مشاهده بیشتر
نفت سفید، گاز مایع، بنزین و نفت کوره از جمله محصولات نهایی پالایشگاهها هستند. به دنبال رشد جمعیت و توسعه صنعتی و نیز گسترش استفاده از خودروها، تقاضای زیادی برای سوختهای فسیلی ایجاد شده است. با توجه به موارد فراوان مصرف این فرآوردههای نفتی، فاصله زیاد محلهای مصرف از پالایشگاه و لزوم انتقال ایمن، ارزان و سریع، حملونقل آنها به وسیله تانکرهای حمل سوخت و بشکهها صورت میگیرد. از این رو، میتوان تاثیرات توزیع محصولات پالایشی را از جنبه تولید تانکرها و بشکهها نیز مورد بررسی قرار داد.
سیم و کابل از جمله کالاهای زیربنایی به حساب میآیند که به منظور انتقال برق از نیروگاهها و رساندن آن به دست مصرفکنندگان نهایی به کار برده میشوند. مس و آلومینیوم اصلیترین فلزاتی هستند که در تولید سیم و کابل مصرف میشوند. بدون شک رسانایی مس بیشتر از آلومینیوم است، اما استفاده از کابلهای آلومینیومی، به سبب ارزانتر بودن، در برخی موارد اقتصادیتر است. با توجه به بهرهمندی ایران از ذخایر فراوان مس، توسعه صنعت سیم و کابل میتواند گامی بلند در جهت رشد صنعتی کشور به شمار آید. با توجه به فلزات بهکاررفته در سیم و کابلها، رشد تولید این محصولات موجب ایجاد تقاضای قابلتوجه برای فلزات مذکور و رونق بازارهای داخلی این فلزات خواهد شد.
با حرکت جهانی به سمت کاهش ردپای کربن و در نتیجه برقیسازی خودروها و وسایل نقلیه، تقاضا برای باتریها روند رو به رشدی را در چند سال اخیر تجربه کرده است. در حالی که پیشرفتها در تکنولوژی باتری، از جمله بهبود چگالی انرژی و قابلیتهای شارژ سریعتر به روند روبهرشد تقاضای جهانی برای باتری کمک کرده است، اما انتظار میرود با حرکت جهان به سمت پایداری زیستمحیطی و طراحیهای جدید وسایل نقلیه الکتریکی، چشمانداز تقاضا برای باتریها در بخش حملونقل امیدوارکنندهتر از قبل باشد. گزارشها حاکی از آن است تقاضای جهانی باتری در بخش حملونقل از ۱۵۴ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۲۰ براساس دو سناریو تا سال ۲۰۳۰ به ۱.۶۸ تراوات ساعت و ۳.۲۳ تراوات ساعت افزایش خواهد یافت.
نفت خام مادهای ارزشمند اما تصفیهنشده است. این ماده از هزاران ترکیب شیمیایی مختلف به نام هیدروکربنها تشکیل شده که دارای نقاط جوش مختلف هستند. پالایشگاهها و سیستمهای فرآوری آنها نفت خام را به محصولات پرکاربرد و باارزشتری همچون سوختها تبدیل میکنند. ایران، با برخورداری از ذخایر نفتی فراوان، در گروه بزرگترین کشورهای تولیدکننده نفت دنیا قرار گرفته است. نفت استخراجشده از ذخایر، محصولی خام و با ارزش افزوده بسیار کم است. توسعه ظرفیتهای پالایشگاهی گامی مهم در تولید فرآوردههای نفتی به عنوان منابع انرژی و مواد واسطه صنعتی است. در شرایطی که تحریمها موجب ایجاد موانع و مشکلات متعددی در حوزه صادرات شده است، جلوگیری از خامفروشی نفت و حرکت به سمت تولید محصولات میانی و نهایی میتواند موجب جهش صنعت نفت و در پی آن رشد اقتصادی کشور شود.
از باتریهای یکبار مصرف ساده تا باتریهای لیتیوم یونی قابل شارژ، پیشرفت فناوری باتری تاثیر قابل توجهی بر جوامع مدرن بر جای گذاشته است. تکنولوژی ذخیرهسازی نهتنها با ارائه منابع انرژی کارآمدتر انقلابی در وسایل الکترونیکی و وسایل نقلیه ایجاد کرده است، بلکه امکان بهکارگیری منابع انرژی تجدیدپذیر را در سیستمهای شبکه برق فراهم میآورد. در سالهای اخیر تکامل باتریها با تحقیقات در مورد باتریهای حالت جامد و سایر فناوریهای نوظهور که چگالی انرژی، ایمنی و پایداری بیشتری را به ارمغان میآورند، همچنان مرزها را جابهجا میکنند. علاوه بر این، همگام با گذار به سمت منابع انرژی پاک، تکامل باتریها نقش مهمی در شکلدادن به دنیای مدرن برای نسلهای آینده ایفا خواهد کرد.
تحولات بزرگ جمعیتی و فرهنگی جهان، رشد سریع صنایع و افزایش جمعیت شهرنشین نیاز به تجهیزات و زیرساختهای جدید، مدرن و کارآمد دارد. زیرساختها به منظور رفع نیازهای صنعتی و اجتماعی و تسهیل و بهبود رفاه احداث میشوند و از جنبههایی گوناگون بر اقتصاد و توسعه صنعتی کشورها تاثیرگذارند. اتخاذ سیاستهای مناسب به منظور افزایش تولید و توسعه تجهیزات زیرساختی، علاوه بر تامین نیازهای داخلی که منجر به توسعه کشور و اشتغالزایی میشود، در صادرات نیز میتواند موثر باشد. بهعلاوه، از آنجا که اغلب تجهیزات زیرساختی از جنس فلزاتی نظیر فولاد، آلومینیوم و مس ساخته میشوند، توسعه تولیدات این عرصه عاملی اثرگذار بر بازار فلزات کشور خواهد بود.
