گزارش‌ های ساخت و ساز

با توجه به وضعیت جغرافیایی کشور و پراکندگی زیاد نقاط شهری، استفاده از حمل‌ونقل جاده‌ای یکی از مهم‌ترین روش‌های جابه‌جایی محسوب می‌شود. به گواه آمارها، در سال‌های اخیر، بخش عمده‌ای از مسافرت‌های بین‌شهری از طریق جاده‌ها انجام شده است. همچنین برای انتقال بار از شهری به شهری دیگر، به سبب سهولت و مزیت‌های حمل جاده‌ای نسبت به سایر روش‌های حمل‌ونقل، جابه‌جایی از طریق جاده‌های بین‌شهری در بسیاری از موارد مناسب‌ترین گزینه به نظر می‌رسد. یکی از زیرساخت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای، پایانه‌های مسافربری و باربری هستند که توسعه آن‌ها می‌تواند کیفیت عملکرد ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای کشور را بهبود ببخشد. همچنین احداث این پایانه‌ها در مرزهای کشور در بهبود حمل‌ونقل بین‌المللی و ترانزیتی کشور موثر خواهد بود. با این حال، بررسی آمارها نشان می‌دهد که سرعت توسعه و  احداث پایانه‌های مسافربری و باربری کشور در وضعیت چندان مساعدی به سر نمی‌برد.

امروزه توسعه زیرساخت‌های شبکه‌های تلفن همراه و اینترنت، نحوه عملکرد اقتصادها را تغییر داده‌ است و امکان اتصال بیشتر، دسترسی به اطلاعات و فرصت‌ها را برای افراد و مشاغل فراهم کرده‌ است. تأثیر این زیرساخت‌ها بر توسعه اقتصادی بر کسی پوشیده نیست و کشورهایی که از این فناوری‌ها استقبال کرده‌اند، از مزایای قابل توجهی برخوردار شده‌اند. پهنای باند اینترنت و پوشش شبکه‌های تلفن همراه به عنوان شاخص‌هایی برای ارزیابی توسعه زیرساخت‌های ارتباطی در جهان در نظر گرفته می‌شود. پهنای باند اینترنت که سرعت و ظرفیت انتقال داده از طریق اتصال به اینترنت را تعیین می‌کند، نقشی حیاتی در تضمین ایجاد یک ساختار آنلاین یکپارچه دارد. از سوی دیگر پوشش شبکه‌های تلفن همراه افراد را قادر می‌سازد تا با دستگاه‌های تلفن همراه خود ارتباط برقرار کنند و به خدمات مختلفی دسترسی داشته باشند.

برنامه توسعه پایدار که سناریوی انتشار کربن صفر در راس اهداف این برنامه قرار دارد، به یکی از موضوعات مطرح عصر حاضر تبدیل شده است. روندهایی همچون افزایش جمعیت و رشد تقاضای برق و همچنین افزایش دمای کره زمین به دنبال روند فزاینده توسعه صنعتی، لزوم جهت‌گیری به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر و خودروهای برقی و همچنین کربن‌زدایی از صنعت را یادآور می‌شود که تحقق اهداف این برنامه جز با اختصاص سرمایه‌ قابل توجه و حمایت‌های مالی همه‌جانبه میسر نخواهد بود. از این رو، با بررسی آمار و تحلیل داده‌های موجود، تا حد قابل قبولی می‌توان مسیر حرکت جریان سرمایه به سمت این بازارهای نوظهور را پیش‌بینی کرد و مسیر واضحی از آن را در سال‌های آتی به تصویر کشید.

احداث شهرک‌های جدید و توسعه شهرها مستلزم ایجاد امکانات مختلف فرهنگی، مذهبی، تفریحی و ورزشی، متناسب با جمعیت هر شهر است. ساخت این بناها در توسعه شهرسازی بسیار مورد توجه قرار می‌گیرند و مکان‌ مناسبی برای احداث این ساختمان‌ها اختصاص داده می‌شود. با این حال، احداث ساختمان‌های فرهنگی و تفریحی در کشور چندان مورد توجه قرار نگرفته است، به طوری که سرانه فضای فیزیکی اختصاص‌یافته برای مساجد، سالن‌های ورزشی، سینماها، کتابخانه‌ها و ... در کشور فاصله بسیار زیادی با استانداردهای جهانی دارد. احداث ساختمان‌های تفریحی، ورزشی و فرهنگی، متناسب با سرانه جهانی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی در کشور را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد و توسعه فرهنگی را نیز به همراه خواهد داشت. بدیهی است که ساخت این مکان‌ها رشد قابل توجه مصرف فلزات اساسی را نیز در پی دارد.

