مشاهده بیشتر
در سال‌های اخیر، اهمیت گاز طبیعی به عنوان سوختی پاک افزایش یافته است. امروزه گاز طبیعی در اغلب کشورها منبعی تاثیرگذار و استراتژیک برای تامین انرژی محسوب می‌شود. ایران یکی از کشورهای برخوردار از منابع بزرگ گاز طبیعی در دنیا به شمار می‌آید و با توجه به این امر، توسعه ظرفیت‌های استخراج و تولید گاز طبیعی می‌تواند از اهمیت بالایی در تامین پایدار انرژی کشور و نیز کمک به رشد صادرات برخوردار باشد. با توجه به حجم فلزات اساسی مصرف‌شده در تاسیسات و تجهیزات استخراج و پالایش گاز، توسعه ظرفیت‌های این حوزه، در کنار پیشبرد اهداف تجاری، سیاسی و اقتصادی، محرک قدرتمندی برای بازار فلزات اساسی محسوب می‌شود.
زیرساخت‌های انرژی، شریان‌های حیاتی یک جامعه مدرن به شمار می‌روند و نقشی انکارناپذیر در فعالیت‌های صنعتی، تجاری و ... دارند. برخورداری از زیرساخت‌های مناسب و کارآمد، علاوه بر ایجاد رفاه عمومی جامعه، موجب تامین انرژی صنایع مختلف و به گردش درآمدن چرخ صنعت کشور می‌شود. توسعه ظرفیت زیرساخت‌های آب، برق و گاز از سه جنبه تولید، انتقال و توزیع انرژی قابل بررسی است و هریک از این زیرساخت‌ها در هر مرحله تجهیزات و تاسیسات مورد نیاز خود را می‌طلبند که با توجه به نوع انرژی، متفاوت‌اند. با توجه به اینکه زیرساخت‌های انرژی باید از دوام و استقامت بالایی برخوردار باشند، توسعه ظرفیت‌های این بخش در هریک از حوزه‌های انرژی به نوعی بر بازار فلزات کشور اثرگذار خواهد بود.
آخرین زنجیره صنعت برق، توزیع آن در میان مصرف‌کنندگان است. در ابتدا، شبکه‌های توزیع برق بخشی از نیروگاه‌ها بودند، اما با توجه به پیچیدگیهای به‌وجودآمده در شبکه‌های توزیع، تقاضای فراوان مصرف برق و پیشرفت‌های حاصل‌شده در این صنعت، رفته‌رفته این شبکه‌ها به یک سیستم منظم و مجزا تبدیل شدند. امروزه در طراحی و اجرای شبکه‌های توزیع، سیستم‌های مختلفی به کار گرفته می‌شود که عواملی مانند افزایش تعداد مشترکان، تکنولوژی‌های جدید و نوع مصرف بر آن اثرگذار است و با توجه به این عوامل، شبکه توزیعِ مناسب انتخاب می‌شود. زمانی که برق به ترانسفورماتورهای کاهنده منتقل می‌شود، در شبکه توزیع قرار گرفته است. توسعه شبکه‌های توزیع نیرو و برق‌رسانی به مناطق دوردست، صنایع و ... بر مصرف فلزات اساسی در کشور اثرگذار است.
با پیشرفت جوامع، لزوم تامین پایدار انرژی الکتریکی در همه سطوح زندگی در محل زندگی و فعالیت افراد افزایش می‌یابد. خطوط انتقال نیرو پل‌های ارتباطی میان نیروگاه‌ها و شبکه‌های توزیع برق محسوب می‌شوند و برق تولیدشده از این طریق به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد. انرژی الکتریکی از محل نیروگاه‌ها به وسیله ترانسفورماتورها به ولتاژ بالا می‌رسد و سپس در خطوط کابلی فشار قوی برق جریان پیدا می‌کند. در تولید تجهیزات و کابل‌های انتقال برق به میزان قابل توجهی از فلزات اساسی مختلف از جمله فولاد، آلومینیوم و مس استفاده می‌شود و به همین دلیل، توسعه زیرساخت‌های انتقال برق، از جنبه تاثیر آن بر مصرف فلزات، قابل بررسی است.
