همراه با ما آخرین مطالب ‌های صنعت، معدن و نفت را مطالعه کنید

• تحلیل
• صنعت, معدن

کسب بیشترین میزان سود، مهمترین هدفی است که هر بنگاه اقتصادی آن را دنبال می‌کند. در این راستا، برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نگاهی بر نحوه سرمایه‌گذاری بنگاه‌های اقتصادی مختلف نشان می‌دهد که تقریبا تمامی آن‌ها سرمایه‌گذاری‌های خود را مبتنی بر رویکرد تشکیل سبد انجام می‌دهند که همواره بخشی از آن را سرمایه‌گذاری در پروژه‌ها تشکیل می‌دهد. پروژه‌هایی که بنگاه‌های اقتصادی در آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، در دو دسته قرار می‌گیرند. نخست، پروژه‌هایی هستند که مستقیما با فعالیت اصلی آن‌ها در ارتباط است، مانند سرمایه‌گذاری به منظور افزایش ظرفیت و میزان تولید. دوم، پروژه‌هایی را در بر می‌گیرد که سرمایه‌گذاری مستقیما در فعالیت اصلی صورت نمی‌گیرد، بلکه صرف توسعه زیرساخت‌هایی می‌شود که با روان‌سازی فرآیندهای تامین و توزیع بر عملکرد بنگاه اقتصادی تاثیر می‌گذارند. در این راستا، می‌توان به سبد پروژه‌های دو شرکت ریوتینتو و گلنکور در سال 2022 اشاره کرد که همواره بخشی از کل مخارج سرمایه‌ای پروژه‌های آن‌ها صرف توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و همچنین تامین پایدار آب و انرژی شده است.

• تحلیل
• انرژی, تولید، هزینه و درآمد ملی

ایران به لحاظ برخورداری از ذخایر نفت و گاز، جزو برترین کشورهای جهان محسوب می‌شود. مروری بر آمار مربوط به تجارت و تولید ناخالص داخلی بیانگر آن است که نفت و گاز سهم قابل توجهی از اقتصاد ایران دارند. در سال 1383، تقریبا 77 درصد از حجم صادرات کشور مربوط به نفت خام و فرآورده‌های آن و همچنین گاز طبیعی بوده که این رقم تا سال 1399 به حدود 41 درصد کاهش یافته است. همچنین سهم گروه نفت از حجم اقتصاد ایران در فاصله زمانی 1383 تا 1399 با کاهش 14.5 واحد درصدی به 13.5 درصد رسیده است. این آمارها نشان می‌دهد علی‌رغم اقدامات صورت‌گرفته، نفت و گاز همچنان نقش تعیین‌کننده‌ای در اقتصاد کشور دارد. وابستگی اقتصاد ایران به ذخایر طبیعی، کشور را به صورت بالقوه و بالفعل در معرض ابتلا به بیماری هلندی قرار داده است. بر این اساس، با توجه به این که درآمدهای نفتی از طریق بودجه عمومی دولت به اقتصاد تزریق می‌شود، لازم است تا در بودجه‌ریزی‌های سالانه توجه ویژه‌ای به این موضوع شود.

• تحلیل
• انرژی, زیرساخت

در سال‌های اخیر، همواره از موضوع برخورداری ایران از ذخایر انرژی‌ فسیلی به عنوان مزیتی ویژه برای تامین انرژی پایدار کشور یاد شده است؛ با این حال، نگرانی‌های بسیاری نیز در خصوص منفی شدن تراز تولید و مصرف گاز به عنوان منبع اصلی تامین انرژی اولیه ایران و به دنبال آن در مخاطره قرار گرفتن تامین انرژی مطرح شده است، زیرا توسعه ظرفیت‌های تولید نفت و گاز، همگام با رشد تقاضا و مصرف، به سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی نیاز دارد که در شرایط فعلی اقتصادی کشور منطقی به نظر نمی‌رسد. در چشم‌انداز 1404، هدف‌گذاری انجام‌شده برای حوزه انرژی، تبدیل شدن ایران به دومین تولیدکننده بزرگ نفت، رسیدن به جایگاه دوم در بازار جهانی گاز و ارتقای ظرفیت نیروگاهی کشور به 120 هزار مگاوات است که تحقق آن می‌تواند رشد قابل توجهی را در مصرف فلزات ایجاد کند.

• تحلیل
• انرژی, صنعت, معدن

امروزه اهمیت و جایگاه بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی در رشد و شکوفایی اقتصادی کشور بر کسی پوشیده نیست، اما توسعه این بخش بدون توجه به ایجاد زیرساخت‌های مناسب حمل‌ونقل، منابع انسانی، انرژی و ... در چند سال اخیر منجر به از دست رفتن سرمایه و خسارت ارزی و ريالی به تولیدکنندگان و فعالان صنایع معدنی و فلزی شده است. بنابراین افزایش ظرفیت نیروگاهی و پالایشگاهی، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، پرورش منابع انسانی کارآمد و با مهارت، مدیریت ارتباطات و اطلاعات، تامین نقدینگی و ... موضوعاتی هستند که برای عبور از چالش‌های زیرساختی صنایع معدنی و فلزی باید با نگاهی بلندمدت و هدفمند در برنامه‎ریزی‎های کلان کشور مورد توجه قرار بگیرند.

• تحلیل
• آسیا و اقیانوسیه, آفریقا, آمریکای شمالی و جنوبی, انرژی, چین, خاورمیانه

اکتشاف نفت در قرن نوزدهم، گسترش کاربردها و تقاضای آن و متعاقبا ظهور مناطق عمده تولیدکننده نفت از جمله کشورهای خاورمیانه، منجر به شکل‌گیری بازار گسترده‌ای برای عرضه نفت در سراسر جهان شد. در همین راستا، سازمان‌هایی از جمله اوپک که در اواسط قرن بیستم تشکیل شد، سطح تولید و قیمت نفت را کنترل می‌کرد و بازار جهانی نفت را بیشتر شکل می‌داد. رویدادهای ژئوپلیتیکی در دهه‌های 1970 و 1990 نوسانات قابل توجهی را در بازار جهانی نفت به وجود آورد. با این حال، پیشرفت‌های فناوری در تکنیک‌های استخراج منجر به افزایش تولید از منابع غیر سنتی از جمله نفت شیل شد و پویایی عرضه و تقاضا را برای این منبع به وجود آورد. البته باید در نظر داشت، نگرانی‌های فزاینده اخیر در مورد تغییرات آب‌وهوایی منجر به تغییر رویکرد به سمت منابع انرژی تجدیدپذیر شده است که تسلط نفت در ترکیب انرژی جهانی را به چالش می‌کشد.

• فلزات گرانبها, معدن

بخش معدن و صنایع معدنی از این پتانسیل برخوردار است که به پیشران اقتصاد هر کشور معدن‌خیز تبدیل شود. با توجه به چشم‌انداز رشد تقاضای فلزاتی از جمله طلا، آلومینیوم، کروم و منگنز، رشد سرمایه‌گذاری‌ها در استخراج و بهره‌برداری از این منابع طبیعی می‌تواند چشم‌انداز روشنی را برای رشد اقتصادی و رهایی کشور از وابستگی به صادرات نفت به تصویر بکشد؛ مسئله‌ای که امروز با چالش‌های بسیاری مواجه است و ضرورت دارد که سیاست‌گذاری مناسب‌تری در این عرصه صورت پذیرد.