مشاهده بیشتر
در گزارش پیشِرو میزان مصرف فلزات ناشی از توسعه ظرفیتهای واحدهای تولید بدنه و اتاق وسایل نقلیه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. این بخش یکی از اجزای مهم صنعت بزرگ و گسترده خودروسازی محسوب میشود که رونق و توسعه آن میتواند این صنعت را هم از لحاظ کمیت و رشد تولیدات و هم از لحاظ کیفیت محصولات بهبود ببخشد. بهعلاوه، توسعه ظرفیتهای واحدهای تولید بدنه و اتاق خودرو، همچون سایر واحدهای صنعتی، از جنبههای مختلف نظیر احداث ساختمانها و تاسیسات بزرگ و همچنین نیاز به ساخت ماشینآلات متعدد و پیشرفته موجب مصرف فلزات خواهد شد.
فلز مس، یکی از راهبردیترین مواد کاربردی در صنعت خودروسازی به حساب میآید. بهبود عملکرد و ظهور خودروهایی با امکانات و آپشنهای بیشتر (و به طور ویژه خودروهای برقی)، مهمترین روندهای حاکم بر صنعت خودروسازی جهان در سالهای اخیر بوده و در این میان، مس نقش بسیار مهمی را بر عهده داشته است، چرا که ساخت بسیاری از تجهیزاتی که در طول زمان به خودروها اضافه شده بر پایه گسترش مصرف مس صورت گرفته است. طبق آخرین گزارشهای ارائهشده، مصرف مس در صنعت خودروسازی حدود ۳ میلیون تن است و انتظار میرود که در طول یک دهه پیشرو تقریبا از ۶ میلیون تن در سال نیز گذر کند.
صنایع دریایی از جمله صنایع استراتژیک کشور است که با وجود پتانسیلهای گسترده و قابل توجه و نیز تأکیدات مکرر بر اقتصاد دریامحور، طی دورههای پنجساله گذشته از برنامههای توسعهای، چندان مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که برای برنامههای توسعهای ششم و هفتم، در مجموع، سرمایهگذاری ۲۷.۵ میلیارد دلاری برای توسعه این صنایع در نظر گرفته شده است و در صورت تحقق این برنامه، کل مصرف فلزات اساسی طی دوره پیشبینیشده تا ۱۱.۳ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.
توسعه و پیشرفت در صنایع نظامی همواره موضوعی حیاتی بوده است که هم بر هدایت جنگها و هم بر اقتصاد کشورها در دوران درگیریهای ژئوپلیتیکی تاثیرگذار میگذارد. برای مثال جنگ جهانی اول شاهد تغییر از جنگ سنتی به درگیریهای صنعتی بود و در طول جنگ جهانی دوم مقیاس تولید صنایع نظامی به طور چشمگیری افزایش پیدا کرد. به طور مثال، نوآوریهایی مانند تانکها، هواپیماها، رادارها و فناوری هستهای در این دوره توسعه یافتند. علاوه بر این، در سالهای اخیر تجارت و انتقال تسلیحات نظامی توسط کشورهای با صنایع نظامی پیشرفته مورد توجه قرار گرفته است که این امر فارغ از این که به حمایت نظامی از کشورهای متحد کمک میکند به تشدید درگیری بین کشورها دامن میزند.
با شکلگیری نظام سلامت و توجه بیشتر به مراقبتهای بهداشتی و درمانی، فلزات نیز به عنوان عناصر ضروری توسعه این بخش مورد استفاده قرار گرفتند. کاربرد فلزات در نظام سلامت طیف وسیعی از تجهیزات مراقبتهای بهداشتی، درمانی، خدماتی، زیرساختی را در بر میگیرد. فلزات پایه نظیر فولاد، آلومینیوم و مس اغلب در ساخت تجهیزات پزشکی و زیرساختهای فیزیکی کاربرد دارند و فلزات کمیاب و گرانبها در تشخیص بیماریها و تجهیزات مراقبتی و شناسایی بیماری با حساسیت بالا مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به این مسئله نظام سلامت را میتوان به عنوان محرک قدرتمندی برای بازار جهانی فلزات قلمداد کرد.
در صنایع ریلی، همچون اغلب واحدهای صنعتی و تولیدی، ماشینآلات و تجهیزات مختلف و متعددی مشغول به کار هستند. به همین دلیل، تامین قطعات یدکی و مصرفی این تجهیزات مسئلهای مهم برای تولید پایدار و توسعه صنایع ریلی کشور محسوب میشود. در شرایطی که تحریمها واردات قطعات یدکی صنایع ریلی را با محدودیتهایی مواجه ساختهاند، اتخاذ سیاست مناسب به منظور تولید داخلی این قطعات میتواند راهگشای صنایع ریلی کشور باشد. با توجه به حجم فلزات مصرفی در ساخت قطعات یدکی این صنایع، تاثیرات تولید داخلی آن را میتوان از منظر تاثیرات آن بر بازار فلزات کشور نیز مورد بررسی قرار داد.
