مشاهده بیشتر
صادرات یک میلیون دستگاه انواع خودروی سواری و ۳۰ هزار دستگاه خودروی تجاری در افق ۱۴۰۴ صرفا بخشی از چشماندازهای تدوین‌شده برای حوزه حملونقل کشور به شمار می‌آید. با این حال، نگاهی به حال‌وروز و شرایط فعلی صنعت خودرو نشان می‌دهد که نه‌تنها این صنعت روی ریل خود حرکت نمی‌کند، بلکه در سال‌های اخیر با افت تولید و کاهش صادرات نیز مواجه بوده است. از صنعت خودرو، به سبب ارتباط گسترده‌ای که با سایر صنایع از جمله صنعت فلزات اساسی دارد، به عنوان پیشران اقتصاد کشور یاد می‌شود و به حرکت درآمدن چرخ آن می‌تواند محرک قدرتمندی برای رونق اقتصادی کشور باشد.
صنعت خودروسازی یکی از بخش‌های مهم اقتصاد و تجارت جهانی محسوب می‌شود. نقش و جایگاه خودروها در صنعت و زندگی امروز بشر موجب شده است تا بسیاری از کشورها، با سرمایهگذاری در این عرصه به منظور ارتقای ظرفیت‌های تولید و بالا بردن سطح کیفی محصولات، به جایگاه مناسبی در صنعت خودرو دست یابند و از این طریق، ضمن تامین نیاز مصرفی، بر قدرت اقتصادی خود نیز بیفزایند. خودرو در سال ۲۰۱۹، بر اساس ارزش تجارت، چهارمین محصول تجاری در جهان بوده و افزون بر آن، اشتغال میلیون‌ها نفر در سراسر جهان وابسته به صنعت خودروسازی است.
میدان‌های گاز طبیعی عمدتاً در جنوب کشور قرار دارند. این در حالی است که با احداث پالایشگاه در مناطق مختلف کشور، فاصله زیادی بین محل تولید گاز و محل مصرف آن ایجاد شده است. برای انتقال پیوسته گاز از چاه‌های تولید به پالایشگاه‌ها از خط لوله استفاده می‌شود. بی‌تردید خطوط انتقال گاز از شریان‌های مهم اقتصادی و جزو صنایع استراتژیک به شمار می‌روند. توسعه خطوط لوله همزمان با افزایش گاز ورودی به پالایشگاه‌ها نیاز اساسی صنعت گاز کشور است. در فرایند ساخت این خطوط لوله از فولاد استفاده می‌شود. بنابراین می‌توان تاثیر توسعه خطوط لوله انتقال گاز را بر میزان فولاد مصرفی مورد بررسی قرار داد.
حملونقل دریایی اساس تجارت بین‌المللی و اقتصاد جهانی است. فراهم آوردن زیرساخت‌های مناسب برای رونق حمل و نقل دریایی تاثیر قابل توجهی را بر کاهش هزینه‌های حمل و رشد تجارت بین‌المللی کشورها خواهد داشت. خصوصا آن که ایران در موقعیت جغرافیایی استراتژیکی قرار دارد و دسترسی به آب‌های آزاد فرصت مناسبی را برای تقویت حملونقل دریایی کشور ایجاد کرده است. بندرهای هر کشور به عنوان اصلی‌ترین زیرساخت‌های سیستم حملونقل دریایی، دارایی‌های راهبردی آن به حساب می‌آیند و به همین دلیل رشد سرمایه‌گذاری‌ها در ایجاد و توسعه ظرفیت‌های بنادر می‌تواند گامی بلند در مسیر توسعه صادرات کشور باشد.
