ایران ثروتمندترین کشور جهان از حیث بهرهمندی از ذخایر نفتوگاز به شمار میآید و از چند دهه گذشته زنجیرههای ارزش نفت و گاز طبیعی منابع اصلی تولید ثروت در اقتصاد ایران بودهاند، موضوعی که تاثیرات سوء آن هم از جنبه خامفروشی منابع ارزشمند کشور و هم از دیدگاه افزایش آسیبپذیری در مقابل تکانههای اقتصادی و تحریمها قابل بررسی است. در همین راستا، یکی از اهداف اصلی برنامههای توسعه کشور، تنوعبخشی به ساختارهای اقتصادی از طریق تکمیل زنجیرههای ارزش و توسعه ظرفیتهای صنعتی، به طور خاص صنایع معدنی و فلزی است، روندی که تاثیرات آن در رشد چندبرابری تولید فولاد، آلومینیوم و مس کشور در چند دهه گذشته مشهود است. با این حال، چالشهای زیرساختی و محدودیتهای تکنولوژیکی کشور کماکان عواملی هستند که مسیر توسعه و شکوفایی صنایع معدنی و فلزی کشور را در مسیر ارزشآفرینی و رشد پایدار دچار چالش کردهاند.
اهمیت توسعه ظرفیتهای صنعتی برای نقشآفرینی در زنجیرههای ارزش
ایران ثروتمندترین کشور جهان از حیث بهرهمندی از ذخایر نفتوگاز به شمار میآید و از چند دهه گذشته زنجیرههای ارزش نفت و گاز طبیعی منابع اصلی تولید ثروت در اقتصاد ایران بودهاند، موضوعی که تاثیرات سوء آن هم از جنبه خامفروشی منابع ارزشمند کشور و هم از دیدگاه افزایش آسیبپذیری در مقابل تکانههای اقتصادی و تحریمها قابل بررسی است. در همین راستا، یکی از اهداف اصلی برنامههای توسعه کشور، تنوعبخشی به ساختارهای اقتصادی از طریق تکمیل زنجیرههای ارزش و توسعه ظرفیتهای صنعتی، به طور خاص صنایع معدنی و فلزی است، روندی که تاثیرات آن در رشد چندبرابری تولید فولاد، آلومینیوم و مس کشور در چند دهه گذشته مشهود است. با این حال، چالشهای زیرساختی و محدودیتهای تکنولوژیکی کشور کماکان عواملی هستند که مسیر توسعه و شکوفایی صنایع معدنی و فلزی کشور را در مسیر ارزشآفرینی و رشد پایدار دچار چالش کردهاند.
موضوع زنجیرههای ارزش اقتصادی
نوع گزارش تحلیل
منطقه ایران
مقدمه
نفت، گاز و پتروشیمی
فولاد
آلومینیوم و مس
نمودار 1. تغییر روند صادرات محصولات پتروشیمی ایران
نمودار 2. نرخ رشد تولید زنجیره ارزش فولاد ایران در طول ده ماهه نخست سالهای 1402 و 1403
نمودار 3. روند صادرات شمش آلومینیوم ایران در سالهای اخیر
نمودار 4. روند صادرات کاتد مس ایران در سالهای اخیر
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای اقتصاد
- تحلیل
- حملونقل، انبارداری و ارتباطات, زیرساخت
بخش معدن و صنایع معدنی کشور سالهاست که با چالشهای گلوگاهی در حوزه حملونقل دستوپنجه نرم میکند که این مسئله علاوه بر کاهش بهرهوری لجستیک و زنجیرههای تامین، آثار منفی زیستمحیطی ناشی از استفاده از سیستمهای ناکارآمد را افزایش داده است. در این میان، شرکت مدیریت بینالمللی همراه جاده، ریل، دریا (هیمکو) به عنوان یکی از شرکتهای برجسته در حوزه توسعه زیرساختهای لجستیک، در مسیر ایجاد پایانههای مکانیزه و بهرهگیری از فناوریهای نوین در حوزه حملونقل گام برداشته است. در این راستا، پروژه کلیدی اسکله و پایانه مکانیزه بارگیری مواد فله معدنی واقع در بندر شهید رجایی در دستور کار این شرکت قرار گرفته است که علاوه بر توسعه ظرفیت حملونقل و مدیریت بهینه هزینههای تولید، با کاهش انتشار آلایندگیها، الگوی موفقی از توسعه پایدار را در صنایع معدنی و فلزی کشور ارائه میدهد.
