مشاهده بیشتر
تجارت، اساس و بنیان رشد و پیشرفت هر جامعه به شمار می‌آید و از دو بخش مهم صادرات و واردات تشکیل شده است. در بازارهای امروز، فرایند فراهم کردن کالاها و محصولات از درگاه‌های وارداتی نقش مهمی را در توسعه اقتصادی کشورها، خصوصا کشورهای کمتر توسعه‌یافته، ایفا می‌کند. اگرچه در بسیاری موارد از آثار نامطلوب واردات بر صنعت و شرایط اقتصادی سخن به میان می‌آید، با پایش و برآورد صحیح کالاهای وارداتی، می‌توان از واردات به عنوان راهی برای توسعه صنایع و رشد تولید ناخالص داخلی استفاده کرد. واردات کالاهایی که بیشتر در خط تولید به کار گرفته می‌شوند، از جمله کالاهای سرمایه‌ای و واسطه‌ای، موجب کاهش هزینه‌های تولید، ایجاد فضای رقابتی و افزایش بهره‌وری می‌شود. با این حال، بررسی آمارهای محصولات وارداتی کشور در سال‌های اخیر نشان‌دهنده واردات کالاها با ارزش افزوده بالاتر است.
خانه، به عنوان مامنی برای انسان‌ها، باید از آب‌وهوایی مطبوع و دلپذیر نیز برخوردار باشد. فراهم کردن هوای معتدل در خانه هنگام فصول گرم یا سرد سال چالشی برای بشر بود تا برای رفع این نیاز، ابداعاتی را برای گرمایش، سرمایش و تهویه خانه پدید آورد. در حال حاضر سیستم‌های متعددی برای بهبود هوای خانه طراحی شده‌اند که هرکدام دارای مزایا و معایب خاص خود هستند. رشد و پیشرفت تکنولوژی و وجود محصولات با امکانات متنوع حق انتخاب بیشتری در اختیار افراد قرار داده است تا با توجه به هزینه مورد نظر و راندمان مصرفی محصول، بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. امروزه، با بالا رفتن کیفیت زندگی، تجهیزات الکتریکی سرمایش، گرمایش و تهویه هوا نیز به یکی از اقلام ضروری خانه تبدیل شده‌اند.
صنعت محصولات صوتی و تصویری، به‌خصوص در حوزه تولید تلویزیون، امروز به یکی از صنایع های‌تک جهان تبدیل شده است و تولیدکنندگان و فعالان بزرگ این صنعت همواره می‌کوشند تا با ارائه محصولاتی نوآورانه و قابل‌رقابت، چه از نظر کیفیت و چه از نظر امکانات نوین، از رقبای خود پیشی بگیرند. این صنعت در ایران نیز از قدمتی طولانی برخوردار است. با این حال، به سبب چالش‌های موجود، واحدهای فعال در این حوزه با بخش کوچکی از ظرفیت اسمی تولید مشغول به فعالیت هستند. در حال حاضر سرمایهگذاری در حوزه احداث واحدهای جدید این صنعت چندان قابل‌توجه نیست که قطعا یکی از دلایل اصلی آن را باید چالش‌های پرشمار و ریسک‌های موجود در این صنعت دانست.
امروز دیگر پیمودن مسیر توسعه صنعتی بدون دسترسی و تامین ماشین‌آلات و تجهیزاتِ مناسب میسر نیست. استفاده از ماشین‌آلات مناسب مزیت‌های پرشماری را از جنبه‌های مختلف نظیر بهره‌وری تولید و کاهش بهای تمام‌شده محصولات ایجاد می‌کند. فلزات بخش عمده وزن ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی را تشکیل می‌دهند. به همین دلیل، با رشد صادرات این محصولات، مقدار قابل‌توجهی از فلزات مختلف با حداکثر ارزش افزوده به کشورهای خارجی صادر می‌شود. یکی از چالش‌های اساسی امروز صنعت ماشین‌سازی کشور معضل تحریم‌ها و دسترسی نداشتن به تکنولوژی‌های روز است که موجب شده تا به‌تدریج از ارزش صادرات ماشین‌آلات صنعتی کشور کاسته شود.
