مشاهده بیشتر
تجارت بین‌المللی تسلیحات نظامی و جنگی یکی از پویاترین و پرسودترین بخش های تجارت بین‌المللی است. بر اساس یک تخمین از سوی موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم، انتقال جهانی تسلیحات از سال ۲۰۰۴ به طور مداوم در حال افزایش بوده است و بین سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ به بالاترین میزان خود پس از جنگ سرد رسیده است. به طور کلی فروش تسلیحات علاوه بر آن که تجارتی پر سود بوده، یک فشارسنج برای کنترل کیفیت روابط میان دولت‌هاست و وابستگی متقابلی را ایجاد می‌کند که به دولت‌های دریافت‌کننده تسلیحات انگیزه‌هایی برای همکاری با تامینکنندگان تسلیحات در آینده می‌دهد.
ایران، همانند اغلب کشورهای جهان، در سالهای اخیر با کاهش متوسط جمعیت خانوارها مواجه بوده است؛ پدیده‌ای که عوامل اصلی آن عبارت‌اند از تحولات اجتماعی و فرهنگی، شرایط اقتصادی، تمایل به استقلال و کاهش نرخ فرزندآوری. پدیده کاهش جمعیت خانوار می‌تواند تاثیری قابل توجه بر رشد بازار مصرف بسیاری از کالاها و محصولات، از جمله خودرو، لوازم خانگی و مسکن، داشته باشد که این امر تقاضای بالقوه‌ای را برای مصرف فلزات ایجاد می‌کند. بر همین اساس و با توجه به نرخ تغییرات جمعیت خانوار در سالهای اخیر، می‌توان سناریوهای مختلفی را برای پیش‌بینی تاثیر موضوع کوچک شدن خانوار بر بازار فلزات ترسیم کرد.
امروزه نقش ورزش در بهبود عملکرد نیروی انسانی در محیط کار و ارتقای نشاط و سلامت افراد جامعه و تاثیرات اقتصادی و اجتماعی آن بر کسی پوشیده نیست. به همین دلیل بسیاری از دولت‌ها برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای برای توسعه زیرساخت‌های ورزش و جلب مشارکت مردم در فعالیت‌های مختلف ورزشی کرده‌اند. زیرساخت‌های ورزشی به عنوان مهم‌ترین بخش در توسعه ورزش مورد توجه قرار می‌گیرد، به طوری که بدون برخورداری از زیرساخت‌های ورزشی موفقیت در توسعه ورزش دشوار خواهد بود. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه دارای ۱۱ هزار و ۱۷۲ مکان ورزشی است. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد این زیرساخت‌ها به صورت نامتوازن در سراسر کشور توزیع شده‌اند، به طوری که می‌توان استان‌های کشور را از نظر برخورداری از این زیرساخت‌ها در سه گروه برخوردار، کم‌برخوردار و محروم طبقه‌بندی کرد و نسبت شاخص تعداد اماکن ورزشی به ازای جمعیت برخوردارترین به محرومترین استان کشور به بیش از ۱۰ برابر می‌رسد.
در سالهای اخیر، همواره از موضوع برخورداری ایران از ذخایر انرژی فسیلی به عنوان مزیتی ویژه برای تامین انرژی پایدار کشور یاد شده است؛ با این حال، نگرانی‌های بسیاری نیز در خصوص منفی شدن تراز تولید و مصرف گاز به عنوان منبع اصلی تامین انرژی اولیه ایران و به دنبال آن در مخاطره قرار گرفتن تامین انرژی مطرح شده است، زیرا توسعه ظرفیت‌های تولید نفت و گاز، همگام با رشد تقاضا و مصرف، به سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی نیاز دارد که در شرایط فعلی اقتصادی کشور منطقی به نظر نمی‌رسد. در چشم‌انداز ۱۴۰۴، هدف‌گذاری انجام‌شده برای حوزه انرژی، تبدیل شدن ایران به دومین تولیدکننده بزرگ نفت، رسیدن به جایگاه دوم در بازار جهانی گاز و ارتقای ظرفیت نیروگاهی کشور به ۱۲۰ هزار مگاوات است که تحقق آن می‌تواند رشد قابل توجهی را در مصرف فلزات ایجاد کند.
