مشاهده بیشتر
نقش صنعت خودروسازی در توسعه اقتصادی کشورها در طول یک قرن گذشته قابل توجه بوده است. در واقع این بخش پویا نه تنها برای میلیون‌ها نفر شغل ایجاد می‌کند بلکه به طور قابل توجهی بر رشد تجارت بین‌المللی نیز تاثیر دارد و ردپای اقتصادی کشورها را در صحنه‌های جهانی گسترش می‌دهد. به طور مثال، رشد سریع اقتصادی چین تا حد قابل توجهی به توسعه صنعت خودروسازی در این کشور وابسته است، علاوه بر این صنعت خودروسازی پیشرفته در اقتصادهای توسعه‌یافته جهان از جمله ایالات متحده آمریکا، آلمان، ژاپن و کره‌جنوبی نیز نمونه بارزی از تاثیر صنعت خودرو بر اقتصاد جهان است. براساس آمارها، صنعت خودروسازی به طور میانگین ۵ تا ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی کشورهای توسعه‌یافته را به خود اختصاص می‌دهد که از این لحاظ می‌توان گفت رشد صنعت خودروسازی به نوعی با میزان توسعه‌یافتگی کشورها در ارتباط است.
اهمیت ارتقای استانداردها در بخش مراقبت و بهداشت در کشوری مانند ایران، به عنوان یک کشور در حال توسعه، بر کسی پوشیده نیست. این موضوع هنگام وقوع حوادث و یا بلایای طبیعی برای دستیابی به عدالت در سلامت برجسته‌تر می‌شود. یکی از شاخص‌های دسترسی عادلانه به خدمات سلامت توزیع متناسب و متوازن زیرساخت‌ها و منابع است که علاوه بر افزایش بهره‌وری باعث افزایش ارتقای سلامت جامعه می‌شود. اگرچه طی چند سال گذشته سرانه تخت‌های بیمارستانی، پزشک و پرستار در ایران رو به بهبود بوده است اما کماکان فاصله قابل ملاحظه‌ای نسبت به کشورهای توسعه یافته و حتی متوسط جهانی مشاهده می‌شود.
حملونقل دریایی شریان حیات اقتصاد جهان محسوب می‌شود و توسعه زیرساخت‌های حمل دریایی و بندری در هر کشور، به منزله ایجاد فرصتی ارزشمند برای گسترش مراودات تجاری و اقتصادی و حتی کسب درآمد از طریق ارائه خدمات حملونقل است. نگاهی به آمارها نیز نشان می‌دهد قدرت‌های اقتصادی جهان، از جمله چین و ایالات متحده آمریکا، از بیشترین ظرفیت‌های زیرساخت‌های حملونقل دریایی نیز بهره می‌برند. باید توجه داشت توسعه زیرساخت‌های یاد شده، از جنبه‌های مختلفی مانند احداث ساختمان‌ها و تاسیسات و تجهیزات سبک و سنگین بارگیری و باربرداری، موجب مصرف فلزات مختلف، به ویژه فولاد می‌شوند.
صنعت خودروسازی به‌عنوان یکی از صنایع استراتژیک جهان، از گذشته تاکنون تحولات بسیار زیادی را تجربه کرده است. از تحول در قسمت‌های مختلف یک خودرو گرفته تا تغییرات موتور و پیشران آن‌ها، همه به منظور رفاه و بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها انجام شده‌اند. ایجاد تحولاتی در ساخت باتری اتومبیل‌ها، منجر به تولید خودروهای برقی و هیبریدی شد که انقلابی بزرگ در این صنعت محسوب می‌شوند. تولید این خودروها نسبت به خودروهای بنزینی در طی دهه گذشته افزایش یافته و به دنبال رویکرد جهانی کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی، روز به روز بر تولید آن‌ها افزوده می‌شود. پیش‌بینی‌ها از آینده‌ای با خودروهای برقی و هیبریدی بیشتر و کاهش فروش خودروهای بنزینی خبر می‌دهند. همچنین هیدروژن به عنوان یک سوخت پاک در جهان، گزینه‌ای است که فراگیرشدن آن منوط به توسعه بیشتر و کاهش برخی هزینه‌ها برای استفاده از این سوخت پاک در جهان خواهد بود.
