مشاهده بیشتر
اغلب کالاهای مصرفی بادوام از جنس فلزات اساسی از جمله فولاد، آلومینیوم و مس ساخته می‌شوند و به همین دلیل، رشد تولید این محصولات موجب خواهد شد تا میزان قابل‌توجهی از فلزات اساسی در کشور به مصرف برسد. با توجه به روند صعودی تقاضا و تولید محصولات مصرفی بادوام در سال‌های اخیر، به‌راحتی می‌توان دریافت که بازار داخلی این محصولات در سال‌های آینده نیز روندی روبه‌رشد را طی خواهد کرد. بر همین مبنا، در گزارش پیشِ‌رو، مصرف فلزات در توسعه ظرفیت‌ها و تولید کالاهای مصرفی بادوام در سال‌های آینده در سه سناریو مورد بررسی قرار گرفته است.
بازار محصولات و لوازم ورزشی یکی بازارهای در حال رشد جهان محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر و با توجه به تعداد تولیدکنندگان و تنوع‌های نوآورانه ایجاد شده در محصولات آن، شرایط رقابتی خاصی را به خود گرفته است. بازار این محصولات در ایران نیز در سال‌های اخیر تحولات شگرفی را تجربه کرده است. کاهش حدودا ۵۰ درصدی آمار واردات، رشد ۴ برابری صادرات و افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی عملکرد تولید لوازم و تجهیزات ورزشی تنها بخشی از تحولات بازار این محصولات محسوب می‌شود. فعالان این حوزه تحولات بازار لوازم و تجهیزات ورزشی را بیشتر متاثر از دو عامل کاهش عمومی قدرت خرید مردم و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در ایجاد و توسعه ظرفیت صنایع یاد شده می‌دانند که موجب شده است تا در بازار کشور تولیدات داخلی جایگزین محصولات خارجی شوند.
از دو صنعت معدن و ساختمان به عنوان موتور محرک اقتصاد کشورها یاد می‌شود. این دو صنعت، با قدمتی طولانی، نقش بسزایی در توسعه زیرساختی و صنعتی هر کشور ایفا می‌کنند. با توجه به حجم وسیع فعالیت‌های این دو صنعت، ماشین‌آلات مورد استفاده در آن‌ها از ویژگی‌های خاصی برخوردار هستند و در زمره تجهیزات صنعتی پیشرفته جهان قرار می‌گیرند. در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در زمینه توسعه ظرفیت‌ها و تولید ماشین‌آلات ساختمانی و معدنی کشور انجام شده، اما کماکان بخش معدن و ساختمان کشور تا حد زیادی وابسته به استفاده از ماشین‌آلات خارجی است.
مطالعه تاریخ نشان می‌دهد که انسان از ابتدا همواره تمایل به نظافت، سلامت و زیبایی داشته و با انواع وسایل ابتدایی به نظافت محیط اطرافش پرداخته است. با ورود برق به زندگی روزمره بشر و تحول صنایع مختلف، وسایل نظافتی و بهداشتی نیز شکل متفاوتی به خود گرفتند، به طوری که امروزه بخش عمده‌ای از تولیدات لوازم خانگی الکتریکی به تولید اقلام آرایشی، بهداشتی و نظافتی اختصاص دارد. با توجه به بهبود سطح کیفیت زندگی، تقاضا برای استفاده از این محصولات در سطح جهانی رو به افزایش است. بنابراین توجه به رشد تولید لوازم خانگی نظافتی، بهداشتی و آرایشی، علاوه بر نقش مثبت در اقتصاد، می‌تواند به عاملی در ارزآوری برای کشور بدل شود.
