در عصر مدرن امروز، با پیشرفتهای سریع و گسترده فناوریها و پیچیدگی فزاینده بازارهای جهانی، حفظ و ارتقای توان رقابت نظامهای صنعتی و ساختارهای اقتصادی مستلزم اهتمام به نوآوری و انطباق و همگام شدن با تحولات تکنولوژی است. در این بین، ایران به عنوان کشوری که از پتانسیلهای بالایی برای نقشآفرینی در مناسبات تجاری و اقتصادی جهان بهره میبرد، در سالهای اخیر در سایه عواملی نظیر بهرهوری پایین، وابستگی به خامفروشی و کم توجهی به مقوله نوآوری و تولیدات فناورانه نتوانسته است چنان که باید و شاید، مسیر توسعه صنعتی خود را با تحولات روز جهان همگام سازد که این مسئله کشور را از فرصتهای ارزشمندی برای تحقق رشد و اعتلای اقتصادی محروم کرده است. برای مثال در حالی نزدیک به 42 درصد از ارزش صادرات کل زنجیره فولاد ایران در سال 1403 به شمش فولاد با قیمت میانگین هر تن 454 دلار اختصاص داشته است که با حرکت به سمت تولید محصولات ویژه و با ارزشافزوده، میتوان ارزش افزوده چندبرابری را با مصرف همان میزان مواد اولیه و انرژی خلق کرد. تصویر «دفتر صدبرگ» قدیمی روی جلد، سمبلی از لزوم ترسیم طرح و برنامهای جدید برای ایجاد تحول صنعتی و گذر از الگوهای سنتی پیشین است؛ موضوعی که البته با گلوگاهی جدی در زمینه تکنولوژی و محدودیتهای ابزارهای در دسترس مواجه است. با این حال امید میرود با بهرهگیری از «سرمشق» جدیدی در راستای تحول و شکوفایی صنعتی، زمینه برای شکلگیری ساختار اقتصادی کارآمد، نوآور و رقابتپذیر فراهم آید و ایران بتواند جایگاهی شایسته در زنجیره تولید و ارزش جهانی کسب کند؛ جایگاهی که منجر به رشد پایدار، ایجاد اشتغال باکیفیت و افزایش تابآوری اقتصادی در برابر تحولات آینده شود.
ماهنامه شماره ۱۸۰ اخبارفلزات
در عصر مدرن امروز، با پیشرفتهای سریع و گسترده فناوریها و پیچیدگی فزاینده بازارهای جهانی، حفظ و ارتقای توان رقابت نظامهای صنعتی و ساختارهای اقتصادی مستلزم اهتمام به نوآوری و انطباق و همگام شدن با تحولات تکنولوژی است. در این بین، ایران به عنوان کشوری که از پتانسیلهای بالایی برای نقشآفرینی در مناسبات تجاری و اقتصادی جهان بهره میبرد، در سالهای اخیر در سایه عواملی نظیر بهرهوری پایین، وابستگی به خامفروشی و کم توجهی به مقوله نوآوری و تولیدات فناورانه نتوانسته است چنان که باید و شاید، مسیر توسعه صنعتی خود را با تحولات روز جهان همگام سازد که این مسئله کشور را از فرصتهای ارزشمندی برای تحقق رشد و اعتلای اقتصادی محروم کرده است. برای مثال در حالی نزدیک به 42 درصد از ارزش صادرات کل زنجیره فولاد ایران در سال 1403 به شمش فولاد با قیمت میانگین هر تن 454 دلار اختصاص داشته است که با حرکت به سمت تولید محصولات ویژه و با ارزشافزوده، میتوان ارزش افزوده چندبرابری را با مصرف همان میزان مواد اولیه و انرژی خلق کرد. تصویر «دفتر صدبرگ» قدیمی روی جلد، سمبلی از لزوم ترسیم طرح و برنامهای جدید برای ایجاد تحول صنعتی و گذر از الگوهای سنتی پیشین است؛ موضوعی که البته با گلوگاهی جدی در زمینه تکنولوژی و محدودیتهای ابزارهای در دسترس مواجه است. با این حال امید میرود با بهرهگیری از «سرمشق» جدیدی در راستای تحول و شکوفایی صنعتی، زمینه برای شکلگیری ساختار اقتصادی کارآمد، نوآور و رقابتپذیر فراهم آید و ایران بتواند جایگاهی شایسته در زنجیره تولید و ارزش جهانی کسب کند؛ جایگاهی که منجر به رشد پایدار، ایجاد اشتغال باکیفیت و افزایش تابآوری اقتصادی در برابر تحولات آینده شود.
نوع انتشار چاپی
سیاستهای توسعه صنعتی با هدف ارتقای ظرفیت تولید، خلق ارزش افزوده، اشتغالزایی و تقویت رقابت تدوین میشوند و مسیر رشد اقتصادی کشورها را ترسیم میکنند. این سیاستها با هدایت سرمایهگذاری به سمت توسعه صنایع راهبردی، در تغییر ساختار اقتصادی و توسعه صنعتی کشورها نقش کلیدی ایفا میکنند. در سالهای اخیر، روندهای ژئوپلیتیکی، تحولات فناورانه و ورود بازیگران نوظهور به عرصه رقابت، تحولات چشمگیری را در زنجیرههای تامین ایجاد کرده است؛ تحولی که ضرورت اتخاذ سیاستهای هوشمندانه را برای توسعه صنعتی کشورها همگام و همراستا با تحولات جهانی افزایش داده است.