صنعت برق یکی از بنیادی‌ترین زیرساخت‌ها در توسعه صنایع و افزایش سطح رفاه عمومی جامعه در کشورهای توسعه‌یافته و کمتر توسعه‌یافته به شمار می‌رود. توسعه این صنعت از چندین جنبه اهمیت دارد که مهم‌ترین دلایل این اهمیت عبارت‌اند از رشد جمعیت، افزایش سطح رفاه عمومی و افزایش تعداد مشترکان برق در کشاورزی، صنعت و مصارف خانگی. صنعت برق نقش انکارناپذیری در رشد تولیدات صنعتی ایفا می‌کند و رونق اقتصادی کشور بسیار به تولید و تامین برق صنایع بستگی دارد. بنابراین نمی‌توان از نقش زیرساختی برق در توسعه کشور چشم‌پوشی کرد. برق با استفاده از منابع تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر انرژی در نیروگاه‌ها تولید می‌شود. با توجه به حجم بالای فلزات به‌کاررفته در تجهیزات و ساختمان نیروگاه‌های برق، احداث این واحدها با مصرف گسترده فلزات همراه است.
مبادله و خرید و فروش کالاها از دیرباز از جمله فعالیت‌های بشر برای تامین کالاهای مورد نیاز بوده است. در عصر جدید، این مبادلات و خرید و فروش محصولات شکل جدیدی به خود گرفته‌اند. با نگاهی به سیر تحولات اماکن تجاری و بازرگانی، به‌خوبی می‌توان دریافت که رشد جمعیت و به دنبال آن افزایش تقاضا موجب شکل‌گیری نوع جدیدی از مراکز تجاری و بازرگانی شده است. امروزه عرضه و خرید کالاهای مورد نیاز یکی از جنبه‌های مراکز تجاری در نظر گرفته می‌شود و این اماکن از جنبه‌های دیگری مانند گردشگری، تفریح، تحولات اجتماعی و تغییر در سبک زندگی نیز بسیار مورد توجه هستند. احداث مراکز تجاری و بازرگانی، همانند سایر ساختمان‌ها، باعث مصرف گسترده فلزات در کشور می‌شود.
احداث ساختمان‌های مسکونی یکی از اساسیترین پایه‌های رشد و شکوفایی اقتصادی و افزایش سطح رفاه اجتماعی در جوامع امروزی به شمار می‌رود. ساخت منازل مسکونی بسیار متاثر از شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه است و با رکود و یا رونق اقتصادی کشور، ساخت مسکن می‌تواند کاهش و افزایش یابد. در حالی که در جهان این مسئله مهم بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، بررسی روند احداث ساختمان‌های مسکونی کشور در چند دهه اخیر نشان می‌دهد که ساخت مسکن همواره با فرازونشیبهای فراوانی مواجه بوده و به نظر می‌رسد که لازم است چالش‌ها و فرصت‌های این صنعت بیشتر مورد توجه و موشکافی قرار گیرند. توسعه سرمایهگذاریها در پروژههای ساخت مسکن، به سبب ارتباط بسیار نزدیک آن با بخشهای مختلف صنعت، می‌تواند به حرکت چرخ اقتصاد کشور کمک شایانی کند. یکی از صنایع وابسته به ساخت مسکن صنعت فلزات اساسی است که توسعه این بخش مصرف فلزاتی نظیر فولاد، آلومینیوم و مس را به دنبال خواهد داشت.
صنعت ساختمان‌سازی در کشورهای درحال‌توسعه صنعتی روبهرشد به شمار می‌رود و نقشی انکارناپذیر را در اقتصاد این کشورها ایفا می‌کند. این صنعت، فرصت‌های مناسبی را برای ایجاد ارزش افزوده و تولید ثروت فراهم میآورَد. بهعلاوه، صنعت ساختمان‌سازی با صنایع پایین‌دستی و بالادستی مانند فلزات اساسی و کانی‌های غیرفلزی ارتباط مستقیمی دارد و توسعه این صنعت، رشد و رونق سایر صنایع را به دنبال خواهد داشت. گفتنی است که صنعت ساختمان به طور مستقیم و غیرمستقیم فرصت‌های شغلی فراوانی را ایجاد می‌کند. در ایران نیز صنعت ساختمان‌سازی سهم بالایی از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است و پتانسیلهای فراوانی برای رشد آن در کشور وجود دارد. با این حال، این صنعت از چالشهایی مانند سنتی بودن رنج میبرد.
