در جهان مدرن امروز که ابرروندهای حاکم بر فضای اقتصاد و صنعت، جوامع بشری را به سمت بهرهبرداری گستردهتر و شدیدتر از منابع طبیعی سوق میدهند، مسائلی مانند محدودیت منابع و توزیع نامتوازن جغرافیایی آنها، سطح و کیفیت دسترسی به ذخایر و مواد معدنی را به یکی از مولفههای موثر در قدرت ملی کشورها تبدیل کرده است که روابط سیاسی، اتحادها و حتی تعارضهای ژئوپلیتیکی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. در این بین، موقعیت و شرایط ایران بسیار حساس و تعیینکننده است. برخورداری توامان از پتانسیلهای معدنی و انرژی که فرصت کمنظیری در مقیاس جهانی به حساب میآید در کنار قرارگیری در شرایط جغرافیایی استراتژیک و نزدیکی به بازارهای مصرف، ظرفیتهای ارزشمندی را برای توسعه صنعتی، تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و جهش اقتصادی ایجاد میکنند. با این حال، کماکان بخش عمده صادرات ایران به کالاها و مواد خامی تعلق دارد که با کمترین ارزش افزوده به بازارهای جهانی عرضه میشوند و این مسئله به عنوان یک عامل ثروتسوز، هدررفت سرمایههای ملی ایران را در پی دارد. تصویر «زنبیل خالی» روی جلد نیز، سمبلی از سهم ناچیز ایران از تجارت جهانی به ویژه محصولات با ارزش افزوده بالا است که عملا عرصه را برای نقشآفرینی موثر در زنجیرههای ارزش جهانی تنگ میکند و جایگاه ایران را در رده یک کشور خامفروش نگه میدارد.
ماهنامه شماره ۱۸۲ اخبارفلزات
در جهان مدرن امروز که ابرروندهای حاکم بر فضای اقتصاد و صنعت، جوامع بشری را به سمت بهرهبرداری گستردهتر و شدیدتر از منابع طبیعی سوق میدهند، مسائلی مانند محدودیت منابع و توزیع نامتوازن جغرافیایی آنها، سطح و کیفیت دسترسی به ذخایر و مواد معدنی را به یکی از مولفههای موثر در قدرت ملی کشورها تبدیل کرده است که روابط سیاسی، اتحادها و حتی تعارضهای ژئوپلیتیکی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. در این بین، موقعیت و شرایط ایران بسیار حساس و تعیینکننده است. برخورداری توامان از پتانسیلهای معدنی و انرژی که فرصت کمنظیری در مقیاس جهانی به حساب میآید در کنار قرارگیری در شرایط جغرافیایی استراتژیک و نزدیکی به بازارهای مصرف، ظرفیتهای ارزشمندی را برای توسعه صنعتی، تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و جهش اقتصادی ایجاد میکنند. با این حال، کماکان بخش عمده صادرات ایران به کالاها و مواد خامی تعلق دارد که با کمترین ارزش افزوده به بازارهای جهانی عرضه میشوند و این مسئله به عنوان یک عامل ثروتسوز، هدررفت سرمایههای ملی ایران را در پی دارد. تصویر «زنبیل خالی» روی جلد نیز، سمبلی از سهم ناچیز ایران از تجارت جهانی به ویژه محصولات با ارزش افزوده بالا است که عملا عرصه را برای نقشآفرینی موثر در زنجیرههای ارزش جهانی تنگ میکند و جایگاه ایران را در رده یک کشور خامفروش نگه میدارد.
