مشاهده بیشتر
سیم و کابل از جمله کالاهای زیربنایی به حساب می‌آیند که به منظور انتقال برق از نیروگاه‌ها و رساندن آن به دست مصرف‌کنندگان نهایی به کار برده می‌شوند. مس و آلومینیوم اصلی‌ترین فلزاتی هستند که در تولید سیم و کابل مصرف می‌شوند. بدون شک رسانایی مس بیشتر از آلومینیوم است، اما استفاده از کابل‌های آلومینیومی، به سبب ارزان‌تر بودن، در برخی موارد اقتصادی‌تر است. با توجه به بهره‌مندی ایران از ذخایر فراوان مس، توسعه صنعت سیم و کابل می‌تواند گامی بلند در جهت رشد صنعتی کشور به شمار آید. با توجه به فلزات به‌کاررفته در سیم و کابل‌ها، رشد تولید این محصولات موجب ایجاد تقاضای قابل‌توجه برای فلزات مذکور و رونق بازارهای داخلی این فلزات خواهد شد.
تحولات بزرگ جمعیتی و فرهنگی جهان، رشد سریع صنایع و افزایش جمعیت شهرنشین نیاز به تجهیزات و زیرساخت‌های جدید، مدرن و کارآمد دارد. زیرساخت‌ها به منظور رفع نیازهای صنعتی و اجتماعی و تسهیل و بهبود رفاه احداث می‌شوند و از جنبه‌هایی گوناگون بر اقتصاد و توسعه صنعتی کشورها تاثیرگذارند. اتخاذ سیاست‌های مناسب به منظور افزایش تولید و توسعه تجهیزات زیرساختی، علاوه بر تامین نیازهای داخلی که منجر به توسعه کشور و اشتغال‌زایی می‌شود، در صادرات نیز می‌تواند موثر باشد. به‌علاوه، از آنجا که اغلب تجهیزات زیرساختی از جنس فلزاتی نظیر فولاد، آلومینیوم و مس ساخته می‌شوند، توسعه تولیدات این عرصه عاملی اثرگذار بر بازار فلزات کشور خواهد بود.
رشد کمّی و کیفی تولید تجهیزات ساختمانی می‌تواند فرصت مناسبی برای تامین نیاز داخلی کشور و جلوگیری از واردات و خروج ارز ایجاد کند. بدیهی است که افزایش تولید تجهیزات ساختمانی، در کنار تاثیرات آن بر توسعه صنعتی کشور، بستری را برای مصرف میزان قابل‌توجهی از فلزات فراهم می‌آورد؛ زیرا طیف گسترده‌ای از تجهیزات ساختمانی مورد استفاده در واحدهای مسکونی، صنعتی و اداری از جمله درها و پنجره‌ها، شیرآلات، سینک‌های ظرف‌شویی و... از فلزاتی نظیر فولاد و آلومینیوم ساخته می‌شوند.
خودکفایی در تولید محصولات ساختمانی، در کنار افزایش تولید ناخالص داخلی، ارزآوری را برای اقتصاد فراهم می‌کند. افزایش ظرفیت‌های واحدهای تولیدی، نیازمند توسعه زیرساخت‌هاست. تقاضا برای یوتیلیتی‌هایی نظیر آب، برق و گاز را می‌توان نیاز اولیه جوامع بشری امروزی برای ادامه حیات و یکی از اصلی‌ترین عوامل تأثیرگذار در توسعه زیرساخت‌های واحدهای صنعتی از جمله واحدهای تولید محصولات ساختمانی دانست. تامین زیرساخت‌های انرژی و یوتیلیتی مورد نیاز صنایع ساختمانی را می‌توان از جنبه تاثیرات آن‌ها بر بازار فلزات کشور نیز مورد بررسی قرار داد؛ زیرا فلزاتی نظیر فولاد، آلومینیوم و مس به طور گسترده در توسعه ظرفیت تامین انرژی و یوتیلیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
وابستگی جوامع امروزی به انرژی برق، در کنار افزایش جمعیت و توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها، موجب شده است تا تقاضا برای مصرف برق افزایش یابد، به طوری که در طول زمان، سرانه مصرف برق همواره روندی صعودی را طی کرده است. مسئله انتقال برق از نیروگاه‌ها و توزیع آن میان مصرف‌کنندگان یکی از مباحث مهم در صنعت برق به شمار می‌رود. رشد تقاضای تجهیزات توزیع و کنترل برق فرصت مناسبی را برای احداث و توسعه واحدهای صنعتی در زمینه تولید این تجهیزات فراهم کرده است. احداث این واحدهای تولیدی، محرکی برای بازار فلزات نیز محسوب می‌شود؛ زیرا در احداث ساختمان‌ها و تاسیسات این صنایع، از فلزات مختلف مخصوصا فولاد، آلومینیوم و مس استفاده می‌شود.
