از زمان پایهریزی بخش صنعت در ایران، این بخش همواره با چالشهایی روبهرو بوده که سبب شده است تا در هر دورهای وضعیت موجود با هدفگذاریهای انجامشده برای صنعت در آن دوره، فاصله قابل توجهی داشته باشد. به عنوان نمونه بر اساس سند چشمانداز 20 ساله کشور، بخش صنعت ایران باید تا سال 1404 با بخش صنعت کشورهای نوظهور صنعتی همتراز شده باشد و سهم ارزشافزوده صنعت ایران از ارزشافزوده صنعت در مقیاس جهانی به حدود 0.5 درصد برسد. این در حالی است که پس از گذشت بالغ بر سهچهارم از عمر سند یادشده، ایران نهتنها نتوانسته خود را به تراز کشورهای نوظهور صنعتی برساند بلکه در برخی از صنایع شاخص از جمله خودروسازی افت نیز کرده است. سهم ارزشافزوده صنعتی جهان نیز که قرار بود از حدود 0.44 درصد به 0.5 درصد افزایش یابد، تا پایان سال 1399، تقریبا 0.04 واحد درصد کاهش را تجربه کرد. چالشهای کلان اقتصادی کشور، ضعف سرمایهگذاریها، تحریمها و محدودیت در دسترسی به فناوریها از جمله مهمترین پارامترهایی بودند که تا کنون سبب شدهاند بیشتر صنایع کشور آنطور که باید در یک روند توسعه صنعتی پایدار قرار نگیرند و انتظار میرود تا زمانی که تدابیری برای این پارامترهای بازدارنده اندیشیده نشود، شاهد تحولاتی مثبت و امیدوارکننده در بخش صنعت کشور نباشیم.
دورنمای توسعه صنعتی ایران و چالشهای تحقق آن
از زمان پایهریزی بخش صنعت در ایران، این بخش همواره با چالشهایی روبهرو بوده که سبب شده است تا در هر دورهای وضعیت موجود با هدفگذاریهای انجامشده برای صنعت در آن دوره، فاصله قابل توجهی داشته باشد. به عنوان نمونه بر اساس سند چشمانداز 20 ساله کشور، بخش صنعت ایران باید تا سال 1404 با بخش صنعت کشورهای نوظهور صنعتی همتراز شده باشد و سهم ارزشافزوده صنعت ایران از ارزشافزوده صنعت در مقیاس جهانی به حدود 0.5 درصد برسد. این در حالی است که پس از گذشت بالغ بر سهچهارم از عمر سند یادشده، ایران نهتنها نتوانسته خود را به تراز کشورهای نوظهور صنعتی برساند بلکه در برخی از صنایع شاخص از جمله خودروسازی افت نیز کرده است. سهم ارزشافزوده صنعتی جهان نیز که قرار بود از حدود 0.44 درصد به 0.5 درصد افزایش یابد، تا پایان سال 1399، تقریبا 0.04 واحد درصد کاهش را تجربه کرد. چالشهای کلان اقتصادی کشور، ضعف سرمایهگذاریها، تحریمها و محدودیت در دسترسی به فناوریها از جمله مهمترین پارامترهایی بودند که تا کنون سبب شدهاند بیشتر صنایع کشور آنطور که باید در یک روند توسعه صنعتی پایدار قرار نگیرند و انتظار میرود تا زمانی که تدابیری برای این پارامترهای بازدارنده اندیشیده نشود، شاهد تحولاتی مثبت و امیدوارکننده در بخش صنعت کشور نباشیم.
موضوع دورنمای توسعه صنعتی
نوع گزارش تحلیل
منطقه ایزان
مقدمه
توسعه صنعتی ناکافی در کشور
مسیر پرچالش صنعت
نمودار 1. پیشبینی سهم ارزش افزوده صنعت ایران از جهان در دو سناریو
نمودار 2. سرانه ارزش افزوده صنعت کشور در شرایط تحقق و عدم تحقق هدفگذاری
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده, گزارشهای فلزات
- گزارشهای صنایع مصرفکننده, گزارشهای فلزات

- تحلیل
- صنعت
در عصر مدرن امروز، تکنولوژی کلید موفقیت است و هر بنگاه یا صنعتی که بتواند با یک دیدگاه نوآورانه و نوین، خود را با آخرین تحولات فناورانه و علمی عرصه کسبوکار خود همسو کند از شانس بیشتری برای تصاحب بازارها و تقویت قدرت رقابت خود برخوردار خواهد بود. در این میان، شرکت معیار صنعت خاورمیانه به عنوان ارائهدهنده خدمات فنی، مهندسی و تحقیق و توسعه، با تمرکز بر توسعه زیرساختهای فناورانه و دستیابی به دانش فنی روز، در تلاش برای حرکت در مسیر هوشمندسازی و تحقق تحولات دیجیتال در صنایع معدنی و فلزی است. در این راستا، این شرکت پروژههای گوناگونی را در عرصههای مختلف از جمله هوشمندسازی و شبیهسازی فرایندها، توسعه زیرساخت پایش آنلاین فرایندها و بهرهوری مواد، آب و انرژی به انجام رسانده است؛ پروژههایی که هریک از آنها میتوانند تاثیرات پردامنه و قابل توجهی را در بهبود بازدهی کلی عملیات، کاهش هزینهها و به حداقل رساندن توقفات و خطای انسانی به دنبال داشته باشند. با توجه به این مسئله، شرکت معیار صنعت خاورمیانه را میتوان نمادی از تجلی توانمندیهای بومی و فناورانه در زنجیره فولاد کشور تلقی کرد که زمینه افزایش رقابتپذیری صنعت فولاد را بر مبنای تکنولوژیهای نوین فراهم میآورد.
