احسان اسحاقی

• یاد‌داشت
• تولید، هزینه و درآمد ملی

در باب «جایگاه اجتماعی صنعت» از چند حیث می¬توان سخن گفت (کما اینکه گفته‌اند و نوشته¬اند)، اما مهمترین موضوعی که شایسته است به آن پرداخته شود، رابطه و نسبتی است که میان جامعه و دیدگاه¬¬ اجتماع و حتی نسبتی که میان نظم سیاسی و حقوقی یک کشور با رشد صنعتی و اقتصادی آن برقرار است؛ نسبتی که می¬توان آن را مانند قانون «ظروف مرتبطه» در علم فیزیک بازنمایی کرد که بر اساس آن، درون دو ظرفی که از پایین به یکدیگر مرتبط‌اند، سطح مایع در هر دو ظرف ارتفاع یکسانی می¬گیرد. بر همین قیاس می¬توان گفت که جامعه و اقتصاد (نظم اجتماعی و رشد اقتصادی و صنعتی) ارتباطی بی‌واسطه داشته و تاثیری مستقیم بر یکدیگر می¬گذارند و مختصات هر یک، می¬تواند محتوای دیگری را دچار تغییر کند.