با پیشرفت روزافزون صنایع و رشد جمعیت جهان، پیش‌بینی می‌شود که تقاضای جهانی برای مصرف سیم و کابل نیز افزایش یابد. با توجه به این مسئله، برنامه‌ریزی مناسب در جهت توسعه واحدهای فعال در عرصه تولید سیم و کابل زمینه مناسبی را برای توسعه صادرات و ارزآوری به کشور فراهم آورده است و گامی موثر در بهبود اقتصاد کشور به شمار می‌رود. احداث و بهره‌برداری از واحدهای فعال در زمینه تولید سیم و کابل، در کنار تاثیرات آن بر توسعه اقتصادی کشور، تقاضای قابل‌ملاحظه‌ای را برای مصرف فلزات مختلف از جمله فولاد، آلومینیوم و مس ایجاد کرده است و محرکی برای بازار فلزات محسوب می‌شود.
زیرساخت‌ها سنگ‌بنای یک جامعه مدرن هستند. نقش زیرساخت‌ها در هدایت و توسعه اقتصادی یک کشور انکارناپذیر است. برخورداری از زیرساخت‌های موثر و کارآمد نه‌تنها باعث پیشرفت و صنعتی شدن کشور می‌شود، بلکه کیفیت زندگی مردم را نیز بهبود می‌بخشد. لازمه تحقق این مسئله، سیاست‌گذاری مناسب در حوزه تولید و تامین تجهیزات زیرساختی است. بنا به نوع زیرساخت، تجهیزات آن‌ها نیز متفاوت است و هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. به نظر می‌رسد که به سبب اهمیت یافتن مسئله زیرساخت‌ها، در سال‌های اخیر برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای در زمینه توسعه و احداث واحدهای تولیدکننده تجهیزات زیرساختی شده است. بدیهی است که احداث کارخانه‌ها و واحدهای صنعتی فعال در حوزه تجهیزات زیرساخت تقاضای قابل توجهی از مصرف فلزات را به دنبال دارد.
بروز تغییرات و تحولات گوناگون در فرهنگ زندگی افراد و گسترش تجهیزات ساختمانی مدرن و بازسازی خانه‌ها تقاضا برای مصرف تجهیزات ساختمانی را افزایش داده است. روند روبه‌رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای مسکن موجب شده است که نیاز بیشتری برای اقلام مختلفی همچون شیرآلات، در، پنجره و... به وجود آید. از این رو، با احداث پروژه‌ها و خودکفایی در تولید تجهیزات ساختمانی، می‌توان قسمت زیادی از این اقلام را در داخل تولید کرد و نظر سرمایه‌گذاران بیشتری را برای سرمایهگذاری در احداث و راه‌اندازی واحدهای جدیدتر در صنایع تجهیزات ساختمانی جلب کرد. برخورداری فلزات از ویژگی‌هایی همچون مقاومت در برابر مواد خورنده، رسانایی بالا و قابلیت بازیافت، موارد مصرف گوناگون و متعددی را برای آن‌ها در احداث و بهره‌برداری واحدهای صنعتی فراهم آورده است. سه فلز فولاد، آلومینیوم و مس از جمله فلزات پرمصرف در توسعه و احداث واحدهای تولید تجهیزات ساختمانی هستند.
