گزارش‌ های کالاهای مصرفی بادوام

در سال‌های اخیر، پیشرفت تکنولوژی منجر به دگرگونی نحوه ارتباطات و تحولات شگرف در صنعت تولید گوشی‌های تلفن همراه در جهان شده است، به طوری که هم‌اکنون بسیاری از فعالیت‌های انسان همچون یافتن آدرس، سفارش غذا و حتی آموزش نیز توسط تلفن‌های همراه هوشمند امکان‌پذیر است. با افزایش کارکردهای تلفن همراه، شکل ظاهری آن‌ها نیز بسیار تغییر کرد. با توجه به اینکه پیشرفت تکنولوژی در چند سال اخیر بسیار سرعت گرفته است، انتظار می‌رود که در سال‌های آتی، علاوه بر شکل‌ ظاهری، کارایی تلفن‌های همراه نیز تحولات گسترده‌ای را در پیش داشته باشد. حتی برخی از محققان بر این باورند که گوشی‌‎های تلفن همراه آینده به صورت تراشه‌هایی در بدن تعبیه می‌شوند و با استفاده از نورون‌های عصبی بدن فعالیت می‌کنند. با این حال، تغییر و تحولات سریع در علوم مختلف، طراحی و ساخت چنین ابزارهای هوشمندی را امکان‌پذیر خواهد کرد و حتی نمی‌توان محدودیتی را برای تحولات گوشی‌های تلفن همراه در سال‌های آتی متصور بود.

امروزه با توجه به این که کشورها با انواع تهدیدات داخلی و خارجی مواجه هستند، برخورداری از توان نظامی مناسب و مطلوب یک ضرورت محسوب می‌شود. تا پیش از چند دهه گذشته، تسلیحات نظامی ایران عمدتا وارداتی بود و به همین دلیل کشور دستاورد تکنیکی خاصی در حوزه صنایع نظامی نداشت. این در حالی است که پس از انقلاب و به دنبال آن تحریم‌ها، وقوع جنگ تحمیلی و تهدیدهای پی ‌در پی نظامی شکل‌گیری گفتمان «خودکفایی» و جریان نخبه‌گرایی فضای صنعت نظامی کشور را در طول چهار دهه به کلی متحول ساخت، به طوری که اگر در سال‌های پیش از انقلاب بخش عمده‌ای از نیازهای نظامی کشور از طریق واردات برطرف می‌شد، امروزه نه‌تنها واردات تسلیحات نظامی ایران به حداقل ممکن رسیده بلکه ایران قادر به صدور تسلیحات خود است.

در بازار در حال توسعه، رقابتی و پرچالش کمپانی‌های هواپیماسازی، پیشرفت‌های چشم‌گیری در حوزه فناوری و ارائه محصولات کارآمدتر رقم خورده، به طوری که از دهه ۱۹۶۰ بازده این صنعت با ضریب بیش از ۳۰ برابر افزایش یافته است. علاوه بر آن افزایش بهره‌وری صنعت هواپیماسازی و ظهور ناوگان‌های مدرن‌ و بهینه‌تر با کاهش مدام در هزینه‌های حمل‌ونقل هوایی محرکی کلیدی در توسعه صنعت هوانوردی بوده‌ و سفر هوایی که زمانی به عنوان کالای لوکس و متعلق به طبقه مرفه جامعه به حساب می‌آمد، امروز به بخشی از زندگی طبقه متوسط جامعه تبدیل کرده است.

تاثیر استفاده از مواد اولیه مناسب در ساخت تجهیزات و قطعاتی که تضمین‌کننده سلامت و ایمنی در عملکرد صنایع هوافضا باشند، امری انکار‌ناپذیر است. با توجه به سرعت پیشرفت تکنولوژی، مواد مورد استفاده در این صنعت در طول زمان دستخوش تحولات قابل توجهی شده‌اند. اگرچه در گذشته، فولاد به عنوان حیاتی‌ترین عنصر در صنعت هوافضای جهان شناخته می‌شد، امروزه در این صنعت از مواد دیگری همچون کامپوزیت‌ها و آلومینیوم به طور گسترده استفاده می‌شود. با این حال با توجه به خواص فوق‌العاده‌ای که هر یک از انواع فولادها ارائه می‌کنند، از این فلز همچنان به عنوان گزینه‌ای قابل اطمینان در شرایط پیچیده یاد می‌شود. از این رو، به نظر می‌رسد که بازار فولاد در صنعت هوافضا همچنان به حیات خود ادامه دهد و نتوان سایر مواد را به سادگی جایگزین فولاد کرد.

