محمدرضا پیرحسینلو

• تحلیل
• زیرساخت

بی‌تردید «سرمایه» یکی از مهمترین محرک‌ها برای قرارگیری صنایع در مسیر رشد و توسعه به شمار می‌آید. طبعا این موضوع در صنایعی به ابعاد صنایع معدنی و فلزی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. این عامل را می‌توان به نوعی ریشه شکل‌گیری مناطق ویژه اقتصادی در این حوزه دانست که با سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه، فضا و بستر مناسبی را برای رشد و پیشرفت صنایع فراهم می‌کنند. در این میان، منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس، یکی از مهمترین مناطق ویژه اقتصادی در کشور به حساب می‌آید که در طول سال‌های متمادی فعالیت خود، در جهت بسترسازی برای توسعه صنایع معدنی و فلزی کشور حرکت کرده است.

• تحلیل
• زیرساخت

در حال حاضر بحران آب یکی از تهدیدهای جدی تداوم تولیدات صنعتی، خصوصا در مناطق خشک و کم‌بهره از منابع آبی به شمار می‌آید. در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس که دارای اقلیمی خشک و در عین حال میزبان صنایع آب‌بری همچون فولاد و پتروشیمی است، مدیریت تامین و مصرف آب به یک ضرورت استراتژیک تبدیل شده، به‌طوری‌که رویکردها به جای تشدید و فشار مضاعف بر منابع آب سطحی و زیرزمینی به سمت شیرین کردن آب دریا و استفاده از منابع آبی غیرمتعارف از جمله پساب‌های شهری و صنعتی معطوف شده است. در این راستا، پروژه‌های احداث زیرساخت‌های جدید و مدیریت هوشمند منابع آب در منطقه در حال شکل‌گیری و توسعه هستند که این مسئله جایگاه منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس را در بسترسازی برای مدیریت بحران آب، استمرار فعالیت‌های صنعتی و افزایش تاب‌آوری صنایع ارتقا می‌دهد

• یاد‌داشت
• صنعت

منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس به عنوان یکی از مهمترین قطب‌های توسعه صنعتی کشور، با برخورداری از مزیت‌های سرزمینی برجسته و زیرساخت‌های پیشرفته، بستر مناسبی را برای جذب سرمایه داخلی و خارجی فراهم آورده است. موقعیت جغرافیایی ممتاز، دسترسی به منابع انرژی و زیرساخت‌های چندوجهی حمل‌ونقل و سیاست‌های کارآمد و تسهیل‌کننده در حوزه امور گمرک، واردات و انتقال ارز، برخی از امتیازهای ویژه این منطقه ویژه محسوب می‌شوند که امکان توسعه پایدار صنایع معدنی و فلزی را فراهم آورده‌اند. در حال حاضر طراحی مدل جدید برای جذب سرمایه بخش خصوصی، استراتژی راهبردی منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس برای خلق فرصت‌های نو و توسعه صنایع فعال در آن به شمار می‌آید که این امر روزبه‌روز جایگاه آن را به عنوان قطب توسعه فراگیر صنایع معدنی و فلزی کشور برجسته‌تر می‌کند.

• تحلیل
• زیرساخت

امروزه تمرکز زیرساخت‌ها در مناطق ویژه اقتصادی به تنهایی یک مزیت رقابتی محسوب نمی‌شود، بلکه این سرعت همگام شدن و تطبیق‌پذیری با تحولات فناورانه و نوآورانه و ایجاد زیرساخت‌های مرتبط با آن است که امتیاز ویژه‌ای برای ارتقای سطح رقابت‌پذیری در عرصه‌های بین‌المللی ایجاد می‌کند. در این میان، منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس پرشتاب در مسیر مدرن‌سازی و به‌روزرسانی فرایندها گام برمی‌دارد. تمرکز بر مدرنیزاسیون و مدل‌های نوین جذب سرمایه، ایجاد سامانه‌های الکترونیکی، سیستم مدیریت یکپارچه، ایجاد زیرساخت‌های جدید جمع‌آوری داده و به‌روزرسانی جذب نیرو از موضوعاتی هستند که در منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس به آن توجه ویژه‌ای شده است. این دیدگاه جامع و کل‌نگر زمینه جهش فناورانه و افزایش رقابت‌پذیری و تاب‌آوری صنایع معدنی و فلزی کشور را فراهم می‌آورد و به این ترتیب منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس به کانون تحولات نوین فرایندی در کشور تبدیل می‌شود.

