مشاهده بیشتر
نظر به آثار مخربی که وقوع بلایای طبیعی از خود در زندگی بشر بر جای می‌گذارد، اتخاذ راهبردهایی قبل، هنگام و بعد از وقوع این بلایا برای کاهش خسارت‌های ناشی از آن ضروری است. بازسازی به عنوان مهمترین اقدام در مدیریت بلایای طبیعی به دلیل ماهیت غیرمترقبه بودن این بلایا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و شامل اقداماتی همچون تخریب، آواربرداری، پاکسازی و ساخت مجدد ساختمان‌های آسیب‌دیده می‌شود. در ایران دستورالعمل جامعی برای مقابله با بلایای طبیعی به خصوص اقدامات پس از وقوع سانحه وجود دارد. البته کارشناسان معتقدند تمرکز بیش از حد بر مجموعه اقدامات پس از وقوع بلایای طبیعی در کشور و توجه کمتر به مجموعه اقدامات پیشگیرانه باعث شده است تا وقوع این بلایا خرابی‌های گسترده‌ای از خود در کشور بر جای بگذارد.
بلایای طبیعی هر سال خسارات و تلفات جانی و مالی بسیاری را ایجاد می‌کنند. یکی از مهمترین راهکارها در دنیای امروزی به منظور کاهش یا جلوگیری از آثار مخرب ناشی از وقوع بلایای طبیعی، به‌کارگیری تکنولوژی در راستای پیش‌بینی‌پذیر کردن بلایای طبیعی و مقاوم‌سازی سازه‌ها در مناطق پرریسک از نظر وقوع بلایای طبیعی است. اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، شبکه‌های نسل پنجم، بتن‌های فرم‌پذیر، الیاف‌های کربنی عمل‌آوری‌شده با رزین اپوکسی نمونه‌هایی از تکنولوژی‌هایی هستند که در حال حاضر به منظور مدیریت بلایای طبیعی و مقابله با آن‌ها در کشورهای مختلف به کار گرفته می‌شوند. نتایج بررسی آمارها گویای آن است که بهره‌گیری از تکنولوژی‌ها در حوزه مدیریت بلایای طبیعی در کاهش خسارت‌های جانی ناشی از آن‌ها موثر بوده است.
در عصر حاضر، گردشگری به دلیل آن که تاثیر بسزایی بر صنایع دیگر دارد و در عین حال خود زمینه ایجاد اشتغال و افزایش درآمد ارزی را فراهم می‌کند، به یک فاکتور اساسی در رشد و توسعه اقتصادی تبدیل شده و از این رو برای کشورهای در حال توسعه اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. ایران نیز به عنوان کشوری درحال توسعه و با جاذبه‌های گردشگری متنوع، در طول سال‌های گذشته با تخصیص اعتباراتی به زیرساخت‌های گردشگری قدم در راه توسعه گردشگری کشور گذاشته است. بررسی آمارهای ارائه شده از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گویای آن است که طی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ میزان اعتبارات تخصیص‌یافته به زیرساخت‌های گردشگری کشور در یک روند مشخصی قرار نداشته و تحت تاثیر روابط بین‌المللی و ثبات سیاسی کشور با فراز و نشیب‌هایی همراه بوده است.
ایران از نظر جاذبه‌های گردشگری یک کشور غنی به حساب می‌آید و در سطح جهانی نیز از جایگاه مطلوبی برخوردار است. این درحالی است که عملکرد گردشگری ایران در مقیاس جهانی هیچگونه تناسبی با پتانسیل‌های موجود در آن ندارد. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی سازمان جهانی گردشگری و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، تعداد گردشگران خارجی واردشده به ایران طی سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹ کمتر از نصف گردشگران خارجی واردشده به کشورهای مصر، امارات متحده عربی و ترکیه در مدت مشابه بوده است. همچنین بالغ بر نیمی از گردشگران خارجی واردشده به ایران، حدود ۷۸ درصد، طی سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ از چهار کشور عراق، افغانستان، آذربایجان و ترکیه بوده‌اند. این آمارها نشان‌دهنده شکافی عمیق میان پتانسیل‌های موجود و عملکرد گردشگری کشور است که توجه نهادهای مسئول را برای کاهش این شکاف و توسعه گردشگری کشور می‌طلبد.
