مشاهده بیشتر
با توجه به اینکه ایران در رده کشورهای برخوردار از منابع انرژی محسوب می‌شود، توسعه صنعت نفت و گاز همواره یکی از اولویت‌های مهم برنامه‌های توسعه کشور بوده است، برنامه‌هایی که با توجه به تغییر شرایط سیاسی و تحریم‌های شدید، تحقق آن‌ها با اما و اگرهایی مواجه شده و برخی از کارشناسان این عرصه معتقدند که لازم است مورد بازنگری قرار گیرند. در هر صورت، مطابق با شرایط فعلی صنعت نفت و گاز و دورنمای این صنعت، می‌توان سناریوهایی را برای توسعه این صنعت در نظر گرفت. بر اساس این سناریوها، می‌توان چشم‌اندازهایی برای مصرف فلزات در بخش‌های مختلف صنعت نفت و گاز کشور ترسیم کرد.
مخازن گاز و میعانات گازی بخشی استراتژیک و تعیین‌کننده در پایداری تولید زنجیره گاز و تامین امنیت انرژی کشور محسوب می‌شوند. محدودیت در میزان صادرات یا کاهش تولید پالایشگاه‌ها و به دنبال آن کم شدن خوراک آن‌ها سبب افزایش میزان موجودی گاز و میعانات گازی در مخازن می‌شود. با توجه به اهمیت مخازن در فرایند تولید میدان‌های گازی و نیز تامین پایدار نیاز مصرف‌کنندگان و مشتریان، توسعه و احداث مخازن جدید امری ضروری برای رونق و رشد صنعت گاز کشور خواهد بود. مخازن فوق در شکل‌های کروی یا استوانه‌ای از فولاد آلیاژی ساخته می‌شوند. از این رو، توسعه و نوسازی مخازن مذکور را می‌توان از جنبه تاثیرات آن بر میزان فلزات مصرفی مورد بررسی قرار داد.
با شکل‌گیری نظام سلامت و توجه بیشتر به مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، فلزات نیز به عنوان عناصر ضروری توسعه این بخش مورد استفاده قرار گرفتند. کاربرد فلزات در نظام سلامت طیف وسیعی از تجهیزات مراقبت‌های بهداشتی، درمانی، خدماتی، زیرساختی را در بر می‌گیرد. فلزات پایه نظیر فولاد، آلومینیوم و مس اغلب در ساخت تجهیزات پزشکی و زیرساخت‌های فیزیکی کاربرد دارند و فلزات کمیاب و گرانبها در تشخیص بیماری‌ها و تجهیزات مراقبتی و شناسایی بیماری با حساسیت بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به این مسئله نظام سلامت را می‌توان به عنوان محرک قدرتمندی برای بازار جهانی فلزات قلمداد کرد.
صنایع دریایی از جمله صنایع استراتژیک کشور است که با وجود پتانسیل‌های گسترده و قابل توجه و نیز تأکیدات مکرر بر اقتصاد دریامحور، طی دوره‌های پنج‌ساله گذشته از برنامه‌های توسعه‌ای، چندان مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که برای برنامه‌های توسعه‌ای ششم و هفتم، در مجموع، سرمایهگذاری ۲۷.۵ میلیارد دلاری برای توسعه این صنایع در نظر گرفته شده است و در صورت تحقق این برنامه، کل مصرف فلزات اساسی طی دوره پیش‌بینی‌شده تا ۱۱.۳ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.
صنعت خودروسازی امروزه یکی از بخش‌های بزرگ اقتصاد جهانی به شمار می‌آید که با رشد تکنولوژی‌های مختلف، تحولات شگرف و بزرگی را تجربه کرده است. آغاز روند توسعه صنعت خودروسازی را می‌توان همزمان با انقلاب صنعتی دانست. در ایران نیز اگرچه این صنعت از قدمتی قابل‌توجه برخوردار است، شرایط ناپایدار اقتصادی و سیاسی کشور و نیز عدم سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق و مدون موجب شده تا این صنعت فاصله‌ای چشمگیر با کشورهای هم‌رده پیدا کند. توسعه صنعت خودروسازی از جنبه‌های مختلف بر بازار فلزات کشور اثرگذار خواهد بود. رشد تولید خودرو در کشور، با توجه به اینکه بخش اعظم وزن آن به فلزات مصرفی مربوط است، موجب افزایش مصرف فلز و تکمیل هرچه بیشتر زنجیره‌های ارزش آن در کشور خواهد بود. تامین قطعات و نیز بدنه و اتاق برای تعمیر و نگهداری خودروهای موجود نیز دیگر جنبه اثرگذار صنعت خودرو بر بازار فلزات کشور خواهد بود. به این اعداد باید میزان فلز مصرفی در احداث واحدهای خودروسازی، قطعه‌سازی و تولید بدنه و نیز ساخت ماشین‌آلات مورد استفاده در این واحدها را نیز افزود.
گاز طبیعی امروز به یکی از اصلی‌ترین نیازهای بشر و یک منبع استراتژیک انرژی تبدیل شده است. وجود منابع غنی گاز در کشور فرصت بسیار مناسبی را برای تولید فرآورده‌های گازی و حضور در بازار‌های بین‌المللی از طریق صادرات گاز فراهم می‌آورد. با توجه به اهمیت بسیار بالای گاز طبیعی در اقتصاد امروز جهان، صادرات فرآورده‌های گازی فرصت مناسبی را برای بهبود صادرات کشور و عبور از شرایط تحریمی کنونی فراهم می‌کند؛ لازمه این امر، احداث خطوط لوله انتقال گاز است. با توجه به میزان فلزات به‌کاررفته در این خطوط لوله، گسترش صادرات گاز طبیعی، خود مصرف میزان قابل‌توجهی از فلزات خصوصا فولاد را در پی خواهد داشت.
