مشاهده بیشتر
اهمیت توسعه صنایع ساختمانی در اقتصاد کشور را می‌توان از چندین جنبه مورد بررسی قرار داد. نخست، صنعت مذکور از مهم‌ترین بخش‌های زیرساختی صنعت ساخت‌وساز به شمار می‌آید و توسعه آن می‌تواند ساخت‌وساز کشور را تا حد قابل‌ملاحظه‌ای از واردات و وابستگی به کشورهای دیگر بی‌نیاز کند. از طرف دیگر، با توجه به شرایط فعلی کشورهای همسایه خصوصا عراق و افغانستان، بازار بزرگی برای این محصولات در نزدیکی مرزهای کشور وجود دارد که استفاده از این فرصت مستلزم سیاست‌گذاری مناسب به منظور رشد کمّی و کیفی تولیدات و تنوع‌بخشی به محصولات است.
وابستگی درآمدهای ارزی به صادرات نفت خام همواره پاشنه آشیل اقتصاد کشور بوده است؛ زیرا تحولات و تلاطمات سیاسی و اقتصادی و تحریم‌ها نخستین تاثیر خود را بر بازارهای صادراتی نفت ایران می‌گذارند. یکی از راهکارهای بهبود این شرایط، جلوگیری از فروش نفت خام و حرکت به سمت تولید و صادرات محصولات نهایی زنجیره صنعت نفت از طریق توسعه ظرفیت‌های پالایشگاهی کشور است. با توجه به نقش استراتژیک منابع انرژی نظیر گاز طبیعی، بنزین و گازوئیل در صنعت امروز جهان، رشد صادرات این محصولات و تامین پایدار تقاضای کشورهای صنعتی به نوعی می‌تواند ضامن درآمدهای ارزی کشور، حتی در صورت ادامه تحریم‌ها باشد.
گسترش و همه‌گیری ویروس کرونا اقتصاد جهان را یکباره دگرگون کرد و به رکودی عمیق فروبرد، رکودی که نمونه آن کمتر در تاریخ یافت می‌شود. اقتصاد ایران نیز، همچون سایر نقاط جهان، به‌ناگاه تحت تاثیر این ویروس قرار گرفت. البته به باور اقتصاددانان، داستان ایران حتی پیچیده‌تر از سایر کشورها خواهد بود؛ زیرا اقتصاد ایران در حال حاضر با فشارهای دوگانه تحریم و تبعات ویروس کرونا مواجه است و به همین دلیل، در صورتی که برنامه مناسبی برای کنترل این ویروس در دستور کار قرار نگیرد، ضربات شدیدی را از این اپیدمی دریافت خواهد کرد.
مجموعه مطالعاتی درباره توسعه ملی انجام شده و به‌دنبال آن نیز جهت‌گیری‌های اصلی برای توسعه بلندمدت مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. اصلی‌ترین جهت‌گیری‌های آمایشی در سه حیطه انسان، فضا و فعالیت‌های انسان در سطح ملی مطرح شده و بازتاب‌های کلان جهت‌گیری‌های فوق بر بارگذاری جمعیت و فعالیت‌ها در استان‌ها و مناطق گوناگون کشور مورد استنتاج قرار گرفته است. گزارش حاضر به برنامه‌های توسعه‌ای بخش صنعت و معدن کشور تا سال ۱۴۰۴ می‌پردازد.
به عقیده بسیاری از کارشناسان، رشد متوازن و پیشرفت‌های منطقه‌ای زیربنای رسیدن به توسعه پایدار است؛ ازاین‌رو بسیاری از کشورها تلاش دارند با انجام برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌گذاری‌های دقیق و شناسایی پتانسیل‌ها و محدودیت‌های هر منطقه با کمک مطالعات آمایش سرزمین، بستر مناسبی را برای توسعه متوازن فراهم آورند. در این میان، با نگاهی اجمالی به داده‌های تاریخی می‌توان دریافت که ایران از پیشینه‌ای شگرف در حوزه برنامه‌ریزی مدرن برخوردار و سابقه کشور در این مقوله از بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته کنونی بیشتر است. اما علی‌رغم برخورداری کشور از پتانسیل‌های فراوان طبیعی و انسانی، اتخاذ این سیاست‌ها هیچ‌گاه نتوانسته ایران را در زمره کشورهای توسعه‌یافته جهان قرار دهد.
بلایای طبیعی به رویدادهایی اتلاق می‌شود که از دل طبیعت برخاسته است و بر زندگی انسان‌ها اثر منفی می‌گذارد در حالی که انسان در وقوع آن‌ها هیچ دخالتی نداشته است. فلات ایران از جمله بلاخیزترین مناطق دنیا است به طوری که در طول یک سده گذشته انواع بلایای طبیعی به خصوص سیل و زلزله را در جای‌جای خود تجربه کرده است و این بلایا خسارت‌های جانی و آسیب‌های اقتصادی سنگینی را بر جای گذاشته‌اند. در چند دهه گذشته، دو زلزله رودبار و بم منجر به کشته شدن بیش از ۶۰ هزار نفر و تخریب کامل هزاران ساختمان شدند. موضوعی که لزوم توجه به تقویت زیرساخت‌های شهری را برای مقابله با تاثیرات ویرانگر بلایای طبیعی آشکار می‌سازد.
فرآورده‌های صنایع شیمیایی به‌عنوان یك صنعت مادر، مواد اولیه و مصرفی مورد نیاز تعداد قابل توجهی از صنایع دیگر را تامین می‌كنند. رشد و توسعه چشم‌گیر صنایع کشور در سال‌های گذشته، تقاضای شگرفی را برای ماشین‌آلات و تجهیزات مورد استفاده در این صنعت ایجاد کرده است؛ به‌طوری که این امر به خودی خود، به محرکی برای رشد و توسعه صنعت ساخت و تولید ماشین‌آلات و تجهیزات صنایع شیمیایی تبدیل شده است. با این وجود، همچنان ایران در زمره کشورهای واردکننده این تجهیزات شناخته می‌شود و فاصله زیادی تا پوشش نیاز وارداتی کشور از محل تولیدات داخلی به چشم می‌خورد.