۳۱ تیر ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات فولادی
بررسی آمارها نشان میدهد که شکاف میان ظرفیتهای صنعت فولاد با میزان عملکرد واقعی این صنعت متاثر از محدودیتهای مصرف انرژی سالبهسال در حال افزایش است که این امر، نتیجهای جز به هدر رفتن سرمایهگذاریها و ثروت ملی کشور نخواهد داشت، موضوعی که طبیعتا فعالیت حلقههای پایانی و تولید محصولات نهایی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. مجتمع فولاد صنعت بناب، به عنوان یکی از بازیگران کلیدی صنعت فولاد در شمال غرب کشور به شمار میآید که تلاش دارد تا با تکیه بر توانمندیهای برجسته و ممتاز خود، علاوه بر تامین بازار داخلی به توسعه بازارهای صادراتی و گسترش فروش محصولات خود در کشورهای مختلف بپردازد. با این حال، این شرکت نیز همانند دیگر فعالان صنعت فولاد، با چالشهای مهمی ناشی از محدودیتهای مصرف برق و گاز مواجه است که این مسئله در بلندمدت منجر به کمرنگ شدن توان تابآوری و رقابتپذیری آن میشود. راهکار برونرفت از این شرایط، توجه ویژه به توسعه زیرساختهای انرژی و بسترسازی برای گسترش همکاری بخش خصوصی و دولتی است. در چنین شرایطی، نقش نهادهای حاکمیتی و سیاستگذار به سمت تسهیلگری و تدوین سیاستهای شفاف و ارائه مشوقهای هدفمند بیش از هر زمانی اهمیت مییابد.
۳۱ تیر ۱۴۰۴
- یادداشت
- آهن اسفنجی, محصولات میانی فولاد خام
صنعت فولاد، بهعنوان یکی از پیشرانهای کلیدی اقتصاد ملی، نقشی حیاتی در تحقق توسعه صنعتی و ارتقای توان تولید داخلی ایفا میکند. توسعه متوازن زنجیره فولاد، از استخراج سنگآهن تا تولید محصولات نهایی، ضمن خلق ارزش افزوده، میتواند به افزایش بهرهوری، تنوع صادرات و کاهش وابستگی به خامفروشی منجر شود. با این حال، این زنجیره با چالشهایی جدی از جمله محدودیت منابع انرژی و آب، ناپایداری در تامین مواد اولیه، فرسودگی فناوری و مداخلات سیاستی مواجه است؛ چالشهایی که استمرار رشد و رقابتپذیری این صنعت را تهدید میکنند. در این چارچوب، اتخاذ راهکارهای جامع و آیندهنگر ضرورتی انکارناپذیر است.
۳۱ تیر ۱۴۰۴
- تحلیل
- سنگآهن
زنجیره ارزش فولاد کشور در سالهای اخیر با پدیدهای به نام توسعه نامتوازن دستوپنجه نرم کرده است. در واقع در سالهای اخیر بخش عمده سرمایهگذاریها در حوزه زنجیره فولاد، با هدف خلق ارزش افزوده بیشتر به سمت حلقههای پاییندستی سرازیر شده است. این در حالی است که تداوم این روند میتواند تامین مواد اولیه را به معضل بزرگی برای همین حلقهها تبدیل کند. در چنین شرایطی، شکلگیری و فعالیت شرکت فولاد شرق کاوه که بر تامین پایدار و باکیفیت مواد اولیه این صنعت تمرکز کرده، نویدبخش ارتقای جایگاه رقابتی این شرکت از یک سو و نیز توازنبخشی به زنجیره فولاد کشور از سوی دیگر است.
۳۱ تیر ۱۴۰۴