همراه با ما آخرین مطالب ‌های اقتصاد ایران را مطالعه کنید

• تحلیل
• تولید، هزینه و درآمد ملی, معدن

ایران از پتانسیل بالایی در توسعه فعالیت‌های معدنی برخوردار است و هم‌اکنون نیز این بخش جایگاه ویژه‌ای در اقتصاد ملی دارد. آمارها نشان می‌دهد طی سال‌های 1385 تا 1399، تعداد معادن در حال بهره‌برداری، میزان افراد شاغل در بخش معدن و ارزش تولیدات معدنی کشور رشد تقریبا 60 درصد، 100 درصد و 300 درصدی را تجربه کرده‌اند و زمینه رسیدن میزان مشارکت بخش معدن در اقتصاد به 2.2 درصد را فراهم آورده‌اند. با این حال، عملکرد فعلی بخش معدن در ایران متناسب با ظرفیت‌های کشور نیست. پایین بودن میزان سرمایه‌گذاری‌ها به خصوص در حوزه توسعه و اکتشاف و همچنین دسترسی نداشتن به تکنولوژی‌های روز دنیا در اکتشاف و بهره‌برداری از معادن، مهمترین دلایل مغفول ماندن بخشی از ظرفیت‌های معدنی ایران است.

• تحلیل
• تولید، هزینه و درآمد ملی, معدن

مجموعه مطالعاتی درباره توسعه ملی انجام ‌شده و به‌دنبال آن نیز جهت‌گیری‌های اصلی برای توسعه بلندمدت مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. اصلی‌ترین جهت‌گیری‌های آمایشی در سه حیطه انسان، فضا و فعالیت‌های انسان در سطح ملی مطرح شده و بازتاب‌های کلان جهت‌گیری‌های فوق بر بارگذاری جمعیت و فعالیت‌ها در استان‌ها و مناطق گوناگون کشور مورد استنتاج قرار گرفته است. گزارش حاضر به برنامه‌های توسعه‌ای بخش صنعت و معدن کشور تا سال 1404 می‌پردازد.

• تحلیل
• تولید، هزینه و درآمد ملی

سطوح بالای تورم، مهمترین معضلی است که طی سال‌های اخیر گریبانگیر اقتصاد کشور بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تفاوت معناداری میان نرخ‌های تورم در سال‌های قبل از دهه 1360 و پس از آن وجود دارد. علت اصلی این مسئله را می‌توان به شوک مثبت درآمدهای نفتی در اوایل این دهه نسبت داد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی سال‌های گذشته، نوسانات مثبت و منفی درآمدهای نفتی، هر دو باعث افزایش نرخ تورم در کشور شده است. علاوه بر این، سوء مدیریت‌ها در شبکه بانکی کشور و همچنین بر هم زدن مکانیسم عرضه و تقاضا در بازار ارز، از دیگر عوامل افزایش نرخ تورم در کشور عنوان می‌شود.

• تحلیل
• صنایع کالای مصرفی صنعتی, صنایع کالای مصرفی عمومی, واردات

محصولات شیمیایی امروزه کاربردهای گسترده‌ای در زندگی روزمره بشر و فعالیت صنایع دارند. برخی از محصولات شیمیایی به عنوان مواد واسطه و اولیه در صنایع مختلف کاربرد دارند. برخی از محصولات شیمیایی، مثلا لوازم آرایشی و بهداشتی و مواد شوینده، بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره بشر به شمار می‌آیند. مواد شیمیایی حساسیت بالایی دارند و با توجه به ترکیبشان می‌توانند با عوامل فیزیکی و شیمیایی واکنش دهند. بنابراین نوع مواد مصرفی در بسته‌بندی محصولات صنایع شیمیایی بسیار اهمیت دارد. فلزات، به سبب مقاومت و دوام بالا و واکنش‌ناپذیری در تماس با مواد شیمیایی صنعتی، در بسته‌بندی این مواد مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته نوع فلزی که در بسته‌بندی به کار می‌رود نیز بسیار اهمیت دارد. در سال‌های اخیر، واردات محصولات صنایع شیمیایی روندی صعودی داشته که این امر موجب شده است تا سالانه حجم قابل توجهی فولاد و آلومینیوم در قالب بسته‌بندی این محصولات وارد کشور شود.

• تحلیل
• صنایع ماشین‌آلات صنعتی، معدنی، ساختمانی و کشاورزی, واردات

امروز بخش عمده‌ای از رونق و توسعه یک واحد صنعتی به ماشین‌آلات و تجهیزات مورد استفاده در آن وابسته است. به‌کارگیری تجهیزات مناسب موجب ارتقای شاخص‌های عملکردی و بهره‌وری می‌شود و بالطبع هزینه تولید را کاهش می‌دهد و در سمت مقابل، بی‌توجهی به به‌روزسانی و استفاده از ماشین‌آلات مناسب موجب کاهش قدرت رقابت محصولات صنعتی و به مرور، رکود و حذف بنگاه اقتصادی از بازارها خواهد شد. روند توسعه ظرفیت‌های صنعتی در ایران در سال‌های اخیر سرعت بالایی داشته است. با این حال، واحدهای تولیدکننده ماشین‌آلات صنعتی کشور قادر به تامین همه نیازهای بخش صنعت نیستند و به همین دلیل، امروز ماشین‌آلات و تجهیزات بخش عمده واردات کشور را به خود اختصاص می‌دهند. در تولید این کالاها حجم قابل توجهی از فلزات اساسی مختلف مصرف می‌شود و این امر موجب می‌گردد تا سالانه حجم چشمگیری از فلزات اساسی در قالب تجهیزات صنعتی به کشور وارد شود.

• تحلیل
• پرورش دام و طیور, پرورش ماهی و ماهیگیری, جنگلداری, زراعت و باغداری, صادرات, واردات

در دهه‌های گذشته، به دلیل افزایش جمعیت، مبارزه با کاهش فقر و اهمیت تضمین امنیت غذایی، تولید و تجارت محصولات کشاورزی با تحولات چشمگیری روبه‌رو بوده است. با توجه به اینکه کمبود منابع آبی یکی از اساسی‌ترین چالش‌های حال حاضر جهان است، در سال‌های اخیر اغلب مناطق کشاورزی با محدودیت منابع آب مواجه شده‌اند. همچنین وابستگی سایر صنایع کلیدی نظیر صنعت غذایی به محصولات کشاورزی اهمیت این محصولات را دوچندان کرده است. بنابراین افزایش تجارت بین‌المللی محصولات کشاورزی تاثیر قابل توجهی بر تامین امنیت غذایی جهان خواهد داشت. با توجه به وابستگی شدید تولید محصولات کشاورزی به آب و نیز کمبود ذخایر آب زیرزمینی کشور، احتمال می‌رود که کشاورزی در کشور با بحران کم‌آبی روبه‌رو شود. ‌از این رو، اتخاذ برنامه‌های راهبردی تولید و توسعه انواع محصولات کشاورزی و توجه به آن‌ها برای کشور بسیار مهم خواهد بود.