مشاهده بیشتر
سنگ‌آهن نخستین حلقه زنجیره تولید فولاد است. در سال‌های اخیر، توسعه ظرفیت‌های صنعت فولاد یکی از گفتمان‌های مهم و اساسی اقتصاد کشور بوده است، اما به نظر می‌رسد که سرمایهگذاری در عرصه معادن سنگ‌آهن آن‌چنان‌که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است. چالش‌های فعلی فولادسازان در زمینه تامین مواد اولیه نیز از همین موضوع حکایت دارد. روشن است که تحقق چشم‌اندازهای صنعت فولاد بدون توسعه و رشد معادن سنگ‌آهن کشور ممکن نخواهد بود که لازمه این امر سیاست‌گذاری‌های مناسب در این بخش و اصلاح دستورالعمل‌های دولتی است.
بروز یک بحران مالی متغیرهای اقتصادی و در نتیجه مولفه‌های اصلی بازار را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد، به نحوی که حتی می‌تواند منجر به شکل‌گیری یک رکود عمیق مقطعی در طول یک رونق اقتصادی شود. فولاد به عنوان یک کالای استراتژیک به واسطه این که استفاده اصلی از آن در بخش صنعت به خصوص ساخت‌وساز و خودروسازی است، وابستگی بالایی به چرخه‌های اقتصادی، رکود و رونق اقتصادی، دارد. از این رو انتظار می‌رود در طول یک بحران مالی، بسته به شدت و مدت زمان بحران، بازار محصولات فولادی نیز مانند بازار سایر کامودیتی‌ها تحت تاثیر قرار گیرد. کمااینکه بررسی داده‌های تاریخی مربوط به تولید، تجارت و مصرف فولاد در طول بحران مالی سال ۲۰۰۸ نیز موید همین مسئله است.
صنعت فولاد یکی از بنیان‌های اقتصاد کشورها محسوب می‌شود. خواص منحصر‌به‌فرد فولاد و اهمیت ویژه آن در توسعه زیرساختی و صنایع متعدد، در کنار نقش انکارناشدنی آن در اقتصاد کشور، نشانگر اهمیت توسعه صنعت فولاد به عنوان فلزی بدون جایگزین است. به گمان بسیاری از کارشناسان، با توجه به وابستگی بخش‌های مهم اقتصادی مانند توسعه صنعتی و زیرساختی به مصرف فولاد، تقاضای جهانی این فلز در دهه‌های آینده رو به افزایش خواهد بود. رشد تقاضای فولاد در بلندمدت، اهمیت فرصت‌های سرمایهگذاری در توسعه این صنعت را آشکار می‌سازد.
صنعت فولاد از اهمیت ویژه‌ای در اقتصاد برخوردار است، به طوری که تحولات آن می‌تواند بر روندهای آتی چرخه‌های تجاری تاثیر بگذارد. طی سال‌های اخیر، جهان شاهد چند ریسک ژئوپلیتیکی با دامنه گسترده بوده است که هر یک به نحوی صنعت و بازار جهانی فولاد را تحت تاثیر قرار داده‌اند. آغاز تقابلات نظامی روسیه و اوکراین در سال ۲۰۲۲، خسارت‌های سنگینی به صنایع آهن و فولاد در مقیاس جهانی وارد آورد. تغییر جریان‌های تجاری و در نتیجه ایجاد کمبود نهاده‌های تولید، فولاد و محصولات فولادی در اروپا و ایالات متحده آمریکا و همچنین افت قابل ملاحظه توان رقابت صنعتگران فولاد در اروپا مهمترین پیامدهای جنگ میان روسیه و اوکراین بوده است. تجربه تلخ مناقشات نظامی در شرق اروپا سبب شده است تا شرایط فعلی غرب آسیا برای بسیاری از فعالین مرتبط با صنعت و بازار فولاد نگران‌کننده باشد. تاثیری که زنجیره تامین محصولات فولادی در مقیاس منطقه‌ای و جهانی می‌تواند از ریسک ژئوپلیتیکی برآمده از تحولات خاورمیانه بپذیرد، بیش از هر چیز به احتمال وقوع بحران انرژی دیگری (بر اثر مختل شدن زنجیره تامین انرژی در منطقه خاورمیانه) بستگی دارد؛ چنانچه عرضه نفت و گاز طبیعی در پی گسترش دامنه این جنگ به صورت قابل توجهی محدود شود، وارد شدن شوک مثبت و افزایش تلاطم‌ها در بازار جهانی فولاد، دور از انتظار نخواهد بود.
جنگ‌های اقتصادی از جمله مهمترین رویدادهایی هستند که در دهه‌های گذشته به شدت بر زنجیره‌های تامین جهانی تاثیر گذاشته‌اند. در این میان، صنعت و بازار فولاد از رخداد منازعات اقتصادی بی‌نصیب نبوده و در برهه‌های مختلف، رفتار نسبتا مشابهی را از خود نشان داده‌اند. تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶، تاثیر منفی قابل توجهی بر تولید ناخالص داخلی و صنعت فولاد جهان از خود به جا گذاشت، به طوری که میزان تولید فولاد در مقیاس جهانی حدود ۲.۳ درصد کاهش پیدا کرد. جنگ تجاری میان ایالات متحده آمریکا و چین در سال ۲۰۱۸، تاثیر چندانی بر صنعت فولاد در جهان نگذاشت که از جمله دلایل آن می‌توان به سهم بیش از ۵۰ درصدی چین از صنعت فولاد جهان و اتکای تقریبا ۱۰۰ درصدی سیاست‌های اقتصادی این کشور به بازارهای داخلی خود اشاره کرد.
گسترش ویروس کرونا اقتصاد جهان را از بسیاری جنبه‌ها متاثر ساخته است. تعطیلی واحدهای صنعتی و کاهش قیمت و تقاضا برای مواد اولیه و منابع انرژی تنها بخشی از آثار اقتصادی شیوع کرونا هستند. صنعت فولاد نیز، به عنوان یکی از بخش‌های تعیین‌کننده در اقتصاد دنیا، به دنبال تعطیلی بسیاری از فعالیت‌های ساخت‌وساز و خودروسازی که اصلی‌ترین متقاضیان فولاد هستند، تا حد زیادی از شیوع این ویروس آسیب دیده است، به خصوص که محل شروع و گسترش این ویروس کشور چین بود که بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده فولاد جهان به شمار می‌رود.
