مشاهده بیشتر
توسعه کسب‌وکارها و سرمایهگذاری روی پروژه‌های مختلف، دوران گذار از نسل قدیم به نوین را طی می‌کند؛ به طوری که در طول دو دهه اخیر، شرکت‌های نفتی و بازرگانی دارای بیشترین ارزش سرمایه در بازارهای جهانی بودند اما امروز، فعالیت و تجارت بزرگترین کمپانی‌های سرمایه‌دار دنیا به حوزه‌های تکنولوژیک و فناوری‌های نوآورانه معطوف می‌شود. ایالات متحده آمریکا به عنوان طلایه‌دار این حوزه، بستر مناسبی در راستای جذب سرمایه در استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های فعال در زمینه‌های مختلف از جمله هوش مصنوعی، امنیت سایبری، تولید تجهیزات پیشرفته الکترونیکی، نیمه‌هادی‌ها و ... بوده است، اما کشورهایی همچون چین، هندوستان، سنگاپور و سوئد نیز از جمله بزرگترین سرمایه‌گذاران در این حوزه به شمار می‌روند.
تاریخچه رشد اقتصادی کشور دانمارک به قرن ۱۷ میلادی باز می‌گردد. زمانی که کشاورزی و زراعت حرفه اصلی ساکنین این کشور بود اما اهمیت لجستیکی دانمارک برای سایر کشورهای اروپایی نظیر هلند، که به دنبال تجارت و راهیابی به حوزه اسکاندیناوی و دریای بالتیک بودند، زمینه رشد اقتصادی این کشور را فراهم کرد. همچنین همسایگی با قدرت‌های بزرگ اروپا از جمله آلمان، انگلستان و هلند نیز به عنوان مزیدی بر علت توسعه اقتصادی این کشور تلقی می‌شود. همسویی با انقلاب صنعتی در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی برای دانمارک، با پیشرفت‌های شگرفی در تولید ناخالص داخلی همراه بود و سبب شد تا این کشور از یک کشور مبتنی بر اقتصاد زراعتی، به کشوری صنعتی تبدیل شود. در نیمه نخست قرن بیستم، به دنبال جنگ‌های جهانی اول و دوم، اقتصاد دانمارک متاثر از شرایط وخیم منطقه یورو دچار رکود شد. اما در دوران پساجنگ، اقدامات مهمی در جهت اطلاحات اقتصادی انجام شده که به تولید ثروت انجامیده است.
با وقوع انقلاب صنعتی، رشد اقتصادی جهان بر مبنای اقتصادی خطی شکل گرفت و ساختار یافت، مسیری که ابتدا از استخراج منابع طبیعی شروع و سپس به فرآوری کالا به صورت انبوه با تولید پسماند ختم می‌شود. اولویت صنایع تولیدی در این جریان، افزایش تولید و سودآوری است که عموما بدون توجه به محدود بودن منابع طبیعی، انباشته شدن ضایعات و تغییرات آب و هوایی صورت می‌پذیرد. عامل اصلی ناپایدار بودن این روند در اقتصاد به دلیل تامین مواد اولیه از منابع طبیعی است که اگر چاره‌ای برای تامین مواد اولیه اندیشیده نشود، تا پنجاه سال آینده علاوه بر خاتمه منابع طبیعی، زندگی بر‌روی کره زمین نیز دشوار خواهد شد. با توجه به آسیب‌های این سیستم، جوامع رفته‌رفته به فکر راهی برای احیای اقتصاد افتادند که منجر به شکل‌گیری اقتصاد چرخشی شد.