کانتینرسازی، به عنوان یکی از بخشهای وابسته به صنایع دریایی، سهم مهمی در مصرف فلزات (خصوصا فولاد) دارد. بر اساس پیشبینیها، انتظار میرود که تا سال ۱۴۰۵، میزان مصرف فولاد ناشی از فعالیت تولیدی واحدهای کانتینرسازی، نسبت به رقم برآوردشده برای سال ۱۳۹۷، رشد دوبرابری داشته باشد؛ هرچند میزان فعالیت این بخش از صنعت، که به شرایط تجاری کشور وابسته است، تحت تاثیر عواملی همچون تحریمهای بینالمللی و نیز شیوع ویروس کرونا قرار گرفته است و هر گونه تغییری در این عوامل میتواند میزان پیشبینیشده را افزایش یا کاهش دهد.
توسعه پالایشگاهها، با توجه به نقش موثر این واحدها در ایجاد ارزش افزوده، جلوگیری از خامفروشی و رشد صادرات، از جمله مهمترین رویکردهای کلان اقتصادی کشور محسوب میشود. توسعه صنایع پالایشی از جنبههای مختلفی موجب رشد مصرف فلزات در کشور خواهد بود. برای احداث این واحدها، نیاز به ساخت تاسیسات و تجهیزاتی خواهد بود که فلزات، ماده اولیه اصلی آنها محسوب میشوند. در انتقال فرآوردهای نفتی از محل تولید به دست مصرفکنندگان و نیز صادرات این فرآوردهها، از خطوط لوله، بشکهها و تانکرها استفاده میشود که ساخت این تجهیزات خود محرکی قدرتمند برای بازار فلزات به شمار میآید. احداث زیرساختهای تامین یوتیلیتیها، ساخت قطعات یدکی و احداث جایگاههای سوختگیری از دیگر جنبههای اثرگذار تولید و پخش فرآوردههای نفتی بر بازار فلزات کشور است.
نظر به آثار مخربی که وقوع بلایای طبیعی از خود در زندگی بشر بر جای میگذارد، اتخاذ راهبردهایی قبل، هنگام و بعد از وقوع این بلایا برای کاهش خسارتهای ناشی از آن ضروری است. بازسازی به عنوان مهمترین اقدام در مدیریت بلایای طبیعی به دلیل ماهیت غیرمترقبه بودن این بلایا از اهمیت ویژهای برخوردار است و شامل اقداماتی همچون تخریب، آواربرداری، پاکسازی و ساخت مجدد ساختمانهای آسیبدیده میشود. در ایران دستورالعمل جامعی برای مقابله با بلایای طبیعی به خصوص اقدامات پس از وقوع سانحه وجود دارد. البته کارشناسان معتقدند تمرکز بیش از حد بر مجموعه اقدامات پس از وقوع بلایای طبیعی در کشور و توجه کمتر به مجموعه اقدامات پیشگیرانه باعث شده است تا وقوع این بلایا خرابیهای گستردهای از خود در کشور بر جای بگذارد.
اگرچه برخورداری از ذخایر فراوان گاز و توسعه ظرفیتهای پالایش گاز، ایران را در تامین گاز مصرفی جامعه و صنعت کشور بینیاز ساخته است، اما باید توجه داشت که مسئله مهم در این زمینه توجه به خطوط توزیع گاز کشور است تا بتوان نیاز تمام واحدهای صنعتی و مناطق مسکونی را در نقاط مختلف کشور تامین کرد. با توجه به فولاد بهکاررفته در خطوط لوله و تاسیسات توزیع گاز، اهمیت توسعه این خطوط را میتوان از منظر میزان فلزات مصرفی در احداث و توسعه خطوط جدید نیز مورد بررسی قرار داد.
وابستگی جوامع امروزی به انرژی برق، در کنار افزایش جمعیت و توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها، موجب شده است تا تقاضا برای مصرف برق افزایش یابد، به طوری که در طول زمان، سرانه مصرف برق همواره روندی صعودی را طی کرده است. مسئله انتقال برق از نیروگاهها و توزیع آن میان مصرفکنندگان یکی از مباحث مهم در صنعت برق به شمار میرود. رشد تقاضای تجهیزات توزیع و کنترل برق فرصت مناسبی را برای احداث و توسعه واحدهای صنعتی در زمینه تولید این تجهیزات فراهم کرده است. احداث این واحدهای تولیدی، محرکی برای بازار فلزات نیز محسوب میشود؛ زیرا در احداث ساختمانها و تاسیسات این صنایع، از فلزات مختلف مخصوصا فولاد، آلومینیوم و مس استفاده میشود.
به منظور استفاده از برق تولیدی نیروگاهها در صنایع و ساختمانها، لازم است که این برقِ تولیدشده به ولتاژ متوسط و پایینتری تبدیل شود. به منظور انجام این کار، از تجهیزات توزیع و کنترل برق استفاده میشود. در ساخت تجهیزات توزیع و کنترل برق، فلزاتی نظیر فولاد، مس و آلومینیوم اهمیت ویژهای دارند. با توجه به اهمیت برق در توسعه اقتصادی و صنعتی کشورها و با افزایش روزافزون جمعیت، تقاضا برای مصرف برق افزایش یافته است. افزایش تقاضای مصرف برق افزایش تولید تجهیزات توزیع و کنترل برق را به دنبال دارد و با افزایش تولید این تجهیزات، میزان مصرف فلزات استفادهشده برای ساخت تجهیزات نامبرده نیز افزایش مییابد.