مشاهده بیشتر
پالایشگاههای نفت و گاز واحدهای صنعتی بزرگ و پیچیدهای هستند که مجموعه گستردهای از فرایندها و تجهیزات را در خود جای میدهند و به مصرف میزان قابلملاحظهای از گاز، آب و برق نیاز دارند. روشن است که توسعه ظرفیتهای پالایشگاهی در گام نخست به احداث تاسیساتی به منظور تامین آب، برق و گاز مصرفی این واحدها نیاز خواهد داشت. با توجه به حجم فلزات مصرفی در لولههای انتقال آب و گاز مصرفی این واحدها و همچنین تجهیزات انتقال، توزیع و استفاده از انرژی برق، تاثیرات توسعه صنایع پالایشی را میتوان از جنبه فلزات مصرفی در این واحدها مورد بررسی قرار داد.
احداث واحدهای بزرگ پتروشیمی مستلزم تامین تجهیزاتی پیشرفته و پیچیده است. به طور کلی صنعت پتروشیمی طیف وسیعی از تجهیزات و ماشینآلات صنعتی را در خود جای میدهد. تجهیزات مورد استفاده در صنعت پتروشیمی به عنوان تجهیزات فرایندی شناخته میشوند که کاربردهای مختلفی همچون ذخیرهسازی، کنترل جریان و نگهداری واکنشهای شیمیایی دارند. در گزارش حاضر، تجهیزات عامِ کاربردی در صنایع پتروشیمی بررسی شدهاند. میانگین استفاده از تجهیزات ساخت داخل با کاربرد عام در صنایع پتروشیمی طی چند سال گذشته حدود ۴۳ درصد بوده است.
گاز طبیعی فشرده یکی از پاکترین سوختهای خودروهاست. CNG (Compressed Natural Gas)، به دلیل محتوای کربن پایین، تمیزتر از فرآوردههای نفتی میسوزد و کمترین میزان آلایندهها را نسبت به سایر سوختها تولید میکند. با توجه به افزایش بیرویه مصرف بنزین در سالهای اخیر، یکی از رویکردهای اصلی دولتها برای مدیریت این مسئله تشویق مردم به استفاده از خودروهای گازسوز بوده است. در همین راستا، در سالهای اخیر احداث جایگاههای «CNG» در کشور سرعت بیشتری گرفته است؛ مسئلهای که خود مصرف قابلتوجهی را برای فلزات مختلف ایجاد میکند.
رشد کمّی و کیفی تولید تجهیزات ساختمانی میتواند فرصت مناسبی برای تامین نیاز داخلی کشور و جلوگیری از واردات و خروج ارز ایجاد کند. بدیهی است که افزایش تولید تجهیزات ساختمانی، در کنار تاثیرات آن بر توسعه صنعتی کشور، بستری را برای مصرف میزان قابلتوجهی از فلزات فراهم میآورد؛ زیرا طیف گستردهای از تجهیزات ساختمانی مورد استفاده در واحدهای مسکونی، صنعتی و اداری از جمله درها و پنجرهها، شیرآلات، سینکهای ظرفشویی و... از فلزاتی نظیر فولاد و آلومینیوم ساخته میشوند.
در بخشهای مختلف احداث یک ایستگاه مترو انواع گوناگونی از فلزات مصرف میشوند. فولاد ماده اولیه اصلی احداث سازه ایستگاه در زیر سطح زمین خواهد بود تا بتواند در طولانیمدت، پایداری ایستگاه را تضمین کند. بهعلاوه، در یک ایستگاه مترو، تجیهزات مختلفی برای سهولت استفاده و رفاه افراد پیشبینی میشود که بخش بزرگی از این تجهیزات نظیر صندلیها، نردهها و ... از انواع مختلف فولاد و همچنین آلومینیوم هستند. همچنین تجهیزات برقرسانی و روشنایی در ایستگاههای مترو نیز دیگر منبع مصرف فلزاتی نظیر مس، فولاد و آلومینیوم است.
توسعه روزافزون صنعت و پیشرفتهای تکنولوژی چشماندازهای روشنی را پیشِروی بازارهای جهانی فلزات ترسیم کرده است. از این رو، اغلب کشورها سعی دارند تا با رشد صنعت فلزات اساسی خود، جایگاهی مناسب را در آینده اقتصاد جهان به خود اختصاص دهند. در این فضای رقابتی، اهمیت استفاده از فناوریهای نوین در ماشینآلات و تجهیزات مورد استفاده در این صنایع از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. در ایران نیز پتانسیل بسیار مناسبی برای توسعه صنعت فلزات اساسی وجود دارد و تولید و بهکارگیری ماشینآلات و تجهیزات مناسب در این عرصه زمینه مناسبی را برای افزایش صادرات و تولید ناخالص داخلی پدید خواهد آورد.
