در عصر مدرن امروز، با پیشرفتهای سریع و گسترده فناوریها و پیچیدگی فزاینده بازارهای جهانی، حفظ و ارتقای توان رقابت نظامهای صنعتی و ساختارهای اقتصادی مستلزم اهتمام به نوآوری و انطباق و همگام شدن با تحولات تکنولوژی است. در این بین، ایران به عنوان کشوری که از پتانسیلهای بالایی برای نقشآفرینی در مناسبات تجاری و اقتصادی جهان بهره میبرد، در سالهای اخیر در سایه عواملی نظیر بهرهوری پایین، وابستگی به خامفروشی و کم توجهی به مقوله نوآوری و تولیدات فناورانه نتوانسته است چنان که باید و شاید، مسیر توسعه صنعتی خود را با تحولات روز جهان همگام سازد که این مسئله کشور را از فرصتهای ارزشمندی برای تحقق رشد و اعتلای اقتصادی محروم کرده است. برای مثال در حالی نزدیک به 42 درصد از ارزش صادرات کل زنجیره فولاد ایران در سال 1403 به شمش فولاد با قیمت میانگین هر تن 454 دلار اختصاص داشته است که با حرکت به سمت تولید محصولات ویژه و با ارزشافزوده، میتوان ارزش افزوده چندبرابری را با مصرف همان میزان مواد اولیه و انرژی خلق کرد. تصویر «دفتر صدبرگ» قدیمی روی جلد، سمبلی از لزوم ترسیم طرح و برنامهای جدید برای ایجاد تحول صنعتی و گذر از الگوهای سنتی پیشین است؛ موضوعی که البته با گلوگاهی جدی در زمینه تکنولوژی و محدودیتهای ابزارهای در دسترس مواجه است. با این حال امید میرود با بهرهگیری از «سرمشق» جدیدی در راستای تحول و شکوفایی صنعتی، زمینه برای شکلگیری ساختار اقتصادی کارآمد، نوآور و رقابتپذیر فراهم آید و ایران بتواند جایگاهی شایسته در زنجیره تولید و ارزش جهانی کسب کند؛ جایگاهی که منجر به رشد پایدار، ایجاد اشتغال باکیفیت و افزایش تابآوری اقتصادی در برابر تحولات آینده شود.
ماهنامه شماره ۱۸۰ اخبارفلزات
در عصر مدرن امروز، با پیشرفتهای سریع و گسترده فناوریها و پیچیدگی فزاینده بازارهای جهانی، حفظ و ارتقای توان رقابت نظامهای صنعتی و ساختارهای اقتصادی مستلزم اهتمام به نوآوری و انطباق و همگام شدن با تحولات تکنولوژی است. در این بین، ایران به عنوان کشوری که از پتانسیلهای بالایی برای نقشآفرینی در مناسبات تجاری و اقتصادی جهان بهره میبرد، در سالهای اخیر در سایه عواملی نظیر بهرهوری پایین، وابستگی به خامفروشی و کم توجهی به مقوله نوآوری و تولیدات فناورانه نتوانسته است چنان که باید و شاید، مسیر توسعه صنعتی خود را با تحولات روز جهان همگام سازد که این مسئله کشور را از فرصتهای ارزشمندی برای تحقق رشد و اعتلای اقتصادی محروم کرده است. برای مثال در حالی نزدیک به 42 درصد از ارزش صادرات کل زنجیره فولاد ایران در سال 1403 به شمش فولاد با قیمت میانگین هر تن 454 دلار اختصاص داشته است که با حرکت به سمت تولید محصولات ویژه و با ارزشافزوده، میتوان ارزش افزوده چندبرابری را با مصرف همان میزان مواد اولیه و انرژی خلق کرد. تصویر «دفتر صدبرگ» قدیمی روی جلد، سمبلی از لزوم ترسیم طرح و برنامهای جدید برای ایجاد تحول صنعتی و گذر از الگوهای سنتی پیشین است؛ موضوعی که البته با گلوگاهی جدی در زمینه تکنولوژی و محدودیتهای ابزارهای در دسترس مواجه است. با این حال امید میرود با بهرهگیری از «سرمشق» جدیدی در راستای تحول و شکوفایی صنعتی، زمینه برای شکلگیری ساختار اقتصادی کارآمد، نوآور و رقابتپذیر فراهم آید و ایران بتواند جایگاهی شایسته در زنجیره تولید و ارزش جهانی کسب کند؛ جایگاهی که منجر به رشد پایدار، ایجاد اشتغال باکیفیت و افزایش تابآوری اقتصادی در برابر تحولات آینده شود.
