همراه با ما آخرین مطالب ‌های صنعت، معدن و نفت را مطالعه کنید

• تحلیل
• معدن

سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، بازوی اجرایی توسعه در حوزه معدن و صنایع معدنی است که با برنامه‌های راهبردی و سرمایه‌گذاری 22.2 میلیارد دلاری (در بازه بیست‌ساله) نقشی اثرگذار بر توسعه متوازن و پایدار این بخش داشته است. با توجه به اهمیت دانش و بومی‌سازی در حوزه صنایع معدنی و فلزی، ایمیدرو به این حوزه نیز توجهی ویژه داشته است و در چشم‌‎انداز توسعه این سازمان سرمایه‌گذاری در پروژه‌‎های فناورانه نیز تعریف شده‌اند. بخشی از برنامه‌های بلندمدت ایمیدرو نیز بر توسعه محصولات معدنی استراتژیک تمرکز دارند که این امر در نهایت می‌تواند پنجره جدیدی را در بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی باز کند.

• تحلیل
• تولید، هزینه و درآمد ملی, صنعت

از زمان پایه‌ریزی بخش صنعت در ایران، این بخش همواره با چالش‌هایی روبه‌رو بوده که سبب شده است تا در هر دوره‌ای وضعیت موجود با هدف‌گذاری‌های انجام‌شده برای صنعت در آن دوره، فاصله قابل توجهی داشته باشد. به عنوان نمونه بر اساس سند چشم‌انداز 20 ساله کشور، بخش صنعت ایران باید تا سال 1404 با بخش صنعت کشورهای نوظهور صنعتی هم‌تراز شده باشد و سهم ارزش‌افزوده صنعت ایران از ارزش‌افزوده صنعت در مقیاس جهانی به حدود 0.5 درصد برسد. این در حالی است که پس از گذشت بالغ بر سه‌چهارم از عمر سند یادشده، ایران نه‌تنها نتوانسته خود را به تراز کشورهای نوظهور صنعتی برساند بلکه در برخی از صنایع شاخص از جمله خودروسازی افت نیز کرده است. سهم ارزش‌افزوده صنعتی جهان نیز که قرار بود از حدود 0.44 درصد به 0.5 درصد افزایش یابد، تا پایان سال 1399، تقریبا 0.04 واحد درصد کاهش را تجربه کرد. چالش‌های کلان اقتصادی کشور، ضعف سرمایه‌گذاری‌ها، تحریم‌ها و محدودیت در دسترسی به فناوری‌ها از جمله مهمترین پارامترهایی بودند که تا کنون سبب شده‌اند بیشتر صنایع کشور آنطور که باید در یک روند توسعه صنعتی پایدار قرار نگیرند و انتظار می‌رود تا زمانی که تدابیری برای این پارامترهای بازدارنده اندیشیده نشود، شاهد تحولاتی مثبت و امیدوارکننده در بخش صنعت کشور نباشیم.

• تحلیل
• ساختمان, ساختمان‌سازی

صنعت ساختمان‎سازی در کشورهای درحال‌توسعه صنعتی روبه‎رشد به شمار می‏رود و نقشی انکارناپذیر را در اقتصاد این کشورها ایفا می‎کند. این صنعت، فرصت‎های مناسبی را برای ایجاد ارزش افزوده و تولید ثروت فراهم می‎آورَد. به‎علاوه، صنعت ساختمان‎سازی با صنایع پایین‏دستی و بالادستی مانند فلزات اساسی و کانی‌های غیرفلزی ارتباط مستقیمی دارد و توسعه این صنعت، رشد و رونق سایر صنایع را به دنبال خواهد داشت. گفتنی است که صنعت ساختمان به طور مستقیم و غیرمستقیم فرصت‏های شغلی فراوانی را ایجاد می‎کند. در ایران نیز صنعت ساختمان‎سازی سهم بالایی از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است و پتانسیل‏های فراوانی برای رشد آن در کشور وجود دارد. با این حال، این صنعت از چالش‎هایی مانند سنتی بودن رنج می‎برد.