• تحلیل
• انرژی, زیرساخت

اقتصاد ایران برای سال‌های متمادی با ماهیت «نفتی» در عرصه جهانی به نقش‌آفرینی پرداخته است. وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی در نهایت به عاملی برای آسیب‌پذیری بیشتر آن تحت تاثیر مسائل مختلف تبدیل شد که این مسئله زنگ خطری را برای ضرورت تغییر ساختار اقتصادی کشور به صدا درآورده و به دنبال آن، در چند سال اخیر بر اهمیت حرکت به سمت اقتصاد معدنی و افزایش سهم بخش‌های صنعت و معدن از اقتصاد کشور تاکید شده است. با این حال، این موضوعی است که خود پیش‌نیازهای بسیاری را می‌طلبد و لازمه اصلی آن نیز ایجاد بسترهای مناسب و تامین زیرساخت‌های لازم برای فعالیت و توسعه بنگاه‌های صنعتی است. در این میان، مناطق ویژه اقتصادی همان بسترساز تحقق این پیش‌نیازها برای رشد و توسعه صنعت و اقتصاد کشور به حساب می‌آیند که منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس را بی‌تردید می‌توان یکی از پیشگامان این حوزه به شمار آورد.

• یاد‌داشت
• انرژی, زیرساخت, صنعت

هدایت سرمایه به سمت توسعه کلان و رشد اقتصادی کشور مستلزم برخورداری از زیرساخت‌ها و بسترهای مناسب است. منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس یکی از پدیده‌های نوین در توسعه صنعتی کشور به شمار می‌آید که در سال‌های اخیر با تسهیل فرایند جذب سرمایه داخلی و خارجی و سرازیر کردن آن‌ها در بخش‌ها و زیرساخت‌های مرتبط با فعالیت‌های صنعتی و تولیدی نقش به‌سزایی در توسعه صنایع کشور ایفا کرده است. در این راستا می‌توان به جذب سرمایه ۱۰ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاری در سال ۱۴۰۳ و یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلاری در سال ۱۴۰۲ اشاره کرد که عملکرد موفق این منطقه را در این خصوص به تصویر می‌کشد. رویکردهای همه‎جانبه برای جذب سرمایه، ایجاد زیرساخت‌های مختلف از جمله زیرساخت‌های تحول دیجیتال و سیاست‌گذاری‌های رفع چالش‌های تولید مانند سهولت در امور مالیاتی و گمرکی عواملی هستند که می‌توانند منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس را به یکی از کلیدی‌ترین قطب‌های صنایع معدنی و فلزی کشور تبدیل کنند.

• یاد‌داشت
• تولید، هزینه و درآمد ملی, حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات, زیرساخت, صنعت

ماهیت وجودی مناطق ویژه اقتصادی، تامین زیرساخت‌ها و فراهم آوردن بستر مناسب برای فعالیت صنایع و تعامل آن‌ها با اقتصاد جهانی و حضور در بازارهای بین‌المللی است. منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس به عنوان اولین بستر شکل‌گرفته برای توسعه صنایعی نظیر فولاد و آلومینیوم در کشور، فرصت‌های مناسبی را برای افزایش سرمایه‌گذاری خارجی و ارتقای سطح رقابت‌پذیری صنایع معدنی و فلزی ایجاد کرده است. از آنجایی که در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس سرمایه‌گذاری برای جذب سرمایه در توسعه زیرساخت‌ها در اولویت قرار دارد و اقدامات متعددی نیز برای سهولت در قوانین و مقررات تجارت بین‌المللی و مطابق با سیاست‌های کلان کشور صورت گرفته است، می‌توان اذعان داشت که این منطقه ویژه اقتصادی در پیشرفت صنایع نقش کلیدی ایفا می‌کند و بستر مناسبی برای توسعه صنعتی فراگیر در کشور به شمار می‌آید.

• یاد‌داشت
• تولید، هزینه و درآمد ملی, حمل‌ونقل، انبارداری و ارتباطات

منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس در سال‌های اخیر با ایجاد بسترهای مناسب برای جذب سرمایه داخلی و خارجی و تمرکز بر سرمایه‌گذاری متناسب و هدفمند در توسعه زیرساخت‌های انرژی، حمل‌ونقل و ... در صدد توسعه فراگیر و متناسب صنایع معدنی و فلزی بوده و با کاهش بروکراسی‌های اداری و انواع مشوق‌های سرمایه‌گذاری، پتانسیل‌ جذب سرمایه را افزایش داده است، به طوری که در حال حاضر این منطقه ویژه اقتصادی با دسترسی به انواع سیستم‌های حمل‌ونقل و زیرساخت‌های انرژی و انواع تاسیسات مرتبط با صنعت یکی از مهمترین قطب‌های توسعه صنایع معدنی و فلزی در کشور به شمار می‌آید و با توجه به طرح‌ها و پروژه‌های متنوع در دست احداث و بهره‌برداری، نقش به‌‎سزایی در تحقق چشم‌اندازهای رشد اقتصادی و توسعه صنعتی ایفا می‌کند.