در گذشته، ساختمان‎ها با سنگ، چوب، خشت و موادی از این قبیل ساخته می‎شدند، اما امروزه ساختمان‌سازی شکلی متفاوت به خود گرفته است و مواد و مصالح محکم‌تری در احداث ساختمان‏ها به کار می‌روند. در ساخت یک بنا، استحکام و مقاومت ساختمان در برابر فشارهای واردشده بر آن بسیار اهمیت دارد. در صورتی که ساختمان‌ها از استحکام کافی برخوردار نباشند، خسارات‌ مالی و جانی فراوانی به بار می‎آورند. اهمیت پایداری ساختمان‎ها موجب شده است تا فلزاتِ دارای مقاومت و دوام بالا مورد توجه سازندگان قرار گیرند. علاوه بر این، زیبایی ساختمان‎ها و طراحی‎های خلاقانه در نماهای داخلی موجب شده است تا مصرف فلزات در عرصه ساختمان‎سازی گسترش یابد. امروزه طیف وسیعی از فلزات مختلف مانند فولاد، آلومینیوم، مس و ... در صنعت ساختمان‏سازی کاربرد دارند؛ بنابراین توسعه این صنعت تقاضای قابل توجهی را برای فلزات مختلف ایجاد می‌کند.

تاریخچه رشد اقتصادی کشور دانمارک به قرن ۱۷ میلادی باز می‌گردد. زمانی که کشاورزی و زراعت حرفه اصلی ساکنین این کشور بود اما اهمیت لجستیکی دانمارک برای سایر کشورهای اروپایی نظیر هلند، که به دنبال تجارت و راهیابی به حوزه اسکاندیناوی و دریای بالتیک بودند، زمینه رشد اقتصادی  این کشور را فراهم کرد. همچنین همسایگی با قدرت‌های بزرگ اروپا از جمله آلمان، انگلستان و هلند نیز به عنوان مزیدی بر علت توسعه اقتصادی این کشور تلقی می‌شود. همسویی با انقلاب صنعتی در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی برای دانمارک، با پیشرفت‌های شگرفی در تولید ناخالص داخلی همراه بود و سبب شد تا این کشور از یک کشور مبتنی بر اقتصاد زراعتی، به کشوری صنعتی تبدیل شود. در نیمه نخست قرن بیستم، به دنبال جنگ‌های جهانی اول و دوم، اقتصاد دانمارک متاثر از شرایط وخیم منطقه یورو دچار رکود شد. اما در دوران پساجنگ، اقدامات مهمی در جهت اطلاحات اقتصادی انجام شده که به تولید ثروت انجامیده است.

ایران از نظر جاذبه‌های گردشگری یک کشور غنی به حساب می‌آید و در سطح جهانی نیز از جایگاه مطلوبی برخوردار است. این درحالی است که عملکرد گردشگری ایران در مقیاس جهانی هیچگونه تناسبی با پتانسیل‌های موجود در آن ندارد. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، تعداد گردشگران خارجی واردشده به ایران طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ کمتر از نصف گردشگران خارجی واردشده به کشورهای مصر، امارات متحده عربی و ترکیه در مدت مشابه بوده است. همچنین بالغ بر نیمی از گردشگران خارجی واردشده به ایران، حدود ۷۸ درصد، طی سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ از چهار کشور عراق، افغانستان، آذربایجان و ترکیه بوده‌اند. این آمارها نشان‌دهنده شکافی عمیق میان پتانسیل‌های موجود و عملکرد گردشگری کشور است که توجه نهادهای مسئول را برای کاهش این شکاف و توسعه گردشگری کشور می‌طلبد.

با توجه به مزایای قابل توجهی که توسعه بخش گردشگری برای جوامع به ارمغان می‌آورد، حرکت به سمت توسعه هر چه بیشتر این بخش، یکی از اولویت‌های اساسی در اغلب کشورها محسوب می‌شود. آثار مثبت ارتقای بخش گردشگری در کشورها، در حوزه‌های گوناگونی از جمله شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آن‌ها نمود پیدا می‌کند و سبب ترغیب جوامع به میزبانی از گردشگران مختلف می‌شود. اگرچه این مسئله، پیش‌نیازهای متعددی را در خود جای می‌دهد، اما شاید توسعه زیرساخت‌ها را بتوان از مهم‌ترین آن‌ها به شمار آورد. بدیهی است که وجود زیرساخت‌های کافی و به‌روز، تاثیر قابل توجهی را بر انتخاب مقصد توسط گردشگران خواهد داشت و از این طریق، نقش به‌سزایی را در توسعه اقتصادی کشورها نیز ایفا خواهد کرد.

