مشاهده بیشتر
رشد حملونقل ریلی، به سبب مزایای پرشمار آن، مقولهای مهم برای توسعه زیرساختهای صنعتی کشورها محسوب میشود. در ایران نیز گسترش حملونقل ریلی و جایگزینی آن با حمل جادهای همواره یکی از موارد مهم در سیاستهای کلان توسعه کشور بوده است. در همین رستا توسعه صنایع ریلی، به عنوان تولیدکننده تجهیزات مورد استفاده در این سیستم حملونقل، مسئلهای مهم و اساسی برشمرده میشود که میتواند کشور را از واردات این تجهیزات بینیاز سازد. بررسی وضعیت تولید و واردات محصولات صنایع ریلی کشور حاکی از روند روبهرشد این صنعت و توانایی آن در جایگزینی محصولات وارداتی است.
توسعه و پیشرفت در صنایع نظامی همواره موضوعی حیاتی بوده است که هم بر هدایت جنگها و هم بر اقتصاد کشورها در دوران درگیریهای ژئوپلیتیکی تاثیرگذار میگذارد. برای مثال جنگ جهانی اول شاهد تغییر از جنگ سنتی به درگیریهای صنعتی بود و در طول جنگ جهانی دوم مقیاس تولید صنایع نظامی به طور چشمگیری افزایش پیدا کرد. به طور مثال، نوآوریهایی مانند تانکها، هواپیماها، رادارها و فناوری هستهای در این دوره توسعه یافتند. علاوه بر این، در سالهای اخیر تجارت و انتقال تسلیحات نظامی توسط کشورهای با صنایع نظامی پیشرفته مورد توجه قرار گرفته است که این امر فارغ از این که به حمایت نظامی از کشورهای متحد کمک میکند به تشدید درگیری بین کشورها دامن میزند.
در صنایع ریلی، همچون اغلب واحدهای صنعتی و تولیدی، ماشینآلات و تجهیزات مختلف و متعددی مشغول به کار هستند. به همین دلیل، تامین قطعات یدکی و مصرفی این تجهیزات مسئلهای مهم برای تولید پایدار و توسعه صنایع ریلی کشور محسوب میشود. در شرایطی که تحریمها واردات قطعات یدکی صنایع ریلی را با محدودیتهایی مواجه ساختهاند، اتخاذ سیاست مناسب به منظور تولید داخلی این قطعات میتواند راهگشای صنایع ریلی کشور باشد. با توجه به حجم فلزات مصرفی در ساخت قطعات یدکی این صنایع، تاثیرات تولید داخلی آن را میتوان از منظر تاثیرات آن بر بازار فلزات کشور نیز مورد بررسی قرار داد.
مخازن گاز و میعانات گازی بخشی استراتژیک و تعیینکننده در پایداری تولید زنجیره گاز و تامین امنیت انرژی کشور محسوب میشوند. محدودیت در میزان صادرات یا کاهش تولید پالایشگاهها و به دنبال آن کم شدن خوراک آنها سبب افزایش میزان موجودی گاز و میعانات گازی در مخازن میشود. با توجه به اهمیت مخازن در فرایند تولید میدانهای گازی و نیز تامین پایدار نیاز مصرفکنندگان و مشتریان، توسعه و احداث مخازن جدید امری ضروری برای رونق و رشد صنعت گاز کشور خواهد بود. مخازن فوق در شکلهای کروی یا استوانهای از فولاد آلیاژی ساخته میشوند. از این رو، توسعه و نوسازی مخازن مذکور را میتوان از جنبه تاثیرات آن بر میزان فلزات مصرفی مورد بررسی قرار داد.
میدانهای گاز طبیعی عمدتاً در جنوب کشور قرار دارند. این در حالی است که با احداث پالایشگاه در مناطق مختلف کشور، فاصله زیادی بین محل تولید گاز و محل مصرف آن ایجاد شده است. برای انتقال پیوسته گاز از چاههای تولید به پالایشگاهها از خط لوله استفاده میشود. بیتردید خطوط انتقال گاز از شریانهای مهم اقتصادی و جزو صنایع استراتژیک به شمار میروند. توسعه خطوط لوله همزمان با افزایش گاز ورودی به پالایشگاهها نیاز اساسی صنعت گاز کشور است. در فرایند ساخت این خطوط لوله از فولاد استفاده میشود. بنابراین میتوان تاثیر توسعه خطوط لوله انتقال گاز را بر میزان فولاد مصرفی مورد بررسی قرار داد.
سدها از دیرباز به عنوان نمادی از نبوغ انسانی در بهرهگیری از منابع آبی تلقی میشدند که علاوه بر ذخیره آب در دوران پربارشی، برکات دیگری همچون مهار سیلابها و تولید انرژی را به همراه دارند. در ایران نیز وجود سدهای تاریخی خرمبید، سد شاهی و طاق شاه عباسی، نشان از سابقه طولانی سدسازی در کشور دارد. در حال حاضر ایران با داشتن ۶۴۷ سد بزرگ و کوچک با ظرفیت مخزن ۵۱ میلیارد مترمکعب و ظرفیت تولید بیش از ۲۱ هزار مگاوات (در حدود یکچهارم ظرفیت تولید برق کشور) انرژی برقآبی، پس از ترکیه سیزدهمین کشور دارنده سد در سطح جهان محسوب میشود.
