مشاهده بیشتر
در عصر حاضر، زیرساختهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات «ICT» در بطن فرآیند رشد و توسعه اقتصادی قرار گرفته است. این موضوع برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه که اهداف بلندپروازانه اقتصادی را دنبال میکنند بسیار حائز اهمیت است. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه، طی چند سال اخیر به طور متوسط سالانه حدود ۳ هزار میلیارد ریال صرف توسعه زیرساختهای حوزه «ICT» کرده که نتیجه آن افزایش قابل توجه در ظرفیت شبکه ارتباطی کشور بوده است. با توجه به این که مصرف فلزات جزو لاینفکی از توسعه زیرساخت به حساب میآید، این مسئله مصرف قابل توجه فلزات را به دنبال داشته است. بر اساس برآوردهای صورتگرفته، طی سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۱ به طور متوسط حدود ۳۰ میلیون دلار فولاد، ۲ میلیون دلار آلومینیوم و ۳ میلیون نیز مس در توسعه زیرساختهای حوزه «ICT» کشور به مصرف رسیده است.
تاریخچه رشد اقتصادی کشور دانمارک به قرن ۱۷ میلادی باز میگردد. زمانی که کشاورزی و زراعت حرفه اصلی ساکنین این کشور بود اما اهمیت لجستیکی دانمارک برای سایر کشورهای اروپایی نظیر هلند، که به دنبال تجارت و راهیابی به حوزه اسکاندیناوی و دریای بالتیک بودند، زمینه رشد اقتصادی این کشور را فراهم کرد. همچنین همسایگی با قدرتهای بزرگ اروپا از جمله آلمان، انگلستان و هلند نیز به عنوان مزیدی بر علت توسعه اقتصادی این کشور تلقی میشود. همسویی با انقلاب صنعتی در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی برای دانمارک، با پیشرفتهای شگرفی در تولید ناخالص داخلی همراه بود و سبب شد تا این کشور از یک کشور مبتنی بر اقتصاد زراعتی، به کشوری صنعتی تبدیل شود. در نیمه نخست قرن بیستم، به دنبال جنگهای جهانی اول و دوم، اقتصاد دانمارک متاثر از شرایط وخیم منطقه یورو دچار رکود شد. اما در دوران پساجنگ، اقدامات مهمی در جهت اطلاحات اقتصادی انجام شده که به تولید ثروت انجامیده است.
یکی از نیازهای اولیه انسان که با توسعه اقتصادی و اجتماعی دامنه گستردهتری یافته صنعت حملونقل است. این بخش، به سبب نقش زیربناییاش، از اهمیت بالایی در رشد و توسعه کشورها در زمینههای مختلف برخوردار است. صنعت حملونقل نیز در ایران قدمتی دیرینه دارد و با ورود تکنولوژی به کشور، زیرساختهای این بخش به طور چشمگیری متحول شدند. حملونقل جادهای اولین و مهمترین روش جابهجایی در کشور بوده که ورود اولین اتومبیلها موجب توسعه زیرساختهای این بخش شده است. همگام با پیشرفت صنایع کشور، انتظار میرفت که زیرساختهای حملونقل نیز توسعه یابند، اما بررسی آمار و اطلاعات مختلف از جاماندگی توسعه زیرساختهای حملونقل در کشور حکایت دارد.
جایگاههای سوخت، به عنوان تامینکنندگان سوخت وسایل نقلیه، یکی از مهمترین زیرساختها در شهرها به شمار میآیند. نحوه توزیع جایگاههای سوخت در شهرها و توزیع متوازن آنها یکی از مسائل مهم در طراحیها و برنامهریزیهای شهری است. روشن است که با رشد جمعیت شهرنشین و لزوم توسعه بافت شهری، جایگاههای سوخت جدیدی در نقاط مختلف کشور احداث خواهد شد. این جایگاهها در واقع سازههاییاند که تجهیزات و لوازم متعددی در آنها مورد استفاده قرار میگیرد. به همین سبب، توسعه جایگاه سوخت را میتوان از منظر تاثیر آن بر بازار فلزات کشور مطالعه کرد.
صنعت ساختمانسازی در کشورهای درحالتوسعه صنعتی روبهرشد به شمار میرود و نقشی انکارناپذیر را در اقتصاد این کشورها ایفا میکند. این صنعت، فرصتهای مناسبی را برای ایجاد ارزش افزوده و تولید ثروت فراهم میآورَد. بهعلاوه، صنعت ساختمانسازی با صنایع پاییندستی و بالادستی مانند فلزات اساسی و کانیهای غیرفلزی ارتباط مستقیمی دارد و توسعه این صنعت، رشد و رونق سایر صنایع را به دنبال خواهد داشت. گفتنی است که صنعت ساختمان به طور مستقیم و غیرمستقیم فرصتهای شغلی فراوانی را ایجاد میکند. در ایران نیز صنعت ساختمانسازی سهم بالایی از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده است و پتانسیلهای فراوانی برای رشد آن در کشور وجود دارد. با این حال، این صنعت از چالشهایی مانند سنتی بودن رنج میبرد.