• تحلیل
• آسیا و اقیانوسیه, آفریقا, آمریکای شمالی و جنوبی, اتحادیه اروپا, انرژی, چین, خاورمیانه

نفت و گاز به عنوان مرسوم‌ترین حامل‌های انرژی جهان، به طرق مختلف اقتصاد تقریبا تمامی کشورها را تحت تاثیر قرار می‌دهند. طبق مطالعات و برآوردهای صورت‌گرفته، در شرایط رونق بازار جهانی نفت، کشورهایی که واردکننده نفت محسوب می‌شوند به طور متوسط با فشار هزینه در مصرف و سرمایه‌گذاری به عنوان ارکان تولید ناخالص داخلی مواجه می‌شوند که البته شدت این افزایش هزینه تا حد زیادی به بهره‌وری مصرف و جایگاه نفت در ساختار تولیدی بنگاه‌های اقتصادی آن کشورها بستگی دارد. در مقابل، کشورهای صادرکننده نفت، در شرایط رونق بازار جهانی این کامودیتی حیاتی، عموما از محل افزایش ارزش پول ملی و مخارج دولتی سطوح بالاتری از نرخ رشد اقتصادی را تجربه می‌کنند. با این حال، آمارها نشان می‌دهند که طی تقریبا 3 دهه گذشته، نقش نفت و گاز در اقتصاد جهانی کم‌رنگ‌تر شده است که از جمله دلایل آن می‌توان به بهبود بهره‌وری انرژی در بخش‌های مصرفی و تولیدی و همچنین توجه بیشتر به بخش خدمات در مقایسه با بخش صنعت اشاره کرد.

• تحلیل
• تولید، هزینه و درآمد ملی, معدن

بخش معدن را می‎توان تامین‌کننده اصلی منابع اولیه مورد نیاز صنایع مختلف در جهان به شمار آورد، زیرا به‌ دلیل شناسایی و استخراج مواد معدنی، بسیاری از صنایع شکل گرفته‌ و توسعه یافته‌اند. این امر موجب شده است که معدن در اقتصاد کشورها نقشی بی‌بدیل و سازنده داشته باشد. ایران نیز یکی از کشورهای با پتانسیل بالا در جهان به شمار می‌رود. با بررسی شاخص‌های اقتصادی، به نظر می‌رسد که از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌‎های این بخش به‌درستی استفاده نشده است و این بخش در اقتصاد کشور، در مقایسه با سایر کشورهای دارای ظرفیت‌های معدنی، در جایگاهی بسیار پایین‌تر قرار گرفته است. بنابراین اتخاذ سیاست‌گذاری‌ها و به‌کارگیری روش‌ها و تکنولوژی‌های جدید در استخراج مواد معدنی، علاوه بر توسعه صنایع، می‌تواند رونق اقتصادی را برای کشور به دنبال داشته باشد.

• تحلیل
• صنعت, معدن

«مزیت رقابتی» یکی از مفاهیم مهم در عرصه بین‌المللی است که امروزه، به دلیل توسعه صنعتی در جهان مدرن، به عنوان یک ضرورت مطرح می‌شود. هوشمندسازی، تکمیل زنجیره ارزش، دستیابی به انرژی پایدار، فروش بی‌واسطه، تنوع‌بخشی به محصولات، کاهش هزینه تمام‌شده تولید و ... جزو مزیت‌های رقابتی در عصر حاضر به حساب می‌آیند. برآیند این موضوع در بخش صنایع معدنی نشان می‌دهد که دستیابی به مزیت‌ رقابتی در هر سطحی می‌تواند کارایی، سودآوری و ایجاد یک بِرند مستقل جهانی را برای شرکت‌های فعال در این حوزه به وجود آورد. ایران، به عنوان یکی از کشورهای بزرگ و دارای ذخایر غنی معدنی، مزیت‌ها و چالش‌های متعددی را در بخش معدنی تجربه می‌کند که با اتخاذ استراتژی مناسب می‌توان، ضمن تحقق مولفه‌های جهانی مفهوم مزیت رقابتی، دو عنصر مزیت رقابتی مطلق و نسبی را برای محصولات معدنی داخل کشور به ارمغان آورد. از این رو، در نظر گرفتن مفهوم مزیت رقابتی در شمایل متنوع‌سازی محصولات، دسترسی به انرژی پاک در راستای حفظ محیط‌زیست و داشتن رویکرد تخصصی در تولید محصولات می‌تواند مفهوم توسعه پایدار را، در مسیر ارتقای مزیت رقابتی، بالفعل کند.