همراه با ما آخرین مطالب تحلیل‌های تولید، هزینه و درآمد ملی را مطالعه کنید
تولید، هزینه و درآمد ملی
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی, صنعت, معدن
مدیریت بازار یکی از مهمترین مسائلی است که تمامی کشورها هر کدام بسته به رویکرد اقتصادی خود، سیاست‌گذاری‌هایی را در راستای تحقق آن انجام می‌دهند. مروری بر تجارب سایر کشورها نشان می‌دهد، اتخاذ سیاست مدیریت بازار باید بر اساس شرایط و سیاست‌های کلان اقتصادی و همچنین امکانات در دسترس صورت گیرد تا نتیجه مثبتی با خود به همراه داشته باشد؛ موضوعی که در بحث سیاست‌های تنظیم بازار در ایران چندان به آن توجه نمی‌شود. برجسته‌ترین سیاست‌های مدیریت بازار در ایران عبارتند از قیمت‌گذاری دستوری (و پایین نگه داشتن قیمت‌ها به نفع مصرف‌کننده بدون توجه به منافع تامین‌کنندگان) و تخصیص ارز یارانه‌ای به واردات کالاها که با توجه وضعیت تورم ساختاری در کشور، نه‌تنها سیاست‌های مطلوب و موثری نیستند بلکه تداوم پیگیری آن‌ها در درازمدت خسارت‌های جبران‌ناپذیری را بر پیکره اقتصادی کشور وارد خواهد ساخت.
- تحلیل
- اتحادیه اروپا, تولید، هزینه و درآمد ملی, خاورمیانه
تامین مالی یکی از مهمترین ارکان توسعه فعالیت‌های اقتصادی و صنعتی کشورها برشمرده می‌شود، به طوری که بدون آن نمی‌توان خلق ارزش، رشد بهره‌وری و افزایش کارایی در حوزه‌های مختلف را متصور بود. منابع مالی مورد نیاز بنگاه‌های اقتصادی از دو چارچوب رویکردهای بازارمحور و بانک‌محور تامین می‌شود. با این حال، هر رویکرد تامین مالی بسیار به سیاست‌گذاری‌ها و دستورالعمل‌های نهادهای بالادستی بستگی دارد. برای مثال بحران 2008 ایالات متحده آمریکا تحت تاثیر سیاست‌های پولی و مالی دولت اتفاق افتاد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در ایران رویکردهای تامین مالی از بانک‌محور به سمت بازارمحور تغییر کرده است. در این خصوص اوراق گام با هدف تامین سرمایه در گردش خصوصا کالا و خدمات واسطه برای تولید کالاها و خدمات استفاده می‌شود.
۲۶ اسفند ۱۴۰۲
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی, صنعت
بنگاه‌های اقتصادی در مسیر حیات خود برای خرید تجهیزات، تامین نهاده‌های تولید، توسعه کسب‌و‌کار و ... به منابع مالی قابل توجهی نیاز دارند. از این رو، تامین مالی برای پیشبرد فعالیت‌های کسب‌و‌کار، از مهمترین فرایندهایی است که در یک بنگاه اقتصادی انجام می‌شود و آن را قادر می‌سازد تا به رقابت خود در بازار ادامه دهد. باید توجه داشت که اگرچه روش‌های مختلفی برای فرایند تامین مالی بنگاه‌ها وجود دارد، اما نمی‌توان نسخه واحدی برای همه شرکت‌ها معرفی کرد. آمارها نشان می‌دهند که بخش عمده تامین مالی صنعت و معدن کشور در سال‌های اخیر با اختلاف بر عهده نظام بانکی بوده و پس از آن نیز بازار سرمایه سهم نسبتا بالایی در تامین مالی فعالیت‌های تولیدی در کشور داشته است.
۲۶ اسفند ۱۴۰۲
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی, معدن
ایران از پتانسیل بالایی در توسعه فعالیت‌های معدنی برخوردار است و هم‌اکنون نیز این بخش جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد ملی دارد. آمارها نشان می‌دهد طی سال‌های 1385 تا 1399، تعداد معادن در حال بهره‌برداری، میزان افراد شاغل در بخش معدن و ارزش تولیدات معدنی کشور رشد تقریبا 60 درصد، 100 درصد و 300 درصدی را تجربه کرده‌اند و زمینه رسیدن میزان مشارکت بخش معدن در اقتصاد به 2.2 درصد را فراهم آورده‌اند. با این حال، عملکرد فعلی بخش معدن در ایران متناسب با ظرفیت‌های کشور نیست. پایین بودن میزان سرمایه‌گذاری‌ها به خصوص در حوزه توسعه و اکتشاف و همچنین دسترسی نداشتن به تکنولوژی‌های روز دنیا در اکتشاف و بهره‌برداری از معادن، مهمترین دلایل مغفول ماندن بخشی از ظرفیت‌های معدنی ایران است.