نوع انتشار چاپی
بازار فلزات به عنوان یکی از محورهای کلیدی تامینکننده مواد اولیه صنایع استراتژیک، در مناسبات تجاری جهانی جایگاهی فراتر از یک بازار اقتصادی دارد و یکی از کانونهای قدرت سیاسی و اقتصادی و نفوذ ژئوپلیتکی به شمار میآید. نوسانات قیمت، محدودیتهای تامین و عرضه و پراکندگی نامتقارن منابع معدنی، بازار فلزات را به یکی از عرصههای حساس رقابت میان قدرتهای سیاسی و اقتصادی در جهان تبدیل کرده است. در چنین شرایطی، بازار فلزات تحت تاثیر عوامل اقتصادی، جغرافیایی و فناوری قرار میگیرد و توانمندی استراتژیک کشورها را تحت تاثیر قرار میدهد. در صفحات پیشرو، جایگاه بازار فلزات در فضای مناسبات تجاری و رقابتهای ژئوپولیتیکی بر سر منابع معدنی در ایران و جهان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در بخش نگاه ماه با موضوع جایگاه فلزات در مناسبات تجاری مطالب زیر را مطالعه میکنید:
تلفیق تجارت و اقتصاد
تحولی ساختاری
ارزش پنهان
از معدن تا مدار
رقابتی جهانی
جغرافیای جدید
اینفوگرافیک: روند تحولات تجاری جهان و جایگاه ایران در این تحولات
اقتصاد چندبعدی
راه نجات
زنگ خطر
با توجه به محدودیتهای ذاتی منابع طبیعی و رشد تقاضای جهانی برای انواع محصولات و خدمات، بهرهوری و مدیریت مصرف منابع به یکی از بنیادیترین مسائل پیشروی اقتصاد و صنعت جهان تبدیل شده، به طوری که آینده حیات اقتصادی و توسعه صنعتی در گرو شیوههای مدیریت و بهرهوری از منابع و ظرفیتهای طبیعی است. بنابراین میزان بهرهوری مواد معدنی، آب و انرژی بهعنوان ارکان اصلی، زمانی ضامن توسعه پایدار است که مصرف آنها بر پایه اصول کارآمدی و بازدهی باشد.
در بخش پرونده ماه با موضوع بهرهوری عملیاتی و کاهش هدررفت مطالب زیر را مطالعه میکنید:
فاکتور پیشبرنده
الگوی کارآمدی
گامهای استراتژیک
نقطه تلاقی کارآیی و اثربخشی
دروازه ورود به تحولات نوین
رمز پایداری
شاهکلید رشد پایدار
ابتکار منحصربهفرد
تجلی تولید کارآمد
دورنمای پیشرفت
بهرهوری، مزیتی پایدار
تجربههای تاریخی نشان میدهند که مدیریت تامین و مصرف منابع آب، زیربنای شکوفایی تمدن و اقتصاد کشور بوده است و منابع آبی در همه ابعاد توسعه صنعتی و ثبات اجتماعی و اقتصادی نقش کلیدی ایفا میکنند. با توجه به قرارگیری ایران در کمربند خشک و نیمهخشک جهان و تشدید خشکسالیها در سالهای اخیر، مدیریت تامین و مصرف آب بیش از هر زمانی اهمیت دارد و غفلت از این موضوع عواقب و پیامدهای جبرانناپذیری را به همراه خواهد داشت.
در بخش گزارش ماه با موضوع بحران آب در این شماره مطالب زیر را مطالعه میکنید:
اهرم قدرت
پلی برای مدیریت هوشمند
یک الگوی درخشان
فولاد مبارکه، پرچمدار مدیریت آب
پازل توسعه پایدار
یک دیدگاه بلندمدت
ریشههای تمدن، آزمون بزرگ
جلوهای از ثبات صنعتی
الگوی بهرهوری مصرف
پیچوخم توسعه متوازن
در گفتمانهای اقتصادی و سیاسی همواره از اهمیت ویژه و جایگاه تاثیرگذار بخش معدن و صنایع معدنی در اقتصاد ایران صحبت میشود. با این وجود، جایگاه این بخش در رشد اقتصادی و توسعه صنعتی به صورت جامع و نظاممند تبیین و تحلیل نشده و ظرفیتهای آشکار و پنهان آن در خلق ارزشافزوده پایدار مغفول مانده است. در همین راستا، اهتمام جدی برای توسعه متوازن بخش معدن و صنایع معدنی در قالب برنامههای راهبردی و اسناد بالادستی بیش از هر زمانی ضرورت دارد.