در بخش نگاه ماه با موضوع سیاستهای نوظهور صنعتی و تاثیرات آنها بر تحولات صنعتی ایران و جهان مطالب زیر را مطالعه میکنید:
از الگوبرداری تا حکمرانی
انقلاب فولادی
کوچ فلز نقرهای
ترسیم یک نقشه جدید
بازسازی ستونهای تولید
جهش سبز
فرمول نوین
همپیمانی استراتژیک
از انباشت تا بازآفرینی
همگرایی تکنولوژی و راهبرد
نبرد سرمایه
اینفوگرافیک: مقایسه شاخصهای توسعه صنعتی و اقتصادی ایران و کشورهای مختلف
گامهای استوار
رمز عبور
امروزه با پیشرفت سریع علم و فناوری، فعالیتها و فرایندهای سازمانی نیز در حال تحول و دگرگونی هستند، به طوری که برای انجام هر یک از امور جاری، ابزارها و روشهای نوینی مورد استفاده قرار میگیرد. این روند که «مدرنیزاسیون فرایندها» نامیده میشود، استراتژی متحولانهای است که نقشی کلیدی در پاسخ به تغییرات محیطی و تغییرات ساختار سازمانی ایفا میکند و موجب بهبود ساختارها و فرآیندها، ارتقای مهارتهای نیروی انسانی و افزایش بهرهوری و کیفیت محصولات و خدمات میشود.
در بخش پرونده ماه با موضوع مدرنیزاسیون فرایندها مطالب زیر را مطالعه میکنید:
استراتژی ساختارشکن
کانون تحولات نوین
پیشگام در بازآرایی سازمانی
تحول هوشمندانه
ارمغان فناوری
گذار به اکوسیستم پایدار
ابزار نوین
سمبل جهش فناورانه
جلوهای نوین در عصر فناورانه
نقطه قوت
دورنمایی تحولگرا
در حالی که انرژی نسبتا ارزانقیمت نسبت به سایر کشورها، همواره از امتیازهای ویژه توسعه صنعتی ایران بوده، امروز افزایش نرخ حاملهای انرژی به چالشی گلوگاهی فعالان صنایع معدنی و فلزی کشور تبدیل شده است. این افزایش قیمت که با هدف اصلاح الگوی مصرف و ارتقای بهرهوری انجام میشود، در کنار محدودیتهای مصرف انرژی، پیامدهایی مانند افزایش هزینهها و بهای تمامشده، کاهش تولید و افت حاشیه سود را به همراه دارد که تاثیرات آن دامنگیر اقتصاد کشور خواهد شد. در صفحات بعد، موضوع تاثیر قیمت انرژی بر ساختار هزینههای بخش معدن و صنایع معدنی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و نظرات برخی از مدیران و کارشناسان در این خصوص آورده شده است.
در بخش گزارش ماه با موضوع تاثیر قیمت انرژی بر ساختار هزینهها در این شماره مطالب زیر را مطالعه میکنید:
فرصتی سوخته
چارچوب تحول و پیشرفت
افول مزیتها
یک بازنگری سازنده
ساختار نوین
کاوه، تجلی پویش و پایداری
رویکرد دوسویه
برنامهریزی هوشمندانه، انتفاعی پایدار
تعهدی ماندگار
نگاه توسعهمحور
بخش معدن و صنایع معدنی به عنوان موتور محرک رشد اقتصادی و توسعه صنعتی، جایگاه ویژهای را در اقتصاد ایران به خود اختصاص میدهد و از آن به عنوان یکی از محورهای کلیدی خودکفایی و پیشرفت یاد میشود. با این حال، توسعه نامتوازن و تمرکز سرمایه در حلقههای پایانی زنجیرههای معدنی، فعالان این بخش را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است. سرمایهگذاری یکپارچه و هدفمند برای توسعه متوازن حلقههای زنجیره از مهمترین راهکارهای برونرفت از این شرایط پرریسک به شمار میآید. در بخش تحلیل ماه این شماره مطالب زیر را مطالعه میکنید:
طلایهداران تحول
انتفاع دوسویه
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای اقتصاد
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای فلزات
- گزارشهای اقتصاد, گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده
- گزارشهای صنایع مصرفکننده, گزارشهای فلزات
- گزارشهای صنایع مصرفکننده, گزارشهای فلزات

- تحلیل
- صنعت
در عصر مدرن امروز، تکنولوژی کلید موفقیت است و هر بنگاه یا صنعتی که بتواند با یک دیدگاه نوآورانه و نوین، خود را با آخرین تحولات فناورانه و علمی عرصه کسبوکار خود همسو کند از شانس بیشتری برای تصاحب بازارها و تقویت قدرت رقابت خود برخوردار خواهد بود. در این میان، شرکت معیار صنعت خاورمیانه به عنوان ارائهدهنده خدمات فنی، مهندسی و تحقیق و توسعه، با تمرکز بر توسعه زیرساختهای فناورانه و دستیابی به دانش فنی روز، در تلاش برای حرکت در مسیر هوشمندسازی و تحقق تحولات دیجیتال در صنایع معدنی و فلزی است. در این راستا، این شرکت پروژههای گوناگونی را در عرصههای مختلف از جمله هوشمندسازی و شبیهسازی فرایندها، توسعه زیرساخت پایش آنلاین فرایندها و بهرهوری مواد، آب و انرژی به انجام رسانده است؛ پروژههایی که هریک از آنها میتوانند تاثیرات پردامنه و قابل توجهی را در بهبود بازدهی کلی عملیات، کاهش هزینهها و به حداقل رساندن توقفات و خطای انسانی به دنبال داشته باشند. با توجه به این مسئله، شرکت معیار صنعت خاورمیانه را میتوان نمادی از تجلی توانمندیهای بومی و فناورانه در زنجیره فولاد کشور تلقی کرد که زمینه افزایش رقابتپذیری صنعت فولاد را بر مبنای تکنولوژیهای نوین فراهم میآورد.
