مشاهده بیشتر
حملونقل دریایی شریان حیات اقتصاد جهان محسوب میشود و توسعه زیرساختهای حمل دریایی و بندری در هر کشور، به منزله ایجاد فرصتی ارزشمند برای گسترش مراودات تجاری و اقتصادی و حتی کسب درآمد از طریق ارائه خدمات حملونقل است. نگاهی به آمارها نیز نشان میدهد قدرتهای اقتصادی جهان، از جمله چین و ایالات متحده آمریکا، از بیشترین ظرفیتهای زیرساختهای حملونقل دریایی نیز بهره میبرند. باید توجه داشت توسعه زیرساختهای یاد شده، از جنبههای مختلفی مانند احداث ساختمانها و تاسیسات و تجهیزات سبک و سنگین بارگیری و باربرداری، موجب مصرف فلزات مختلف، به ویژه فولاد میشوند.
برخورداری از یک سیستم حملونقل کارآمد، با جلوگیری از اتلاف وقت و ارتباط موثر میان بخشهای مختلف نه تنها موجب کاهش هزینههای تولید میشود، بلکه روند رشد اقتصادی کشورها را نیز بهبود میبخشد. بر خلاف اهمیت این مسئله، سیستم لجستیک و حملونقل کشور در سالهای اخیر به دلیل عدم هماهنگی و تناسب بین روشهای حمل و روند کند و نامتوازن توسعه عملکرد چندان مناسبی نداشته است و بار جابجایی کالا و مسافر بر دوش جادههای کشور سنگینی میکند. علاوه بر این امنیت پایین، نبود قطعات استراتژیک و عدم انسجام در برنامهریزی از جمله مشکلاتی هستند که سیستم لجستیک کشور با آن روبهرو است. به نظر میرسد که توسعه سیستم حملونقل کشور علاوه بر دیدگاهی وسیع و جامع به برنامهریزی و مدیریت یکپارچه نیاز دارد.
بخش حملونقل هوایی به عنوان یک عامل مهم برای رشد و توسعه اقتصادی، تبدیل دنیا به یک دهکده جهانی و مراودات سیاسی و اقتصادی و فرهنگی را تسهیل کرده است. در حال حاضر ایالات متحده آمریکا بیشترین تعداد فرودگاه را با ظرفیت بیش از ۸ میلیون پرواز در سال به خود اختصاص داده است و اختلاف قابل توجهی با سایر کشورهای جهان دارد. کشور چین علیرغم تعداد کمتر فرودگاهها با افزایش ظرفیت در بخشزیرساختهای حملونقل هوایی توانسته تعداد پروازهای حامل خود را به بیش از ۳ میلیون پرواز در سال ۲۰۲۱ برساند، البته باید این نکته را در نظر گرفت که افزایش ظرفیت حمل و نقل هوایی کشور چین بدون در نظر گرفتن توسعه متوازن زیرساختهای آن، به پایین آمدن سطح کیفیت حملونقل هوایی این کشور منجر شده است. طی دو دهه گذشته تعداد پروازهای حامل بار و مسافر روند رو به رشدی را سپری میکرد، با این حال بروز بحران کرونا موجب شد تا عملکرد این بخش نیز همانند سایر بخشهای حمل و نقل با رکودی شدید مواجه شود.
اهمیت ارتقای استانداردها در بخش مراقبت و بهداشت در کشوری مانند ایران، به عنوان یک کشور در حال توسعه، بر کسی پوشیده نیست. این موضوع هنگام وقوع حوادث و یا بلایای طبیعی برای دستیابی به عدالت در سلامت برجستهتر میشود. یکی از شاخصهای دسترسی عادلانه به خدمات سلامت توزیع متناسب و متوازن زیرساختها و منابع است که علاوه بر افزایش بهرهوری باعث افزایش ارتقای سلامت جامعه میشود. اگرچه طی چند سال گذشته سرانه تختهای بیمارستانی، پزشک و پرستار در ایران رو به بهبود بوده است اما کماکان فاصله قابل ملاحظهای نسبت به کشورهای توسعه یافته و حتی متوسط جهانی مشاهده میشود.
