مشاهده بیشتر
صنعت لوازم خانگی امروزه یکی از مهمترین صنایع جهان به شمار میآید که تولید گستره وسیعی از محصولات مختلف از جمله یخچال و فریزر، تجهیزات سرمایشی و گرمایشی و تهویه هوا، لوازم عملآوری غذا و ... را در بر میگیرد. لوازم خانگی از گذشته تاکنون با سرعتی برقآسا تغییر و تحول یافتهاند و در حال حاضر از تنوع و فناوری پیشرفتهای برخوردار شدهاند، به گونهای که در بازار امروز لوازم خانگی، هر شخص قادر است تا بسته به نیاز، محصول خود را از میان تنوع بسیار زیاد موجود انتخاب کند. در همین راستا، بِرندها و شرکتهای متعددی در سراسر جهان در تلاشاند تا با بهرهگیری از تکنولوژی بهروز، در بازارهای بینالمللی نقشآفرینی کنند.
با توجه به روند تولید و واردات خودرو و نیز آمار نامناسب اسقاط خودروها در کشور، هرساله به میزان قابلتوجهی به خودروهای موجود در کشور افزوده میشود. هر خودرو از قطعات مختلفی تشکیل شده است که اغلب آنها باید در دورههای زمانی مختلف تعویض شوند. از این رو، بدیهی است که هر سال به میزان قطعات یدکی مورد نیاز برای تعمیر خودروهای فعلی افزوده میشود. اغلب قطعات مورد استفاده در خودروها از جنس فلزات اساسی ساخته میشوند. بنابراین تولید داخلی قطعات خودرو و افزایش تقاضا برای آن در سالهای آینده بر مصرف فلزات در کشور بسیار اثرگذار خواهد بود.
نخستین گام برای توسعه صنعتی و رشد صادرات غیرنفتی، برنامهریزی و شناسایی امکانات و منابع بالقوه است تا به این ترتیب بتوان هم زمینه مناسبی را برای اشتغالزایی ایجاد کرد و هم با تامین نیاز داخلی و تکمیل زنجیرههای ارزش، درآمدهای ارزی کشور را بهبود بخشید. ایران کشوری غنی از معادن مختلف غیرفلزی از جمله سیلیس، خاک نسوز و آهک محسوب میشود. از این رو، نمیتوان نقش توسعه صنعت تولید محصولات معدنی غیرفلزی را، که عنصر اصلی توسعه زیرساختها و نواحی شهری محسوب میشود، در اقتصاد کشور نادیده گرفت. رشد تولیدات معدنی غیرفلزی، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سبب استفاده بهینه از معادن کانسارهای غیرفلزی و تامین نیاز داخلی صنایع مختلف کشور از جمله بخش ساختوساز میشود.
در سراسر جهان، برای ایجاد دمای مناسب و مطبوع در خانه، متناسب با فصول مختلف سال، از انواع وسایل سرمایشی و گرمایشی استفاده میشود. این مسئله موجب میشود که بخشی از تولیدات لوازم خانگی الکتریکی هر کشور به این محصولات اختصاص داشته باشد. در ایران نیز تنوع آبوهوایی و تقاضای گسترده برای انواع وسایل گرمایشی و سرمایشی موجب شده است که تولید این محصولات به یکی از بخشهای اساسی صنعت لوازم خانگی کشور بدل شود، به طوری که در سالهای اخیر، بخش قابلتوجهی از تولید و صادرات وسایل گرمایشی و سرمایشی کشور به تولید انواع بخاری برقی و کولرهای آبی تعلق داشته است. با توجه به تقاضای روبهرشد در کشور و منطقه خاورمیانه برای این محصولات، پیشبینی میشود که در سالهای آتی، تولید این محصولات رشد قابلتوجهی را تجربه کند.