دامنه فعالیت تاسیسات شبکه‌های گازرسانی بسیار گسترده است و شبکه توزیع در آخرین مرحله زنجیره تامین گاز قرار گرفته است. گاز طبیعی در بسیاری از سیستم‌های شهری، صنایع کارخانه‌ای و نیروگاهی به عنوان سوخت مصرفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین شبکه‌های توزیع نقش بسزایی در تامین انرژی بخش‌های مختلف دارند. پس از انتقال، گاز از خطوط لوله انتقال به ایستگاه‌های تقلیل فشار می‌رسد و پس از رسیدن به فشار استاندارد، به شبکه توزیع منتقل می‌شود. در این میان، لولهها مجراهایی برای جابه‌جایی گاز محسوب می‌شوند که از دو بخش لوله‌های تغذیه و توزیع تشکیل شده‌اند. لوله‌های شبکه، به سبب حساسیت بالای انتقال گاز، عموما از فولاد ساخته می‌شوند.
پاندمی ویروسی ناشناخته در جهان، باعث ایجاد نگرانی‌هایی در خصوص تقاضای فلزات شده است. همان‌طور که این معضل بر اقتصاد جهانی اثرگذار بوده است، بدون شک به تبع آن اقتصاد ایران هم تحت تاثیر قرار می‌گیرد. صنعت سرب و روی ایران و جهان، مانند دیگر صنایع فلزی، خسارات زیادی از کاهش تقاضا، در برخی موارد کاهش تولید و گاه مازاد عرضه بر تقاضا ناشی از پاندمی بیماری کویید ۱۹ متحمل شده است. تمام کشورهای دنیا اقداماتی را به منظور جلوگیری از شیوع بیشتر این بیماری در دستور کار خود قرار داده‌اند که موجب تغییرات گسترده‌ای در لجستیک، شیوه‌های کار و روش‌ها در صنعت فلزات شده است. گزارش حاضر به بررسی رخدادهای صنعت سرب و روی ایران و جهان در دوران کرونا می‌پردازد.
ایجاد و توسعه صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، در بخش‌های ساخت‌وساز، تامین ماشین‌آلات، تامین زیرساخت، حملونقل و... برای فلزات تقاضای قابل توجهی ایجاد می‌کند. کلیه صنایعی که از محصولات پتروشیمی به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند، از قطعات پلاستیکی تا لاستیک خودرو، همگی در این بخش قرار می‌گیرند. به موازات توسعه صنایع پتروشیمی مادر در کشور، صنایع پایین‌دستی پتروشیمی کشور نیز درحال‌توسعه است. با توسعه این صنایع به سبب به‌کارگیری ماشین‌آلات و تجهیزات گوناگون و همچنین لزوم تامین زیرساخت‌های تامین مواد اولیه برای این واحدها، تقاضا برای مصرف فلزات اساسی مختلف همچون فولاد، آلومینیوم و مس به عنوان ماده اولیه اصلی تولید ماشین‌آلات و ساخت‌وساز سازه‌های صنعتی افزایش خواهد یافت. در گزارش پیشِ‌رو به بحث تاثیرات توسعه صنایع پایین‌دستی پتروشیمی بر رشد بازار فلزاتی همچون فولاد و آلومینیوم پرداخته می‌شود.
در سال‌های گذشته، رونق صنعت ساخت و تعمیر قایق‌های تفریحی و ورزشی موجب شده بود تا تقاضای مناسبی برای فلزات، خصوصا فولاد، در کشور ایجاد شود که این امر دورنمای روشنی را برای بازار فلزات کشور پدید می‌آورد. اما به‌یکباره رکود قابل توجهی در این صنعت ایجاد شد. این رکود متقابلا بر مصرف فلزات در این عرصه نیز اثرگذار بود و موجب شد تا افت شدیدی در تقاضای فولاد کشور پدید آید. این رکود، که در سال‌های اخیر نیز ادامه یافته است، در کنار تاثیرات سوء آن بر اقتصاد و اشتغال کشور، موجب شده است تا امروز بخش بزرگی از تقاضای بالقوه برای فلزات نیز بدون استفاده باقی بماند؛ در صورتی که اگر برنامه‌ریزی مناسبی به منظور توسعه این صنعت سودآور تحقق می‌یافت، امروز تقاضای قابل توجهی برای انواع محصولات فلزی در کشور ایجاد می‌شد.