توسعه ورزش از جایگاه ویژه‌ای در بهبود عملکرد نیروی انسانی و در نتیجه افزایش بهره‌وری اقتصادی در بخش‌های تولیدی و خدماتی برخوردار است. در این راستا سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ورزشی به عنوان مهم‌ترین بخش در توسعه ورزش مورد توجه قرار می‌گیرد. در کشورهای توسعه‌یافته که امروزه ورزش در آن‌ها به یک صنعت درآمدزا و سودآور تبدیل شده است، بخش عمده‌ای از منابع مالی مورد نیاز جهت سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های ورزشی از سوی بخش خصوصی تامین می‌شود. این درحالی است که در ایران به عنوان کشوری در حال توسعه، بخش عمده این منابع را دولت تامین می‌کند که این مسئله به دلیل افزایش فشارهای اقتصادی در سال‌های اخیر، باعث بروز مشکلاتی در توسعه زیرساخت‌های ورزشی کشور شده است.

امروزه نقش ورزش در بهبود عملکرد نیروی انسانی در محیط کار و ارتقای نشاط و سلامت افراد جامعه و تاثیرات اقتصادی و اجتماعی آن بر کسی پوشیده نیست. به همین دلیل بسیاری از دولت‌ها برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای برای توسعه زیرساخت‌های ورزش و جلب مشارکت مردم در فعالیت‌های مختلف ورزشی کرده‌اند. زیرساخت‌های ورزشی به عنوان مهم‌ترین بخش در توسعه ورزش مورد توجه قرار می‌گیرد، به طوری که بدون برخورداری از زیرساخت‌های ورزشی موفقیت در توسعه ورزش دشوار خواهد بود. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه دارای ۱۱ هزار و ۱۷۲ مکان ورزشی است. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد این زیرساخت‌ها به صورت نامتوازن در سراسر کشور توزیع شده‌اند، به طوری که می‌توان استان‌های کشور را از نظر برخورداری از این زیرساخت‌ها در سه گروه برخوردار، کم‌برخوردار و محروم طبقه‌بندی کرد و نسبت شاخص تعداد اماکن ورزشی به ازای جمعیت برخوردارترین به محرومترین استان کشور به بیش از ۱۰ برابر می‌رسد.

انتخاب قطر به عنوان میزبان بیست و دومین جام جهانی در سال ۲۰۱۰ با مناقشات بسیاری در مورد زیرساخت‌های موجود، امنیت منطقه و دمای هوا در فصل برگزاری مسابقات همراه بود. کمبود زیرساخت‌های ورزشی و نبود استادیوم‌های با ظرفیت تعیین شده ۴۰ تا ۸۰ هزار نفری از سوی فیفا برای برگزاری مسابقات، تنها بخش کوچکی از مشکلات عدیده این کشور برای میزبانی از این تورنمنت به حساب می‌آمد. از طرفی سابقه میزبانی جام‌های قبلی نشان از ورود انبوهی از طرفداران فوتبال به کشور میزبان دارد که متوسط آن نیز از جمعیت قطر فراتر بود و این مسئله، برای کشوری با حداقل زیرساخت به معنای مسیر طولانی و هزینه‌های کمرشکن برای میزبانی از یک رویداد جهانی یک ماهه است که بخش اعظم جریان‌های درآمدی کوتاه‌مدت آن به جیب سازمان فراملیتی فیفا می‌رود.

برگزاری رویدادهای بزرگ ورزشی همچون المپیک و جام جهانی را علاوه بر محلی برای درخشش و رقابت مهم‌ترین ورزشکاران جهان، می‌توان از جنبه‌های دیگری نیز مورد بررسی قرار داد. تردیدی نیست که منابع و هزینه‌های بسیار زیادی برای آماده‌سازی هر یک از این رویدادها صرف می‌شوند که این مسئله تقاضای جدید و قابل توجهی را در بازار مواد خام و نیمه‌ساخته از جمله فلزات اساسی ایجاد می‌کند. این مواد دامنه کاربرد وسیعی را از ساخت بسیاری از تجهیزات ضروری مورد نیاز ورزشکاران تا ساخت بزرگ‌ترین و مدرن‌ترین استادیوم‌ها و زیرساخت‌های ورزشی در بر می‌گیرند. با این حال باید توجه داشت که مصرف این فلزات در رویدادهای ورزشی، تنها به کاربرد آن‌ها در زیرساخت‌های ورزشی محدود نمی‌شود، بلکه برای ایجاد ظرفیت‌های جدید اقامتی، تفریحی، رفاهی و زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل نیز به مقادیر بالایی از این فلزات نیاز است.