دهه‌هاست که شرکت‌های پیشرو در حوزه صنایع دفاعی تنها در دو گروه متمایز می‌شوند؛ نخست ابرکمپانی‌های ایالات متحده آمریکا و دوم کمپانی‌هایی که در کشورهای اروپای غربی مستقر هستند که این مسئله، کشورهای یاد شده را به قدرت‌هایی نظامی قوی با دانش فنی و ابزارهای پیشرفته برای توسعه سیستم‌های تسلیحاتی تبدیل کرده است. تمامی شرکت‌های دفاعی آمریکایی و غالب حاضرین در صنعتِ دفاع اروپای غربی را بنگاه‌های خصوصی تشکیل می‌‌دهند. از این رو ساختار بازار نقش تعیین‌کننده‌ای در سطوح تدارکات نظامی و سیاست‌های دفاعی دولت‌ها دارد.
صنایع نظامی که در ابعاد جهانی با عنوان «تجارت اسلحه» نیز شناخته می‌شود، به واسطه اهمیت آن صنعتی جهانی است که به تولید و فروش انواع سلاح، تجهیزات و فناوری‌های نظامی می‌پردازد. بیشتر شرکت‌هایی که در این صنعت حضور دارند، دولتی هستند یا به طور نزدیک با دولت‌ها به عنوان شرکای تجاری استراتژیک و کلید عملیات بزرگ نظامی همکاری می‌کنند. در سراسر جهان صنایع نظامی، به سبب رواج داشتن جریان عظیم پیشرفت‌های فناوری و اجرا و مدیریت قراردادهای بزرگ و طولانی مدت دفاعی، بخشی پیچیده و چالش برانگیز به حساب می‌آیند.
صنایع نظامی از جمله صنایعی به شمار می‌آید که از جنبه‌های گوناگونی بر جوامع تاثیرگذار است. گستره اثربخشی این حوزه، طیف وسیعی را از ایجاد اشتغال برای افراد، تا توسعه تکنولوژی، رشد اقتصادی به واسطه افزایش درآمدها و افزایش قدرت در شرایط ناپایدار سیاسی را در بر می‌گیرد. از این رو، کشورها همواره به دنبال توسعه صنایع نظامی و افزایش قدرت خود در این حوزه هستند. این مسئله، از یک طرف با اختصاص بخش قابل توجهی از بودجه کشورها به صنایع نظامی و فعالیت‌های متعاقب آن محقق می‌شود، و از طرف دیگر به واسطه واردات تسلیحات و تجهیزات مورد نیاز از کشورهای اصلی در این حوزه به دست می‌آید. از این رو، توسعه صنایع نظامی را علاوه بر نقش انکارناپذیر آن در افزایش قدرت سیاسی کشورها، می‌توان عاملی برای رشد اقتصادی و افزایش درآمدها در کشورهای صادرکننده این حوزه نیز به شمار آورد.
ایران در طول سالهای اخیر با توجه به اهمیت ارتقای توان نظامی در جهان امروز به خصوص در منطقه خاورمیانه، تولید تجهیزات نظامی‌ای که در عرصه‌های عملیاتی از کارایی بالایی برخوردار باشد را در دستور کار خود قرار داده است. تولید تسلیحات نظامی کارا مستلزم آن است که در ساخت آن‌ها از مواد اولیه‌ای استفاده شود تا ضمن کاهش هزینه‌های تولید، از قدرت مانور، استحکام و دوام بالایی در طول عملیات‌های نظامی برخوردار باشد. فولادها و آلیاژهای پایه‌آلومینیوم از جمله مهم‌ترین مواد فلزی‌ای هستند که در صنعت دفاعی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند. مس نیز دیگر فلزی است که با توجه به رشد تولید تجهیزات نظامی الکترونیکی به صورت گسترده در صنعت دفاعی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از گذشته تا کنون، رشد و توسعه اقتصادی جوامع با فولاد گره خورده است. ضرورت توسعه زیرساخت‌هایی مانند حمل‌ونقل و انرژی، و همچنین رشد روز افزون بسیاری از صنایع از جمله خودرو، ساختمان و زیرساخت در جهان، بر اهمیت بالای صنعت فولاد در سالهای اخیر افزوده است. غیرقابل جایگزین بودن فولاد و گسترش روزافزون کاربردهای این فلز در صنایع مختلف موجب شده تا تولید و مصرف فولاد در چند دهه گذشته با نرخ بالایی افزایش یابد. اهمیت فولاد در توسعه اقتصادی جهان به حدی افزایش یافته است که امروز مصرف این فلز یکی از شاخصه‌های مهم توسعه یافتگی کشورها محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد با تداوم روند رشد اقتصاد جهان و افزایش تقاضا برای کالاهای مصرفی، مصرف فولاد دنیا در سالهای آینده نیز با نرخ فزاینده‌ای افزایش یابد.