۳۱ تیر ۱۴۰۴
- تحلیل
- محصولات فولادی
بررسی آمارها نشان میدهد که شکاف میان ظرفیتهای صنعت فولاد با میزان عملکرد واقعی این صنعت متاثر از محدودیتهای مصرف انرژی سالبهسال در حال افزایش است که این امر، نتیجهای جز به هدر رفتن سرمایهگذاریها و ثروت ملی کشور نخواهد داشت، موضوعی که طبیعتا فعالیت حلقههای پایانی و تولید محصولات نهایی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. مجتمع فولاد صنعت بناب، به عنوان یکی از بازیگران کلیدی صنعت فولاد در شمال غرب کشور به شمار میآید که تلاش دارد تا با تکیه بر توانمندیهای برجسته و ممتاز خود، علاوه بر تامین بازار داخلی به توسعه بازارهای صادراتی و گسترش فروش محصولات خود در کشورهای مختلف بپردازد. با این حال، این شرکت نیز همانند دیگر فعالان صنعت فولاد، با چالشهای مهمی ناشی از محدودیتهای مصرف برق و گاز مواجه است که این مسئله در بلندمدت منجر به کمرنگ شدن توان تابآوری و رقابتپذیری آن میشود. راهکار برونرفت از این شرایط، توجه ویژه به توسعه زیرساختهای انرژی و بسترسازی برای گسترش همکاری بخش خصوصی و دولتی است. در چنین شرایطی، نقش نهادهای حاکمیتی و سیاستگذار به سمت تسهیلگری و تدوین سیاستهای شفاف و ارائه مشوقهای هدفمند بیش از هر زمانی اهمیت مییابد.
۳۱ تیر ۱۴۰۴
- یادداشت
- آهن اسفنجی, محصولات میانی فولاد خام
صنعت فولاد، بهعنوان یکی از پیشرانهای کلیدی اقتصاد ملی، نقشی حیاتی در تحقق توسعه صنعتی و ارتقای توان تولید داخلی ایفا میکند. توسعه متوازن زنجیره فولاد، از استخراج سنگآهن تا تولید محصولات نهایی، ضمن خلق ارزش افزوده، میتواند به افزایش بهرهوری، تنوع صادرات و کاهش وابستگی به خامفروشی منجر شود. با این حال، این زنجیره با چالشهایی جدی از جمله محدودیت منابع انرژی و آب، ناپایداری در تامین مواد اولیه، فرسودگی فناوری و مداخلات سیاستی مواجه است؛ چالشهایی که استمرار رشد و رقابتپذیری این صنعت را تهدید میکنند. در این چارچوب، اتخاذ راهکارهای جامع و آیندهنگر ضرورتی انکارناپذیر است.
۳۱ تیر ۱۴۰۴
- تحلیل
- سنگآهن
زنجیره ارزش فولاد کشور در سالهای اخیر با پدیدهای به نام توسعه نامتوازن دستوپنجه نرم کرده است. در واقع در سالهای اخیر بخش عمده سرمایهگذاریها در حوزه زنجیره فولاد، با هدف خلق ارزش افزوده بیشتر به سمت حلقههای پاییندستی سرازیر شده است. این در حالی است که تداوم این روند میتواند تامین مواد اولیه را به معضل بزرگی برای همین حلقهها تبدیل کند. در چنین شرایطی، شکلگیری و فعالیت شرکت فولاد شرق کاوه که بر تامین پایدار و باکیفیت مواد اولیه این صنعت تمرکز کرده، نویدبخش ارتقای جایگاه رقابتی این شرکت از یک سو و نیز توازنبخشی به زنجیره فولاد کشور از سوی دیگر است.
۳۱ تیر ۱۴۰۴