در گذشته، ساختمان‌ها با سنگ، چوب، خشت و موادی از این قبیل ساخته میشدند، اما امروزه ساختمان‌سازی شکلی متفاوت به خود گرفته است و مواد و مصالح محکم‌تری در احداث ساختمان‌ها به کار می‌روند. در ساخت یک بنا، استحکام و مقاومت ساختمان در برابر فشارهای واردشده بر آن بسیار اهمیت دارد. در صورتی که ساختمان‌ها از استحکام کافی برخوردار نباشند، خسارات مالی و جانی فراوانی به بار میآورند. اهمیت پایداری ساختمان‌ها موجب شده است تا فلزاتِ دارای مقاومت و دوام بالا مورد توجه سازندگان قرار گیرند. علاوه بر این، زیبایی ساختمان‌ها و طراحیهای خلاقانه در نماهای داخلی موجب شده است تا مصرف فلزات در عرصه ساختمان‌سازی گسترش یابد. امروزه طیف وسیعی از فلزات مختلف مانند فولاد، آلومینیوم، مس و ... در صنعت ساختمان‌سازی کاربرد دارند؛ بنابراین توسعه این صنعت تقاضای قابل توجهی را برای فلزات مختلف ایجاد می‌کند.
صنعت ساختمان‌سازی یکی از صنایع مهم و تاثیرگذار در اقتصاد کشور به شمار می‌رود و با توجه به حجم صنایع بالادستی و پایین‌دستی وابسته نظیر کانی‌های غیرفلزی و فلزات اساسی، رونق این صنعت می‌تواند نقش مهمی در به حرکت درآمدن چرخ صنعت و ایجاد اشتغال در کشور داشته باشد. با توجه به میزان قابل توجه فلزات مصرفی در احداث یک ساختمان از قبیل فولاد، آلومینیوم و مس، رونق این صنعت، تحولی اساسی در مصرف فلزات در کشور ایجاد خواهد کرد. در همین راستا در این گزارش، بر اساس شرایط صنعت ساختمان‌سازی در سال‌های آتی، میزان مصرف فلزات در این صنعت در سه سناریو مورد بررسی قرار می‌گیرد.
کمبود فضای شهری در ساختار شهرها و کلان‌شهرها و قیمت بالای زمین موجب شده است تا تغییرات گسترده‌ای در نوع کاربری ساختمان‌ها ایجاد شود و ساختمان‌ها با اهداف مختلف اداری، تجاری، مسکونی و ... احداث گردند. در واقع، در این حالت، پروانه احداث ساختمان هم برای کاربری مسکونی و هم کاربری تجاری یا صنعتی صادر می‌شود. بررسی مجوزهای صادرشده برای ساختمان‌های مسکونی کشور رکود در این بخش را نشان می‌دهد. اما آمارها در حوزه احداث ساختمان‌های مسکونی و تجاری از افزایش ساخت این مکان‌ها در کشور خبر می‌دهند. بدیهی است که احداث این ساختمان‌ها، علاوه بر رشد و توسعه اقتصادی و رونق صنعت ساختمان‌سازی، محرکی برای مصرف فلزات اساسی در کشور خواهد بود.
احداث شهرک‌های جدید و توسعه شهرها مستلزم ایجاد امکانات مختلف فرهنگی، مذهبی، تفریحی و ورزشی، متناسب با جمعیت هر شهر است. ساخت این بناها در توسعه شهرسازی بسیار مورد توجه قرار می‌گیرند و مکان مناسبی برای احداث این ساختمان‌ها اختصاص داده می‌شود. با این حال، احداث ساختمان‌های فرهنگی و تفریحی در کشور چندان مورد توجه قرار نگرفته است، به طوری که سرانه فضای فیزیکی اختصاص‌یافته برای مساجد، سالن‌های ورزشی، سینماها، کتابخانه‌ها و ... در کشور فاصله بسیار زیادی با استانداردهای جهانی دارد. احداث ساختمان‌های تفریحی، ورزشی و فرهنگی، متناسب با سرانه جهانی، آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی در کشور را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهد و توسعه فرهنگی را نیز به همراه خواهد داشت. بدیهی است که ساخت این مکان‌ها رشد قابل توجه مصرف فلزات اساسی را نیز در پی دارد.