صنعت حملونقل شبکهای گسترده از اتومبیلها، کشتیها، هواپیماها و قطارها را در برمیگیرد و جزء لاینفک اقتصاد جهانی محسوب میشود، که امکان جابهجایی کالا و افراد را در مقیاس گسترده فراهم میکند. از این رو میتوان گفت که این صنعت پاسخگوی بخش قابل توجهی از تقاضای زنجیره تامین جهانی است و نقش مهمی در تجارت بینالملل ایفا میکند. امروزه این صنعت با پذیرش فناوریهای پاکتر، سوختهای جایگزین و ترویج شیوههای حملونقل پایدار به سمت آیندهای پایدارتر و در راستای کاهش ردپای کربن در حال حرکت است، که نمود آن را میتوان در هواپیماها و کشتیهای مبتنی بر سوخت هیدروژن و قطارها و وسایل نقلیه الکتریکی مشاهده کرد.
در دهههای اخیر، شهرنشینی بهسرعت در حال رشد بوده و مشکلات بسیاری نظیر آلودگی محیطزیست و تراکم ترافیک را به طور فزایندهای افزایش داده است. به همین منظور، توجه و تمرکز بر سیستمهای حملونقل عمومی کارآمد افزایش یافته است. شبکه مترو، به عنوان یک سیستم حملونقل عمومی، نقشی حیاتی در حملونقل شهری دارد و توسعه آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. با توجه به اینکه در توسعه خطوط ریلی، ایستگاهها و سایر تجهیزات و تاسیسات، حجم قابل توجهی از فلزات اساسی مصرف میشود، میتوان تاثیر توسعه خطوط ریلی مترو بر بازار فلزات اساسی کشور را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.
حملونقل پایدار و کارآمد یکی از مهمترین عوامل بقا و پیشرفت تمدن مدرن است. صنعت حملونقل هر کشور بیانگر وضعیت اقتصادی و توسعه صنعتی آن به شمار میآید. سیستم حملونقل هوایی یکی از مهمترین روشهای حملونقل در جهان است که نهتنها زمان سفر را کوتاه میکند، بلکه عامل مهمی برای دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی به حساب میآید، زیرا استفاده از تمام ظرفیتهای حملونقل هوایی منجر به افزایش درآمد و تولید ناخالص داخلی میشود و اقتصادی پایدار را برای کشور رقم میزند. بنابراین حملونقل هوایی، با زیرساختهای خدماتمحور و زیرشاخههای متعدد، یکی از صنایع پربازده در رشد اقتصادی محسوب میشود و توجه به آن از ضروریات برنامههای هر کشور است. از این رو، در این گزارش، احداث و توسعه زیرساخت و ارزش فلزات مصرفی نقشآفرین در سیستم حملونقل هوایی بررسی شده است.
با توجه به گستره وسیع کالاها و محصولات متنوعی که در دستهبندی لوازم بادوام مصرفی جای میگیرند و نیز دامنه وسیع کاربرد آنها، میتوان دریافت که توسعه این صنعت چه تاثیراتی بر بهبود شرایط اقتصادی و به حرکت درآمدن چرخهای بخش صنعت خواهد داشت. بدیهی است که تولید کالاهای مصرفی بادوام، که اغلب آنها حلقه نهایی صنعت فلزات اساسی به شمار میآیند، تاثیر قابلتوجهی بر تولید ناخالص داخلی کشور خواهد داشت. قطعا گسترش سرمایهگذاریها در این عرصه موجب خواهد شد تا با تامین نیاز داخل، نیاز به واردات کالاهای مصرفی بادوام کاهش یابد و با توجه به مزیتهای رقابتی مناسب کشور نظیر دسترسی به مواد اولیه و موقعیت استراتژیک، فرصت مناسبی برای توسعه صادرات این محصولات ایجاد شود.
در طول چهل سال گذشته، صنعت برق کشور روندی پرشتاب و موفقیتآمیز را در زمینه توسعه شبکههای انتقال و توزیع برق طی کرده است، به طوری که به رغم خرابیها و آسیبهای ناشی از جنگ، امروز شبکه توزیع و انتقال برق در بخش اعظم کشور گسترده شده و کمتر روستایی از این نعمت محروم مانده است. تولید سیم و کابل و تجهیزات توزیع و کنترل برق یکی از موارد مهم در توسعه شبکههای برق به شمار میآید. با توجه به سابقه و تجارب درخشان فعالان این صنعت و نیز منابع مس و آلومینیوم موجود در کشور، ایران از مزیتهای رقابتی فراوانی در این حوزه برخوردار است که با تمرکز بر آنها میتواند در مسیر توسعه صادرات تجهیزات فوق گام بردارد.
اتوبوسها و تاکسیها، به دلیل بازدهی بالا، مقرونبهصرفه بودن و داشتن ظرفیت بالا برای جابهجایی شهروندان، جزو جداییناپذیر سیستمهای حملونقل شهری محسوب میشوند. استفاده از این نوع وسایل اقدامی اثرگذار در کاهش ترافیک شهری به حساب میآید. از این رو، احداث پایانهها و ایستگاههای اتوبوس و تاکسی درونشهری، برای افزایش کارایی این مجموعه و ارائه خدمات بهینه به عموم مردم، امری ضروری تلقی میشود. با توجه به اینکه پایانهها و ایستگاههای اتوبوسها و تاکسیها بخشی از زیرساختهای حملونقل به حساب میآیند، توسعه آن میتواند عاملی برای توسعه شهری و کارآمدی وسایل نقلیه عمومی محسوب شود. با این حال، آمارها سرعت پایین احداث پایانهها و ایستگاههای تاکسی و اتوبوس را نشان میدهند.