سدها از دیرباز به عنوان نمادی از نبوغ انسانی در بهره‌گیری از منابع آبی تلقی می‌شدند که علاوه بر ذخیره آب در دوران پربارشی، برکات دیگری همچون مهار سیلاب‌ها و تولید انرژی را به همراه دارند. در ایران نیز وجود سدهای تاریخی خرم‌بید، سد شاهی و طاق شاه عباسی، نشان از سابقه طولانی سدسازی در کشور دارد. در حال حاضر ایران با داشتن ۶۴۷ سد بزرگ و کوچک با ظرفیت مخزن ۵۱ میلیارد مترمکعب و ظرفیت تولید بیش از ۲۱ هزار مگاوات (در حدود یک‌چهارم ظرفیت تولید برق کشور) انرژی برق‌‌آبی، پس از ترکیه سیزدهمین کشور دارنده سد در سطح جهان محسوب می‌شود.
میدان‌های گاز طبیعی عمدتاً در جنوب کشور قرار دارند. این در حالی است که با احداث پالایشگاه در مناطق مختلف کشور، فاصله زیادی بین محل تولید گاز و محل مصرف آن ایجاد شده است. برای انتقال پیوسته گاز از چاه‌های تولید به پالایشگاه‌ها از خط لوله استفاده می‌شود. بی‌تردید خطوط انتقال گاز از شریان‌های مهم اقتصادی و جزو صنایع استراتژیک به شمار می‌روند. توسعه خطوط لوله همزمان با افزایش گاز ورودی به پالایشگاه‌ها نیاز اساسی صنعت گاز کشور است. در فرایند ساخت این خطوط لوله از فولاد استفاده می‌شود. بنابراین می‌توان تاثیر توسعه خطوط لوله انتقال گاز را بر میزان فولاد مصرفی مورد بررسی قرار داد.
برخورداری از منابع آب تجدیدپذیر و دسترسی آسان به منابع آب در جهان امروز به عنوان یک شاخص قدرت ملی کشورها محسوب می‌شود، چرا که فقدان این ماده حیاتی و یا عدم توانایی برای دسترسی به آن سبب می‌شود تا بسیاری از فعالیت‌ها از جمله تولید غذا که رکن اساسی امنیت بسیاری از جوامع است به چالش کشیده شود. با این حال میزان برخورداری مناطق مختلف جهان از منابع آب تجدیدپذیر تحت تاثیر شرایط اقلیمی و ساختار فیزیوگرافیک خاص هر منطقه، متفاوت است. بر اساس آخرین آمارهای ارائه‌شده از سوی «FAO» ، حدود ۴۶ درصد از منابع آب تجدیدپذیر جهان در قاره آمریکا قرار داشته است و برزیل با دارا بودن ۸ هزار و ۶۴۷ میلیارد متر مکعب منابع آب تجدیدپذیر جهان، پرآب‌ترین کشور جهان محسوب می‌شود. همچنین به لحاظ مصرف آب نیز، آسیا بیشترین سرانه مصرف آب شیرین را در میان قاره‌های جهان دارا است.
دوران ساخت سدهای بزرگ به اواسط قرن بیستم و نقطه اوج آن به دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ و رقابت جهانیان در ساخت سدهایی با بلندترین ارتفاع از پی و بزرگترین حجم مخزن باز می‌گردد. در حال حاضر بیشتر سدهای بزرگ جهان تنها در چند کشور متمرکز هستند. چین، ایالات متحده آمریکا، هندوستان، کانادا، روسیه و برزیل، شش کشور بزرگ سدساز جهان در همه ادوار به حساب می‌آیند که میزبان بیشترین تعداد سدهای بزرگ‌اند که همگی کشورهای وسیع با منابع آب فراوان و رشته‌کوه‌های متعدد هستند.
توسعه و رشد صنایع غذایی و آشامیدنی تقاضایی از فلزات را در بخش‌های مختلفی از جمله بسته‌بندی محصولات، توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز و در نهایت در بخش تجهیزات و ماشین‌آلات ایجاد می‌کند. ارزش کل فلزات مصرف‌شده ناشی از توسعه و تولیدات صنایع غذایی و آشامیدنی کشور در آخرین سال از دوره مطالعه‌شده حدود ۵۶۰ میلیون دلار بود که در خوش‌بینانه‌ترین حالت، انتظار می‌رود این رقم تا سال ۱۴۰۵ به حدود یک میلیارد و ۲۷۳ میلیون دلار افزایش یابد.
امروزه بسیاری از افراد در دنیا به زندگی در محیط‌های شهری گرایش دارند، زیرا در محیط‌های شهری امکانات رفاهی، اجتماعی، فرهنگی و تفریحی بیشتری برای بهتر گذراندن زندگی وجود دارد. البته، با افزایش جمعیت در شهرها، تقاضا برای کالاها و خدمات نیز به‌شدت افزایش می‌یابد و بنابراین فرصت مناسبی را برای اشتغال‌زایی در شهرها فراهم می‌کند و تمایل به زندگی شهری را افزایش می‌دهد. اگرچه زندگی در شهرها مزایای فراوانی دارد، توسعه‌نیافتگی متناسب شهرها و زیرساخت‌های شهری منجر به بروز مشکلات متعددی می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگرچه نرخ شهرنشینی در کشور هم‌تراز با کشورهای توسعه‌یافته است، زیرساخت‌های شهری متناسب با آن شکل نگرفته‌اند. مرتفع ساختن مشکلات زیرساخت‌های شهری نیازمند برنامه‌ریزی و سرمایهگذاری است.
