مشاهده بیشتر
دروازههای آبی ایران فرصت ارتباط دریایی با بسیاری از بازارهای جهانی را از دوران کهن فراهم ساخته و در کنار موقعیت جغرافیایی منحصربهفرد، کشور را در مسیر شاهراههای اصلی ترانزیت بینالمللی قرار داده است. در نتیجه، طی سالهای ۱۳۸۵ تاکنون، سالانه حدود ۹۵۰ میلیارد تومان (با ارزش ریال ۱۳۹۰) در بخش زیرساخت بندری کشور سرمایهگذاری شده که حدود ۴۸ درصد از آن متعلق به بخش خصوصی بوده است. این حجم از سرمایهگذاری در حوزه توسعه و نوسازی بنادر کشور تقاضای سالانه ۳۷ میلیون دلاری فلزات اساسی را برای کشور به همراه داشته که برآورد میشود کاملاً از محل داخل تامین شده است.
امروزه بسیاری از افراد در دنیا به زندگی در محیطهای شهری گرایش دارند، زیرا در محیطهای شهری امکانات رفاهی، اجتماعی، فرهنگی و تفریحی بیشتری برای بهتر گذراندن زندگی وجود دارد. البته، با افزایش جمعیت در شهرها، تقاضا برای کالاها و خدمات نیز بهشدت افزایش مییابد و بنابراین فرصت مناسبی را برای اشتغالزایی در شهرها فراهم میکند و تمایل به زندگی شهری را افزایش میدهد. اگرچه زندگی در شهرها مزایای فراوانی دارد، توسعهنیافتگی متناسب شهرها و زیرساختهای شهری منجر به بروز مشکلات متعددی میشود. بررسیها نشان میدهد که اگرچه نرخ شهرنشینی در کشور همتراز با کشورهای توسعهیافته است، زیرساختهای شهری متناسب با آن شکل نگرفتهاند. مرتفع ساختن مشکلات زیرساختهای شهری نیازمند برنامهریزی و سرمایهگذاری است.
توسعه صنایع ساختمانی و رشد تولیدات این بخش از صنعت از جنبههای گوناگون بر بازار فلزات اثرگذار است. احداث واحدهای تولیدی و تاسیسات آنها، ساخت ماشینآلات و تجهیزات و همچنین تامین زیرساختهای فعالیت این صنایع تقاضای قابلتوجهی را برای فلزات ایجاد میکند. مسئله اثرگذار دیگر در این زمینه، حجم بالای فلزاتی است که در محصولات این صنایع مصرف میشوند. اغلب محصولات صنایع تولید تجهیزات ساختمانی و زیرساختی از جنس فولاد و آلومینیوم هستند؛ از طرف دیگر، رشد تولیدات سیم و کابل و تجهیزات توزیع و کنترل برق مصرف میزان قابلتوجهی از مس و آلومینیوم را میطلبد.
افزایش سریع جمعیت در کنار پیشرفت فناوری در طول یک قرن گذشته سبب شده است تا میزان بهرهبرداری از منابع آب به میزان قابل توجهی افزایش یابد که نتیجه آن تبدیل شدن مسئله دسترسی به منابع آب شیرین به عنوان رکن اساسی حیات بشر به یک بحران جهانی بوده است. به دنبال گسترش این بحران در مناطق مختلف جهان، بسیاری از دولتها و سیاستگذاران راهکارهای مدیریت تقاضا و تولید آب شیرین قابل استفاده و با کیفیت را به منظور حفظ و حراست از منابع آب شیرین در دستور کار خود قرار دادهاند. هلند، ایالات متحده آمریکا و چین چند نمونه موفق از کشورهایی هستند که با اتخاذ سیاستهایی از جمله مدیریت تقاضای آب در بخش کشاورزی و همچنین توسعه فناوری تولید آب شیرین، گامهای بلندی در مسیر مدیریت بحران آب برداشتهاند.
در بستهبندی محصولات آشامیدنی، خصوصا نوشیدنیهای گازدار، لازم است از موادی استفاده شود که از پایداری مناسبی در مقابل عوامل شیمیایی و فیزیکی برخوردار باشند. به همین دلیل، امروز استفاده از قوطیهای فلزی از جنس آلومینیوم و فولاد قلعاندود برای بستهبندی انواع محصولات نوشیدنی بهشدت گسترش یافته است. رشد روزافزون تولیدات صنایع آشامیدنی کشور و تنوع این محصولات در سالهای اخیر موجب شده است تا جهشی قابل توجه در تقاضای فلزاتی همچون آلومینیوم و فولاد پدید آید. تداوم روند رو به رشد این صنعت چشماندازهای روشنی را پیشِروی بازار فلزات کشور خواهد گشود.
نفت سفید، گاز مایع، بنزین و نفت کوره از جمله محصولات نهایی پالایشگاهها هستند. به دنبال رشد جمعیت و توسعه صنعتی و نیز گسترش استفاده از خودروها، تقاضای زیادی برای سوختهای فسیلی ایجاد شده است. با توجه به موارد فراوان مصرف این فرآوردههای نفتی، فاصله زیاد محلهای مصرف از پالایشگاه و لزوم انتقال ایمن، ارزان و سریع، حملونقل آنها به وسیله تانکرهای حمل سوخت و بشکهها صورت میگیرد. از این رو، میتوان تاثیرات توزیع محصولات پالایشی را از جنبه تولید تانکرها و بشکهها نیز مورد بررسی قرار داد.