توسعه زیرساخت‌ها یکی از عوامل مهم در بالا بردن سطح زندگی مردم و توسعه صنعتی و اقتصادی کشورها محسوب می‌شود. تجهیزات زیرساختی تجهیزاتی هستند که به نوعی در احداث زیرساخت‌ها به مصرف می‌رسند. با توجه به شرایط کشورهای همسایه ایران که اغلب آن‌ها در مرحله توسعه زیرساخت‌های شهری و صنعتی خود به سر می‌برند، به‌راحتی می‌توان دریافت که چه بازار بزرگی پیشِ‌روی صنایع تولیدکننده تجهیزات زیرساختی کشور وجود دارد. اغلب تجهیزات زیرساختی، نظیر تانکرها، مخازن و لوله‌ها، از جنس فلزات به‌خصوص فولاد ساخته می‌شوند و به همین دلیل، سالانه میزان قابل‌توجهی از فلزات مختلف در قالب تجهیزات زیرساختی به کشورهای دیگر صادر می‌گردد.
پمپ‌ها، موتورها و توربین‌ها از جمله تجهیزاتی هستند که در فرایندهای مختلف تولید اغلب صنایع همچون نفت، گاز و پتروشیمی و نیز صنایع غذایی و معدنی به کار گرفته می‌شوند. به همین دلیل، این محصولات سهم قابل‌توجهی از ارزش تجارت جهان را به خود اختصاص می‌دهند. می‌توان گفت که توسعه ظرفیت‌های صنعتی هر کشور بدون دسترسی و تامین پمپ‌ها، موتورها و توربین‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود. ایران نیز، به عنوان کشوری که در مسیر توسعه صنعتی حرکت می‌کند، با توجه به تحریم‌های پردامنه، یکی از رویکردهای خود را بر بومی‌سازی و تولید داخلی این تجهیزات قرار داده است تا بتواند ضمن تامین نیاز داخلی و بی‌نیازی از واردات، به سهم مناسبی از بازار کشورهای خارجی، خصوصا کشورهایی نظیر عراق و افغانستان، دست یابد.
امروز بازار جهانی تجهیزات ساختمانی به بازاری رقابتی و بزرگ تبدیل شده است و فعالان آن می‌کوشند تا با ارائه محصولاتی با دوام و کیفیت بالاتر، نقش پررنگ‌تری را در توسعه صنعت ساخت‌وساز کشورها ایفا کنند. شرایط کشورهایی نظیر عراق و افغانستان، که در دوره بازسازی پس از جنگ به سر می‌برند، فرصت مناسبی را برای واحدهای تولید تجهیزات ساختمانی کشور فراهم آورده است تا با حضور در بازار این کشورها و تامین نیاز آن‌ها، گام بلندی را در راستای توسعه صادرات و رشد اقتصادی کشور بردارند؛ مسئله‌ای که با توجه به میزان فلزات مصرف‌شده در تجهیزات مختلف ساختمانی، بر بازار صنایع معدنی و فلزی کشور و تکمیل زنجیره ارزش این صنایع نیز اثرگذار خواهد بود.
در طول چهل سال گذشته، صنعت برق کشور روندی پرشتاب و موفقیت‌آمیز را در زمینه توسعه شبکه‌های انتقال و توزیع برق طی کرده است، به طوری که به رغم خرابی‌ها و آسیب‌های ناشی از جنگ، امروز شبکه توزیع و انتقال برق در بخش اعظم کشور گسترده شده و کمتر روستایی از این نعمت محروم مانده است. تولید سیم و کابل و تجهیزات توزیع و کنترل برق یکی از موارد مهم در توسعه شبکه‌های برق به شمار می‌آید. با توجه به سابقه و تجارب درخشان فعالان این صنعت و نیز منابع مس و آلومینیوم موجود در کشور، ایران از مزیت‌های رقابتی فراوانی در این حوزه برخوردار است که با تمرکز بر آن‌ها می‌تواند در مسیر توسعه صادرات تجهیزات فوق گام بردارد.