امروزه پديده کوچک شدن خانوار‌ها يا به عبارتی کاهش جمعيت آن‌ها به‌خصوص در شهر‌های بزرگ کشور به‌وضوح مشاهده می‌شود. اين پدیده دو وضعیت متفاوت را در بر می‌گيرد: تمايل به داشتن تعداد فرزندان کمتر و همچنين شکل‌گيری خانوار‌های يک‌نفره. هر دو عامل، با کمتر شدن تعداد افراد خانوار، باعث کاهش جمعيت خانوار‌ها می‌شوند. فارغ از علل آن، اين مساله تاثیرات متعددی بر بسياری از حوزه‌ها، از جمله صنايع گوناگون کشور و اوضاع اقتصادی آن‌ها، خواهد داشت. بازار لوازم خانگی نيز يکی از حوزه‌های متاثر از اين پدیده است. در اين گزارش، نگاهی به تاثیرات کوچک شدن خانوار‌ها بر اين بازار کشور شده است.

در کلیه خودروها، وزن خودرو یکی از عوامل تاثیرگذار در میزان مصرف سوخت به شمار می‌آید. این مسئله در خودروهای الکتریکی، که با انرژی برق حرکت می‌کنند، از اهمیت بیشتری برخوردار است. به همین سبب، استفاده از آلومینیوم در ساخت بدنه این خودروها بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. مس نیز، با توجه به ساختار خودروهای الکتریکی، دیگر فلز پرمصرف در تولید این وسایل نقلیه است. با توجه به استقبال از خودروهای الکتریکی در سال‌های اخیر، پیش‌بینی می‌شود که تولید این خودروها در یک دهه آینده رو به افزایش باشد که این امر منجر به مصرف مقادیر زیادی مس و آلومینیوم در تولید خودروهای الکتریکی می‌شود. صاحب‌نظران بر این باورند که گسترش استفاده از این خودروها موجب تحولاتی جدید در بازار فلزات جهان خواهد شد.

امروزه باتری‌ها به عنوان اجزایی ضروری در وسایل نقلیه الکتریکی، تجهیزات الکترونیکی مصرفی و سیستم‌های ذخیره انرژی شناخته می‌شوند که این امر تقاضای جهانی برای باتری را در سراسر جهان برانگیخته است. به جرات می‌توان گفت، تجارت بین‌المللی باتری، عاملی حیاتی برای انتقال انرژی جهانی به سمت سیستم‌های پاک‌تر و پایدارتر است. کشورهایی که از قابلیت‌های پیشرفته تولید باتری برخوردار هستند، اغلب باتری‌ها را در راستای پاسخگویی به تقاضای روبه‌رشد کشورهای دیگر که ممکن است ظرفیت تولید محدودی داشته باشند، صادر می‌کنند. آمارها نیز حاکی از آن است که مجموع ارزش تجارت بین‌المللی باتری در سال ۲۰۲۲ به بیش از ۱۴۱.۳ میلیارد دلار می‌رسد.

با رشد تقاضا برای خودروهای الکتریکی و صنایع الکترونیکی مصرفی و متعاقبا باتری‌های قابل شارژ و با چگالی انرژی بالا، طیف متنوعی از تکنولوژی‌های جدید باتری‌ ظاهر شده‌اند که از مواد معدنی مختلفی مانند لیتیوم، کبالت و نیکل ساخته می‌شوند. این مسئله تقاضا برای مواد خام را افزایش می‌دهند و از آنجایی که عرضه اولیه این فلزات همواره با محدودیت‌هایی مواجه است، موضوع بازیافت باتری‌ که به ایجاد یک اقتصاد چرخشی و به حداقل رساندن پسماند کمک می‌کند مورد توجه قرار گرفته است. آمارها نشان می‌دهد چین با ظرفیت بازیافت بیش از ۵۰۰ هزار تن باتری در جهان پیشرو است و پس از آن اروپا و ایالات متحده آمریکا با ظرفیت بازیافت ۲۰۰ هزار تن باتری در سال، بخش قابل توجهی از ظرفیت بازیافت باتری‌های جهانی را به خود اختصاص می‌دهند.