صنعت نفت و گاز امروز بزرگترین بخش اقتصاد ایران است. در بخشهای مختلف صنعت نفت و گاز، از اجرای عملیات حفاری و لولهگذاری تا استخراج و تاسیسات و تجهیزات مورد نیاز برای آن، حمل نفت و گاز از طریق خط لوله، ذخیرهسازی در مخازن و فروش محصولات از پایانههای صادراتی فلزات نقشی بدون جایگزین را ایفا میکنند. از این رو، احداث تاسیسات بزرگ این صنعت و نیز تولید داخلی تجهیزات مورد استفاده در آن موجب افزایش مصرف فلزات در کشور خواهد شد. در گزارش پیشِرو، جنبههای مختلف تاثیر توسعه صنعت نفت و گاز بر بازار فلزات کشور بهاختصار مورد بررسی قرار گرفته است.
فرایند تولید در صنایع ریلی، همچون دیگر صنایع، به تامین یوتیلیتیها از جمله گاز، برق و آب نیاز دارد و توسعه ظرفیتهای این صنایع بدون توجه به مسئله احداث زیرساختهای انتقال و توزیع این یوتیلیتیها امکانپذیر نیست. در احداث این زیرساختها، فلزات نقش پررنگی را ایفا میکنند. فولاد ماده اولیه اصلی ساخت لولههای انتقال آب و گاز است. همچنین در ساخت تجهیزات انتقال و توزیع برق از انواع مختلف فولاد و نیز آلومینیوم و مس استفاده میشود. در همین راستا، میتوان تاثیرات توسعه ظرفیتهای تامین یوتیلیتیهای صنایع ریلی را بر بازار فلزات کشور مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.
اهمیت و تاثیر افزایش ظرفیت حمل ریلی کالا بر توسعه صنعتی کشور بر کسی پوشیده نیست. این مسئله برای ایران، که از شرایط جغرافیایی استراتژیکی بهره میبرد، از اهمیت دوچندانی برخوردار است؛ زیرا توسعه خطوط ریلی فرصتهای مناسبی را پیشِروی رشد صادرات و تجارت بینالمللی کشور میگشاید. همچنین نمیتوان از اهمیت مقوله ترانزیت کالا، که مسئلهای مهم در لجستیک منطقهای و حتی جهانی محسوب میشود، غافل شد. روشن است که یکی از زیرساختهای مهم برای حمل ریلی کالا، تجهیزات و ماشینآلات بارگیری و باربرداری کالاها و محصولات به واگنهاست. از این رو، از جنبه میزان فلزات مصرفی در ساخت این تجهیزات میتوان تاثیرات رشد ترانزیت و حمل کالای خطوط ریلی بر بازار فلزات کشور را مورد بحث و بررسی قرار داد.
رشد و توسعه صنایع دریایی در ایران، علاوه بر ایجاد ارزش افزوده برای کشور، میتواند محرکی برای رشد بخش اعظمی از زنجیره تامین دیگر صنایع، همچون صنایع فلزی و صنایع تولیدکننده تجهیزات و ماشینآلات باشد. حتی رشد این صنایع به توسعه شرکتهای خدماتی در بخش حملونقل دریایی نیز، به واسطه بهبود دسترسی به تامین قطعات و شناورها، کمک میکند. این در حالی است که توسعه فعالیت حملونقل دریایی، خود تقاضایی برای فلزات از محل قطعات یدکی و تجهیزاتی همچون جابهجاکنندهها و کانتینر ایجاد میکند. پتانسیل بالای ایران برای رشد این صنایع، به دلیل سهم بالای مرزهای آبی و فعالیتهای صنعتی فراساحلی همچون استخراج نفت، میتواند نقش این صنایع را بسیار پررنگتر کند.