در جهانی که کانون‌های ثروت و قدرت اقتصادی بی‌وقفه در حال جابه‌جایی و تلاطم‌اند، کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور پیوسته می‌کوشند که با ایفای نقشی برجسته در جریان جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی (FDI)، خود را در قامت بازیگرانی موثر و پایدار در صحنه اقتصاد بین‌المللی معرفی کنند، به‌نحوی که در این راستا، کشورهایی چون چین، سنگاپور و برزیل که به‌عنوان پیشگامان جذب سرمایه‌گذاری‌های جهانی در میان بازارهای نوظهور در دهه‌های اخیر شناخته می‌شوند، هرکدام با پیمودن مسیری منحصر‌به‌فرد در این عرصه، در صدد آن برآمدند تا در میان اقتصادهای قدرتمند جهانی جایگاهی مستحکمتر از گذشته را احراز کنند. در حقیقت چشم‌انداز آینده این کشورها که همچنان در بستر تغییرات اقتصادی و تحولات سیاسی جهانی گام برمی‌دارد، سرشار از پتانسیل‌های نهفته و فرصت‌های گسترده‌ای است که در صورت بهره‌برداری هوشمندانه و بهینه، می‌تواند آن‌ها را به جایگاه مقاصد اصلی و برجسته سرمایهگذاری در افق‌های آتی ارتقا ببخشد.
محصولات شیمیایی امروزه کاربردهای گسترده‌ای در زندگی روزمره بشر و فعالیت صنایع دارند. برخی از محصولات شیمیایی به عنوان مواد واسطه و اولیه در صنایع مختلف کاربرد دارند. برخی از محصولات شیمیایی، مثلا لوازم آرایشی و بهداشتی و مواد شوینده، بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره بشر به شمار می‌آیند. مواد شیمیایی حساسیت بالایی دارند و با توجه به ترکیبشان می‌توانند با عوامل فیزیکی و شیمیایی واکنش دهند. بنابراین نوع مواد مصرفی در بسته‌بندی محصولات صنایع شیمیایی بسیار اهمیت دارد. فلزات، به سبب مقاومت و دوام بالا و واکنش‌ناپذیری در تماس با مواد شیمیایی صنعتی، در بسته‌بندی این مواد مورد استفاده قرار می‌گیرند. البته نوع فلزی که در بسته‌بندی به کار می‌رود نیز بسیار اهمیت دارد. در سال‌های اخیر، واردات محصولات صنایع شیمیایی روندی صعودی داشته که این امر موجب شده است تا سالانه حجم قابل توجهی فولاد و آلومینیوم در قالب بسته‌بندی این محصولات وارد کشور شود.
گسترش زنجیره‌های ارزش جهانی (GVCS) طی چند دهه گذشته تاثیر قابل توجهی بر شکل‌گیری ساختارهای اقتصادی دنیا بر جای گذاشته است، به طوری که کشورهایی مانند چین، هندوستان و ویتنام که به دلیل دسترسی نداشتن به فناوری‌های پیشرفته برای مدت‌ها توسعه‌نیافته باقی مانده بودند، در سال‌های اخیر و با تکیه صرف بر منابع خارجی و مونتاژ قطعات تولیدشده در اقتصادهای توسعه‌یافته به عنوان بازیگران کلیدی در زنجیره‌های ارزش تولید جهانی ظاهر شده‌اند. در حالی که اغلب اقتصادهای بزرگ و توسعه‌یافته با تمرکز بر صنایع تولیدی با ارزش افزوده بالا، به طور مداوم بخش قابل توجهی از محصولات و نهاده‌های واسطه مورد نیاز خود را از منابع خارجی تامین می‌کنند، روند حضور این کشورها در زنجیره‌های ارزش خدماتی نسبتا متفاوت است و به دلیل سطوح بالای دانش و تخصص در ارائه خدمات فنی، بخش عمده ارزش افزوده صادرات خدمات این کشورها را منابع داخلی پوشش می‌دهد.
انرژی را می‌توان به عنوان محرکه اساسی فعالیت‌های بشر، در عصر حاضر در نظر گرفت. در این بین تامین انرژی از پسماندهای مختلف می‌تواند به عنوان راهکار موثری تلقی شود که علاوه بر تامین بخش قابل توجهی از انرژی جهان، با جلوگیری از انتشار گاز متان و سایر گازهای آلاینده و مخرب، تبعات زیست‌محیطی پسماندها را تا حد ممکن کاهش می‌دهد. از طرفی، توسعه فناوری‌های بازیافت و تبدیل پسماند به انرژی نیز در چند سال گذشته، عامل محرکی برای حرکت بشر در این مسیر بوده است. آمارها بیانگر این موضوع است که سالانه بیش از ۹ درصد از انرژی‌های اولیه جهان با استفاد از رویکردهای چرخشی تبدیل پسماند به انرژی تامین می‌شود.