برخورداری از یک سیستم حملونقل کارآمد، با جلوگیری از اتلاف وقت و ارتباط موثر میان بخش‌های مختلف نه تنها موجب کاهش هزینه‌های تولید می‌شود، بلکه روند رشد اقتصادی کشورها را نیز بهبود می‌بخشد. بر خلاف اهمیت این مسئله، سیستم لجستیک و حملونقل کشور در سال‌های اخیر به دلیل عدم هماهنگی و تناسب بین روش‌های حمل و روند کند و نامتوازن توسعه عملکرد چندان مناسبی نداشته است و بار جابجایی کالا و مسافر بر دوش جاده‌های کشور سنگینی می‌کند. علاوه بر این امنیت پایین، نبود قطعات استراتژیک و عدم انسجام در برنامه‌ریزی از جمله مشکلاتی هستند که سیستم لجستیک کشور با آن روبه‌رو است. به نظر می‌رسد که توسعه سیستم حملونقل کشور علاوه بر دیدگاهی وسیع و جامع به برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه نیاز دارد.
رشد روزافزون وسایل نقلیه الکتریکی و ضرورت تحقق اهداف آب‌وهوایی جهان، تقاضا برای برخی مواد معدنی حیاتی از جمله لیتیوم، کبالت، نیکل و گرافیت را برانگیخته است، چرا که این مواد به عنوان اجزای حیاتی باتری‌های لیتیوم یونی شناخته می‌شوند. ظهور و رشد تولید خودروهای الکتریکی رقابت برای تامین این مواد معدنی را تشدید کرده و منجر به فشار به زنجیره تامین جهانی و نوسانات قیمت شده است. البته باید توجه داشت که روند رشد استخراج و فراوری مواد معدنی حیاتی در جهان به تکامل خود ادامه می‌دهد تا همگام با بازار رو به رشد خودروهای الکتریکی حرکت کند. در حالی که تقاضای لیتیوم، کبالت و نیکل در خودروهای الکتریکی به ۷۷، ۵۹ و ۲۴۰ هزار تن می‌رسد. براساس سناریوی خوش‌بینانه آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) انتظار می‌رود که تقاضای جهانی برای این مواد به ترتیب اعداد ۱۸۷، ۱۸۰ و ۶۵۸ هزار تن را تا سال ۲۰۳۰ ثبت کند.
زیرساخت‌های آب گستره وسیعی از سیستم‌های ذخیره، تصفیه و تامین آب را در بر می‌گیرند. بدیهی است که هر یک از این زیرساخت‌ها در شرایط محیطی و کارکردی متفاوتی قرار دارند و به تبع آن، پیش‌نیازهای متفاوتی نیز برای موادی که از آن‌ها ساخته می‌شوند وجود دارد. مواد و شرایط محیطی از جمله مهمترین پارامترهایی به شمار می‌آیند که در عمر مفید زیرساخت‌ها تاثیرگذارند. استحکام، مقاومت به خوردگی، دوام، مقاوم به تغییرات دمایی و ... برخی از خواصی هستند که در فرایند انتخاب مواد برای این زیرساخت‌ها مد نظر قرار گرفته می‌شوند.
به لحاظ تاریخی، صنعت خودرو یکی از بزرگترین بازارهای مصرف انرژی در جهان به شمار می‌رود و با توجه به این که برای تامین انرژی مورد نیاز خود تا حد زیادی به سوخت‌های فسیلی متکی بوده است، عامل محرکی در تقاضای روبه‌رشد نفت تلقی می‌شود. با حرکت جهان به سمت منابع انرژی پایدار، وسایل نقلیه زمینی با چالش‌هایی در انتقال از سوخت‌های فسیلی به سمت سوخت‌های جایگزین مواجه هستند، بنابراین نفت همچنان بیش از ۹۰ درصد از سوخت مورد نیاز خودروها را تامین می‌کند، این در حالی است که وسایل نقلیه الکتریکی به عنوان محرک اصلی تقاضا برای الکتریسیته در آینده ظاهر شده‌اند. در حالی که تقاضای الکتریسیته وسایل نقلیه عددی بالغ بر ۱۳۴ تراوات ساعت را در سال ۲۰۲۳ به ثبت رسانده، اما براساس سناریوی انتشار صفر انتظار می‌رود که از مرز ۱.۷ هزار تراوات ساعت نیز در سال ۲۰۳۰ فراتر رود.
