مشاهده بیشتر
از زمان حفر نخستین چاه نفتی در سال ۱۲۸۷ تا کنون، برخی زیرساختهای صنعت نفت و گاز در کشور علیرغم تمامی محدودیتهای بینالمللی، پیشرفت قابل توجهی را تجربه کرده است. طبق آمارهای ارائهشده، حوزه اکتشاف و حفاری به منظور توسعه میادین جدید نفتی و گازی، از عملکرد مناسبی برخوردار نبوده، در حالی که وضعیت حفاریهای تعمیراتی و تکمیلی نسبتا با ثبات بوده است. مجموع طول خطوط لوله انتقال نفت و گاز کشور حدود ۱۷ هزار کیلومتر گزارش شده که تقریبا معادل ۱.۳ درصد از طول کل خطوط لوله انتقال نفت و گاز جهان است. همچنین، ایران از ۵ پایانه نفتی و گازی در مناطق شمالی و جنوبی کشور برخوردار است که این مسئله ضمن ایجاد پویایی برای بخش انرژی کشور، امکان بهرهبرداری از فرصت سوآپهای نفتی و گازی را فراهم آورده است.
تاریخچه رشد اقتصادی کشور دانمارک به قرن ۱۷ میلادی باز میگردد. زمانی که کشاورزی و زراعت حرفه اصلی ساکنین این کشور بود اما اهمیت لجستیکی دانمارک برای سایر کشورهای اروپایی نظیر هلند، که به دنبال تجارت و راهیابی به حوزه اسکاندیناوی و دریای بالتیک بودند، زمینه رشد اقتصادی این کشور را فراهم کرد. همچنین همسایگی با قدرتهای بزرگ اروپا از جمله آلمان، انگلستان و هلند نیز به عنوان مزیدی بر علت توسعه اقتصادی این کشور تلقی میشود. همسویی با انقلاب صنعتی در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی برای دانمارک، با پیشرفتهای شگرفی در تولید ناخالص داخلی همراه بود و سبب شد تا این کشور از یک کشور مبتنی بر اقتصاد زراعتی، به کشوری صنعتی تبدیل شود. در نیمه نخست قرن بیستم، به دنبال جنگهای جهانی اول و دوم، اقتصاد دانمارک متاثر از شرایط وخیم منطقه یورو دچار رکود شد. اما در دوران پساجنگ، اقدامات مهمی در جهت اطلاحات اقتصادی انجام شده که به تولید ثروت انجامیده است.
حملونقل پایدار و کارآمد یکی از مهمترین عوامل بقا و پیشرفت تمدن مدرن است. صنعت حملونقل هر کشور بیانگر وضعیت اقتصادی و توسعه صنعتی آن به شمار میآید. سیستم حملونقل هوایی یکی از مهمترین روشهای حملونقل در جهان است که نهتنها زمان سفر را کوتاه میکند، بلکه عامل مهمی برای دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی به حساب میآید، زیرا استفاده از تمام ظرفیتهای حملونقل هوایی منجر به افزایش درآمد و تولید ناخالص داخلی میشود و اقتصادی پایدار را برای کشور رقم میزند. بنابراین حملونقل هوایی، با زیرساختهای خدماتمحور و زیرشاخههای متعدد، یکی از صنایع پربازده در رشد اقتصادی محسوب میشود و توجه به آن از ضروریات برنامههای هر کشور است. از این رو، در این گزارش، احداث و توسعه زیرساخت و ارزش فلزات مصرفی نقشآفرین در سیستم حملونقل هوایی بررسی شده است.
اهمیت مقوله زیرساختهای انرژی و آب در هموار ساختن مسیر توسعه صنعتی و اجتماعی بر کسی پوشیده نیست. با این حال، ظرفیتهای فعلی فاصله قابل توجهی با اهداف پیشبینیشده در برنامههای توسعه کشور دارد که دلیل آن را باید در کاهش شدید سرمایهگذاریها در این حوزه جستوجو کرد. توسعه زیرساختهای تامین انرژی و آب، شامل تولید برق و گاز، تصفیهخانههای آب، خطوط انتقال و توزیع برق و لولههای انتقال و توزیع برق و گاز، مستلزم مصرف حجم قابل توجهی از فلزات مختلف است. بر همین اساس و بر مبنای اهداف پیشبینیشده برای توسعه زیرساختهای انرژی در برنامه توسعه کشور، میتوان سناریوهای مختلفی را برای مصرف فلزات در افزایش ظرفیت زیرساختهای انرژی و آب کشور پیشبینی کرد.
