مشاهده بیشتر
اگرچه اختراع خودروهای برقی تقریبا همزمان با اختراع خودروهای احتراق داخلی بوده است، با توجه به نرخ بسیار ارزان سوختهای فسیلی و ضعفهای موجود در خودروهای الکتریکی، در گذشته خودروهای احتراق داخلی مورد استقبال قرار گرفتند و به تولید انبوه رسیدند. با گذشت زمان، پیشرفتهای بسیاری در ساخت و تولید خودروهای الکتریکی صورت گرفت، اما هزینه بالای ساخت، بهخصوص در مورد باتری این خودروها، مانع از گسترش آنها شد. در سالهای اخیر و به دنبال تحولات تکنولوژیکی جهان، با افزایش سرمایهگذاری برخی شرکتهای معتبر در این صنعت و تولید باتریهایی بسیار ارزانتر از گذشته، رشد و تحول چشمگیری در تولید و عرضه خودروهای الکتریکی رخ داده؛ تحولی که امروز موجب شده است تا خودروهای الکتریکی قدرت رقابت با خودروهای دارای موتور احتراق داخلی و حتی مزیتهای پرشماری نسبت به آنها داشته باشند.
از دیرباز استفاده از ماشینآلات و ادوات ابتدایی یا سنتی در بخش کشاورزی رایج بوده است. این ماشینآلات و ادوات ابتدایی معایبی گوناگون داشتند و با گذر زمان و ظهور انقلاب صنعتی در اروپا، این صنعت به مرحله نوینی قدم نهاد. ادوات کشاورزی متناسب با اقتضای زمانی و به موازات بهرهبرداری از زمین و حاصلخیزی بستر کشت یا خاک، مورد استفاده قرار میگرفتند. بنابراین ماشینآلات پارامتری مهم در این صنعت برشمرده میشوند. امروزه افزایـش جمعیـت از یک طـرف و محدودیـت منابـع از طـرف دیگـر اسـتفاده از ماشـین و روشهـای مکانیـزه در تولیـد محصـولات کشـاورزی را اجتنابناپذیـر میکند. گزارش حاضر به بررسی سهم کشاورزی و بخش تولید ماشینآلات و تجهیزات صنعتی مورد استفاده این صنعت از تولید ناخالص داخلی پرداخته است. بدیهی است که هرچه میزان تولید ماشینآلات و ادوات کشاورزی در کشور افزایش یابد، تقاضا برای فلزات مختلف نیز افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر، هر قدر صادرات این نوع تجهیزات افزایش یابد، در واقع صادرات فلزات به شکل غیرمستقیم و با ارزش افزوده بالاتر نیز افزایش خواهد یافت.
خودروهای الکتریکی یکی از دستاوردهای تاثیرگذار بشر در زمینه کاهش آلودگی هوا و استفاده بهینه از منابع انرژی به شمار میروند. آمارها نشان میدهد که در سالهای اخیر همواره به تعداد خودروهای الکتریکی موجود در جهان افزوده شده و بازار جهانی این وسیله نقلیه روندی روبهرشد را تجربه میکند، به گونهای که شیوع ویروس کرونا نیز بر فروش این خودروها تاثیری نداشته است. با توجه به گسترش پذیرش و استفاده از خودروهای الکتریکی، کارشناسان و تحلیلگران آیندهای روشن را برای این صنعت متصورند و در پیشبینیهایشان سهم خودروهای برقی را از کل بازار خودرو در سال ۲۰۳۰ حدود ۳۰ درصد برآورد کردهاند.
ظهور و فراگیر شدن تکنولوژیهای مختلف و تغییر مسیر و حرکت به سوی تامین انرژی پاک دو عامل مهم تاثیرگذار بر آینده صنایع مختلف محسوب میشوند. همانگونه که تصور ظهور تکنولوژیهایی همچون هوش مصنوعی و اینترنت اشیا در عصر حاضر برای انسان در سه دهه گذشته ناملموس و دور از ذهن بود، تصور تکنولوژیهای نوظهور در سی سال آینده نیز ناممکن است. با این حال، مسلما تکنولوژیهای نوظهور امروز در آینده فراگیر میشوند. اما در مورد تغییرات عامل محرک دیگر یعنی سبد انرژی، با توجه به سیاستگذاری دولتها و سازمانهای بینالمللی، با قطعیت بیشتری میتوان تغییرات پیشِرو را گمانهزنی کرد و با آنها هماهنگ شد.