با توجه به مزایای قابل توجهی که توسعه بخش گردشگری برای جوامع به ارمغان می‌آورد، حرکت به سمت توسعه هر چه بیشتر این بخش، یکی از اولویت‌های اساسی در اغلب کشورها محسوب می‌شود. آثار مثبت ارتقای بخش گردشگری در کشورها، در حوزه‌های گوناگونی از جمله شرایط اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آن‌ها نمود پیدا می‌کند و سبب ترغیب جوامع به میزبانی از گردشگران مختلف می‌شود. اگرچه این مسئله، پیش‌نیازهای متعددی را در خود جای می‌دهد، اما شاید توسعه زیرساخت‌ها را بتوان از مهمترین آن‌ها به شمار آورد. بدیهی است که وجود زیرساخت‌های کافی و به‌روز، تاثیر قابل توجهی را بر انتخاب مقصد توسط گردشگران خواهد داشت و از این طریق، نقش به‌سزایی را در توسعه اقتصادی کشورها نیز ایفا خواهد کرد.
توسعه ورزش از جایگاه ویژه‌ای در بهبود عملکرد نیروی انسانی و در نتیجه افزایش بهره‌وری اقتصادی در بخش‌های تولیدی و خدماتی برخوردار است. در این راستا سرمایهگذاری در زیرساخت‌های ورزشی به عنوان مهمترین بخش در توسعه ورزش مورد توجه قرار می‌گیرد. در کشورهای توسعه‌یافته که امروزه ورزش در آن‌ها به یک صنعت درآمدزا و سودآور تبدیل شده است، بخش عمده‌ای از منابع مالی مورد نیاز جهت سرمایهگذاری در زیرساخت‌های ورزشی از سوی بخش خصوصی تامین می‌شود. این درحالی است که در ایران به عنوان کشوری در حال توسعه، بخش عمده این منابع را دولت تامین می‌کند که این مسئله به دلیل افزایش فشارهای اقتصادی در سال‌های اخیر، باعث بروز مشکلاتی در توسعه زیرساخت‌های ورزشی کشور شده است.
امروزه نقش ورزش در بهبود عملکرد نیروی انسانی در محیط کار و ارتقای نشاط و سلامت افراد جامعه و تاثیرات اقتصادی و اجتماعی آن بر کسی پوشیده نیست. به همین دلیل بسیاری از دولت‌ها برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای برای توسعه زیرساخت‌های ورزش و جلب مشارکت مردم در فعالیت‌های مختلف ورزشی کرده‌اند. زیرساخت‌های ورزشی به عنوان مهمترین بخش در توسعه ورزش مورد توجه قرار می‌گیرد، به طوری که بدون برخورداری از زیرساخت‌های ورزشی موفقیت در توسعه ورزش دشوار خواهد بود. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه دارای ۱۱ هزار و ۱۷۲ مکان ورزشی است. بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد این زیرساخت‌ها به صورت نامتوازن در سراسر کشور توزیع شده‌اند، به طوری که می‌توان استان‌های کشور را از نظر برخورداری از این زیرساخت‌ها در سه گروه برخوردار، کم‌برخوردار و محروم طبقه‌بندی کرد و نسبت شاخص تعداد اماکن ورزشی به ازای جمعیت برخوردارترین به محرومترین استان کشور به بیش از ۱۰ برابر می‌رسد.
انتخاب قطر به عنوان میزبان بیست و دومین جام جهانی در سال ۲۰۱۰ با مناقشات بسیاری در مورد زیرساخت‌های موجود، امنیت منطقه و دمای هوا در فصل برگزاری مسابقات همراه بود. کمبود زیرساخت‌های ورزشی و نبود استادیوم‌های با ظرفیت تعیین شده ۴۰ تا ۸۰ هزار نفری از سوی فیفا برای برگزاری مسابقات، تنها بخش کوچکی از مشکلات عدیده این کشور برای میزبانی از این تورنمنت به حساب می‌آمد. از طرفی سابقه میزبانی جام‌های قبلی نشان از ورود انبوهی از طرفداران فوتبال به کشور میزبان دارد که متوسط آن نیز از جمعیت قطر فراتر بود و این مسئله، برای کشوری با حداقل زیرساخت به معنای مسیر طولانی و هزینه‌های کمرشکن برای میزبانی از یک رویداد جهانی یک ماهه است که بخش اعظم جریان‌های درآمدی کوتاه‌مدت آن به جیب سازمان فراملیتی فیفا می‌رود.