صنعت خودروسازی امروزه یکی از بخشهای بزرگ اقتصاد جهانی به شمار میآید که با رشد تکنولوژیهای مختلف، تحولات شگرف و بزرگی را تجربه کرده است. آغاز روند توسعه صنعت خودروسازی را میتوان همزمان با انقلاب صنعتی دانست. در ایران نیز اگرچه این صنعت از قدمتی قابلتوجه برخوردار است، شرایط ناپایدار اقتصادی و سیاسی کشور و نیز عدم سیاستگذاری و برنامهریزی دقیق و مدون موجب شده تا این صنعت فاصلهای چشمگیر با کشورهای همرده پیدا کند. توسعه صنعت خودروسازی از جنبههای مختلف بر بازار فلزات کشور اثرگذار خواهد بود. رشد تولید خودرو در کشور، با توجه به اینکه بخش اعظم وزن آن به فلزات مصرفی مربوط است، موجب افزایش مصرف فلز و تکمیل هرچه بیشتر زنجیرههای ارزش آن در کشور خواهد بود. تامین قطعات و نیز بدنه و اتاق برای تعمیر و نگهداری خودروهای موجود نیز دیگر جنبه اثرگذار صنعت خودرو بر بازار فلزات کشور خواهد بود. به این اعداد باید میزان فلز مصرفی در احداث واحدهای خودروسازی، قطعهسازی و تولید بدنه و نیز ساخت ماشینآلات مورد استفاده در این واحدها را نیز افزود.
رشد حملونقل ریلی، به سبب مزایای پرشمار آن، مقولهای مهم برای توسعه زیرساختهای صنعتی کشورها محسوب میشود. در ایران نیز گسترش حملونقل ریلی و جایگزینی آن با حمل جادهای همواره یکی از موارد مهم در سیاستهای کلان توسعه کشور بوده است. در همین رستا توسعه صنایع ریلی، به عنوان تولیدکننده تجهیزات مورد استفاده در این سیستم حملونقل، مسئلهای مهم و اساسی برشمرده میشود که میتواند کشور را از واردات این تجهیزات بینیاز سازد. بررسی وضعیت تولید و واردات محصولات صنایع ریلی کشور حاکی از روند روبهرشد این صنعت و توانایی آن در جایگزینی محصولات وارداتی است.
فرایند تولید در صنایع ریلی، همچون دیگر صنایع، به تامین یوتیلیتیها از جمله گاز، برق و آب نیاز دارد و توسعه ظرفیتهای این صنایع بدون توجه به مسئله احداث زیرساختهای انتقال و توزیع این یوتیلیتیها امکانپذیر نیست. در احداث این زیرساختها، فلزات نقش پررنگی را ایفا میکنند. فولاد ماده اولیه اصلی ساخت لولههای انتقال آب و گاز است. همچنین در ساخت تجهیزات انتقال و توزیع برق از انواع مختلف فولاد و نیز آلومینیوم و مس استفاده میشود. در همین راستا، میتوان تاثیرات توسعه ظرفیتهای تامین یوتیلیتیهای صنایع ریلی را بر بازار فلزات کشور مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.
در حالی که شیمیهای مختلف باتری از جمله لیتیوم-یون، سرب-اسیدی، روی-منگنز دیاکسید، نیکل- متال هیدرید، نیکل- کادمیوم و ... که تاکنون معرفی شدهاند، ویژگیهای مختلفی از جمله چگالی انرژی بالا، قابلیت شارژ سریع و طول عمر بیشتر را ارائه میدهند، با این حال از باتریهای لیتیوم-یون و سرب-اسیدی اغلب به عنوان متداولترین نوع از تکنولوژی باتریها یاد میشود که بیش از ۸۰ درصد از ارزش بازار جهانی باتری را به خود اختصاص میدهند. اگرچه امروزه تکنولوژیهای مختلف باتری، پاسخگوی قابل توجه تقاضا در بخشهای مختلف بودهاند، اما به نظر میرسد تقاضا برای باتریهای کارآمدتر، سبکتر و ایمنتر، آینده تکنولوژی باتری را شکل بدهد.
توسعه حملونقل ریلی اساس توسعه صنعتی کشورها محسوب میشود. به همین دلیل یکی از مهمترین بخشهای برنامههای توسعه کلان کشور به حملونقل ریلی مربوط میشود. با این وجود به نظر میرسد به دلایل مختلفی از جمله عدم سرمایهگذاریهای لازم تردیدهایی در زمینه تحقق چشماندازهای این عرصه وجود دارد. در گزارش پیشرو براساس چشماندازهای ترسیمشده و احتمال وقوع آنها، سناریوهای مختلفی برای تعیین میزان فلز مصرفی در توسعه صنایع ریلی پیشبینی شده است.
از حملونقل ریلی به عنوان یکی از زیرساختهای اساسی اقتصاد کشور یاد میشود. در گزارش پیشِرو، شرح مختصری از توسعه جنبههای مختلف بخش راهآهن کشور بر بازار فلزات کشور مورد بحث قرار گرفته است. نخستین بُعد این مسئله را میتوان در توسعه زیرساختهای قطارهای درونشهری از جمله احداث ایستگاهها و تونلهای مترو جستوجو کرد. همچنین توسعه خطوط قطارهای برونشهری از جنبههای مختلفی مانند خطوط ریلی، تونلها، پلها و ایستگاههای قطار موجب مصرف فلزات میشود. بهعلاوه، نمیتوان از تاثیر توسعه ظرفیتها و فعالیت صنایع ریلی کشور در زمینه تولید و نوسازی واگنها، تجهیزات و لوکوموتیوها بر بازار فلزات کشور غافل شد.