نوع انتشار چاپی
سیاستهای توسعه صنعتی با هدف ارتقای ظرفیت تولید، خلق ارزش افزوده، اشتغالزایی و تقویت رقابت تدوین میشوند و مسیر رشد اقتصادی کشورها را ترسیم میکنند. این سیاستها با هدایت سرمایهگذاری به سمت توسعه صنایع راهبردی، در تغییر ساختار اقتصادی و توسعه صنعتی کشورها نقش کلیدی ایفا میکنند. در سالهای اخیر، روندهای ژئوپلیتیکی، تحولات فناورانه و ورود بازیگران نوظهور به عرصه رقابت، تحولات چشمگیری را در زنجیرههای تامین ایجاد کرده است؛ تحولی که ضرورت اتخاذ سیاستهای هوشمندانه را برای توسعه صنعتی کشورها همگام و همراستا با تحولات جهانی افزایش داده است.
در بخش نگاه ماه با موضوع سیاستهای نوظهور صنعتی و تاثیرات آنها بر تحولات صنعتی ایران و جهان مطالب زیر را مطالعه میکنید:
از الگوبرداری تا حکمرانی
انقلاب فولادی
کوچ فلز نقرهای
ترسیم یک نقشه جدید
بازسازی ستونهای تولید
جهش سبز
فرمول نوین
همپیمانی استراتژیک
از انباشت تا بازآفرینی
همگرایی تکنولوژی و راهبرد
نبرد سرمایه
اینفوگرافیک: مقایسه شاخصهای توسعه صنعتی و اقتصادی ایران و کشورهای مختلف
گامهای استوار
رمز عبور
امروزه با پیشرفت سریع علم و فناوری، فعالیتها و فرایندهای سازمانی نیز در حال تحول و دگرگونی هستند، به طوری که برای انجام هر یک از امور جاری، ابزارها و روشهای نوینی مورد استفاده قرار میگیرد. این روند که «مدرنیزاسیون فرایندها» نامیده میشود، استراتژی متحولانهای است که نقشی کلیدی در پاسخ به تغییرات محیطی و تغییرات ساختار سازمانی ایفا میکند و موجب بهبود ساختارها و فرآیندها، ارتقای مهارتهای نیروی انسانی و افزایش بهرهوری و کیفیت محصولات و خدمات میشود.
در بخش پرونده ماه با موضوع مدرنیزاسیون فرایندها مطالب زیر را مطالعه میکنید:
استراتژی ساختارشکن
کانون تحولات نوین
پیشگام در بازآرایی سازمانی
تحول هوشمندانه
ارمغان فناوری
گذار به اکوسیستم پایدار
ابزار نوین
سمبل جهش فناورانه
جلوهای نوین در عصر فناورانه
نقطه قوت
دورنمایی تحولگرا
در حالی که انرژی نسبتا ارزانقیمت نسبت به سایر کشورها، همواره از امتیازهای ویژه توسعه صنعتی ایران بوده، امروز افزایش نرخ حاملهای انرژی به چالشی گلوگاهی فعالان صنایع معدنی و فلزی کشور تبدیل شده است. این افزایش قیمت که با هدف اصلاح الگوی مصرف و ارتقای بهرهوری انجام میشود، در کنار محدودیتهای مصرف انرژی، پیامدهایی مانند افزایش هزینهها و بهای تمامشده، کاهش تولید و افت حاشیه سود را به همراه دارد که تاثیرات آن دامنگیر اقتصاد کشور خواهد شد. در صفحات بعد، موضوع تاثیر قیمت انرژی بر ساختار هزینههای بخش معدن و صنایع معدنی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نظرات برخی از مدیران و کارشناسان در این خصوص آورده شده است.