زراعت، به سبب تامین مواد اولیه برای صنایع غذایی، از جنبه‌های مختلف یکی از استراتژیک‌ترین و مهم‌ترین فعالیت‌های اقتصادی جهان به شمار می‌رود. بنابراین توسعه این بخش در کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. طرح‌های توسعه‌ای در حوزه زراعت شامل چندین بخش از جمله احداث شبکه‌های آبیاری تحت فشار، شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی و تجهیز و نوسازی اراضی سنتی و شالیزارهاست. استفاده از این سیستم‌ها موجب صرفه‌جویی در مصرف آب و افزایش بهره‌وری زمین‌های کشاورزی می‌شود. در سیستمهای نوین آبیاری و زهکشی، از آنجا که تجهیزاتشان باید از دوام و ماندگاری بالایی برخوردار باشند، فلزات به شکل‌های مختلف مصرف می‌شود. بر این اساس، توسعه این زیرساخت‌ها محرکی برای بازار فلزات کشور است.
قرار گرفتن محصولات پروتئینی‌ای مانند گوشت مرغ و تخم‌مرغ در سبد غذایی خانواده‌های ایرانی موجب شده است تا در سال‌های اخیر تولید این محصولات در کشور بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. با توجه به تقاضای بالایی که برای گوشت مرغ و تخم‌مرغ در کشور وجود دارد، تولید این محصولات به شیوه سنتی نمی‌تواند به طور کامل پاسخگوی نیاز کشور باشد. در حال حاضر، روش‌های صنعتی برای پرورش مرغ و تولید محصولات پروتئینی در سطح انبوه استفاده می‌شوند. توجه به مسائل بهداشتی داخل محوطه مرغداری‌ها و جلوگیری از تلفات مرغ به سبب آلودگی محیط موجب استفاده از فلزات در احداث سالن‌های مرغداری و تجهیزات آن‌ها شده است. بدیهی است که توسعه این واحدها در کشور محرکی برای بازار فلزات کشور محسوب می‌شود.
امروزه مدیریت پسماند و اقتصاد چرخشی به واسطه اقدامات آن‌ها برای کاهش اثرات زیست‌محیطی پسماندها در هم تنیده شده‌اند. در حالی که مدیریت سنتی و ضعیف پسماند منجر به مصرف خطی منابع و در نتیجه به تخلیه مواد طبیعی و افزایش آلودگی منجر می‌شود. در مقابل، اقتصاد دایره‌ای با هدف به حداقل رساندن تولید پسماند با ترویج استفاده مجدد، بازیافت و استفاده مجدد از مواد، در نتیجه کاهش نیاز به استخراج منابع خام و به حداقل رساندن تخریب محیط‌زیست مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین با ادغام اصول اقتصاد چرخشی در شیوه‌های مدیریت پسماند، می‌توان تاثیرات مخرب زیست‌محیطی پسماند را به میزان قابل توجهی کاهش داد. این رابطه همزیستی بین مدیریت پسماند و اقتصاد چرخشی در نهایت به رویکردی پایدارتر و سازگار با محیط‌زیست برای مدیریت پسماند کمک می‌کند.
ساختار اقتصادی ایران برای سال‌های متمادی با درآمدهای نفتی عجین شده است. با این حال، این مسئله به همان اندازه که مزیتی ذاتی برای اقتصاد کشور به شمار می‌آید، در بزنگاه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی به خصوص در سال‌های اخیر، به پاشنه‌آشیل اقتصاد کشور نیز تبدیل شده است. در واقع در چند سال اخیر زنگ خطری برای ضرورت تنوع‌بخشی به اقتصاد ایران به صدا درآمده است و لزوم حرکت به سمت اقتصاد معدنی در کشور روز به روز بیشتر از قبل احساس می‌شود. اگرچه برخورداری از ذخایر قابل توجهی از مواد معدنی مختلف، مزیت پررنگی برای رشد بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی در کشور به حساب می‌آید، اما بی‌تردید کلید اصلی تحقق این موضوع را باید در رشد سرمایه‌گذاری‌ها و تشکیل سرمایه ثابت در این حوزه جست‌و‌جو کرد.