در سالهای اخیر توسعه و دستاوردهای فنی و خدماتی صنایع هوایی، آن را به یکی از بزرگترین محرکهای پیشرفت در جامعه مدرن امروزی و شاخصی مهم در ارزیابی پتانسیلهای رشد اقتصادی تبدیل کرده است، طوری که از حملونقل هوایی به عنوان بازویی برای توسعه و پیوستن به اقتصاد جهانی یاد میشود که حرکت سریع میلیاردها دلار کالا را به بازارهای جهانی میسر میسازد. به رغم اهمیت جایگاه صنایع هوایی، براساس دادههای موجود در ایران تنها ۲ درصد از ارزش افزوده بخش حملونقل کشور به حوزه هوایی تعلق داشته و سهم ناوگان هوایی در جابهجایی مسافر ۱.۱ درصد برآورد میشود.
امروزه افراد با اهداف مختلف تجاری، سیاسی، شغلی، سیاحتی و ... به شهر یا کشور دیگری سفر میکنند. این سفرها در سالهای اخیر به شدت در حال افزایش است، اما آیا در گذشته نیز سفر کردن به سهولت امروز بوده است؟ بررسی تاریخ نشان میدهد که در قرون گذشته به سبب کمبود امکانات و نبود وسایل حملونقل سفر بر حسب ضرورت و به دشواری انجام میشد. در آن زمان اهداف مسافرت اغلب تجاری بود و مشهورترین جهانگرد جهان مارکو پولو نیز با هدف تجارت، اغلب به کشورهای آسیایی مسافرت میکرد. با این حال، در قرن هفدهم اولین تور مسافرتی جهان به نام تور بزرگ برگزار شد که اهداف سیاحتی و تفریحی را دنبال میکرد. این تورها نقطه عطف مسافرتهای نوین بود و با ظهور وسایل نقلیه موتوری به اوج خود رسید. مسافرت که روزی فقط به ثروتمندان اختصاص داشت، امروز در دسترس همگان قرار گرفته و صنعتی جدید به نام گردشگری را ایجاد کرده است.
بلایای طبیعی شامل مجموعهای از حوادث زیانباری هستند که منشا انسانی ندارند و به واسطه تغییرات آبوهوایی و حرکات تکتونیکی زمین ایجاد میشوند. این بلایا اغلب غیر قابل پیشبینی هستند و ممکن است رخداد یک بلای طبیعی مانند زلزله منجر به رویدادهای ناگوار دیگری همچون سیل، طوفان و شیوع بیماری شوند که این رویدادها نیز خسارتهای مالی و جانی مضاعفی را ایجاد میکنند. در طول تاریخ وقوع برخی حوادث طبیعی با تلفات بالایی همراه بودهاند و یک کشور یا حتی کشورهای دیگری نیز به واسطه این حوادث درگیر شدهاند. مروری بر رخداد حوادث طبیعی نشان میدهد که اغلب آنها در مناطقی خاص تکرار شدهاند که جلوگیری از این حوادث به برنامهریزی و سازگاری بیشتر با طبیعت نیاز دارد.
آلودگیهای ناشی از سوختهای فسیلی، نگرانیهای ناشی از تخریب محیطزیست را در سالهای اخیر افزایش داده و مصرف انرژی در سالهای اخیر به سمت استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی تغییر کرده است. مس با توجه به ویژگیهای خاص و منحصربهفردی که دارد، فلزی مهم و پرکاربرد در توسعه زیرساختهای انرژی محسوب میشود. از این رو، مصرف مس جهان در سالهای اخیر به شدت افزایش یافته است و بهرغم تلاطمات فعلی در رشد اقتصاد جهانی و بحران مالی ۲۰۲۳ که گربیانگیر ایالات متحده آمریکا شده است، همچنان بازار پررونقی برای این فلز پیشبینی میشود. چین به عنوان بزرگترین مصرفکننده مس نقش بسزایی در بازار این فلز ایفا میکند، به طوری که پیشبینی میشود تقاضای این کشور بیش از بحرانهای مالی، بازار مس را در سالهای آینده تحت تاثیر قرار دهد.