هر انسان در محیط زندگی و کسب‌وکار خود از ابزارها و وسایل مختلفی استفاده می‌کند. این ابزارها باید به گونه‌ای ساخته شوند تا بر اثر استفاده مکرر، فرسوده نشوند. از این رو، بسیاری از وسایل مصرفی انسان یا کاملا فلزی هستند یا از فلزات در ساخت آن‌ها استفاده شده است. با توجه به تنوع محصولات و روند روبه‌رشد تقاضا برای کالاهای مصرفی بادوام، این بازار فرصت مناسبی را برای واحدهای فعال در این عرصه فراهم می‌کند تا با تولید محصولاتی جدید‌تر و با کیفیتِ بالاتر، در کنار بالا بردن سطح زندگی انسان، فروش محصولات خود را توسعه دهند و موجب ارزآوری و اشتغال‌زایی در کشور شوند. در این گزارش ارزش فلزاتی که در قالب انواع کالاهای مصرفی بادوام به کشورهای خارجی صادر می‌شود مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
نقش بنیادین باربری و حمل‌ونقل جاده‌ای در رشد، شکوفایی و پیشرفت اقتصادی یک کشور حقیقتی انکارناپذیر است. حمل‌ونقل جاده‌ای طیف گسترده‌ای از موضوعاتی چون تولید، توزیع، خدمات و مصرف کالا را در یک کشور درگیر می‌سازد. همچنین نقشی اساسی در مجموعه فعالیت‌های اقتصادی آن کشور از جمله صادرات دارد؛ زیرا انتقال کالاها و محصولات از محل تولیدشان تا آب‌های آزاد عموما به وسیله خودروهای سنگین صورت می‌گیرد. علاوه بر این، بر خلاف خطوط ریلی که نیازمند زیرساخت‌های ریلی و صرف هزینه زیاد است، امکان توسعه حمل بار توسط حمل‌ونقل جاده‌ای در سراسر کشور وجود دارد. توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای کشور مستلزم افزایش تولید خودروهای سنگین است و افزایش تولیدات این بخش به رونق در صنایع فلزی می‌انجامد.
در سال‌های اخیر، به رغم چالش‌های موجود، صنعت لوازم خانگی کشور در مجموع روندی رو به رشد و صعود را طی کرده است و با توجه به شرایط اقتصادی فعلی ایران، به نظر می‌رسد که این روند در سال‌های آینده نیز ادامه‌دار خواهد بود. با این حال، در برنامه ۱۴۰۴ توسعه کشور اهداف بزرگی برای تولید، توسعه و صادرات این صنعت در سال‌های پیشِ‌رو پیش‌بینی شده است. صنعت لوازم خانگی یکی از مصرف‌کنندگان بزرگ فلزات اساسی به شمار می‌آید. در این گزارش، بر اساس میزان تحقق اهداف یادشده، سناریوهای مختلفی برای مصرف فلزات این صنعت در سال‌های آینده تعریف شده است.
مخازن را می‌توان محفظه‌هایی برای نگهداری مواد مایع و حفظ آن‌ها از گزند آلودگی‌های محیطی تعریف کرد که برای مدت‌زمانی کوتاه یا طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اهمیت حیاتی آب برای زندگی بشر و نیز لزوم در دسترس داشتن ذخیره مواد شیمیایی و سوختی باعث شده است تا انواع مخازن فلزی برای ذخیره‌سازی آب و محصولات نفتی و شیمیایی به کار گرفته شوند. برای تولید این مخازن، با توجه به کاربرد مورد نظر، از ورق‌های فلزی با ضخامت‌های مختلف و آلیاژها و پوشش‌هایی خاص استفاده می‌شود. با توجه به اینکه ورق‌های فولادی ماده اولیه اساسی برای ساخت این مخازن به شمار می‌روند، گسترش تولید و توسعه ظرفیت‌های تولید این محصولات می‌تواند بازار فلزات کشور را تحت تاثیر قرار دهد.
لوازم بادوام مصرفی طیف وسیعی از محصولات مختلف را در بر می‌گیرند. انواع لوازم خانگی غیربرقی، آبگرمکن‌ها، بخاری‌ها، ظروف تهیه غذا، دوچرخه‌ها، مبلمان‌ها و ... در گروه لوازم مصرفی بادوام قرار می‌گیرند. توسعه ظرفیت و تولید این لوازم که امروزه یکی از مهم‌ترین گروه محصولات مورد استفاده در زندگی بشر برشمرده می‌شوند، از چندین جنبه باعث رشد بازار مصرف فلزات خواهد شد. در وهله نخست، توسعه ظرفیت‌های این لوازم از لحاظ محل احداث ساختمان و تامین زیرساخت‌ها و تجهیزات مورد نیاز تقاضای قابل‌توجهی برای فلزات اساسی ایجاد خواهد کرد. علاوه بر این، با توجه به اینکه محصولات بادوام مصرفی در مدت‌زمانی نسبتا طولانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید از دوام بالایی برخوردار باشند به همین دلیل، در بخش‌های مختلف آن‌ها از فلزات مقاوم و مستحکم استفاده می‌شود و از این رو، تولید آن‌ها موجب مصرف فلزات در کشور خواهد بود.