بخش ساختمان در چند دهه گذشته یکی از منابع مهم انتشار کربن در جهان بوده است و این امر، با توجه به روند رشد جمعیت و تقاضا برای احداث ساختمان، اهمیت استفاده از منابع انرژی پاک را در مسیر کاهش آلایندگیها و تحقق اهداف جهانی کربن صفر پررنگ میسازد. همین مسئله موجب شده است گرایش فزایندهای به سمت استفاده از فناوریهای هیدروژنی در بخش ساختمان شکل بگیرد. مقیاسپذیری و تطبیقپذیری هیدروژن آن را به گزینهای جذاب برای تامین انرژی پاک و سیستمهای گرمایشی تبدیل میکند و انتظار میرود با ادامه توسعه زیرساختها و کاهش هزینهها، چشمانداز مصرف هیدروژن در صنعت ساختمان امیدوارکنندهتر از قبل به نظر برسد و به عنوان جایگزینی پایدار و کارآمد برای سوختهای فسیلی سنتی ظاهر شود. پیشبینیها نیز حاکی از آن هستند که تقاضا برای هیدروژن در این بخش از مرز ۲۷ میلیون تن در سال ۲۰۷۰ عبور خواهد کرد.
زیرساختهای آب گستره وسیعی از سیستمهای ذخیره، تصفیه و تامین آب را در بر میگیرند. بدیهی است که هر یک از این زیرساختها در شرایط محیطی و کارکردی متفاوتی قرار دارند و به تبع آن، پیشنیازهای متفاوتی نیز برای موادی که از آنها ساخته میشوند وجود دارد. مواد و شرایط محیطی از جمله مهمترین پارامترهایی به شمار میآیند که در عمر مفید زیرساختها تاثیرگذارند. استحکام، مقاومت به خوردگی، دوام، مقاوم به تغییرات دمایی و ... برخی از خواصی هستند که در فرایند انتخاب مواد برای این زیرساختها مد نظر قرار گرفته میشوند.
بخش حمل و نقل از جمله فعالیتهای اساسی و زیربنای رشد اقتصادی و لازمه تحول جامعه محسوب میشود و سهم فزایندهای از انتشار گازهای گلخانهای متعلق به همین بخش است. سیستم ریلی بهعنوان یکی از مهمترین روشهای حمل و نقل کمترین میزان انتشار آلاینده را دارد و زیرساختهای آن بهعنوان یک شاخص مهم در بررسی میزان توسعهیافتگی کشورها در نظر گرفته میشود. واضح است که کشورهایی مانند چین و ایالات متحده آمریکا با اقتصادهای بزرگ بیشترین طول خطوط ریلی را نیز دارا هستند. در سمت مقابل کشور ژاپن نیز در سالهای اخیر با تمرکز بر افزایش کیفیت زیرساختهای ریلی خود توانسته است در زمینه شاخصهای کیفی خطوط ریلی از ایالات متحده آمریکا و چین پیشی بگیرد.
ساختمانهای عمومی، با ارائه خدمات متنوع به منظور تامین نیازهای افراد جامعه و افزایش سطح رضایت و کیفیت زندگی، یکی از ملزومات شکلگیری جامعهای سالم و پویا به حساب میآیند. بنابراین سرمایهگذاری در احداث زیرساختهای مهم شهر نظیر ساختمانهای عمومی یکی از مولفههای مهم در ایجاد جوامع پایدار به شمار میرود. اگرچه اهمیت احداث ساختمانهای خدماتی، ورزشی و فرهنگی با توجه به مزایای آنها بر کسی پوشیده نیست، روند احداث ساختمانهای عمومی در شهرهای ایران و تخصیص دادن مساحت زیربنای پروانههای ساخت، چندان قابل توجه نیست و سرانههای اختصاصیافته به این عرصه بسیار کمتر از سطح استاندارد جهانی است.