موضوع توسعه زیرساختهای آبی یکی از چالشهای بسیاری از کشورهای جهان به شمار میآید که موجب میشود تا نتوانند به حد مناسب و مطلوب به منابع آبی خود دسترسی داشته باشند. موضوعی که با توجه به شرایط آب و هوایی کشور و خشکسالیهای مداوم چند سال گذشته، در ایران از اهمیت دوچندانی برخوردار است و در سالهای اخیر سرمایهگذاریهای گستردهای در این حوزه انجام شده است. باید توجه داشت توسعه زیرساختهای آبی، از جنبههای مختلفی مانند توسعه خطوط لوله انتقال و توزیع و احداث تصفیهخانههای آب و فاضلاب میتواند بر بازار فلزات کشور اثرگذار باشد.
صنعت خودروسازی امروزه یکی از بخشهای بزرگ اقتصاد جهانی به شمار میآید که با رشد تکنولوژیهای مختلف، تحولات شگرف و بزرگی را تجربه کرده است. آغاز روند توسعه صنعت خودروسازی را میتوان همزمان با انقلاب صنعتی دانست. در ایران نیز اگرچه این صنعت از قدمتی قابلتوجه برخوردار است، شرایط ناپایدار اقتصادی و سیاسی کشور و نیز عدم سیاستگذاری و برنامهریزی دقیق و مدون موجب شده تا این صنعت فاصلهای چشمگیر با کشورهای همرده پیدا کند. توسعه صنعت خودروسازی از جنبههای مختلف بر بازار فلزات کشور اثرگذار خواهد بود. رشد تولید خودرو در کشور، با توجه به اینکه بخش اعظم وزن آن به فلزات مصرفی مربوط است، موجب افزایش مصرف فلز و تکمیل هرچه بیشتر زنجیرههای ارزش آن در کشور خواهد بود. تامین قطعات و نیز بدنه و اتاق برای تعمیر و نگهداری خودروهای موجود نیز دیگر جنبه اثرگذار صنعت خودرو بر بازار فلزات کشور خواهد بود. به این اعداد باید میزان فلز مصرفی در احداث واحدهای خودروسازی، قطعهسازی و تولید بدنه و نیز ساخت ماشینآلات مورد استفاده در این واحدها را نیز افزود.
گاز طبیعی امروز به یکی از اصلیترین نیازهای بشر و یک منبع استراتژیک انرژی تبدیل شده است. وجود منابع غنی گاز در کشور فرصت بسیار مناسبی را برای تولید فرآوردههای گازی و حضور در بازارهای بینالمللی از طریق صادرات گاز فراهم میآورد. با توجه به اهمیت بسیار بالای گاز طبیعی در اقتصاد امروز جهان، صادرات فرآوردههای گازی فرصت مناسبی را برای بهبود صادرات کشور و عبور از شرایط تحریمی کنونی فراهم میکند؛ لازمه این امر، احداث خطوط لوله انتقال گاز است. با توجه به میزان فلزات بهکاررفته در این خطوط لوله، گسترش صادرات گاز طبیعی، خود مصرف میزان قابلتوجهی از فلزات خصوصا فولاد را در پی خواهد داشت.
دوران ساخت سدهای بزرگ به اواسط قرن بیستم و نقطه اوج آن به دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ و رقابت جهانیان در ساخت سدهایی با بلندترین ارتفاع از پی و بزرگترین حجم مخزن باز میگردد. در حال حاضر بیشتر سدهای بزرگ جهان تنها در چند کشور متمرکز هستند. چین، ایالات متحده آمریکا، هندوستان، کانادا، روسیه و برزیل، شش کشور بزرگ سدساز جهان در همه ادوار به حساب میآیند که میزبان بیشترین تعداد سدهای بزرگاند که همگی کشورهای وسیع با منابع آب فراوان و رشتهکوههای متعدد هستند.
امروزه بسیاری از افراد در دنیا به زندگی در محیطهای شهری گرایش دارند، زیرا در محیطهای شهری امکانات رفاهی، اجتماعی، فرهنگی و تفریحی بیشتری برای بهتر گذراندن زندگی وجود دارد. البته، با افزایش جمعیت در شهرها، تقاضا برای کالاها و خدمات نیز بهشدت افزایش مییابد و بنابراین فرصت مناسبی را برای اشتغالزایی در شهرها فراهم میکند و تمایل به زندگی شهری را افزایش میدهد. اگرچه زندگی در شهرها مزایای فراوانی دارد، توسعهنیافتگی متناسب شهرها و زیرساختهای شهری منجر به بروز مشکلات متعددی میشود. بررسیها نشان میدهد که اگرچه نرخ شهرنشینی در کشور همتراز با کشورهای توسعهیافته است، زیرساختهای شهری متناسب با آن شکل نگرفتهاند. مرتفع ساختن مشکلات زیرساختهای شهری نیازمند برنامهریزی و سرمایهگذاری است.
افزایش سریع جمعیت در کنار پیشرفت فناوری در طول یک قرن گذشته سبب شده است تا میزان بهرهبرداری از منابع آب به میزان قابل توجهی افزایش یابد که نتیجه آن تبدیل شدن مسئله دسترسی به منابع آب شیرین به عنوان رکن اساسی حیات بشر به یک بحران جهانی بوده است. به دنبال گسترش این بحران در مناطق مختلف جهان، بسیاری از دولتها و سیاستگذاران راهکارهای مدیریت تقاضا و تولید آب شیرین قابل استفاده و با کیفیت را به منظور حفظ و حراست از منابع آب شیرین در دستور کار خود قرار دادهاند. هلند، ایالات متحده آمریکا و چین چند نمونه موفق از کشورهایی هستند که با اتخاذ سیاستهایی از جمله مدیریت تقاضای آب در بخش کشاورزی و همچنین توسعه فناوری تولید آب شیرین، گامهای بلندی در مسیر مدیریت بحران آب برداشتهاند.