صنعت باتری از جمله صنایع استراژیکی محسوب می‌شود که با سرعت بسیار بالایی هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی در حال پیشرفت است. این مسئله، چشم‌انداز مثبتی را برای بازار جهانی مواد معدنی حیاتی از جمل نیکل، لیتیوم وکبالت ایجاد کرده است. در سال ۲۰۲۲، صنعت باتری، تنها سهم ۱۵ درصدی از تقاضای جهانی نیکل داشت، در حالی که انتظار می‌رود این رقم تا تقریبا دو دهه دیگر (همگام با رشد تقاضا برای این فلز) به بیش از ۴۰ درصد برسد. تقاضای لیتیوم نیز که به عنوان کلید تحقق دستیابی به اهداف کربن‌زدایی و انتقال انرژی در نظر گرفته می‌شود، در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرده و به حدود ۱۳۵ هزار تن رسیده است. انتظار می‌رود تقاضای جهانی لیتیوم در افق زمانی ۲۰۳۰، حداقل به ۴۰۰ هزار تن افزایش یابد.

اهمیت فزاینده چالش‌های زیست‌محیطی از جمله تغییرات آب‌وهوایی، با پذیرش گسترده سیستم‌های ذخیره انرژی تجدیدپذیر و ظهور کالاهای الکترونیکی مصرفی همراه شده است که تقاضایی روزافزون برای فناوری‌های جدید باتری با چگالی انرژی بالا و قابل شارژ از جمله باتری‌های لیتیوم-یونی را در سراسر جهان به وجود آورده است. انتظار می‌رود حرکت جهان به سمت منابع انرژی پاک و دیجیتالی شدن، چشم‌اندازی مثبت را برای بازار باتری‌ها در جهان شکل بدهد. در همین راستا تقاضای جهانی باتری‌ در سیستم‌های ذخیره انرژی و تجهیزات الکترونیکی مصرفی از ۸۵ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۲۹۰ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۳۰ افزایش خواهد یافت.

با حرکت جهانی به سمت کاهش ردپای کربن و در نتیجه برقی‌سازی خودروها و وسایل نقلیه، تقاضا برای باتری‌ها روند رو به رشدی را در چند سال اخیر تجربه کرده است. در حالی که پیشرفت‌ها در تکنولوژی باتری، از جمله بهبود چگالی انرژی و قابلیت‌های شارژ سریع‌تر به روند روبه‌رشد تقاضای جهانی برای باتری کمک کرده است، اما انتظار می‌رود با حرکت جهان به سمت پایداری زیست‌محیطی و طراحی‌های جدید وسایل نقلیه الکتریکی، چشم‌انداز تقاضا برای باتری‌ها در بخش حمل‌ونقل امیدوارکننده‌تر از قبل باشد. گزارش‌ها حاکی از آن است تقاضای جهانی باتری در بخش حمل‌ونقل از ۱۵۴ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۲۰ براساس دو سناریو تا سال ۲۰۳۰ به ۱.۶۸ تراوات ساعت و ۳.۲۳ تراوات ساعت افزایش خواهد یافت.

صنعت باتری، بر جنبه‌های اقتصادی و غیر اقتصادی جوامع اثرگذار است و در پیشرفت اهداف کربن‌زدایی و انتقال انرژی نقش موثری بر عهده دارد. این موضوع، بسیاری از کشورها را بر آن داشته است تا با هدف کسب منافع اقتصادی همواره بر سر تصاحب سهم بیشتر از صنعت باتری جهان به رقابت با یکدیگر بپردازند. در سال‌های اخیر، چین یکه‌تاز تولید باتری در مقیاس جهانی بوده، به طوری که برآورد می‌شود که تقریبا ۷۰ درصد از صنعت باتری جهان به این کشور، ۱۵ درصد به ایالات متحده آمریکا و ۵ درصد به اروپا اختصاص داشته است. مروری بر اندازه بازار و چشم‌انداز آن در سه کشور و منطقه یادشده، حکایت از آن دارد که تا سال ۲۰۳۰، اندازه بازار باتری اروپا رشد ۲۶۰.۷ درصدی، ایالات متحده آمریکا ۱۹۱ درصدی و چین ۱۸۲.۵ درصدی را تجربه خواهد کرد.