برقی‌شدن صنعت حمل‌ونقل به عنوان گامی حیاتی برای ایجاد شبکه حمل‌ونقل پایدار و کارآمد که موازی با اهداف زیست‌محیطی برای کاهش انتشار کربن حرکت می‌کند مورد توجه قرار گرفته است. شبکه ریلی، برقی‌ترین بخش حمل‌ونقل به شمار می‌آید و بخش قابل توجهی از شبکه‌های ریلی جهان به ویژه در آسیا و اروپا هم‌اکنون برقی شده‌اند. در حالی که فرایند برقی شدن خودروها نیز به تازگی شروع شده و همچنان نابالغ است، اما به نظر می‌رسد بخش قابل توجهی از ناوگان وسایل نقلیه زمینی جهان را تا سال ۲۰۴۰ خودروهای الکتریکی پوشش دهند. به طور مشابه در مورد کشتی‌های الکتریکی اگرچه بخش اندکی از ناوگان موجود را به خود اختصاص می‌دهند اما انتظار می‌رود، کشتی‌سازان جهان پروژه‌های کشتی‌های الکتریکی را در آینده بیشتر توسعه دهند.
مبلمان از جمله تاثیرگذارترین عناصر دکوراسیون داخلی به شمار می‌رود که در تمام فضاهای خانگی، کاری، تجاری، تفریحی و ... کاربرد دارد. تغییر سبک زندگی در ایران طی دهه‌های اخیر مبلمان خانگی و اداری را از کالاهایی تجملاتی به یک نیاز مهم تبدیل کرده و به همین دلیل، تقاضای فراوانی برای انواع محصولات تولیدی صنعت مبلمان ایجاد شده است. این صنعت از قدمتی طولانی در ایران برخوردار است. بخش زیادی از محصولات این صنعت از جنس فلزات اساسی ساخته می‌شوند و به همین دلیل، توسعه این صنعت می‌تواند رشد قابل‌توجهی را در مصرف فلزات در کشور پدید آورد.
صنعت خودروسازی به دلیل آن که با طیف گسترده‌ای از صنایع دیگر در تعامل است، به عنوان صنعتی پیشران و محرک اقتصادی محسوب می‌شود. از این رو، بسیاری از کشورها اقدام به توسعه صنعت خودروسازی (حتی با عمق داخلی‌سازی بسیار پایین) کرده‌اند تا بتوانند از مزیت‌ها و فرصت‌هایی که این صنعت در اختیار اقتصاد می‌گذارد، حداکثر بهره را ببرند. تقریبا ۷ دهه‌ای از پایه‌گذاری صنعت خودروسازی در ایران می‌گذرد، با این حال وضعیت این صنعت در ایران چندان مطلوب نیست، به گونه‌ای که صنعت خودروسازی کشور (به ویژه به لحاظ کیفی) دُچار عقب‌ماندگی شده و زیان انباشته آن در سال‌های اخیر به حدود ۱۶۰۰ هزار میلیارد ریال رسیده است. اعتقاد بر این است که طیفی از عوامل باعث بروز چنین شرایطی در صنعت خودروسازی کشور شده است و چنانچه برای گذر از چالش‌ها و معضلات موجود در صنعت خودروسازی ایران اقدامی نشود، با توجه به جایگاهی که این صنعت (با احتساب تمامی فعالیت‌های مرتبط در طول زنجیره تامین) از اقتصاد ایران دارد، بدون تردید در سال‌های پیش‌رو صنعت خودروسازی به یکی از موانع اصلی رشد و توسعه اقتصادی کشور تبدیل خواهد شد.