صنایع شیمیایی از بخش‌های متنوعی نظیر تولیدکنندگان مواد شیمیایی آزمایشگاهی، مواد آلی و صنایع شیمیایی تولیدکننده مواد معدنی تشکیل شده که نیازمند تجهیزات و قطعاتی پیشرفته است. همچنین تجهیزات و قطعات واحدهای تولیدکننده محصولات شیمیایی برای افزایش راندمان تولید و بهینه‌سازی کیفیت محصولات خود مستلزم لوازم و تجهیزات یدکی هستند. میزان مصرف فلزات در ساخت لوازم و قطعات یدکی تجهیزات و ماشین‌آلات واحدهای تولیدکننده مواد شیمیایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. افزایش تولیدات صنایع شیمیایی نیاز به تعمیر و نگهداری تجهیزات صنعت را بیشتر می‌کند. با وجود اینکه بخش عمده تجهیزات و قطعات از محل واردات تامین می‌شود، در گزارش پیشِ‌رو مصرف فلزات در تجهیزات و ماشین‌آلات ساخت داخل مورد بررسی قرار گرفته است.
قطعات یدکی و لوازم مصرفی صنایع غذایی از دیگر منابع مصرف فلزات به حساب می‌آیند. افزایش تولیدات صنایع غذایی و آشامیدنی در سال‌های گذشته نیاز به تعمیر و نگهداری تجهیزات و ماشین‌آلات این صنایع و متعاقبا قطعات یدکی را افزایش داده است. این در حالی است که بررسی برخی از پروژه‌های احداث ظرفیت‌های صنایع غذایی و آشامیدنی کشور نشان داده است که بخش اندکی از این تجهیزات و قطعات در داخل ساخته و عمده آن‌ها از محل واردات تامین می‌شوند. از این رو، با داخلی‌سازی این قطعات و تجهیزات، می‌توان افزایش چندبرابری تقاضای فلزات را از این محل متصور بود؛ امری که در شرایط تحریمی حال حاضر و با وجود معضلات تامین قطعات از خارج، پتانسیل تحقق بالایی دارد.
با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از صنایع دریایی کشور به تعمیر و نوسازی اشتغال دارند، تامین قطعات یدکی در این صنایع اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. این قطعات، که عمدتا از جنس فلزات اساسی هستند، یکی از منابع مهم در تعیین تقاضا و مصرف فلزات به حساب می‌آیند. برآوردها اندازه بازار مصرف داخلی فلزات در ساخت قطعات یدکی مورد استفاده صنایع دریایی را حدود ۶۰ میلیون دلار نشان می‌‌دهند. این در حالی است که در صورت تحقق برنامه چشم‌انداز ۱۴۰۴ از وضعیت صنایع دریایی و افزایش داخلی‌سازی این قطعات، پیش‌بینی می‌شود که این بازار با سرعت بیشتری از میزان مورد انتظار رشد کند.
امروزه بسیاری از کشورها سعی دارند از طریق توسعه صنایع پتروشیمی خود، منابع خام انرژی را به محصولات با ارزش افزوده بالاتر تبدیل کنند، چنان‌که در اغلب کشورهای توسعه‌یافته، عمده مبادلات تجاری در حوزه نفت و گاز بر مبنای محصولات تبدیلی و نهایی صورت می‌گیرد. فرایندهای تبدیل منابع نفت و گاز غالبا در مجتمع‌های پتروشیمی، که دارای تاسیسات و تجهیزات پیشرفته هستند، صورت می‌گیرد؛ از این رو، می‌توان گفت یکی از نخستین لازمه‌های توسعه صنعت پتروشیمی و جلوگیری از خام‌فروشی نفت و گاز، استفاده از تجهیزاتی دقیق و مطلوب است. هر قدر سهم تامین داخل تجهیزات پتروشیمی افزایش یابد، تقاضای داخلی برای فلزات نیز افزایش خواهد یافت. گزارش حاضر به بررسی انواع ماشین‌آلات و تجهیزات صنعت پتروشیمی می‌پردازد.