خودکفایی در تولید محصولات ساختمانی، در کنار افزایش تولید ناخالص داخلی، ارزآوری را برای اقتصاد فراهم میکند. افزایش ظرفیتهای واحدهای تولیدی، نیازمند توسعه زیرساختهاست. تقاضا برای یوتیلیتیهایی نظیر آب، برق و گاز را میتوان نیاز اولیه جوامع بشری امروزی برای ادامه حیات و یکی از اصلیترین عوامل تأثیرگذار در توسعه زیرساختهای واحدهای صنعتی از جمله واحدهای تولید محصولات ساختمانی دانست. تامین زیرساختهای انرژی و یوتیلیتی مورد نیاز صنایع ساختمانی را میتوان از جنبه تاثیرات آنها بر بازار فلزات کشور نیز مورد بررسی قرار داد؛ زیرا فلزاتی نظیر فولاد، آلومینیوم و مس به طور گسترده در توسعه ظرفیت تامین انرژی و یوتیلیتی مورد استفاده قرار میگیرند.
تونلها، پلها و گالریها از جمله مهمترین زیرساختهای احداث خطوط ریلی برونشهری محسوب میشوند که احداث آنها با دشواریها و پیچیدگیهای فراوانی همراه است. همچون هر سازه دیگری، فلزات نقش نخست را در احداث این زیرساختها ایفا میکنند. تونلها باید از پایداری مناسبی در طول زمان برخوردار باشند و به همین دلیل در ساخت آنها از سیستمهای نگهداری مختلفی استفاده میشود که عنصر اصلی اغلب آنها فولاد است. پلها نیز سازههایی بزرگ هستند که غالباً در شرایط دشوار محیطی ساخته میشوند و باید از مقاومت مناسبی در مقابل تحمل وزن قطار برخوردار باشند. به همین دلیل، از شکلهای مختلف مقاطع فولادی در احداث این زیرساختها استفاده میشود.
در گذشته معمولا قایقها در صنعت ماهیگیری و به صورت سنتی مورد استفاده قرار میگرفتند، ولی امروزه با پیشرفت تکنولوژی، کاربریشان تغییر کرده و گرایش آنها به سمت کاربری تفریحی و ورزشی افزایش یافته است، به طوری که انواع مختلفی از قایقهایی صرفاً با کاربری تفریحی و ورزشی در جهان ساخته میشود. در کشور ما نیز طی سالهای اخیر توجه به بخش گردشگری و بالطبع گردشگری دریایی افزایش داشته است. مصرف قابل ملاحظه و چشمگیر انواع فلزات در احداث واحدهای ساخت قایقها موجب میشود تا برنامهریزی به منظور توسعه واحدهای مذکور ظرفیتهای خوبی را برای بازارهای داخلی فلزاتی همچون فولاد، آلومینیوم و مس ایجاد کند. با توجه به این مسئله، در این گزارش به توسعه و سرمایهگذاریهای انجامشده در صنعت ساخت قایقهای ورزشی و تفریحی و تاثیرات آن در در بازارهای داخلی فلزات پرداخته میشود.
لولههای مورد استفاده در خطوط انتقال خوراک صنایع پتروشیمی از جنس فولاد هستند. از آنجا که برخی از واحدهای فعال در صنعت پتروشیمی ایران در نواحی دور از ذخایر نفت و گاز کشور واقع شدهاند، تامین خوراک آنها مستلزم احداث خطوط طولانی انتقال خوراک است. با توجه به برنامهریزیهای گسترده در زمینه توسعه صنایع پتروشیمی کشور در سالهای آینده و نیز بر اساس جانمایی این پروژهها در نواحی مختلف کشور، به نظر میرسد تقاضای زیادی برای احداث خطوط لوله ایجاد میشود که این مسئله دورنمای مناسبی را برای رشد تقاضای صنعت فولاد در سالهای آینده فراهم خواهد کرد. در گزارش پیشِرو به روند توسعه خطوط تامین خوراک برای صنایع پتروشیمی و تاثیرات آن بر مصرف فولاد کشور پرداخته میشود.
با توجه به شرایط خاص حملونقل فرآوردههای نفتی، بخش قابلتوجهی از انتقال این مواد به کمک خطوط لوله انجام میشود. از این رو، گسترش ظرفیتهای پالایشگاهی در کشور نیاز به احداث خطوط لوله جدید برای انتقال این مواد خواهد داشت. با توجه به فشار بالای انتقال این فرآوردهها در داخل خطوط لوله و همچنین خاصیت خورندگی این مواد، برای ساخت خطوط لوله مذکور از انواع خاصی از فولاد استفاده میشود. از این رو، میتوان احداث خطوط لوله انتقال فرآوردههای نفتی را از جنبه تاثیرات آن بر بازار فلزات کشور مورد بررسی قرار داد.
تولید گاز طبیعی، به عنوان یکی از منابع اصلی انرژی در جهان، امروز بخشی مهم و استراتژیک در اقتصاد و تجارت بینالمللی کشور محسوب میشود. اکتشافات و توسعه میدانهای گازی مختلف در سطح کشور را میتوان نمودی از اهمیت این مقوله دانست؛ مسئلهای که اهمیت آن از جنبه فلزات مصرفی نیز قابلبررسی است؛ زیرا از فلزات مختلفی در ساخت تجهیزات، تاسیسات و قطعات چاههای مستقل و گنبدی گاز استفاده میشود و توسعه میدانهای گازی خشکی، خود محرکی برای بازار فلزات کشور به شمار میآید.