از گذشته جادهها یکی از در دسترسترین راههای ارتباطی میان روستاها، شهرها و کشورها بودند و امروزه نیز راههای مواصلاتی در قالب زیرساختهای حملونقل از اهمیت بسیاری برخوردارند و نقشی محوری در رشد اقتصادی کشورها ایفا میکنند، زیرا جادهها ارتباط و دسترسی بین بخشهای مختلف از تولید تا مصرف کالا را فراهم میسازند. بر همین اساس، در اغلب کشورهای درحال توسعه و توسعهیافته، سالانه سرمایهگذاریهای فراوانی برای ایجاد و احداث زیرساختهای حملونقل جادهای انجام میشود و بر دامنه آن افزوده میشود. در ساخت جادهها، تجهیزات و داراییهای فیزیکی مرتبط با آنها از فلزاتی نظیر فولاد، مس و آلومینیوم استفاده میشود و به همین دلیل سرمایهگذاری در این بخش، محرک قدرتمندی برای بازار فلزات به شمار میآید.
اهمیت و تاثیر افزایش ظرفیت حمل ریلی کالا بر توسعه صنعتی کشور بر کسی پوشیده نیست. این مسئله برای ایران، که از شرایط جغرافیایی استراتژیکی بهره میبرد، از اهمیت دوچندانی برخوردار است؛ زیرا توسعه خطوط ریلی فرصتهای مناسبی را پیشِروی رشد صادرات و تجارت بینالمللی کشور میگشاید. همچنین نمیتوان از اهمیت مقوله ترانزیت کالا، که مسئلهای مهم در لجستیک منطقهای و حتی جهانی محسوب میشود، غافل شد. روشن است که یکی از زیرساختهای مهم برای حمل ریلی کالا، تجهیزات و ماشینآلات بارگیری و باربرداری کالاها و محصولات به واگنهاست. از این رو، از جنبه میزان فلزات مصرفی در ساخت این تجهیزات میتوان تاثیرات رشد ترانزیت و حمل کالای خطوط ریلی بر بازار فلزات کشور را مورد بحث و بررسی قرار داد.
زندگی مدرن امروزی با اشتغال و مصرف پیش میرود، مسئلهای که با تجارت داخلی و بینالمللی پیوند خورده است و این تجارت با تولید و ایجاد کالاها و خدمات سپس حملونقل آن به بازارهای مصرف امکانپذیر میشود. خطوط ریلی تقریباً هر بخش صنعتی، عمدهفروشی و خردهفروشی مبتنی بر منابع اقتصادی را به هم متصل میکند و چشماندازی متمایز از آنکه چگونه تجارت میتواند به اقتصاد جهانی قدرت دهد، ارائه میکند. شبکه راهآهن بهعنوان یک وسیله کلیدی حملونقل، با اتصال بازارها، کاهش هزینههای حملونقل و ارتقای توسعه اقتصادی در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه، به رشد تجارت بینالمللی کمک شایانی کرده است. حمل و نقل ریلی جایگزینی مقرون به صرفه برای سایر روشهای حمل و نقل، به ویژه برای محمولههای فله و مسافتهای طولانی، ارائه میدهد که این مسئله هزینه کلی کالا را کاهش میدهد.
حفاری یکی از مهمترین بخشهای اکتشاف و تولید نفت و گاز به شمار میرود و تحقق اهداف توسعه صنعت نفت و گاز بدون برنامهریزی اصولی و منسجم برای سازماندهی صنعت حفاری کشور امکانپذیر نیست. عملیات حفاری فرایندی پیچیده و دشوار است و به تجهیزات مختلفی نیاز دارد که از مهمترین آنها میتوان به دکل حفاری اشاره کرد. علاوه بر دکل، در حفاری چاهها به منظور پیشگیری از ریزش دیواره نیاز به لولهگذاری است. این لولهها عموما از فولاد کربنی و فولاد زنگنزن ساخته میشوند.