۲۶ اسفند ۱۴۰۲
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی, صنعت
از زمان پایه‌ریزی بخش صنعت در ایران، این بخش همواره با چالش‌هایی روبه‌رو بوده که سبب شده است تا در هر دوره‌ای وضعیت موجود با هدف‌گذاری‌های انجام‌شده برای صنعت در آن دوره، فاصله قابل توجهی داشته باشد. به عنوان نمونه بر اساس سند چشم‌انداز 20 ساله کشور، بخش صنعت ایران باید تا سال 1404 با بخش صنعت کشورهای نوظهور صنعتی هم‌تراز شده باشد و سهم ارزش‌افزوده صنعت ایران از ارزش‌افزوده صنعت در مقیاس جهانی به حدود 0.5 درصد برسد. این در حالی است که پس از گذشت بالغ بر سه‌چهارم از عمر سند یادشده، ایران نه‌تنها نتوانسته خود را به تراز کشورهای نوظهور صنعتی برساند بلکه در برخی از صنایع شاخص از جمله خودروسازی افت نیز کرده است. سهم ارزش‌افزوده صنعتی جهان نیز که قرار بود از حدود 0.44 درصد به 0.5 درصد افزایش یابد، تا پایان سال 1399، تقریبا 0.04 واحد درصد کاهش را تجربه کرد. چالش‌های کلان اقتصادی کشور، ضعف سرمایه‌گذاری‌ها، تحریم‌ها و محدودیت در دسترسی به فناوری‌ها از جمله مهمترین پارامترهایی بودند که تا کنون سبب شده‌اند بیشتر صنایع کشور آنطور که باید در یک روند توسعه صنعتی پایدار قرار نگیرند و انتظار می‌رود تا زمانی که تدابیری برای این پارامترهای بازدارنده اندیشیده نشود، شاهد تحولاتی مثبت و امیدوارکننده در بخش صنعت کشور نباشیم.
۲۳ اسفند ۱۴۰۲
- تحلیل
- انرژی, تولید، هزینه و درآمد ملی
ایران به لحاظ برخورداری از ذخایر نفت و گاز، جزو برترین کشورهای جهان محسوب می‌شود. مروری بر آمار مربوط به تجارت و تولید ناخالص داخلی بیانگر آن است که نفت و گاز سهم قابل توجهی از اقتصاد ایران دارند. در سال 1383، تقریبا 77 درصد از حجم صادرات کشور مربوط به نفت خام و فرآورده‌های آن و همچنین گاز طبیعی بوده که این رقم تا سال 1399 به حدود 41 درصد کاهش یافته است. همچنین سهم گروه نفت از حجم اقتصاد ایران در فاصله زمانی 1383 تا 1399 با کاهش 14.5 واحد درصدی به 13.5 درصد رسیده است. این آمارها نشان می‌دهد علی‌رغم اقدامات صورت‌گرفته، نفت و گاز همچنان نقش تعیین‌کننده‌ای در اقتصاد کشور دارد. وابستگی اقتصاد ایران به ذخایر طبیعی، کشور را به صورت بالقوه و بالفعل در معرض ابتلا به بیماری هلندی قرار داده است. بر این اساس، با توجه به این که درآمدهای نفتی از طریق بودجه عمومی دولت به اقتصاد تزریق می‌شود، لازم است تا در بودجه‌ریزی‌های سالانه توجه ویژه‌ای به این موضوع شود.
۳۰ بهمن ۱۴۰۲
- تحلیل
- تولید، هزینه و درآمد ملی, خدمات عمومی, محصولات میانی فولاد خام, مس
اقتصاد چرخشی در ایران از حد مطلوب فاصله زیادی دارد. از جمله مهمترین دلایل این مسئله می‌توان به فقدان ثبات اقتصادی و ضعف قانونی برای مدیریت کالاهای فرسوده اشاره کرد. با این حال، بررسی وضعیت بازیافت و الگوی اقتصاد چرخشی در میان صنایع مختلف نشان می‌دهد که صنایع فلزی در کشور در مقایسه با سایر صنایع از وضعیت به نسبت بهتری برخوردار هستند. برآورد می‌شود در سال 1401، تقریبا 16.6 درصد از کل فولاد کشور از محل منابع ثانویه تامین شده باشد که در مقایسه با سال 1397، رشد 2.1 واحد درصدی را نشان می‌دهد. در سمت مقابل رشد عملکرد صنعت آلومینیوم نیز طی سال‌های اخیر عمدتا بر پایه مصرف آلومینا شکل گرفته است. با این حال، وضعیت در خصوص صنعت مس چندان مطلوب نیست. مروری بر گزارش‌های ارائه‌شده حاکی از آن است که اکثر تولیدکنندگان محصولات مسی در تامین قراضه با چالش‌هایی مواجه هستند که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به بی‌ثباتی در بازار قراضه مس اشاره کرد.
۳۰ دی ۱۴۰۲