صنعت خودروسازی جهانی از زمان ساخت اولین وسایل نقلیه موتوری تاکنون، دستخوش تحولات عظیمی شده است. برخی از سازندگان اصلی خودرو با سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه به تکامل و توسعه فرایندهای تولید خودرو در این دوره کمک کرده‌اند. به طور مثال، فناوری‌های خودرو را تا حد زیادی بهبود بخشیده‌اند و با ایجاد تاسیسات تولیدی بزرگ امکان صرفه‌جویی در مقیاس تولید را فراهم آورده‌اند. در حال حاضر نیز برخی از بازیگران اصلی این صنعت از جمله تویوتاموتورز و جنرال موتورز با سرمایهگذاری مشترک در کشورهای خارجی پاسخگوی تقاضای فزاینده مصرف‌کنندگان در سراسر جهان هستند. آمارها حاکی از آن هستند که تولیدکنندگان بزرگی مانند تویوتا موتورز، فولکس واگن، هیوندای موتورز و جنرال موتورز، بازار جهانی خودرو را در اختیار دارند و همواره در تلاش هستند تا جایگاه خود را در عرصه جهانی تثبیت کنند.
در دنیای امروز، فولاد به بخشی جدایی‌ناپذیر از محیط اقتصاد و صنعت تبدیل شده است و در این بین، صنعت خودروسازی یکی از مهمترین صنایع مصرف‌کننده این فلز به شمار می‌آید. آمارها نشان می‌دهد که تقاضا از سوی خودروسازان هر ساله ۱۲ درصد از بازار مصرف فولاد را به خود اختصاص می‌دهد. هر چند که نخستین خودروها در جهان عمدتا از جنس چوب ساخته می‌شدند، با این حال، هم‌اکنون بالغ بر ۶۰ درصد از وزن خودروها را انواع مختلف فولاد تشکیل می‌دهد که از جمله مهمترین آن‌ها Mild steel، High-strength steel و Advanced high-strength steel هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف فولادهای پیشرفته با استحکام بالا در فرایند تولید خودرو و قطعات آن طی سال‌های گذشته رشد چشمگیری را تجربه کرده است و در سال‌های آتی نیز این روند به دلیل مزیت‌هایی که استفاده از فولادهای پیشرفته استحکام بالا در راستای سبک‌سازی در اختیار صنعت خودروسازی قرار می‌دهند، ادامه خواهد یافت.
امروزه، آلومینیوم به فلزی پر‌کاربرد در صنایع مختلف تبدیل شده است که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به صنعت خودروسازی اشاره کرد. این مسئله عمدتا بدان خاطر است که آلومینیوم ویژگی‌های کم‌نظیری دارد که بسیاری از ضرورت‌ها در خودروسازی را تامین می‌کند. طبق برآوردهای صورت‌گرفته، در سال‌های اخیر سهم صنعت خودروسازی از بازار جهانی آلومینیوم به حدود ۱۸ درصد نیز رسیده است که البته انتظار می‌رود این رقم همگام با رشد مصرف آلومینیوم، افزایش یابد. بررسی‌ها حکایت از آن دارد که شدت مصرف آلومینیوم در تولید هر خودرو به صورت قابل ملاحظه‌ای در میان مناطق مختلف جهان، متفاوت است؛ به عنوان نمونه میزان مصرف آلومینیوم در تولید هر دستگاه وسیله نقلیه موتوری سبک در آمریکای شمالی بیش از ۲۵۰ کیلوگرم برآورد می‌شود، در حالی که شدت مصرف آلومینیوم در صنعت خودروسازی کشورهای در حال توسعه‌ای نظیر هندوستان و چین کمتر از ۱۵۰ کیلوگرم است.
تلاش بشر همواره به گونه‌ای بوده است که بتواند با استفاده از ابزارها و وسایل مختلف، امکانات رفاهی مناسب را برای خود فراهم کند. صنعت لوازم خانگی به دنبال رشد جمعیت و توسعه فناوری و افزایش رفاه عمومی در جهان شکل گرفت. استفاده از وسایل جدید، متنوع و لوکس سبب افزایش تقاضای لوازم خانگی الکتریکی شد، به طوری که امروزه این صنعت بخش بزرگی از اقتصاد جهانی را به خود اختصاص داده است. صنعت لوازم خانگی ایران فعالیت خود را در سال ۱۳۱۶ آغاز کرد و به‌سرعت توانست جایگاه مناسبی را در بازارهای داخلی و خاورمیانه به دست آورد. با این حال، با گذشت بیش از هشتاد سال، این صنعت از رشد خوبی برخودار نبوده و نتوانسته است به سهم شایسته‌ای از اقتصاد کشور دست یابد.