سابقه تاریخی رقابت بر سر میزبانی مناسبات ورزشی جهان به تولد مجدد المپیک مدرن ۱۸۹۶ یونان باز می‌گردد. اغلب کشورهای جهان در گام نخست این رقابت را با در سر پروراندن هدف ارتقای موقعیت خود در صحنه جهانی و کسب شهرت در بازارهای بین‌المللی آغاز می‌کنند. کشورهایی که موفق به میزبانی رویدادهای ورزشی جهانی چون المپیک و جام جهانی می‌شوند با سرمایه‌گذاری‌های کلان و صرف میلیاردها دلار، در این امید هستند که شاهد رونق اقتصاد خود از طریق گسترش بخش گردشگری و ثمردهی توسعه‌های زیرساختی خود باشند. برخی از این کشورها بازده سرمایهگذاری خود را می‌بینند و به شکوفایی اقتصادی دست می‌یابند، درحالی که برخی دیگر در پایان با انبوهی از بدهی‌های انباشته که پرداخت آن ممکن است تا دهه‌ها به طول بیانجامد، مواجه می‌شوند.
در سالهای اخیر، نیروگاه‌های حرارتی بار اصلی تامین برق کشور را بر دوش کشیده‌اند. با این حال، توسعه نیافتن ظرفیت‌های این نیروگاه‌ها همگام با روند رشد تقاضا موجب شده است که صنعت برق در زمان پیک مصرف قادر به تامین کامل نیاز کشور نباشد. گفتنی است که بخش عمده توسعه ظرفیت‌های نیروگاهی در کشور به احداث نیروگاه‌های سیکل ترکیبی اختصاص داشته است که دلیل این مسئله بهره‌وری بالاتر این نیروگاه‌ها از انواع بخاری و گازی است. به نظر می‌رسد که لازم است رویکرد جدیدی در خصوص افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه توسعه ظرفیت‌های برق کشور در دستور کار نهادهای بالادستی قرار گیرد تا صنعت برق، که ایران از مزیت‌های بسیاری برای توسعه آن برخوردار است، به شرایطی پایدار برسد.
در سالهای اخیر، استفاده از تلفن‌های همراه بیش از پیش افزایش یافته، به طوری‌که بسیاری از فعالیت‌های تجاری، اجتماعی، آموزشی و ... از طریق این وسایل الکترونیکی امکان‌پذیر شده است. این امر به‌خوبی افزایش تقاضا برای گوشی‌های تلفن همراه را به تصویر می‌کشد. در ساخت تلفن همراه از مواد مختلفی استفاده می‌شود که فلزات مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌آیند. در بدنه و قطعات داخلی‌ای همچون مدارهای مجتمع، بلندگوها، حسگرها و باتری، انواع فلزات پایه و گران‌بها مانند مس، آلومینیوم، طلا و نقره استفاده می‌شود. یکی از دلایل استفاده از فلزات در ساخت موبایل، پایداری و دوام آن‌ها در برابر خوردگی و ضربه است. اما ویژگی مهم‌تر فلزات برای کاربرد در تلفن‌های همراه خاصیت رسانندگی بالای آن‌ها به شمار می‌آید.