در بخش گزارش ماه با موضوع تاثیر قیمت انرژی بر ساختار هزینهها در این شماره مطالب زیر را مطالعه میکنید:
فرصتی سوخته
چارچوب تحول و پیشرفت
افول مزیتها
یک بازنگری سازنده
ساختار نوین
کاوه، تجلی پویش و پایداری
رویکرد دوسویه
برنامهریزی هوشمندانه، انتفاعی پایدار
تعهدی ماندگار
نگاه توسعهمحور
بخش معدن و صنایع معدنی به عنوان موتور محرک رشد اقتصادی و توسعه صنعتی، جایگاه ویژهای را در اقتصاد ایران به خود اختصاص میدهد و از آن به عنوان یکی از محورهای کلیدی خودکفایی و پیشرفت یاد میشود. با این حال، توسعه نامتوازن و تمرکز سرمایه در حلقههای پایانی زنجیرههای معدنی، فعالان این بخش را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است. سرمایهگذاری یکپارچه و هدفمند برای توسعه متوازن حلقههای زنجیره از مهمترین راهکارهای برونرفت از این شرایط پرریسک به شمار میآید. در بخش تحلیل ماه این شماره مطالب زیر را مطالعه میکنید:
طلایهداران تحول
انتفاع دوسویه
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده, گزارشهای فلزات
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده, گزارشهای فلزات

- تحلیل
- صنعت
محدودیت منابع حیاتی از جمله مواد معدنی، آب و انرژی که در سالهای اخیر نیز بیش از پیش در جهان ملموس شده است، از اهمیت و ضرورت بهینهسازی مصرف آنها حکایت دارد. به این موضوع باید شرایط اقتصادی و تورم قیمتها را نیز اضافه کرد که میتوانند به طور مستقیم بر عملکرد صنایع تاثیر بگذارند. در چنین شرایطی، طبعا بنگاهی میتواند رویای پیشرفت را در سر بپروراند که با کمترین ورودی، به خروجی مطلوب دست یابد. به بیان دیگر، اگر در گذشته عامل تمایز و برتری شرکتها، دستیابی به خروجی بیشتر بود، امروز اصلیترین موضوع تمرکز بر کاهش ورودیها و دستیابی به بهرهوری عملیاتی بالاتر است. در این میان، شرکت آلومینای ایران به عنوان یکی از منحصر به فردترین بازیگران صنعت آلومینیوم کشور، از جمله شرکتهایی است که اقدامات مهم و ارزشمندی در این راستا انجام داده که نمود اثربخشی آنها نیز در کارنامه عملکرد این شرکت قابل مشاهده است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- آلومینیوم
محدودیت منابع حیاتی از جمله مواد معدنی، آب و انرژی که در سالهای اخیر نیز بیش از پیش در جهان ملموس شده است، از اهمیت و ضرورت بهینهسازی مصرف آنها حکایت دارد. به این موضوع باید شرایط اقتصادی و تورم قیمتها را نیز اضافه کرد که میتوانند به طور مستقیم بر عملکرد صنایع تاثیر بگذارند. در چنین شرایطی، طبعا بنگاهی میتواند رویای پیشرفت را در سر بپروراند که با کمترین ورودی، به خروجی مطلوب دست یابد. به بیان دیگر، اگر در گذشته عامل تمایز و برتری شرکتها، دستیابی به خروجی بیشتر بود، امروز اصلیترین موضوع تمرکز بر کاهش ورودیها و دستیابی به بهرهوری عملیاتی بالاتر است. در این میان، شرکت آلومینای ایران به عنوان یکی از منحصر به فردترین بازیگران صنعت آلومینیوم کشور، از جمله شرکتهایی است که اقدامات مهم و ارزشمندی در این راستا انجام داده که نمود اثربخشی آنها نیز در کارنامه عملکرد این شرکت قابل مشاهده است.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات فولادی, محصولات میانی فولاد خام
از صنعت فولاد اساسا به عنوان صنعت مادر یاد میشود که خود حاکی از جایگاه استراتژیک آن در توسعه صنعتی و اقتصادی کشور است. از این رو، پایداری تولید را میتوان یکی از مهمترین المانها در چنین صنعتی که به صورت زنجیرهوار بر سایر بخشهای اقتصادی نیز تاثیرگذار است، تلقی کرد. در شرایط حال حاضر که صنایع فولادی کشور بیش از هر زمان دیگری با چالشهای اساسی روبهرو هستند، حفظ پایداری تولید هدفی است که الزامات متعددی را میطلبد؛ الزاماتی که میتوانند در بطن مفهومی کلی به نام بهرهوری عملیاتی قرار بگیرند. شرکت جهان فولاد سیرجان نیز با نگاه دقیق خود به وضعیت موجود، استراتژیهای موثری را در راستای ارتقای بهرهوری عملیاتی خود اتخاذ کرده است و در مسیر آنها حرکت میکند.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات میانی فولاد خام
در محیط رقابتی و پیچیده کسبوکار، توانایی مدیریت هوشمند و کاهش هدررفت منابع عامل تعیینکنندهای برای ارتقای بهرهوری عملیاتی پیشرفت و موفقیت بنگاههای اقتصادی و صنعتی به شمار میآید. شرکت آهن و فولاد ارفع به عنوان شرکتی پیشرو در صنعت فولاد کشور، با تلفیق فناوریهای نوین و سامانههای پایش تحت وب در راستای بهبود و بهینهسازی مصرف منابع گام برداشته است. این اقدامات هدفمند با مدیریت و بازیابی پسماندها و استفاده از تجهیزات مکانیزه، همگرایی پایداری را برای ارفع رقم میزنند که این مسئله منجر به رعایت الزامات زیستمحیطی در این شرکت شده است. به این ترتیب به جرات میتوان گفت شرکت آهن و فولاد ارفع با ارتقای بهرهوری و همسوسازی اهداف پایداری، تجلی تولید کارآمد و با بهرهوری بالا در صنعت فولاد کشور به شمار میآید.
۳۱ مرداد ۱۴۰۴