنوان یکی از مهمترین تامین‌کنندگان زنجیره ارزش فولاد در کشور، رویکردهای شایان توجهی را برای مبارزه با چالش‌های احتمالی‌ای که پیش روی صنایع فولادی هستند اتخاذ کرده است. راهبردهای نوین مدیریتی که عمدتا حوزه مدیریت استراتژی و فرایند را در برمی‌گیرند، تحولات نتیجه‌بخشی را برای عملکرد این شرکت به همراه خواهند داشت. تدوین یک برنامه همه‌جانبه استراتژیک در راستای تحلیل تمام مولفه‌های موثر بر رشد و یا رکود بازار، منجر به پیش‌بینی چالش‌ها و چاره‌اندیشی برای آن‌ها می‌شود، افزایش بهره‌وری را به دنبال دارد و در نهایت بستر تحقق جهش تولید را فراهم خواهد آورد.

۳۰ دی ۱۴۰۳
  • یاد‌داشت
  • آهن اسفنجی
عوامل موثر بر اعتلای جایگاه روابط عمومی در توسعه سازمانی نقش روابط عمومی در بستر‌سازی برای حرکت سازمان در مسیر اهداف

در عصر مدرن امروز، جایگاه روابط عمومی دیگر محدود به پایگاهی برای انتشار اخبار و اطلاعات نیست، بلکه این حوزه به عنوان نهادی تعریف می‌شود که از طریق جریان‌سازی‌های سازنده و مثبت در افکار و اذهان عمومی، بستر حرکت سازمان را در مسیر اهداف و ماموریت‌های خود فراهم می‌کند. آنچه در این بین اهمیت دارد، مدرنیزاسیون روابط عمومی و همگام شدن آن با تحولات فناورانه روز و نیز میزان استفاده از ابزارهای نوین است. در واقع ظهور و گسترش شبکه‌های اجتماعی در میان اقشار و سطوح مختلف جامعه و توسعه کاربردهای هوش مصنوعی در عرصه روابط عمومی موجب شده است که موضوع به‌روزرسانی فرایندها نه به عنوان راهکار بهبود، بلکه به عنوان یک الزام برای حفظ و افزایش تاثیرگذاری حوزه روابط عمومی در میان افکار عمومی، جامعه، ذی‌نفعان و مشتریان مطرح شود.

۳۰ دی ۱۴۰۳
فهرست