در بخش تحلیل ماه این شماره مطالب زیر را مطالعه میکنید:
الگوی عبور از محدودیتها
سرمشق توسعه
تبلور یک استراتژی
مظهور تابآوری
دستاوردهای فرا مرزی
رهتوشه آینده
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای فلزات
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده, گزارشهای فلزات

- تحلیل
- آلومینیوم
محدودیت منابع حیاتی از جمله مواد معدنی، آب و انرژی که در سالهای اخیر نیز بیش از پیش در جهان ملموس شده است، از اهمیت و ضرورت بهینهسازی مصرف آنها حکایت دارد. به این موضوع باید شرایط اقتصادی و تورم قیمتها را نیز اضافه کرد که میتوانند به طور مستقیم بر عملکرد صنایع تاثیر بگذارند. در چنین شرایطی، طبعا بنگاهی میتواند رویای پیشرفت را در سر بپروراند که با کمترین ورودی، به خروجی مطلوب دست یابد. به بیان دیگر، اگر در گذشته عامل تمایز و برتری شرکتها، دستیابی به خروجی بیشتر بود، امروز اصلیترین موضوع تمرکز بر کاهش ورودیها و دستیابی به بهرهوری عملیاتی بالاتر است. در این میان، شرکت آلومینای ایران به عنوان یکی از منحصر به فردترین بازیگران صنعت آلومینیوم کشور، از جمله شرکتهایی است که اقدامات مهم و ارزشمندی در این راستا انجام داده که نمود اثربخشی آنها نیز در کارنامه عملکرد این شرکت قابل مشاهده است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات فولادی, محصولات میانی فولاد خام
از صنعت فولاد اساسا به عنوان صنعت مادر یاد میشود که خود حاکی از جایگاه استراتژیک آن در توسعه صنعتی و اقتصادی کشور است. از این رو، پایداری تولید را میتوان یکی از مهمترین المانها در چنین صنعتی که به صورت زنجیرهوار بر سایر بخشهای اقتصادی نیز تاثیرگذار است، تلقی کرد. در شرایط حال حاضر که صنایع فولادی کشور بیش از هر زمان دیگری با چالشهای اساسی روبهرو هستند، حفظ پایداری تولید هدفی است که الزامات متعددی را میطلبد؛ الزاماتی که میتوانند در بطن مفهومی کلی به نام بهرهوری عملیاتی قرار بگیرند. شرکت جهان فولاد سیرجان نیز با نگاه دقیق خود به وضعیت موجود، استراتژیهای موثری را در راستای ارتقای بهرهوری عملیاتی خود اتخاذ کرده است و در مسیر آنها حرکت میکند.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات میانی فولاد خام
در محیط رقابتی و پیچیده کسبوکار، توانایی مدیریت هوشمند و کاهش هدررفت منابع عامل تعیینکنندهای برای ارتقای بهرهوری عملیاتی پیشرفت و موفقیت بنگاههای اقتصادی و صنعتی به شمار میآید. شرکت آهن و فولاد ارفع به عنوان شرکتی پیشرو در صنعت فولاد کشور، با تلفیق فناوریهای نوین و سامانههای پایش تحت وب در راستای بهبود و بهینهسازی مصرف منابع گام برداشته است. این اقدامات هدفمند با مدیریت و بازیابی پسماندها و استفاده از تجهیزات مکانیزه، همگرایی پایداری را برای ارفع رقم میزنند که این مسئله منجر به رعایت الزامات زیستمحیطی در این شرکت شده است. به این ترتیب به جرات میتوان گفت شرکت آهن و فولاد ارفع با ارتقای بهرهوری و همسوسازی اهداف پایداری، تجلی تولید کارآمد و با بهرهوری بالا در صنعت فولاد کشور به شمار میآید.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات فولادی, محصولات میانی فولاد خام
در سالهای اخیر، صنعت فولاد در قامت محور توسعه اقتصاد غیرنفتی کشور با سرعت بالایی در مسیر توسعه، تولید ثروت و تکمیل زنجیرههای ارزش حرکت کرده و توانسته است نقش بنیادینی در صادرات و اشتغالزایی و رشد اقتصادی پایدار در کشور ایفا کند. با این حال، مسیر رشد و فعالیت صنعت فولاد در سالهای اخیر با عدم قطعیتهای مهمی مواجه بوده است؛ ریسکهایی که عملکرد بخش عمدهای از ظرفیتهای این صنعت را تحتالشعاع قرار دادهاند. در چنین شرایطی، یکی از مهمترین راهبردهایی که میتواند بر حفظ و ارتقای جایگاه رقابتی فعالان صنعت فولاد تاثیر بگذارد، حرکت آنها در جهت افزایش بهرهوری عملیاتی است. در همین راستا، شرکت فولاد هرمزگان نیز به عنوان یکی از مهمترین برندها در صنعت فولاد ایران، گامهای بلندی در این مسیر برداشته که به وضوح حاکی از نگاه ویژه این شرکت به مفهوم بهرهوری عملیاتی است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