صنعت ساختمانسازی از جمله صنایعی محسوب میشود که مشارکت بالایی در حجم اقتصاد جهانی دارد. مروری بر گزارشهای ارائهشده نشان میدهد که این صنعت تقریبا بزرگترین مصرفکننده فلزات آهنی و غیرآهنی، سیمان و بتن و همچنین محصولات شیمیایی است و از این رو، به صورت مستقیم و غیرمستقیم تاثیر قابل توجهی بر بازار انرژی و محصولات معدنی دارد. این موضوع، باعث شده است تا صنعت ساختمانسازی اثرات فزاینده «Multiplier Effects» بسیار گستردهای داشته باشد و تحولات آن بخش قابل توجهی از اقتصادها را تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل است که بسیاری از سیاستگذاران اقتصادی جهان، یکی از بهترین راهکارهای برونرفت از رکود و بحرانهای اقتصادی را سرمایهگذاری در حوزه ساختمانسازی عنوان میکنند.
امروزه، به سبب تحولات در صنعت خودروسازی، تردد در مسافتهای طولانی امکانپذیر شده است. با توجه به اینکه رفتوآمد در مسیرهای طولانی موجب خستگی رانندگان میشود و این مسئله در بروز حوادث جادهای نیز بسیار تاثیر میگذارد، وجود مجتمعهای خدماتی ـ رفاهی در فواصل مناسب در جادهها بسیار اهمیت دارد. وجود پاسگاههای پلیسراه نیز برای ایجاد نظم و کنترل رعایت مقررات ترافیکی ضروری است. از این رو، ساختمانهایی برای استقرار نیروهای پلیس و ارائه خدمات بینراهی احداث میشوند. مسئله مهم دیگر در جادهها، تعمیر و نگهداری این زیرساختهای حملونقل است که اجرای آن به راهدارخانهها نیاز دارد. با توجه به نقش استراتژیک این واحدها در نظم، امنیت و رفاه جادهها، احداث و استقرار آنها در جادههای کشور ضروری است.
از زمان شکلگیری موجهای انقلاب صنعتی در جهان، فعالیتهای مرتبط با اکتشاف و استخراج نفت خام و گاز طبیعی از اهمیت ویژهای برخوردار شده است. تا کنون حدود ۶ هزار و ۸۵۷ میدان گازی و ۹ هزار و ۲۸۰ میدان نفتی در مناطق مختلف جهان (اعم از خشکی و دریاها) به ثبت رسیده است. تا حدود ۴ دهه پیش، تولید نفت خام و گاز طبیعی عمدتا از منابع متعارف در خشکی صورت میگرفت. در سال ۱۹۸۰، تقریبا ۷۰ درصد نفت جهان از منابع متعارف (و تقریبا ۵ درصد از منابع نامتعارف) میادین نفتی واقع در خشکی به دست آمد. در این سال، حدود ۸۷.۳ درصد گاز طبیعی جهان نیز از منابع متعارف میادین گازی در خشکی و مابقی از میادین فراساحلی به دست آمد. بر اساس آخرین گزارشهای ارائهشده، جهان به سمت بهرهبرداری هر چه بیشتر از منابع نامتعارف و همچنین افزایش تولید از میادین فراساحلی رفته است. پیشبینی میشود تا در افق ۲۰۵۰، این روند ادامهدار باشد و سهم منابع نامتعارف از تولید کل نفت خام و گاز طبیعی در جهان به ترتیب به حدود ۲۷ درصد و ۳۳ درصد برسد.
توسعه فعالیتهای صنعتی در برخی نقاط جهان از جمله ایالات متحده آمریکا وکشورهای اروپایی حتی با وجود سهم اندک این کشورها از جمعیت جهانی منجر به انتشار مقادیر قابل توجهی از کربن شد، با این حال این روند با ظهور برخی کشورهای در حال توسعه مانند چین و هندوستان تغییر کرد. اگرچه شاید به نظر برسد که تداوم کندی نرخ رشد جمعیت جهان مقادیر انتشار کربن را کاهش خواهد داد، اما از آنجایی که رشد جمعیت به تنهایی عامل اصلی انتشار آلایندهها نبوده است، کندی نرخ رشد جمعیت نیز راه حل اصلی برای کنترل و مقابله با تغییرات آبوهوایی جهان نخواهد بود و این امر مستلزم ارائه رویکردی پایدار از جمله تامین تقاضای انرژی از طریق منابع انرژی تجدیدپذیر است.
برنامه توسعه پایدار که سناریوی انتشار کربن صفر در راس اهداف این برنامه قرار دارد، به یکی از موضوعات مطرح عصر حاضر تبدیل شده است. روندهایی همچون افزایش جمعیت و رشد تقاضای برق و همچنین افزایش دمای کره زمین به دنبال روند فزاینده توسعه صنعتی، لزوم جهتگیری به سمت انرژیهای تجدیدپذیر و خودروهای برقی و همچنین کربنزدایی از صنعت را یادآور میشود که تحقق اهداف این برنامه جز با اختصاص سرمایه قابل توجه و حمایتهای مالی همهجانبه میسر نخواهد بود. از این رو، با بررسی آمار و تحلیل دادههای موجود، تا حد قابل قبولی میتوان مسیر حرکت جریان سرمایه به سمت این بازارهای نوظهور را پیشبینی کرد و مسیر واضحی از آن را در سالهای آتی به تصویر کشید.