۲۴ آبان ۱۴۰۴
- یادداشت
- مس
در عصر رقابتهای فناورانه و گذار صنایع به سمت تولید سبز و هوشمند، شرکت ملی صنایع مس ایران با نگاهی آیندهنگرانه، توسعه فناوری را بهعنوان محور اصلی راهبردهای خود برگزیده است. این شرکت با هدف ارتقای بهرهوری، کاهش هزینهها و خلق ارزش افزوده پایدار، مسیر تحول دیجیتال و نوآوری را از معدن تا محصول نهایی دنبال میکند و در این راستا رویداد ملی ایده های نوآورانه و فناورانه در زنجیره ارزش مس را برگزار میکند. تمرکز بر بومیسازی دانش فنی، توسعه همکاری با دانشگاهها و شرکتهای دانشبنیان و حرکت به سوی فناوریهای سبز از ارکان اصلی این رویکرد است. در واقع برگزاری رویداد ملی نوآوری در صنعت مس، تلاشی هدفمند برای ایجاد پیوند میان علم، صنعت و فناوری و بسترسازی برای شکلگیری اکوسیستم نوآوری در مقیاس ملی محسوب میشود.
۳۰ مهر ۱۴۰۴
- یادداشت
- محصولات میانی فولاد خام
شرکت فولاد خوزستان با تمرکز بر توسعه فناورانه و ارتقای رقابتپذیری، مسیر تحول صنعتی و دیجیتال خود را با نقشه راهی هدفمند دنبال میکند. این شرکت با بهرهگیری از فناوریهای نوین، هوشمندسازی خطوط تولید، بهینهسازی مصرف انرژی و مواد اولیه و ارتقای کیفیت محصولات، در مسیر تولید فولاد کیفی و با ارزش افزوده بالا حرکت میکند. توسعه همکاری با دانشگاهها، پژوهشگاهها و شرکتهای دانشبنیان، ایجاد زیرساختهای دیجیتال و اتوماسیون هوشمند و تقویت توان داخلی در حوزه فناوری، زمینهساز افزایش نوآوری و ارتقای جایگاه برجسته شرکت فولاد خوزستان در بازارهای داخلی و بینالمللی است.
۳۰ مهر ۱۴۰۴
- یادداشت
- آلومینیوم
توسعه فناورانه در صنعت آلومینیوم، به ویژه در کشورهایی مانند ایران که با محدودیتهای وارداتی و چالشهای انرژی مواجهاند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. ارتقای فناوری در این صنعت نهتنها به ارتقای بهرهوری و کاهش هزینههای تولید منجر میشود، بلکه نقش موثری در بهبود کیفیت محصولات و رقابتپذیری جهانی ایفا میکند. در این میان، شرکت آلومینیوم المهدی به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان آلومینیوم کشور، با تمرکز بر بومیسازی فناوریها، نوآوری در فرایندهای تولید و بهینهسازی مصرف انرژی، جایگاه برجستهای در مسیر توسعه فناورانه این صنعت کسب کرده است. اقدامات راهبردی این شرکت در زمینه نوسازی تجهیزات، مهندسی معکوس و توسعه ظرفیتهای داخلی، الگویی موفق از حرکت به سوی خودکفایی و پیشرفت پایدار در صنعت آلومینیوم ایران به شمار میرود.
۳۰ مهر ۱۴۰۴