در طول تاریخ همهگیریها نقش مهمی در به وجود آمدن و اصلاح نظامهای درمانی در جهان داشتند. برای مثال در نتیجه همهگیری ویروس آنفولانزای اسپانیایی در دهه ۱۹۲۰ بود که بسیاری از کشورها به تاسیس یا اصلاح وزارتخانههای بهداشت خود دست زدند و برای اولین بار مقامات بهداشت عمومی در جلسات کابینه شرکت داده شدند و دیگر لازم نبود برای کسب بودجه سراغ سایر ادارات بروند و دولتها به طور جدی شروع به عرضه سلامت به عنوان یک کالای عمومی در جامعه کردند.
برخورداری از یک سیستم حملونقل کارآمد، با جلوگیری از اتلاف وقت و ارتباط موثر میان بخشهای مختلف نه تنها موجب کاهش هزینههای تولید میشود، بلکه روند رشد اقتصادی کشورها را نیز بهبود میبخشد. بر خلاف اهمیت این مسئله، سیستم لجستیک و حملونقل کشور در سالهای اخیر به دلیل عدم هماهنگی و تناسب بین روشهای حمل و روند کند و نامتوازن توسعه عملکرد چندان مناسبی نداشته است و بار جابجایی کالا و مسافر بر دوش جادههای کشور سنگینی میکند. علاوه بر این امنیت پایین، نبود قطعات استراتژیک و عدم انسجام در برنامهریزی از جمله مشکلاتی هستند که سیستم لجستیک کشور با آن روبهرو است. به نظر میرسد که توسعه سیستم حملونقل کشور علاوه بر دیدگاهی وسیع و جامع به برنامهریزی و مدیریت یکپارچه نیاز دارد.
در عصر حاضر، با توجه به گسترش کاربرد تکنولوژی در حوزههای مختلف، سرمایهگذاری در توسعه زیرساختهای مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. آمارها نشان میدهد که میزان سرمایهگذاریها در زیرساختهای «ICT» طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۲ رشد تقریبا ۱۱۰ درصدی را تجربه کرده است. این موضوع با توجه به کاربرد فلزات فولاد، آلومینیوم و مس در زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، افزایش قابل توجه در مصرف فلزات را با خود به همراه داشته است. بر اساس برآوردهای صورتگرفته در سال ۲۰۲۲، ارزش فولاد، آلومینیوم و مس به کاررفته در توسعه زیرساختهای فناوری اطلاعات و ارتباطات به ترتیب حدود ۸۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار، ۹ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار و ۱۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار بوده است.
فولاد از مهمترین و استراتژیکترین کامودیتیهای جهان محسوب میشود. ویژگیهای فیزیکی منحصر به فرد فولاد و همچنین خواص مشابه با بتن از جمله ضریب انبساط حرارتی تقریبا یکسان، آن را به پرکاربردترین متریال در صنعت ساختمانسازی تبدیل کرده است. مروری بر آمارهای مرتبط با حوزه ساختمانسازی برخی از کشورها گویای آن است که انواع محصولات فولادی، بالغ بر نیمی از مواد و مصالح به کاررفته در فرآیند اجرای پروژههای ساختمانی را تشکیل میدهند. بر این اساس، تحولات صنعت ساختمانسازی، اصلیترین محرک بازار فولاد محسوب میشود. بیشترین سهم از صنعت ساختمانسازی جهان به چین اختصاص دارد. از این رو، پروژههای ساختمانی این کشور، بزرگترین بازار مصرف فولاد در جهان به حساب میآید. در سال ۲۰۲۲، حدود ۳۵۰ میلیون تن فولاد در صنعت ساختمانسازی چین به مصرف رسید که این رقم معادل ۵۴ درصد از فولاد به کاررفته در صنعت ساختمانسازی جهان و ۲۰ درصد از کل فولاد مصرفشده در جهان است.