صنایع غذایی و آشامیدنی، به لحاظ ارزش افزوده، یکی از عمدهترین فعالیتهای صنعتی در ایران هستند؛ بنابراین صنایع غذایی و آشامیدنی جزو صنایع باارزش تلقی میشوند. مطابق آمارهای گمرک، بیشترین حجم صادرات صنایع غذایی و آشامیدنی از نظر ارزش به کشورهای همسایه همچون عراق، افغانستان و پاکستان صورت گرفته است که میتواند نشانه بیتاثیر بودن تحریمها، به دلیل رصدناپذیر بودن، در صادرات محصولات غذایی به کشورهای همسایه باشد. بیشترین افزایش ارزش افزوده صنایع غذایی و آشامیدنی از ارزش افزوده بخش صنعت در سالهای اخیر رقم خورده است که نشان از افزایش سهم و جایگاه صنایع مورد نظر در ارزش افزوده بخش صنعت کشور دارد. در سال ۱۳۹۷، به دلیل خروج آمریکا از برجام، این مقدار سهم کاهشی یکواحدی داشت. همچنین در سال ۱۳۹۲، با اِعمال تحریمها، سهم صادرات صنایع غذایی و آشامیدنی از کل صادرات غیرنفتی به کمترین مقدار خود طی دوره بررسیشده رسید.
امروزه مواد شیمیایی به عنوان مواد اولیه مهم و استراتژیک در اغلب صنایع شناخته میشوند؛ از این رو، توجه به تولید داخلی و تامین نیاز صنایع میتواند عاملی مهم و اثرگذار در توسعه صنعتی کشور به شمار آید. همچنین با توجه به تقاضای قابلتوجه برای این محصولات در بازارهای بینالمللی، رشد کمّی و کیفی تولیدات در این عرصه میتواند زمینهساز توسعه صادرات و ارزآوری به کشور شود. بررسی روند فعالیت واحدهای فعال در عرصه تولید مواد شیمیایی از رویکرد مناسب و اتخاذ سیاستهای مطلوب از سمت نهادهای بالادستی حکایت دارد. احداث این کارخانهها و واحدهای تولیدی، در کنار تاثیرات مطلوب و فراوان در زمینه رشد صنعتی کشور، محرکی قوی برای بازار فلزات نیز محسوب میشود؛ زیرا در احداث ساختمانها و تاسیسات این صنایع از فلزات مختلف خصوصا فولاد، آلومینیوم و مس استفاده میشود و رونق گرفتن این بخش تقاضای قابلتوجهی را برای این فلزات ایجاد خواهد کرد.
وابستگی جوامع امروزی به انرژی برق، در کنار افزایش جمعیت و توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها، موجب شده است تا تقاضا برای مصرف برق افزایش یابد، به طوری که در طول زمان، سرانه مصرف برق همواره روندی صعودی را طی کرده است. مسئله انتقال برق از نیروگاهها و توزیع آن میان مصرفکنندگان یکی از مباحث مهم در صنعت برق به شمار میرود. رشد تقاضای تجهیزات توزیع و کنترل برق فرصت مناسبی را برای احداث و توسعه واحدهای صنعتی در زمینه تولید این تجهیزات فراهم کرده است. احداث این واحدهای تولیدی، محرکی برای بازار فلزات نیز محسوب میشود؛ زیرا در احداث ساختمانها و تاسیسات این صنایع، از فلزات مختلف مخصوصا فولاد، آلومینیوم و مس استفاده میشود.
جایگاههای سوخت از جمله مهمترین زیرساختها برای توسعه شهرها و جادهها به شمار میآیند. رشد بالای تعداد خودروها و تمایل مردم به استفاده از خودروهای شخصی در سالهای اخیر از جمله مهمترین عوامل برای احداث پمپهای بنزین و گازوئیل در کشور بوده است. در جایگاه سوخت از تجهیزات و ابزارهای مختلفی برای ذخیرهسازی و انتقال آن به دست مصرفکننده استفاده میشود که اغلب این تجهیزات از جنس فلزات مختلف هستند. از این رو، تاثیر توسعه پمپهای بنزین و گازوئیل بر بازار فلزات کشور را میتوان مورد بررسی قرار داد.