در عصر کنونی که بسیاری از کشورها با چالش عدم دسترسی به منابع اولیه کافی برای صنایع خوراکی و آشامیدنی خود مواجه هستند، مسئله افزایش بهرهوری این صنایع از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به همین دلیل، امروزه نخستین زیربنای اساسی توسعه صنایع غذایی و آشامیدنی در هر کشور دسترسی به تجهیزات و ماشینآلات مناسب مورد استفاده در این بخش است. در ایران نیز وجود پتانسیلهای فراوان برای رشد صنایع غذایی و آشامیدنی زمینه مناسبی را برای توسعه صنایع تولیدی ماشینآلات این حوزه فراهم آورده است تا با افزایش ظرفیت تولیدات، هم نیاز داخل را برطرف کنند و هم با افزایش صادرات، نقش بزرگی در ارزآوری به کشور داشته باشند.
بخش زیادی از ذخایر نفت جهان در زیر سطح دریاها قرار گفته است که این امر موجب شده تا بشر به سمت احداث سکوهای دریایی استخراج نفت حرکت کند؛ مسئلهای که به سبب پیچیدگیهای احداث سازههای دریایی، با چالشها و ریسکهایی مواجه است. خلیج فارس و دریای خزر ذخایر نفتی فراوانی را در خود جای دادهاند؛ به همین سبب، حرکت به سمت بهرهبرداری و استخراج از این ذخایر فرصتی مناسب برای اقتصاد کشور محسوب میشود. با توجه به این مسئله و نیز حجم فلزات مصرفی در احداث سکوهای نفتی دریایی، میتوان به بررسی اثر توسعه این بخش بر بازار فلزات کشور پرداخت.
صنعت پتروشیمی یکی از مهمترین بخشهای زنجیره نفت و گاز است که ارزش افزوده بالایی را در کشور به همراه دارد. به لحاظ اهمیت این صنعت، تجهیزات و قطعات مورد استفاده در صنعت پتروشیمی نیز اهمیت بهسزایی دارد؛ زیرا به دلیل بزرگی مقیاس این صنعت، در صورت افزایش تامین داخلی تجهیزات، رونق زیادی در صنایع تولیدی ایجاد میشود و تقاضا برای بخشهای تامینکننده آن نظیر فلزات افزایش خواهد یافت. بررسی وضعیت حال حاضر و آینده ماشینآلات و تجهیزات بهکاررفته در صنعت پتروشیمی میتواند نمایی از میزان تقاضای داخلی فلزات از این بخش را نشان دهد؛ دیگهای بخار و بویلرهای صنعتی تجهیزاتی هستند که در صنعت پتروشیمی نقش مهمی دارند.
اگرچه برخورداری از ذخایر فراوان گاز و توسعه ظرفیتهای پالایش گاز، ایران را در تامین گاز مصرفی جامعه و صنعت کشور بینیاز ساخته است، اما باید توجه داشت که مسئله مهم در این زمینه توجه به خطوط توزیع گاز کشور است تا بتوان نیاز تمام واحدهای صنعتی و مناطق مسکونی را در نقاط مختلف کشور تامین کرد. با توجه به فولاد بهکاررفته در خطوط لوله و تاسیسات توزیع گاز، اهمیت توسعه این خطوط را میتوان از منظر میزان فلزات مصرفی در احداث و توسعه خطوط جدید نیز مورد بررسی قرار داد.
نظر به آثار مخربی که وقوع بلایای طبیعی از خود در زندگی بشر بر جای میگذارد، اتخاذ راهبردهایی قبل، هنگام و بعد از وقوع این بلایا برای کاهش خسارتهای ناشی از آن ضروری است. بازسازی به عنوان مهمترین اقدام در مدیریت بلایای طبیعی به دلیل ماهیت غیرمترقبه بودن این بلایا از اهمیت ویژهای برخوردار است و شامل اقداماتی همچون تخریب، آواربرداری، پاکسازی و ساخت مجدد ساختمانهای آسیبدیده میشود. در ایران دستورالعمل جامعی برای مقابله با بلایای طبیعی به خصوص اقدامات پس از وقوع سانحه وجود دارد. البته کارشناسان معتقدند تمرکز بیش از حد بر مجموعه اقدامات پس از وقوع بلایای طبیعی در کشور و توجه کمتر به مجموعه اقدامات پیشگیرانه باعث شده است تا وقوع این بلایا خرابیهای گستردهای از خود در کشور بر جای بگذارد.
اهمیت فزاینده چالشهای زیستمحیطی از جمله تغییرات آبوهوایی، با پذیرش گسترده سیستمهای ذخیره انرژی تجدیدپذیر و ظهور کالاهای الکترونیکی مصرفی همراه شده است که تقاضایی روزافزون برای فناوریهای جدید باتری با چگالی انرژی بالا و قابل شارژ از جمله باتریهای لیتیوم-یونی را در سراسر جهان به وجود آورده است. انتظار میرود حرکت جهان به سمت منابع انرژی پاک و دیجیتالی شدن، چشماندازی مثبت را برای بازار باتریها در جهان شکل بدهد. در همین راستا تقاضای جهانی باتری در سیستمهای ذخیره انرژی و تجهیزات الکترونیکی مصرفی از ۸۵ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۲۹۰ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۳۰ افزایش خواهد یافت.