برگزاری رویدادهای بزرگ ورزشی همچون المپیک و جام جهانی را علاوه بر محلی برای درخشش و رقابت مهمترین ورزشکاران جهان، می‌توان از جنبه‌های دیگری نیز مورد بررسی قرار داد. تردیدی نیست که منابع و هزینه‌های بسیار زیادی برای آماده‌سازی هر یک از این رویدادها صرف می‌شوند که این مسئله تقاضای جدید و قابل توجهی را در بازار مواد خام و نیمه‌ساخته از جمله فلزات اساسی ایجاد می‌کند. این مواد دامنه کاربرد وسیعی را از ساخت بسیاری از تجهیزات ضروری مورد نیاز ورزشکاران تا ساخت بزرگ‌ترین و مدرن‌ترین استادیوم‌ها و زیرساخت‌های ورزشی در بر می‌گیرند. با این حال باید توجه داشت که مصرف این فلزات در رویدادهای ورزشی، تنها به کاربرد آن‌ها در زیرساخت‌های ورزشی محدود نمی‌شود، بلکه برای ایجاد ظرفیت‌های جدید اقامتی، تفریحی، رفاهی و زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل نیز به مقادیر بالایی از این فلزات نیاز است.
سابقه تاریخی رقابت بر سر میزبانی مناسبات ورزشی جهان به تولد مجدد المپیک مدرن ۱۸۹۶ یونان باز می‌گردد. اغلب کشورهای جهان در گام نخست این رقابت را با در سر پروراندن هدف ارتقای موقعیت خود در صحنه جهانی و کسب شهرت در بازارهای بین‌المللی آغاز می‌کنند. کشورهایی که موفق به میزبانی رویدادهای ورزشی جهانی چون المپیک و جام جهانی می‌شوند با سرمایه‌گذاری‌های کلان و صرف میلیاردها دلار، در این امید هستند که شاهد رونق اقتصاد خود از طریق گسترش بخش گردشگری و ثمردهی توسعه‌های زیرساختی خود باشند. برخی از این کشورها بازده سرمایهگذاری خود را می‌بینند و به شکوفایی اقتصادی دست می‌یابند، درحالی که برخی دیگر در پایان با انبوهی از بدهی‌های انباشته که پرداخت آن ممکن است تا دهه‌ها به طول بیانجامد، مواجه می‌شوند.
در چند دهه گذشته و به دنبال پیشرفت‌های چشمگیر ورزش حرفه‌ای و افزایش نیاز بشر به فعالیت‌های بدنی روزمره، موضوع سرمایهگذاری در توسعه زیرساخت‌های ورزشی اهمیت دوچندانی یافته است. تجربه نشان می‌دهد توسعه زیرساخت‌های ورزشی در کشورها، ارتباط مستقیمی با وضعیت اقتصادی کشورها دارد. کشورهایی که از شرایط اقتصادی مناسب‌تر و سطوح درآمدی بالاتری بهره می‌برند عموما سرمایه‌گذاری‌های بیشتری را نیز در توسعه زیرساخت‌های ورزشی خود انجام می‌دهند. کشورهای فرانسه (در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا)، ایالات متحده آمریکا و چین را می‌توان نمونه‌هایی بارز از توجه ویژه به حوزه زیرساخت‌های ورزشی در جهان به شمار آورد.
رشد روز افزون و توسعه کمی و کیفی زیرساخت‌های ورزشی در سال‌های اخیر، از اهمیت فراوان و تقاضای بالای این زیرساخت‌های ارزشمند حکایت دارند. توسعه این زیرساخت‌ها دامنه گسترده‌ای از تاثیرات مثبت را، از بهبود سلامت جامعه و نقش آن در فاکتورهایی همچون امید به زندگی، تا تاثیر بر اقتصاد جامعه به واسطه ایجاد شغل، افزایش درآمدها و... در بر می‌گیرد. به همین دلیل زیرساخت‌های ورزشی به سمت توسعه کمی و کیفی، مدرن‌تر شدن و به‌روز‌رسانی خدمات خود در حال حرکت هستند و ادامه چنین روندی برای سال‌های آینده نیز قابل پیش‌بینی است. در واقع با توجه به پیشرفت‌های پرشتاب تکنولوژی، همگام شدن زیرساخت‌های ورزشی با فناوری‌های روز، با هدف خلق تجربه‌ای ارزشمند برای افراد ضرورت یافته است.