رشد و توسعه چشم‌گیر صنایع غذایی و آشامیدنی در سال‌های گذشته، تقاضای شگرفی را برای ماشین‌آلات و تجهیزات مورد استفاده این صنایع ایجاد کرده است؛ به‌طوری که این امر به خودی خود، به محرکی برای رشد و توسعه صنعت ساخت و تولید ماشین‌آلات و تجهیزات صنایع غذایی و آشامیدنی تبدیل شده است. با این وجود، همچنان ایران در زمره کشورهای واردکننده این تجهیزات شناخته می‌شود و فاصله زیادی تا پوشش نیاز وارداتی کشور از محل تولیدات داخلی به چشم می‌خورد.
صنایع ساختمانی یکی از مهم‌ترین بخش‌های وابسته به بخش ساخت‌وساز محسوب می‌شود. به دنبال افزایش کیفیت محیط زندگی و فعالیت انسان‌ها و لزوم فراهم آوردن زیرساخت‌های مناسب برای تحقق این مهم، امروزه صنایع ساختمانی با ظرفیت‌های فراوانی برای رشد تولیدات و تنوع‌بخشی به محصولات خود مواجه هستند. توسعه این صنایع از جنبه‌های مختلفی بر بازار فلزات کشور اثرگذار خواهد بود. رشد تولید محصولاتی که اغلب آن‌ها از جنس فلز ساخته می‌شوند و نیز احداث و توسعه واحدهای تولیدی و کارخانه‌ها و زیرساخت‌ها و صنایع پشتیبان این واحدها تماما موجب افزایش مصرف فلزات می‌شوند.
نفت خام ماده‌ای ارزشمند اما تصفیه‌نشده است. این ماده از هزاران ترکیب شیمیایی مختلف به نام هیدروکربن‌ها تشکیل شده که دارای نقاط جوش مختلف هستند. پالایشگاه‌ها و سیستم‌های فرآوری آن‌ها نفت خام را به محصولات پرکاربرد و باارزش‌تری همچون سوخت‌ها تبدیل می‌کنند. ایران، با برخورداری از ذخایر نفتی فراوان، در گروه بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده نفت دنیا قرار گرفته است. نفت استخراج‌شده از ذخایر، محصولی خام و با ارزش افزوده بسیار کم است. توسعه ظرفیت‌های پالایشگاهی گامی مهم در تولید فرآورده‌های نفتی به عنوان منابع انرژی و مواد واسطه صنعتی است. در شرایطی که تحریم‌ها موجب ایجاد موانع و مشکلات متعددی در حوزه صادرات شده است، جلوگیری از خام‌فروشی نفت و حرکت به سمت تولید محصولات میانی و نهایی می‌تواند موجب جهش صنعت نفت و در پی آن رشد اقتصادی کشور شود.
با پیشرفت تکنولوژی و نوآوری در فناوری لوازم الکترونیکی، دنیای امروز به سمت دیجیتالی و هوشمند‌شدن می‌رود. امروزه انجام کارها بدون استفاده از لوازم الکترونیکی دشوار و تا حدودی غیرممکن شده است و این لوازم در زمره کالاهای جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌ها محسوب می‌شوند. گسترش استفاده از لوازم الکترونیکی در جهان موجب افزایش تجارت بین‌المللی این محصولات شده و سهم قابل توجهی از ارزش تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است. آمار واردات لوازم الکترونیکی در کشور نشان می‌دهد که ارزش واردات این لوازم در سال‌های اخیر رشد داشته است. دسترسی نداشتن به تکنولوژی روز ساخت لوازم الکترونیکی و شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه سبب افزایش آمار واردات این محصول و تبدیل شدن ایران به کشوری واردکننده در این زمینه شده است.
