با تحلیل‌های‌ما، مطمئن تصمیم بگیرید...

تحولات اقتصادی و صنعتی جهان در چند دهه گذشته، بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی را که صنعت مادر و حلقه نخست زنجیره‌های تامین محسوب می‌شود به سمت افزایش روزافزون بهره‌برداری  از پتانسیل‌های طبیعی و معدنی سوق داده است، به طوری که امروز موضوع کاهش سطوح ذخایر معدنی و احتمال اتمام آن‌ها در سال‌ها و دهه‌های آینده، یکی از ریسک‌های مهم  فضای اقتصادی جهان  به شمار می‌آید. در این بین، ایران اگرچه یکی از کشورهای ثروتمند جهان به لحاظ بهره‌مندی از ذخایر معدنی و طبیعی برشمرده می‌شود اما ارزیابی‌ها نشان می‌دهد میزان بهره‌برداری از ذخایر معدنی و تولید محصولات فلزی در کشور فاصله قابل ملاحظه‌ای را با پتانسیل‌های واقعی و بالقوه دارد که ریشه این مسئله را باید در عواملی مانند عدم استفاده از فناوری‌های پیشرفته اکتشاف، استخراج و فراوری مواد معدنی و جریان نیافتن سرمایه‌گذاری‌ها به بخش معدن جست‌وجو کرد.  تصویر «ظرف سفالی» روی جلد سمبلی از وضعیت فعلی بخش معدن کشور است که کامل شدن آن به فراگیری و استفاده از یک «فوت‌ کوزه‌گری» نیاز دارد تا به این ترتیب  بتوان از طریق فعال‌سازی پتانسیل‌های بالقوه و بهره‌برداری بهینه و کارآمد از منابع ارزشمند کشور،  زمینه رونق و توسعه بخش معدن را فراهم آورد و بستر جهش اقتصادی را ایجاد کرد.

آلودگی‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی، نگرانی‌های ناشی از تخریب محیط‌زیست را در سال‌های اخیر افزایش داده و مصرف انرژی در سال‌های اخیر به سمت استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی تغییر کرده است. مس با توجه به ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی که دارد، فلزی مهم و پرکاربرد در توسعه زیرساخت‌های انرژی محسوب می‌شود. از این رو، مصرف مس جهان در سال‌های اخیر به شدت افزایش یافته است و به‌رغم تلاطمات فعلی در رشد اقتصاد جهانی و بحران مالی ۲۰۲۳ که گربیانگیر ایالات متحده آمریکا شده است، همچنان بازار پررونقی برای این فلز پیش‌بینی می‌شود. چین به عنوان بزرگترین مصرف‌کننده مس نقش بسزایی در بازار این فلز ایفا می‌کند، به طوری که پیش‌بینی می‌شود تقاضای این کشور بیش از بحران‌های مالی، بازار مس را در سال‌های آینده تحت تاثیر قرار ‌دهد.

زغال‌سنگ را می‌توان یکی از تامین‌کنندگان اصلی منابع انرژی جهان دانست. عده‌ای از کارشناسان معتقدند که در حال حاضر، به دلیل فراوانی منابع نفت و گاز ایران، سرمایه‌گذاری در معادن زغال‌سنگ کشور به‌خوبی مورد توجه قرار نگرفته است. دسترسی نداشتن به تکنولوژی‌های روز و کیفیت نامناسب ذخایر زغال‌سنگ از دیگر چالش‌های اساسی این صنعت محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد که با توسعه سرمایه‌گذاری‌ها و مکانیزاسیون این صنعت و کاهش چشمگیر خطرها و ریسک‌های احتمالی معادن زغال‌سنگ کشور، فرصت بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه به وجود خواهد آمد، سرمایه‌گذاری جدیدی که فرصت مناسبی را برای رونق صنعت زغال‌سنگ و ایجاد ارزش افزوده بیشتر در این صنعت ایجاد خواهد کرد.

میدان‌های گاز طبیعی عمدتاً در جنوب کشور قرار دارند. این در حالی است که با احداث پالایشگاه در مناطق مختلف کشور، فاصله زیادی بین محل تولید گاز و محل مصرف آن ایجاد شده است. برای انتقال پیوسته گاز از چاه‌های تولید به پالایشگاه‌ها از خط لوله استفاده می‌شود. بی‌تردید خطوط انتقال گاز از شریان‌های مهم اقتصادی و جزو صنایع استراتژیک به شمار می‌روند. توسعه خطوط لوله همزمان با افزایش گاز ورودی به پالایشگاه‌ها نیاز اساسی صنعت گاز کشور است. در فرایند ساخت این خطوط لوله از فولاد استفاده می‌شود. بنابراین می‌توان تاثیر توسعه خطوط لوله انتقال گاز را بر میزان فولاد مصرفی مورد بررسی قرار داد.

قرار گرفتن یک خودرو در حالت دنده خلاص باعث می‌شود ارتباط موتور با چرخ‌ها قطع شده و فعالیت آن منجر به حرکت خودرو نشود. دنده خلاص تعبیری از شرایط فعلی صنعت خودروی ایران است؛ زیرا این صنعت به رغم قدمت قابل توجه و ظرفیت‌های ایجاد شده، قادر نیست همپای سایر خودروسازان بزرگ جهان در مسیر نوآوری، پیشرفت و ارائه محصولات جدیدتر حرکت کند. به نظر می‌رسد کلید افزایش سرعت این صنعت تغییر سیاست‌‌گذاری‌های دولتی، سپردن سکان آن به بخش خصوصی و ایجاد بازاری رقابتی است. توسعه، رونق و قدرت گرفتن صنعت خودرو می‌تواند موجب رونق بیشتر صنایع مختلف کشور به خصوص صنعت فلزات اساسی شود؛ چرا که این صنعت یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان فلزات اساسی به خصوص فولاد به شمار می‌رود.

بروز یک بحران مالی متغیرهای اقتصادی و در نتیجه مولفه‌های اصلی بازار را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد، به نحوی که حتی می‌تواند منجر به شکل‌گیری یک رکود عمیق مقطعی در طول یک رونق اقتصادی شود. فولاد به عنوان یک کالای استراتژیک به واسطه این که استفاده اصلی از آن در بخش صنعت به خصوص ساخت‌وساز و خودروسازی است، وابستگی بالایی به چرخه‌های اقتصادی، رکود و رونق اقتصادی، دارد. از این رو انتظار می‌رود در طول یک بحران مالی، بسته به شدت و مدت زمان بحران، بازار محصولات فولادی نیز مانند بازار سایر کامودیتی‌ها تحت تاثیر قرار گیرد. کمااینکه بررسی داده‌های تاریخی مربوط به تولید، تجارت و مصرف فولاد در طول بحران مالی سال ۲۰۰۸ نیز موید همین مسئله است.