صنعت داروسازی، به دلیل اثرگذاری بر سلامت انسان‌ها و جوامع بشری، همواره از مهم‌ترین ارکان نظام سلامت در دنیا بوده است. امروزه این صنعت، به دلیل سودآوری بالا و نیاز روزافزون جوامع، یکی از صنایع کلیدی و استراتژیک در جهان محسوب می‌شود که برخورداری از سطح بالای توانمندی در این بخش کمک شایانی به بالا بردن سطح سلامت کشورها و نیز رشد اقتصادی آن‌ها خواهد کرد. اهمیت تامین دارو، به‌خصوص برای کشورهای عقب‌مانده و درحال‌توسعه، باعث شده است تا سهم عمده‌ای از تجارت جهانی به صادرات محصولات دارویی تعلق داشته باشد. از آنجا که در بسته‌بندی این محصولات از فلزاتی نظیر آلومینیوم و فولاد استفاده می‌شود، نقش صادرات محصولات دارویی بر بازار فلزات کشور نیز قابل‌بررسی است.
هر انسان در محیط زندگی و کسب‌وکار خود از ابزارها و وسایل مختلفی استفاده می‌کند. این ابزارها باید به گونه‌ای ساخته شوند تا بر اثر استفاده مکرر، فرسوده نشوند. از این رو، بسیاری از وسایل مصرفی انسان یا کاملا فلزی هستند یا از فلزات در ساخت آن‌ها استفاده شده است. با توجه به تنوع محصولات و روند روبه‌رشد تقاضا برای کالاهای مصرفی بادوام، این بازار فرصت مناسبی را برای واحدهای فعال در این عرصه فراهم می‌کند تا با تولید محصولاتی جدید‌تر و با کیفیتِ بالاتر، در کنار بالا بردن سطح زندگی انسان، فروش محصولات خود را توسعه دهند و موجب ارزآوری و اشتغال‌زایی در کشور شوند. در این گزارش ارزش فلزاتی که در قالب انواع کالاهای مصرفی بادوام به کشورهای خارجی صادر می‌شود مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
محصولات صنایع شیمیایی از ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاصی برخوردار هستند و به همین دلیل، لازم است در بسته‌بندی این محصولات از موادی استفاده شود که در مقابل خواص شیمیایی و خوردگی مقاومت داشته باشند. ایران از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های قابل‌توجهی در زمینه تولید محصولات شیمیایی برخوردار است. در سال‌های اخیر، صادرات صنایع شیمیایی کشور روندی روبه‌رشد را سپری کرده و بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی کشور به محصولات این صنعت اختصاص داشته است. فولاد و آلومینیوم اصلی‌ترین فلزات مورد استفاده در بسته‌بندی محصولات شیمیایی هستند و با توجه به حجم بالای صادرات محصولات شیمیایی کشور، رشد صادرات این محصولات در کنار ارزآوری و ایجاد اشتغال در کشور از منظر میزان فلزات مصرف‌شده در بسته‌بندی محصولات، قابل‌بررسی است.
بشر از ابتدای حیات خود از ابزارها و وسایل مختلفی برای رفع نیازها و تسهیل زندگی خود استفاده می‌کرده است. این ابزارها به مرور زمان و با رشد سطح دانش و تکنولوژی، تکامل یافته و پیشرفت کرده‌اند، به طوری که امروز بازار لوازم خانگی جهان به بازاری بزرگ و رقابتی تبدیل شده است که تولیدکنندگان می‌کوشند با طراحی محصولات جدید و تطبیق آن‌ها با آخرین تکنولوژی‌های روز، مشتریان بیشتری را از سراسر جهان جذب کنند. در حال حاضر، صنعت لوازم خانگی از جمله بخش‌های بزرگ اقتصاد جهان به شمار می‌آید که رشد تقاضا و رونق تولیدات آن می‌تواند طیف گسترده‌ای از صنایع مرتبط را با خود به حرکت درآورد. صنعت لوازم خانگی ایران از جمله صنایع قدیمی کشور به شمار می‌آید. با این حال و به رغم وجود پتانسیل‌های فراوان موجود در ایران، این صنعت هیچ‌گاه نتوانسته است به جایگاهی شایسته در صادرات کشور دست یابد. با توجه به مصرف بالای فلزات در تولید لوازم خانگی، صنایع معدنی و فلزی از جمله صنایعی هستند که همگام با افزایش صادرات و رونق تولیدات لوازم خانگی رشد خواهند یافت.
